News @ M-Media

Blog

  • အီရတ္ရွိ ယာဇီဒီလက္နက္ကုိင္မ်ား အျခားမ်ိဳးႏြယ္မွ အရပ္သားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ဟု HRW ေျပာ

    အီရတ္ရွိ ယာဇီဒီလက္နက္ကုိင္မ်ား အျခားမ်ိဳးႏြယ္မွ အရပ္သားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ဟု HRW ေျပာ

    ဒီဇင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အီရတ္ႏုိင္ငံရွိ ယာဇီဒီလူနည္းစုမွ တုိက္ခုိက္ေရးသမားမ်ားမွာ အရပ္သားမ်ားကုိ ျပန္ေပးဆြဲ သတ္ျဖတ္မႈ လုပ္ခဲ့သည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ HRW က စြပ္စြဲေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ယမန္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာ၌ HRW က ယာဇီဒီတပ္ဖြဲ႕မွာ ဇြန္လအတြင္း အင္မ္ေတ၀စ္မ်ိဳးႏြယ္မွ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္ စုစုေပါင္း ၅၂ ဦးကုိ ဖမ္းဆီးကာ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ယာဇီဒီအမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က သတ္ျဖတ္မႈတြင္ အင္မ္ေတ၀စ္မ်ိဳးႏြယ္မွာ လူတစ္ခ်ိဳ႕ ပါ၀င္သည္ဟု ရာဇီဒီအရာရွိမ်ားက စြပ္စြဲေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု HRW က ဆုိသည္။

    “အီရတ္မွာ IS ကုိ တုိက္ခုိက္ေနရမႈ အရွိန္ေလ်ာ့လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပန္လည္လက္စားေခ်တာမ်ိဳးေတြကုိ အစုိးရ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႔ အာ႐ံုစုိက္သင့္ၿပီး တရားဥပေဒစုိးမုိးေအာင္လုပ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အရင္က ယာဇီဒီေတြ ခံစားခဲ့ရတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို အေၾကာင္းျပၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕က အျခားအုပ္စုေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တာမ်ိဳးကုိ လႊတ္ေပးထားလုိ႔ မရပါဘူး” ဟု HRW ၏ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဒါ႐ုိက္တာက ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ေသဆံုးသြားသူမ်ား၏ မိသားစုမ်ားက IS ႏွင့္ ရွီအာအမ်ားစုပါ၀င္သည့္ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ PMF အၾကား ျဖစ္ပြားေသာ တုိက္ပြဲေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသည့္ အခ်ိန္တြင္ ယာဇီဒီမ်ား၏ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈကုိ ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    PMF ၏ ေထာက္လွမ္းေရးဌာနမွ အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးက ေသဆံုးသြားသူမ်ား၏ အေလာင္းမ်ား ရွိေနေသာ ေျမပံုမ်ားကုိ ယာဇီဒီေဒသခံမ်ား၏ ေျပာၾကားမႈအရ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

    Ref : Aljazeera

  • IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ကဘူးလ္ရွိ ရွီအာယဥ္ေက်းမႈစင္တာကုိ ဗံုးခြဲ၊ လူ ၄၀ ေသဆံုး

    IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ကဘူးလ္ရွိ ရွီအာယဥ္ေက်းမႈစင္တာကုိ ဗံုးခြဲ၊ လူ ၄၀ ေသဆံုး

    ဒီဇင္ဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ၿမိဳ႕ေတာ္ကဘူးလ္ရွိ ရွီအာမြတ္စလင္မ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈးစင္တာအား IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူေပါင္း ၄၀ ခန္႔ ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု အာဖဂန္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    Afghan Voice သတင္းေအဂ်င္စီ၊ Tebyan ယဥ္ေက်းမႈစင္တာႏွင့္ ဓမၼသင္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုတုိ႔ တြဲ၍ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အဆုိပါအေဆာက္အဦးမွာ ယေန႔မနက္အေစာပိုင္းက အေသခံ ဗံုးခြဲတုိက္ခုိက္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။

    တုိက္ခိုက္မႈျဖစ္ပြားခ်ိန္တြင္ Tebyan စင္တာ၌ ဆုိဗီယက္က အာဖဂန္အား က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္မႈ ၃၈ ႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနား က်င္းပေနခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ေသဆံုးသူအမ်ားစုမွာ ထုိအခမ္းအနားသုိ႔ တက္ေရာက္လာသူမ်ားျဖစ္ကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။

    IS က ထုိတုိက္ခုိက္မႈမွာ ၎တုိ႔လက္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု Amaq ၀ဘ္ဆုိက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

    အာဖဂန္သမၼတ အရွ္ရက္ဖ္ဂါနီက အဆုိပါ တုိက္ခုိက္မႈမွာ ‘လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈ’ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတြ၊ ျမင့္ျမတ္တဲ့ေနရာေတြကုိ တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး အခု ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈစင္တာကုိ တုိက္ခုိက္လာပါတယ္” ဟု သမၼတက ဆုိသည္။

    ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူ မူရွ္တက္ ရာဟင္က IS မွ ၎တုိ႔အေၾကာင္း မီဒီယာက လႈိင္လႈိင္ေဖာ္ျပေစရန္ ထုိကဲ့သုိ႔ တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အာဖဂန္ ဂ်ာနယ္လစ္ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးေကာ္မတီ (AJSC) က တုိက္ခုိက္မႈကုိ အျပင္းထန္ဆံုးအေနအထားျဖင့္ ႐ႈတ္ခ်သည္ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera

  • ႏုိင္ငံတကာက အာ႐ံုစုိက္မႈ ပုိလုိေနတဲ့ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ထိခိုက္ခံစားရမႈမ်ား

    ႏုိင္ငံတကာက အာ႐ံုစုိက္မႈ ပုိလုိေနတဲ့ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ထိခိုက္ခံစားရမႈမ်ား

    ဒီဇင္ဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ရွည္ၾကာတဲ့ မုိးတြင္းတစ္ခု ကုန္ဆံုးၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းမွာ ေကာင္းကင္ႀကီးက ၾကည္လင္ျပတ္သားေနၿပီး၊ လမ္းေတြကလည္း ျပန္လည္ေျခာက္ေသြ႕လာေနပါၿပီ။

    စြတ္စုိတဲ့ ရာသီကေန ေအးခ်မ္းတဲ့ရာသီကုိ ေျပာင္းလာတာနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ကိုယ့္ကံၾကမၼာ ကုိယ္တုိင္ ဖန္တီးခြင့္ရေရး ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ တုိက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ KIA ကုိ ထုိးစစ္သစ္ေတြ စတင္ စင္ႏႊဲခဲ့ပါတယ္။

    “ထုိးစစ္ဆင္တဲ့ ေဆာင္းရာသီ ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ” လုိ႔ ေရွ႕တန္းတစ္ေနရာက KIA အရာရွိတစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။

    ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြ လံုး၀ ရပ္တန္႔တယ္ဆုိတာ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၈ ေဆာင္းရာသီမွာ အ႐ုိးခုိက္ေအာင္ေအးမယ့္ လကၡဏာေတြကုိ ျမင္ေနရတ့ဲအခ်ိန္ ကခ်င္ျပည္သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းရဲ႕ အကူအညီေတြ ေရာက္လာမလားဆုိၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။

    ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ပြင့္လင္းရာသီထုိးစစ္ေတြမွာ အရပ္သား၊ လက္နက္ကုိင္ မခြဲျခားဘဲ ေလေၾကာင္းဗုံးႀကဲမႈ၊ အေ၀းပစ္အေျမႇာက္ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္မႈ အရွိျမႇင့္ခဲ့တာေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္၀ွမ္း ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ ျပည္သူေတြဟာ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးကာ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ေနရပါတယ္။

    ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက မ်ားေသာအားျဖင့္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ အရပ္သားေတြ ေသဆံုးမႈကလည္း မေရတြက္ႏုိင္ပါဘူး။

    KIA ရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္စီမံမႈေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ေဒသက ၿမိဳ႕ႀကီးျဖစ္တဲ့ လာဂ်ာယန္းကုိ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း စစ္တပ္ကျပဳလုပ္တဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း တုိက္ေလယာဥ္ ၅ စီး၊ တုိက္ပြဲ၀င္ရဟတ္ယာဥ္ ၂ စီး အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာက ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ စစ္တပ္ဟာ အရပ္သားေတြကုိ တမင္ပစ္မွတ္ထားခဲ့ၿပီး စာသင္ေက်ာင္းေတြကုိ ဗံုးႀကဲတာ၊ အျပစ္မဲ့အရပ္သားေတြကုိ ပစ္သတ္တာေတြ လုပ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ စစ္သားေတြက အဓမၼက်င့္တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြလည္း အမ်ားအျပား ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ စစ္တပ္က တုိက္ခုိက္မႈေတြဟာ ‘စစ္ရာဇ၀တ္မႈ’ ေျမာက္တယ္လုိ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီက ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အႀကီးအက်ယ္ လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္လုိ႔ အရင္တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ အရပ္သားေတြဟာ KIA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲက တစ္ျခားေနရာကုိ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရပါတယ္။

    တ႐ုတ္ျပည္ဖက္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးဖုိ႔ ႀကိဳးစားမႈကုိ တ႐ုတ္စစ္သားေတြက တားဆီးပိတ္ဆုိ႔ခဲ့တာေကာင့္ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ ေဆာင္းရာသီကုိ လံုေလာက္တဲ့ ေနရာထုိင္ခင္းမရွိဘဲ ဒုကၡသည္သာသာအေနအထားနဲ႔ ျပည္သူေတြဟာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရပါတယ္။

    ေတာင္ထူတဲ့ ေရွ႕တန္းေနရာေတြနဲ႔ အသားမက်တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာျပႆနာကုိ အေ၀းကေန အေျမႇာက္နဲ႔ပစ္ခတ္မႈက ေျပလည္ေစပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ခ်ထားတဲ့ အရာရွိ၊ စစ္သည္အမ်ားစုဟာ အလယ္ပုိင္း ေျမျပန္႔ေဒသမွာ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ေဆာင္းရာသီထုိးစစ္ေတြဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ ဇန္န၀ါရီ လြတ္လပ္ေရးေန႔၊ မတ္လ တပ္မေတာ္ေန႔ေတြလုိ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ႏွစ္ခုနဲ႔ တုိက္ဆုိင္ေလ့ရွိပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တုိက္ပြဲမွာ ရဲ၀င္စြာ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ စစ္သည္ေတြကုိ ဂုဏ္ျပဳတယ္ဆုိတာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အမွတ္သညာနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာမွာ အဓိကက်ပါတယ္။

    ဒီအခမ္းအနားဟာ တပ္မေတာ္က စစ္ေျမျပင္မွာ ေအာင္ပြဲရယူႏုိင္မႈကုိ ေဖာ္က်ဴးဖုိ႔၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြအေပၚ ေရရွည္တုိက္ပြဲဆင္ႏႊဲကာ ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေအာင္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အဖြဲ႕အျဖစ္ သဒၶိတင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမယ္၊ ႏုိင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ လုိတာထက္ပုိတဲ့ အခန္းက႑ကုိ ထိန္းသိမ္းသြားမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားကုိလည္း ခ်ျပတာပါ။

    ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ စစ္တပ္က တစ္ဖက္သက္ ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္အထိ ၁၇ ႏွစ္တာ အပစ္ရပ္ေရး ရွိခဲ့တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္က စစ္ပြဲအတြက္ ျမန္မာစစ္တပ္မွာ စီးပြားေရးအရ ေတာ္ေတာ္ေလး အက်ိဳးေက်းဇူးရွိပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ပုိင္း ပယင္းေက်ာက္တြင္းရွိတဲ့ Hugawng ေဒသက၊ ကမၻာ့ ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ကုိ ေက်ာက္စိမ္းေတြ အမ်ားႀကီး ပုိ႔ေပးႏုိင္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြရွိရာ ေဒသေတြဟာ စီးပြားေရးအရ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ေက်ာက္စိမ္းေရာင္းရေငြဟာ ကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၃၀ ေလာက္ ရွိခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံ GDP ရဲ႕ ထက္၀က္နီးပါး ပမာဏရွိတယ္လုိ႔ ကမၻာ့ သဘာပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ Global Witness က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    Hugawng ေဒသကုိ သိမ္းပုိက္ဖုိ႔ စစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ဆင္းေရးဟာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ စတင္ခဲ့ေပမယ့္ မုိးေစာေစာရြာတာေၾကာင့္ သီတင္းပတ္အခ်ိဳ႕ ၾကာၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာ ရပ္တန္႔ခဲ့ပါတယ္။

    ကခ်င္ျပည္နယ္အေရွ႕ပုိင္းနဲ႔ အေနာက္ပုိင္းမွာ စစ္အင္အား တုိးျမင့္မႈေတြကုိ ျမင္လာရတာေၾကာင့္ လာမယ့္လေတြမွာ ဒီေဒသကုိ စစ္တပ္က သိမ္းပုိက္ဖုိ႔ ထပ္ႀကိဳးစားမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရေၾကာင္း ေျမျပင္ရင္းျမစ္ေတြက ေျပာပါတယ္။ စစ္တပ္ဟာ KIA ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ စခန္းေတြကုိ ဒ႐ုန္းေတြ၊ ရဟတ္ယာဥ္ေတြ အသံုးျပဳၿပီး ေစာင့္ၾကည့္မႈ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔လည္း သူတုိ႔က ဆုိပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၆ သိန္းေက်ာ္ေလာက္ ထြက္ေျပးရတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အေနာက္ပုိင္းက စစ္တပ္ရဲ႕ ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းေတြအေပၚ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက ႐ႈတ္ခ်မႈေတြ တုိးျမင့္လုပ္ေဆာင္လာမႈနဲ႔အတူ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလုပ္ေနတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ ထုိးစစ္ေတြကုိလည္း မၾကာခင္မွာ
    ပုိမုိဂ႐ုစုိက္လာႏုိင္ပါတယ္။

    တကယ္လို႔ ျမန္မာစစ္တပ္က KIA ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ ကင္းစခန္းေတြကုိ သိမ္းၿပီး အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရသူေတြကုိ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ခုိလႈံေနတဲ့ KIA ထိန္းခ်ဳပ္ရာ လုိင္ဇာကုိ မတုိက္ဘူးဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းဟာ အရင္တုန္းကလုိပဲ လစ္လ်ဴ႐ႈဖြယ္ရွိေနတယ္လုိ႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာပါတယ္။

    ကုလအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက စစ္တပ္ရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္က လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ ႐ႈတ္ခ်မႈေတြ တုိးျမႇင့္ျပဳလုပ္လာေပမယ့္ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြအေပၚ ေ၀ဖန္သံတိတ္ေနတာဟာ မ်က္ႏွာႏွစ္ဖက္ပံုစံမ်ိဳးကုိ ေဖာ္က်ဴးေနပါတယ္။

    ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေမလကစၿပီး လုိင္ဇာက ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြဆီ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ ေပးပုိ႔မႈကုိ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္တုိ႔ ပိတ္ဆုိ႔ထားတာကုိလည္း ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက လုိအပ္တဲ့ တုန္႔ျပန္မႈေတြ မလုပ္ၾကပါဘူး။

    အခုႏွစ္အေစာပုိင္းမွာ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနားကုိ လာေရာက္ခဲ့ၿပီး ဒီခရီးစဥ္ဟာ ျပည္နယ္က ျပည္သူေတြရဲ႕ ထိခိုက္ခံစားရမႈကုိ ပုိဆုိးေစတယ္လုိ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႐ႈျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕အေနာက္ႏုိင္ငံ ေတြကေတာ့ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ရဲ႕ ဒီတုန္ျပန္မႈေၾ
    ကာင့္ ေက်နပ္ကာ သူမဖက္က လုိက္လုပ္ေပးေနပံုပါပဲ။

    ဥပမာအားျဖင့္ ေနာ္ေ၀ဟာ KIO ရဲ႕ နည္းပညာအႀကံေပးအဖြဲ႕အေပၚ ေထာက္ပံ့ေနမႈကုိ မၾကာေသးခင္က ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ၿပီး KIO က အစုိးရရဲ႕ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္ (NCA) ကုိ လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ျငင္းဆုိတဲ့အတြက္ တုန္႔ျပန္မႈအျဖစ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက NCA ဟာ လံုး၀ လက္နက္ခ် အညံ့ခံရမယ့္ စာခ်ဳပ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ပါတယ္။

    အေနာက္ႏုိင္ငံက အစုိရေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အာဏာမွ်ေ၀ေရး၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေဖာ္ေဆာင္ေရးေတြထက္ ဗဟုိခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ပုိျဖစ္လာေရးကေနတစ္ဆင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ တုိင္းရင္သား လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ေျဖရွင္းေရးမွာ အစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္ကုိ ပုိၿပီး တရား၀င္လာေအာင္ လုပ္ေပးေနၾကပါတယ္။

    တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြေပါင္းကာ မၾကာေသးခင္ကမွ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အျခားနည္းလမ္းတစ္ခုေဖာ္ေဆာင္ေရး ေဆာ္ၾသတဲ့ ‘ဖဒရယ္ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရးႏွင့္ အႀကံေပးေကာ္မတီ’ (FPNCC) ကုိ ေထာက္ခံမႈကေနတစ္ဆင့္ တ႐ုတ္က ပုိမုိထူးျခားတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈတစ္ခု လုပ္ခဲ့ၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ အႀကီအက်ယ္ေရာင္းခ်မႈအပါအ၀င္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေနပါတယ္။

    ဒီ ခြခ်က္ဗ်ဴဟာဟာ အရင္းအျမစ္ႂကြယ္၀တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ကုိ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ အျခားအဖုိးတန္စီမံကိန္းေတြတည္ေဆာက္မယ့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ One Belt One Road ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ထင္ဟပ္ေစပါတယ္။

    KIA ရဲ႕ တပ္မဟာ ၁၁ အနီး Kasung ရြာမွာ ၂ ရက္အတြင္း လူေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရေအာင္ စစ္တပ္ရဲ႕တုိက္ခုိက္မႈဟာ ဒီ အေျခအေနကုိ ညႊန္းဆုိေနတယ္လုိ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။

    ပဋိပကၡေဒသေတြမွာ ျပင္ပက အကူအညီမရွိဘဲ ေနထုိင္ရတဲ့ သူေတြဟာ လက္ရွိမွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ ႀကံ႕ႀကံ႕ခံဖုိ႔အတြက္ ပုိမိုႀကီးမားနက္႐ႈိင္းတဲ့ ဗံုးခုိက်င္းေတြကုိ တူးေနရပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္က အေျခအေနအေပၚ တုန္႔ျပန္မႈအတုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ျပႆာနေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက အသိအမွတ္ျပဳၿပီး၊ မ႐ႈတ္ခ်မခ်င္း စစ္ရဲ႕ ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြဟာ လာမယ့္ ခ်မ္းေအးတဲ့လေတြမွာ ဆက္လက္ရွိေနအံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Asia Times

    (Asia Times တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Myanmar’s other ethnic atrocity ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။ ေဆာင္းပါးပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ေဆာင္းပါးရွင္၏ ေရးသားမႈအတုိင္းသာျဖစ္ၿပီး M-Media ၏ အာေဘာ္မဟုတ္ပါ)

     

  • ဂိမ္းစြဲမႈကုိ စိတ္ေရာဂါအျဖစ္ WHO သတ္မွတ္

    ဂိမ္းစြဲမႈကုိ စိတ္ေရာဂါအျဖစ္ WHO သတ္မွတ္

    ဒီဇင္ဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ဂိမ္းစြဲကာ အလြန္အကၽြံကစားမႈကုိ စိတ္က်န္းမာေရးေရာဂါအျဖစ္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က လာမယ့္ႏွစ္မွာ သတ္မွတ္ေတာ့မယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

    ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ေရာဂါမ်ား အမ်ိဳးအစားခြဲျခားေရး လက္စြဲစာအုပ္ ICD-11 မူၾကမ္းမွာ WHO က ဂိမ္းအလြန္အကၽြံကစားမႈကုိ စိတ္ေရာဂါေခါင္းစဥ္ေအာက္ ထည့္သြင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

    ‘လူတစ္ေယာက္ဟာ ဂိမ္းစားမႈအေပၚ မထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဘူး၊ ေန႔စဥ္ လုပ္ငန္းေတြ၊ ဘ၀ရဲ႕ အေရးပါတဲ့ အရာေတြထက္ ဂိမ္းကုိ အၿမဲဦးစားေပးေနမယ္၊ ဆုိးက်ိဳးေတြကုိ ခံစားေနရေပမယ့္ ဂိမ္းကုိ မစြန္႔လႊတ္ႏုိင္ဘူး’ ဆုိရင္ ဂိမ္းစြဲလြန္းတဲ့ စိတ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနတယ္လုိ႔ WHO က ဒီမူၾကမ္းမွာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။

    ဒီလုိအမူက်င့္မ်ိဳးဟာ တစ္ဦးခ်င္း၊ မိသားစု၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ အျခားနယ္ပယ္ေတြမွာ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    ICD ဟာ ကမၻာတစ္၀ွမ္း က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြ အသံုးျပဳႏုိင္ဖုိ႔ ထုတ္ေ၀တာျဖစ္ၿပီး ေရာဂါ လကၡဏာေတြ၊ အေျခအေနေတြအတြက္ ႏုိင္ငံတကာစံတစ္ခုအျဖစ္လည္း အသုံး၀င္ပါတယ္။

    ဂိမ္းစြဲလြန္းတဲ့ေရာဂါေၾကာင့္ ႐ုတ္တရက္ေသဆံုးတာ၊ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ထိခုိက္မႈ ရွိတာေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြမွာ ျမင့္တက္လာပါတယ္။

    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အသက္ ၂၇ ႏွစ္အရြယ္ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာ ၁၀ နာရီဆက္တုိက္ အြန္လုိင္းဂိမ္း ကစားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ အသက္ ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ ႐ုရွားဆယ္ေက်ာ္သက္တစ္ေယာက္ဟာ ဗီဒီယုိဂိမ္းကစားရင္း ကုိးမား၀င္ၿပီး ေဆး႐ံုအေရာက္မွာ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ထမင္းစားခ်ိန္နဲ႔ အိပ္ခ်ိန္သာနားၿပီး ၂၂ ရက္ဆက္တုိက္ ဂိမ္းကစားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: CNA

  • အူရဒူ ဂႏၱ၀င္ကဗ်ာဆရာႀကီးတစ္ဦးကို Google က ဂုဏ္ျပဳ

    အူရဒူ ဂႏၱ၀င္ကဗ်ာဆရာႀကီးတစ္ဦးကို Google က ဂုဏ္ျပဳ

    ဒီဇင္ဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အိႏၵိယက အူရဒူကဗ်ာဆရာႀကီး မီဇာ ဂါလစ္ဘ္ရဲ႕ ႏွစ္ ၂၂၀ ျပည့္ ေမြးေန႔ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ဒီကေန႔မွာ Google က သူတုိ႔ရဲ႕ Homepage မွာ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ႕ ပံုရိပ္ကုိ လႊင့္တင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    ၁၇၉၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔က အူတာပရာဒက္ရွ္ျပည္နယ္ အဂ္ရာၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ဂါလစ္ဘ္ဟာ အိႏၵိယ၊ ပါကစၥတန္တြင္သာမကဘဲ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက အိႏၵိယႏြယ္ဖြားေတြၾကားမွာပါ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။

    အသက္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ ကဗ်ာ၊ လကၤာေတြကုိ စတင္ေရးသားခဲ့ၿပီး ဘ၀ျဖတ္သန္မႈက ၾကမ္းတမ္းကာ ေၾကကြဲစရာေတြနဲ႔ ျပည့္နွက္ေနတဲ့အတြက္ သူ႕ရဲ႕ စာေပအမ်ားစုကလည္း အလြမ္းသေဘာေဆာင္ပါတယ္။

    အမည္အရင္းက မီရ္ဇာ အစဒြလႅာဟ္ ဘာအစ္ခန္းျဖစ္ၿပီး ကေလာင္အမည္ ‘ဂါလစ္ဘ္’ နဲ႔ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ ဆရာႀကီး ဂါလစ္ဘ္ဟာ ပါရွန္ပါဘာသာစကားကုိလည္း ကၽြမ္းက်င္ပါတယ္။

    Google ၏ Home Page မွ ပံု

    စာအေရးအသားမွာ အထူးညည္ေညာေကာင္းမြန္ၿပီး စကားအလွေတြ ဆင္ယင္လြန္းတဲ့ အူရဒူစာေပကုိ လူတုိင္း လြယ္လြယ္ကူကူေရးႏုိင္ေစမယ့္ နည္းလမ္းကုိ ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    သကၠရာဇ္ ၁၈၅၀ မွာ အိႏၵိယဧကရာဇ္ ဘဟာဒူးရ္ ရွား ဇာဖာရ္ (၂) က ဆရာႀကီးကုိ ဒါဘီရ္ အြလ္ မြလ္က္ဆုိတဲ့ ဆုနဲ႔ နဂ်မ္ အြဒ္ ေဒါင္လာဆုိတဲ့ ဘြဲ႕တုိ႔ကုိ ေပးခဲ့ပါတယ္။

    ၁၈၆၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၅ ရက္ေန႔ ေဒလီၿမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး ေနအိမ္ကုိေတာ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ လက္ရာေတြ ျပသထားတဲ့ ျပတုိက္တစ္ခုအျဖစ္ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။

    Ref: Aljazeera