News @ M-Media

Blog

  • Time မဂၢဇင္း၏ တစ္ႏွစ္တာအေက်ာ္ၾကားဆံုးပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ ထရမ့္ေရြးခ်ယ္ခံရ

    Time မဂၢဇင္း၏ တစ္ႏွစ္တာအေက်ာ္ၾကားဆံုးပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ ထရမ့္ေရြးခ်ယ္ခံရ

    ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    time

    – အေမရိကန္၏ ေရြးေကာက္ခံသမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္မွာ Time မဂၢဇင္း၏ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ တစ္ႏွစ္တာ အေက်ာ္ၾကားဆံုး ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။

    အိမ္ၿခံေျမ လုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ၿပီး၊ TV အစီအစဥ္တင္ဆက္သူလည္းျဖစ္သည့္ ထရမ့္မွာ ႏုိ၀င္ဘာ ၈ ရက္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဒီမုိကရက္တစ္ၿပိဳင္ဘက္ ဟီလာရီကလင္တန္အား အႏုိင္ယူက ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းတြင္ မွတ္တမ္းသစ္ရယူႏုိင္ခဲ့သည္။

    ထရမ့္ကမူ ထုိကဲ့သုိ႔ Time မဂၢဇင္းမွ ေရြးခ်ယ္မႈမွာ ႀကီးမားသည့္ ဂုဏ္ျပဳမႈတစ္ခုျဖစ္ၿပီး မိမိအတြက္ အလြန္အမင္း အဓိပၸါယ္ရွိသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထရမ့္မွာ ဇကာတင္စာရင္းမွ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမီရ္ပူတင္၊ ဟီလာရီကလင္တန္တုိ႔ကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ကာ ယခုကဲ့သုိ႔ ေရြခ်ယ္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။

    ဟီလာရီကလင္တန္ကမူ ဒုတိယေနရာတြင္ ရွိခဲ့သည္ဟု Time မဂၢဇင္း၏ မန္းေနးဂ်င္းအယ္ဒီတာျဖစ္သူ နန္ဇီ ဂစ္ဘ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ Time ကမူ ထရမ့္မွာ အေမရိကန္၏ ႏုိင္ငံေရး စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိ ထူးျခားေစခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိကဲ့သုိ႔ ေရြးခ်ယ္ရန္အတြက္ စာဖတ္သူမ်ားထံမွ ဆႏၵမဲ ေတာင္းခံခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ အယ္ဒီတာမ်ားက ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။

    Ref : BBC

  • မုံးကုိးရွိ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း ေလေၾကာင္းမွ တုိက္ခုိက္ခံရ

    မုံးကုိးရွိ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း ေလေၾကာင္းမွ တုိက္ခုိက္ခံရ

    ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    kat

    – အစုိးရစစ္တပ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္မ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ခရစ္ယာန္ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုမွာ ဗံုးႀကဲခံခဲ့ရသည္ဟု ခရစ္ယာန္ကက္သလစ္ သတင္း၀ဘ္ဆုိက္တစ္ခုျဖစ္ေသာ UCA News တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    မုံးကုိးၿမိဳ႕ရွိ စိန္႔ဖရန္စစ္ ဇာဗီယာ ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး စိန္႔ဇာဗီယာအထိမ္းအမွတ္ ပြဲေတာ္ေန႔ျဖစ္ေသာ ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္ေန႔က ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈကုိ ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၊ သီလရွင္မ်ားႏွင့္ ကက္သလစ္ဘာ၀င္ ၁၀၀၀ ခန္႔မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။

    မနက္ပုိင္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အဆုိပါ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရသူ မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေန႔လည္အထိ မီးေလာင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

    လား႐ႈိးမွ ကက္သလစ္ဂုိဏ္းအုပ္ဘုန္းေတာ္ႀကီး Philip Lasap Za Hawng ကမူ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိပါက မိမိအေနျဖင့္ အာဏာပုိင္မ်ား၊ စစ္တပ္အႀကီးအကဲႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔ထံ စာတင္ရန္ စီစဥ္ထားသညဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ အစုိးရအေနျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ရန္လည္း အဆုိပါ ကခ်င္ဘုန္းေတာ္ႀကီးက တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

    “ဘုန္းႀကီးတုိ႔က လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အားလံုးကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါ၀င္ေစခ်င္တာပါ”

    ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး က်ိဳးပ်က္သြားၿပီးကတည္းက ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္ဟု ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ Christian Solidarity Worldwide အဖြဲ႕က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ တစ္ေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားလာေသာ တုိက္ခုိက္ႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံအရပ္သားမ်ားမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး၊ တ႐ုတ္ကလည္း ၎တုိ႔၏စစ္တပ္ကုိ နယ္စပ္တြင္ တပ္ျဖန္႔ခ်ထားသည္။

    Ref : catholicphilly.com

  • လတ္တေလာ ရခိုင္အေရး ကၽြန္ေတာ့ အေတြး (သူ႔အျမင္)

    ဒီဇင္ဘာ ၇ ၊ ၂၀၁၆
    ျမင္သစ္ ေရးသည္။

    _sai3865small
    ဘဂၤလားေဒရွ္နယ္စပ္မွ နယ္ျခားေစာင့္တပ္

    အပိုင္း (၁)

    ရခိုင္အေရးက Hot topic ျဖစ္ေနေတာ့ နည္းနည္း ေရးပါဦးမယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းခ်ီေရးတာထက္ လတ္လေလာ အျဖစ္အပ်က္ကိုပဲ သုံးသပ္ေရးမွာပါ။

    လက္နက္ကိုင္ျပီ

    ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ အန္တီစု ကိုဖီအာနန္ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ကိုဖြဲ႕ျပီး မၾကာခင္မွာ ရခိုင္မွာရိွတဲ့ ရဲစခန္းနဲ႕ ရဲကင္းေတြကို လက္နက္ကိုင္ လူစုေတြက ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္တယ္၊ ရဲေတြေရာ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္သူေတြထဲကေရာ ေသတာ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရတာေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္၊ ရဲစခန္းက လက္နက္ေတြ ပါသြားတယ္။ အဲ့ဒီမွာ တပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ NLD အစိုးရကပါ အၾကမ္းဖက္ဆိုျပီး နာမည္တပ္ခဲ့ျပီး စစ္ေၾကာင္းရဲေၾကာင္းနဲ႕ လိုက္လံရွင္းလင္းခဲ့ၾကတယ္။

    အဲ့ဒီ့အေတာအတြင္းမွာပဲ YouTubeနဲ႕ လူမႈမီဒီယာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ ယူဆရသူအခ်ိဳ႕ လက္နက္ေတြကိုင္ျပီး သူ႕တို႕ဘာသာစကားနဲ႕ ဗီဒီယိုပ်ံ႕ႏွံ႕ခဲ့တယ္။

    အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ လူမႈမီဒီယာမွာ ရို အေရးလႈပ္ရွားသူလို႕ယူဆရတဲ့ သူေတြရဲ့ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး မေသခ်ာ မေရရာေသးတဲ့ သေဘာေတြ၊ အခ်ိဳ႕လည္း လုံးဝကို ႏႈတ္ဆိတ္ေနတာေတြ သတိထားမိပါတယ္။ Conspiracy theory ကို ကိုင္ဆြဲျပီး တပ္မေတာ္ ဘက္ကပဲ အတင္းအဓမၼ ဇာတ္တိုက္ လုပ္ခိုင္းတာ မ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈေတြကိုလည္း ေတြ႕ရခဲ့ပါတယ္။

    အန္တီစုကလည္း တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းနဲ႕ ေတြ႕ျပီး တရားဥပေဒနဲ႕ အညီလုပ္ဖို႕ ေတြ႕ဆုံေျပာခဲ့တာမ်ိဳး ရိွခဲ့ပါတယ္။

    ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း စိုးရိမ္မႈျပခဲ့ျပီး တရားမွ်တစြာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႕ေျပာၾကားရင္း အစိုးရနဲ႕အတူရပ္တည္ေၾကာင္း အစပိုင္းထုတ္တ့ဲ ေၾကညာခ်က္ေတြမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

    အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ျပည္မဖက္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အသိုင္းအဝိုင္းဖက္က လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားဖို႕ စစ္တပ္နဲ႕ အစိုးရကို အရင္အတိုင္း ေတာင္းဆို ဆႏၵျပဳရင္း ရိုဟင္ဂ်ာ အသိုင္းအဝိုင္းဖက္ကိုလည္း လက္နက္ကိုင္စြဲတာဟာ လမ္းမွန္ မဟုတ္ေၾကာင္း အရင္အတိုင္း လူအခြင့္အေရးနဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းစဥ္အတိုင္း ဆက္ဖို႕ ေဝဖန္အၾကံျပဳတာေတြ ေတြ႕ရတယ္။ အခ်ိဳ႕လူနည္းစုလည္း လက္နက္ကိုင္တာကို ေထာက္ခံေၾကာင္း လူမႈမီဒီယာအရ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။

    အဲ့ဒီမွာ ရိုအေရးလႈပ္ရွားသူေတြ အပိုင္းကို ၾကည့္ရင္ ႏွစ္အုပ္စုကြဲေနတယ္လို႕ ယူဆလို႕ရတယ္။ အရင္အတိုင္း အၾကမ္းမဖက္ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ ဒီျပႆနာကို ခ်ဥ္းကပ္လုိတဲ့ အုပ္စုနဲ႕ လက္နက္ကိုင္ အေျဖရွာမယ္ဆိုတဲ့ အုပ္စု ပါ။

    ေပၚထြက္လာတဲ့ ဗီဒီယိုေတြအရ လက္နက္ကိုင္ေတြထဲမွာ ငယ္ရြယ္တဲ့ လူငယ္ေလးေတြပါေနတာေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ခံေတြကလည္း ရပ္ရြာ အခင္းအက်င္းနဲ႕ဆိုတာကို ေတြ႕ရတယ္။

    လက္နက္မကိုင္ေရးသြား လိုသူေတြ တားေနလ်က္သားနဲ႕ပဲ က်ြံထြက္လာတာလား ယူဆစရာရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏႈတ္ဆိတ္ေနတာကေတာ့ တစ္ဖက္သတ္ျဖစ္တယ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရိွဘူးလို႕ပဲ ေျပာရမွာပါ။

    အဲ့ဒီ့အခ်ိန္တုန္းက ျပန္ဝန္ေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္နဲ႕ သမၼတရုံးေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးေဇာ္ေဌးတို႕က ကိုဖီအာနန္ မစ္ရွင္ဖြဲ႕ႏိုင္တဲ့ အေပၚ ႏိုင္ငံတကာမွာ ရိုအေရးရဲ့ အရိွန္က်သြားလို႕ အာရုံစိုက္မႈရေအာင္ ဒီလိုရဲကင္းဝင္စီးတာမ်ိဳး လုပ္တာျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း လူမႈမီဒီယာမွာ သုံးသပ္ျပတာမ်ိဳးရိိွခဲ့တယ္။ ဒီသုံးသပ္ခ်က္ဟာလည္း အေရးအရာယူစဥ္းစားဖို႕ ေကာင္းပါတယ္။

    ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာအဲ့ဒီ့အခ်ိန္မွာ လက္နက္မကိုင္ဘူး၊ လူ႕အခြင့္အေရးအရ ခ်ဥ္းကပ္မယ္ဆိုျပီး ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္လာရာကေန ရိုအေရးဟာ ေဘာလုံးပြဲေလာကစကားနဲ႕ ေျပာရင္ လူကၽြံေဘာမိသြားတဲ့ အေနအထားပါ။

    ႏိုင္ငံတကာက ဒီမို NLD အစိုးရနဲ႕ ေျပာင္းလဲေရးကို အထိုက္အေလ်ာက္ လက္ခံတဲ့ တပ္မေတာ္နဲ႕ ရပ္တည္မႈျပခဲ့တယ္။

    အၾကမ္းဖက္လား လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈလား

    ေနာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္က စစ္ေၾကာင္း လိုက္ထိုးရင္း အခ်ိဳ႕ ရိုဟင္ဂ်ာရြာေတြမွာ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထိပ္တိုက္တိုးျပီး အျပန္အလွန္ တိုက္ခုိက္တာမ်ိဳးေတြ သတင္းေတြ အရ သိရပါတယ္။

    စစ္တပ္နဲ႕ အစိုးရဖက္က သတင္းေတြနဲ႕ ရိုေထာက္ခံသူေတြနဲ႕ အေရးလႈပ္ရွားသူေတြရဲ့ သတင္းေတြကို ျခဳံၾကည့္ရင္ ရိုးရိုးသားသားယူဆရင္ ႏွစ္ဖက္စလုံးမွာ တစ္ဖက္သတ္ဆန္မႈေတြ ရိွေနပါတယ္။ ဒါလည္း ယုတၱိေတာ့ဆန္ပါတယ္။ သတင္းဆိုတဲ့ အတိုင္း နီးစပ္ရာကို ေပးတာ စီးဆင္းတာဆိုေတာ့ တစ္ဖက္သတင္းကို တစ္ဖက္ကရဖို႕ဆိုတာ ဒီလို မျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အေျခအေနမွာ ခက္ခဲမွာပါ။

    ဒါေပမယ့္ သတိထားမိတာက အစိုးရက ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းေတြမွာကိုက ေခတ္မီလက္နက္ကိုင္ လုံျခဳံေရးတပ္သားေတြကို ရရာ ဓားတုတ္လိုမ်ိဳးနဲ႕ ရိုအမ်ိဳးသမီးေတြက ေသမွာ သိလ်က္နဲ႕ တိုက္ခိုက္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းမ်ိဳးပါ။

    ေနာက္ျပီး စစ္တပ္က မီဒီယာကို ဝန္ခံတဲ့ သတင္းေတြမွာပါတဲ့ လက္နက္ကိုင္စစ္သားေတြကို ဓားတုတ္နဲ႕ ရို (သူတို႕ကေတာ့ ဘဂၤလီေတြလို႕ ေျပာတာေပါ့) ရြာသားေတြက ဝိုင္းတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြပါ။

    တဆက္တည္းမွာပဲ လုံျခဳံေရးတပ္သားအခ်ိဳ႕ထပ္ေသတာမ်ိဳး၊ ေနာက္ဆက္တြဲ လူမႈမီဒီယာေပၚမွာ တက္လာတဲ့ ဗီဒီယိုေတြမွာ ပထမဗီဒီယိုထဲက ရိုလို႕ယူဆရတဲ့ လူေတြပဲ ဒဏ္ရာရတာမ်ိဳး လက္နက္ကိုင္ထားမ်ိဳး ရြာခင္းက်င္းေနာက္ ခံျဖစ္ေနတာမ်ိဳးေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။

    စစ္တပ္နဲ႔ အစုိးရဘက္က ရိုလက္နက္ကိုင္ေတြဟာ လူေနရြာေတြထဲမွာ ပုန္းေနတယ္၊ အဲ့ကေန တိုက္ခိုက္တယ္၊ ရြာေတြကို မီးရိႈ႕တယ္လို႔ သတင္းထုတ္တယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း စစ္တပ္က အရပ္သားေတြ အျပစ္မဲ့ေတြကိုပါ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္တာေတြ၊ လူေနရြာေတြကို မီးရိႈ႕တယ္၊ အျပစ္မဲ့ ရိုရြာသူရြာသားေတြကို ႏွိပ္စက္ညွင္းပမ္း အဓမၼက်င့္တာေတြရိွတယ္ဆိုျပီး စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔အတူ သတင္းနဲ႔ ဓါတ္ပံုေတြ ေပၚထြက္လာပါတယ္။

    ရသေလာက္သတင္းေတြကို ၾကည့္ရင္ သတင္းစာဆရာ ကိုစည္သူေအာင္ျမင့္ သုံးသပ္ျပသလိုပဲ ရိုအၾကမ္းဖက္ဆိုတာထက္ လံႈ႕ေဆာ္မႈ သို႕မဟုတ္ ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ မခံမရႏိုင္ျဖစ္ျပီး ထေပါက္ကြဲတဲ့ ရရာလက္နက္စြဲ ပုန္ကန္မႈမ်ိဳး ပိုဆန္ပါတယ္။ ပိုသိသာတာက ခုထက္ထိ အစိုးရဖက္က သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြအထဲမွာကို စစ္တပ္သတင္းေပးကို ဒုကၡေပးတာမ်ိဳးကလြဲလို႕ soft targets ေခၚ လက္နက္မဲ့ အရပ္သား ရခိုင္ျဖစ္ျဖစ္ ရိုျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္သူကိုမွ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္မႈ မရိွေသးတဲ့ အေပၚမွာ ဒီရိုေတြရဲ့ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ခိုက္မႈကို အၾကမ္းဖက္ဆိုတာထက္ ပုန္ကန္မႈလို႕ လက္နက္ကိုင္မႈလို႕ပဲ သတ္မွတ္သင့္ပါေသးတယ္။

    ဒါဆို ဒီလက္နက္ကိုင္မႈက ႏိုင္ငံတကာေခၚ စစ္ေသြးၾကြေတြနဲ႕ လုံးဝပတ္သက္မႈ မရိွဘူးလားဆိုေတာ့၊ အဲ့ဒီမွာ ျပႆနာက ပ်ံ႕ႏွံ႕တဲ့ ဗီဒီယုိေတြထဲမွာ သူတို႕လႈပ္ရွားမႈကို ဘာသာေရးနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္မႈေတြပါထားတာပါ။ ဒါေပမယ့္ soft targets ေတြကို ရန္မမူသေရြ႕ေတာ့ အၾကမ္းဖက္ဆိုတဲ့ စကားလုံးခ်ည္းကို တြင္က်ယ္ မသုံးသင့္ေသးဘူးလို႕ ျမင္မိပါတယ္။

    တပ္ရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြအရ ဒီတိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြဟာ ရြာေတြထဲမွာ ပုန္းေနျပီး လူမ်ိဳးတူ ရြာသူရြာသားေတြကို လူတံတိုင္းယူထားစြပ္စြဲပါတယ္။

    ဒီေနရာမွာ NLD အစိုးရ ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီး ဦးေဖျမင့္နဲ႕ အဖြဲ႕သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ရပ္မိရပ္ဖေတြရဲ့ လက္နက္ကိုင္မႈကို သူတို႕ မေထာက္ခံဘူးလို႕ ရပ္တည္ခဲ့တာကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳဖို႕လိုပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ လက္နက္မကိုင္ေရး ရပ္တည္ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ Conspiracy Theory ရိုအေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ ရပ္တည္မႈေျပာင္းျပီး မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္လို႕ ကိုင္တာ ကိုင္ၾက ရပ္တည္မယ္ဆိုျပီး ေျပာင္းလဲသြားတာကိုလည္း မွတ္တမ္းတင္ထားဖို႕လိုပါတယ္။

    စဥ္းစားစရာ ဗ်ဴဟာ

    ေနာက္အေရးအၾကီးတာက တပ္မေတာ္ရဲ့ နည္းဗ်ဴဟာပိုင္းပါ။ လုံျခဳံေရး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ သတင္းမီဒီယာနဲ႕ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြကို အစပိုင္းမွာ ပိတ္ပင္ခဲ့တဲ့ဟာပါ။ အဲ့ဒီဟာက ႏိုင္ငံတကာမွာ အျငင္းပြားစရာ စိုးရိမ္စရာေတြ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလို လက္နက္ကိုင္နဲ႕မဆိုင္တဲ့ အျပစ္မဲ့ ရိုရြာသူရြာသားေတြကို ဖိႏွိပ္ညွင္းပမ္းမႈေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံတကာႏိုင္ငံေရး လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႕ သတင္းမီဒီယာေတြ ယုံၾကည္ရေလာက္တဲ့ အေထာက္အထားမ်ိဳးေတြ ေရာက္လာပုံရပါတယ္။

    အဲ့ဒီ့အခ်ိန္က ခ်ိန္ခြင္လွ်ာအေျပာင္းအလဲပါ။ အေစာပိုင္းက အစိုးရနဲ႕ စစ္တပ္ကို ရပ္တည္ေပးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၊ ျမန္မာ ့ဒီမိုအေျပာင္းအလဲ အတြက္ ယခင္စစ္အစိုးရကို ဖိအားေပး ညိွႏိႈင္းျပီး အန္တီစုနဲ႕ အတိုက္အခံအင္အားစုအတြက္ ရပ္ေပးခဲ့ျပီး ျမန္မာ့ဒီမို အေျပာင္းအလဲမွာ ကူညီခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းပါ။ သူတို႕က အျပစ္မဲ့အရပ္သားေတြ ထိခိုက္နစ္နာတဲ့ အေပၚမွာ စိုးရိမ္မႈရိွတယ္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ တန္ဖိုးေတြကို အေရးျပဳဖို႕ အန္တီစု၊ NLD အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္ကို နိုင္ငံေရးအရဖိအားေပးတာေတြ စျပဳလာပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ အေရးၾကီးတာက သမိုင္းေၾကာင္းအရ သူတို႕ဘယ္ဖက္ကို ရပ္ရပ္ ကိုယ့္ဖက္မရပ္လို႕ဆိုျပီး သူတို႕အျမင္နဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈကို သုညတန္ဖိုးေပးဖို႕ေတာ့ မသင့္ပါ။

    အဲ့ဒီေတာတြင္းမွာ အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာသံေတြကို ေဒသတြင္းေခၚျပတာမ်ိဳးကေတာ့ ပုဂၢလိက အျမင္အရေျပာရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလို အေျပာင္းအလဲကာလမွာ ၾကိဳတင္စီစဥ္ထားတဲ့ ေနရာကို ေခၚျပတာ သြားၾကည့္တာဟာ အေျခအေနတစ္ခုကို ေကာက္ခ်က္ခ်ဖို႕ မလုံေလာက္ဘူးလို႕ ထင္ပါတယ္။

    ဆက္ေျပာရရင္ အေျခအေနက လူကၽြံေဘာဖမ္းကစားရင္း လူကၽြံသြားတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးလားေပါ့။ ဒီမွာ အေရးပါတာာက နည္းဗ်ဴဟာပိုင္းပါ။ ဘာျဖစ္လို႕မ်ား ရိုလက္နက္ကိုင္ေတြကိုပဲ အေရးယူႏွိမ္ႏွင္းမယ္၊ အရပ္သားရိုေတြကို မထိခိုက္ေအာင္လုပ္မယ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းရဲ့ ေထာက္ခံမႈကို ဆက္ယူထားမယ္၊ အဲ့ဒါမ်ိဳး ဘာလို႕မလုပ္တာလဲေပါ့။

    အဲ့ဒီမွာ စဥ္းစားရမယ့္ အေရးၾကီးအခ်က္ေတြက လက္ရိွ NLD အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္ၾကားမွာ ဗ်ဴဟာပိုင္း မခ်ိတ္ဆက္မိတာလားေပါ့။

    အရင္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြဦးစီးတဲ့ ၾကံ့ဖြံ႕အစိုးရရဲ့ ဦးဆုံးရပ္တည္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို တတိယႏိုင္ငံ ပုိ႕ပစ္ေရး၊ ေနာက္ အမ််ိဳး၊ဘာသာ အစြန္းေရာက္နဲ႔ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးအုပ္စုေတြထဲက အသံထုတ္ေနတဲ့ အစၥေရး ပါလက္စတိုင္းလို လုပ္မယ္ဆိုတာမ်ိဳးကို ရည္ရြယ္ထားလို႕လားေပါ့။

    အဲ့ဒါမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ရိုရြာေတြကို ရသေလာက္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္မယ္။ ျပီးရင္ camp ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံမဲ့ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ထည့္လိုက္မယ္။ ေနာက္ပိုင္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈေျပာတဲ့ တိုက္တြန္းတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ႏိုင္ငံေတြကို အဲ့ဒီ့ camps ေတြကို က်န္းမာေရးနဲ႕ လူသားခ်င္းေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြကိုေတာ့ လာကူ ခြင့္ေပးမယ္။ ေခၚခ်င္တဲ့ ႏိုင္ငံ ရိွလည္း ေခၚသြားဆိုတာမ်ိဳးလည္း စီမံခ်က္ေတြ ရိွေကာင္းရိွႏိုင္ပါတယ္။

    ဒါမွမဟုတ္ ႏိုင္ငံေရး သုေတသီေတြ သုံးသပ္သလို စစ္တပ္ထဲမွာကို ႏွစ္အုပ္စုကြဲေနျပီး သေဘာထားတင္းမာတဲ့ အုပ္စုက ေဒၚစု ဦးေဆာင္တဲ့ NLD အစုိးရကို ႏိုင္ငံေရး အရ သတ္ခ်င္လို႕ပဲ တမင္ျပန္ လူကၽြံခံလိုက္တာမ်ိဳးလားဆိုတာလဲ ေတြးစရာပါ။

    ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္နဲ႕ ဗ်ဴဟာပိုင္း ခ်ိတ္ဆက္မိေပမယ့္ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ နည္းစနစ္နဲ႕ က်င့္ဝတ္ပိုင္း capacity building လုပ္ခြင့္မရခဲ့တဲဲ့ စစ္တပ္ရဲ့ ေအာက္ေျခ operation ပိုင္းက ဟိုးယခင္ရိုက္သြင္းထားတဲ့ အတိုင္း လက္ရိွ မူဝါဒနဲ႕ မခ်ိတ္ဆက္မိဘဲ ကၽြံသြားတာလားေပါ့။

    Al Jazeera မီဒီယာက အေထာက္အထားနဲ႕ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းမွာ စစ္တပ္ အရာရိွပိုင္း စည္းရုံးေရး သင္တန္းေတြမွာ ဘဂၤလီ မုန္းတီးေရး သင္ရိုးေတြ ပါခဲ့တာမ်ိဳးေတြ ရိွခဲ့ေတာ့ အေပၚက အခ်က္က စဥ္းစားစရာပါ။

    ကမာၻဒီယားႏိုင္ငံမွာဆို ေခတ္ေျပာင္းမွာ လက္နက္ကိုင္စစ္တပ္နဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြကို ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္ေရး က်င့္ဝတ္ေတြ ျပန္ သင္တန္းေပးခဲ့ရတဲ့ နမူနာမ်ိဳးရိွပါတယ္။ အေစာပိုင္း တစ္ပါတီတစ္ ေခါင္းေဆာင္ေအာက္မွာ ေနခဲ့ျပီး တစ္ဦးတစ္ပါတီက ေျပာထားတဲ့ သို႕မဟုတ္ သူတို႕နဲ႕ မတူသူတိုင္းကို ရန္သူလို႕ သတ္မွတ္တဲ့ အစြဲကို ျပန္ေဖ်ာက္ဖို႕ သင္တန္းေပးရတာမ်ိဳးပါ။

    သို႕ေသာ္ တစ္ေသြးတစ္သံတစ္မိန္႕ကို က်င့္သုံးတဲ့ စစ္တပ္အဖို႕ေတာ့ အေပၚမူဝါဒက ေအာက္ေျခ operation level ကို မသက္ေရာက္တာဟာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ေတာ္ေတာ္နည္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လတ္တေလာ တျခားေဒသေတြမွာ စစ္စည္းကမ္းေဖာက္ အရပ္သားေတြ ထိခိုက္နစ္နာလို႕ စစ္တပ္အရာရိွ အရာခံ စစ္သားေတြကို စစ္ခုံရုံးတင္ ျပစ္ဒဏ္ခ် သတင္းေတြရိွေနတဲ့ အေပၚ လုံးဝ ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႕ေတာ့ ေျပာလို႕မရျပန္ပါ။

    ထင္ထားတာထက္ ပိုျပီး ရႈပ္ေထြးႏိုင္တဲ့ အခင္းအက်င္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အဝျဖစ္ထြန္းမႈကို မလိုလားတဲ့ ျပည္ပအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတခုနဲ႕ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးလက္မဲၾကီးေတြပဲ ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနသလားဆိုတာဟာ စဥ္းစားစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္ပါ။

    တဆက္တည္းမွာပါ ဒီဖက္ ရခိုင္ကိစၥေၾကာင့္ ကခ်င္နဲ႕ ရွမ္းဖက္က ျပည္တြင္းစစ္ပြဲေတြ၊ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြအေရး စတာေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး NLD အစိုးရေရာ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြေရာ ႏိုင္ငံတကာပါ အာရုံစိုက္မႈ ေလ်ာ့နည္းေနတာကိုလည္း သတိထားမိဖို႕လည္း လိုပါတယ္။

    အပိုင္း (၂)

    အျငင္းပြားဖြယ္ အာဆီယံတြင္း တုန္႕ျပန္မႈ

    နည္းဗ်ဴဟာပိုင္းနဲ႕ပတ္သက္အျပီးမွာ ေလာေလာလတ္လတ္ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ေနတဲ့ ဒီအေရးအေပၚ အာဆီယံႏိုင္ငံတြင္းက တုန္႕ျပန္မႈပါ။ အဓိကကေတာာ့ မေလးရွားႏိုင္ငံရဲ့ တြန္းအားပါ။ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းမွာကို မေလးရွားဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ကိုယ္တိုင္ ဦးစီးျပီး လူေသာင္းခ်ီ ရခိုင္အေရးနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ဆႏၵျပ ႏိုင္ငံေရးဖိအားေပးခဲ့ပါတယ္။

    ဒီမွာလည္း ေဆြးေႏြးစရာေတြ ရိွပါတယ္။ မေလးရွားဟာ အာဆီယံမွာ အေရးပါတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ ခိုင္မာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈေတြ ရိွခဲ့ ရိွဆဲျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ အာဆီယံထဲ ေရာက္လာရာမွာ အေရးပါတဲ့ player ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အခြင့္အလမ္းရွားပါးခဲ့တဲ့အေပၚ ျမန္မာေျပာင္းေရႊ႕လုပ္သား သိန္းခ်ီရဲ့  မိသားစုအတြက္ အလုပ္လုပ္ပိုက္ဆံရွာေနတဲ့ ေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႕ အျခား(လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းအသိမွတ္ျပဳ)တိုင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ ေသာင္းခ်ီကိုလည္း လက္ခံထားတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။

    ျပီးေတာ့ မေလးရွားဝန္ၾကီးခ်ဳပ္နာဂ်စ္ အစိုးရဟာ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲမွာ သမၼတ(ေဟာင္း)ဦးသိန္းစိန္နဲ႕ လက္ရိွ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကို ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႕ေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္ေနျပန္တယ္။ အဲ့ဒီမွာ အေကာင္းဖက္ကေတြးရင္ေတာ့ အဲ့ဒီ့အခ်ိန္တုန္းက အေျပာင္းအလဲကို ပိုအရွိန္တင္ေပးတဲ့ အေနနဲ႕လည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

    ဒါ့အျပင္ မစၥတာ နာဂ်စ္ဟာ ဒီႏွစ္ပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ ဟိုေလးေက်ာ္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ 1MBD ေငြေၾကးအလြဲသုံးစား အျငင္းပြားမႈနဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနရျပီး ေလာေလာဆယ္မွာကို ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မဟာသီ ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္တဲ့ အတိုက္အခံအင္အားစုရဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆန္႕က်င္မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံေနရသူလည္းျဖစ္ေနတယ္။

    ရခိုင္အေရးဟာ အခုမွ ျဖစ္တာမဟုတ္ဘဲ ၂၀၁၂တုန္းကလည္း အလားတူ ျပင္းထန္ခဲ့ျပီး အဲ့ဒီ့အခ်ိန္က ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရနဲ႕ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေပၚ သူရဲ့ တုန္႕ျပန္မႈကို အခုျဖစ္ရပ္နဲ႕ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ မကင္းဘူး၊ သူ႕ႏိုင္ငံေရးၾသဇာျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး အခြင့္အလမ္း တစ္ခုအေနနဲ႕ သုံးတယ္ဆိုတယ္လို႔ ယူဆႏိုင္စရာရိွပါတယ္။

    မဟာသီကလည္း နာဂ်စ္ရဲ့ ဆႏၵျပပြဲမူကို ဆန္႕က်င္ခဲ့ျပီး အစိုးရတစ္ရပ္အေနနဲ႕ သံေရးတမန္ေရးနဲ႕ ေျဖရွင္းဖို႕ ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ တပ္မေတာ္အေနနဲ႕ ရခုိင္အေရးကို ဒီထက္ပိုေကာင္းမြန္စြာ ကိုင္တြယ္ဖို႕ အေရးတၾကီးလိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ မူပိုင္းမွာေတာ့ မဟာသီေရာ (အတိုက္အခံအုပ္စု) နာဂ်စ္ပါ အျငင္းမပြား ဘုံတူညီပါတယ္။

    ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ နာဂ်စ္ရဲ့ တျပိဳင္နက္တည္း သံေရးတမန္ေရး ေျခလွမ္းကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားဖို႕လိုပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းကို မေလးစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္နဲ႕ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ကို လာေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္။ မေလးႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးကလည္း အန္တီစုကို ေတြ႕ဆုံဖို႕ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။ မေတြ႕ျဖစ္တာကေတာ့ တစ္ပိုင္းေပါ့။ ေနာက္ျပီး နာဂ်စ္အေနနဲ႕ အင္ဒိုနီးရွားကို ဒီအေရးေျဖရွင္းေရးမွာ ပါဝင္ဖို႕ တြန္းအားေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။

    ဒါေတြကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္ သမိုင္းေၾကာင္းအရေရာ လက္ရိွအေနအထားအရပါ မေလးရွားရဲ့ အေရြ႕ဟာ ျမန္မာလက္ရိွအစိုးရနဲ႕ စစ္တပ္ရဲ့ ရခိုင္အေရးကိုင္တြယ္မႈအေပၚ ႏိုင္ငံေရးဖိအားေတာ္ေတာ္ သက္ေရာက္ေစတယ္ဆိုတာ သတိထားမိပါတယ္။

    အန္တီစုနဲ႕ NLD အစိုးရက နာဂ်စ္ရဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈဟာ အာဆီယံမူကိုေက်ာ္ျပီး သူတစ္ပါးႏိုင္ငံေရးကို ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္တဲ့လို႕ ေဝဖန္ေနေပမယ့္ နာဂ်စ္ရဲ့ ေထာက္ျပမႈျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးဟာ ႏိုင္ငံတကာ အေရးျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ ျပန္္လည္ေခ်ပခ်က္ ကေတာ့ ယုတၱိက်ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး နာဂ်စ္က ရိုအေရးကို ဘာသာေရးအေနနဲ႕ မဟုတ္ဘဲ လူသားခ်င္း စာနာမႈအေရးလို႕ေတာ့ သူေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ အေပၚမွာ ေျပာထားတဲ့ အတိုင္း သူ႕ႏိုင္ငံကိုက ရိုေတြ တိုင္းရင္းသားဒုကၡသည္ေတြကို လက္ခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံ၊ တေလာကပဲ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြဆိုျပီး ရိုအေရးဟာ ထိုင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ မေလးရွား၊ အိႏိၵယနဲ႕ အင္ဒိုနီးရွားတို႕အထိပါ ရိုက္ခတ္ခဲ့ရတဲ့ ျပႆနာပါ။

    ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ နာဂ်စ္အေနနဲ႕ သံတမန္ေရးအရပဲ ဆက္ျပီး ခ်ဥ္းကပ္သင့္တယ္ ကူညီသင့္တယ္လို႕ ျမင္ပါတယ္။

    အင္ဒိုရဲ့ ကမ္းလွမ္းမႈနဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈကေတာ့ ပိုသံတမန္ဆန္ျပီး ဘယ္ေလာက္ထိ ဒီအေရးေပၚမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူညီႏုိင္မလဲ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကေရာ ဘယ္လိုတုန္႕ျပန္မလဲဆိုတာေတာ့ ေစာလြန္းေနေသးျပီး ဆက္ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။  ေနာက္ေစာင့္ၾကည့္ရမွာက ျမန္မာႏိုင္ငံစစ္တပ္အသိုင္းအဝိုင္းအေပၚေရာ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းအေပၚပါ နွစ္ဆယ္ခ်ီ ၾသဇာေညာင္းတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း နဂါးၾကီးရဲ့ ေျခလွမ္းကိုပါ။ ရခိုင္ေဒသတြင္းမွာကလည္း တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားေတြ ရိွေနတယ္မဟုတ္လား။

    အန္တီစုနဲ႕ NLD အတြက္ ေျဖစရာ

    တစ္ေန႕က အန္တီစုနဲ႕ NLD အစိုးရအတြက္ သက္သာေစရာတစ္ခုက ႏိုင္ငံတြင္းက ဘာသာလူမ်ိဳးမခြဲ လူမႈကူညီေရးေတြ လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအခ်ိဳ႕က ေပါင္းျပီး ထုတ္တဲ့ စာပါ။ အိတ္ဖြင့္ ထုတ္ျပန္စာမ်ိဳးေပါ့။

    ျပည္တြင္းက အစိုးရသတင္းစာ အပါအဝင္ မီဒီယာၾကီးေတြက ဒီစာနဲ႕ ဆက္စပ္သတင္းေတြကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ေပးပါတယ္။ သမၼတရုံးေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း သူ႕ လူမႈမီဒီယာစာမ်က္ႏွာမွာ ဘာသာျပန္နဲ႕ တြဲျပီးကို မွ်ေဝခဲ့ပါတယ္။

    ဒီစာရဲ့ အခ်ဳပ္ကေတာ့ မေလးရွား ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္နာဂ်စ္နဲ႕ အာဏာရာပါတီအေနနဲ႕ ရခိုင္အေရးကို ဆႏၵျပတာဟာ ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးအျမတ္အတြက္ သုံးတာလို႕ ထင္လို႕ လက္မခံေၾကာင္းနဲ႕ ဘာသာေရးနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္တာကို လက္မခံေၾကာင္း၊ အာဆီယံရဲ့ ညီညြတ္မႈကို ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း၊  ဒီအေရးဟာ ဘာသာေရး ညွင္းပမ္းမႈမဟုတ္ဘဲ အျငင္းပြားဖြယ္ တိုင္းရင္းသားျပႆနာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီအေရးကိုေျဖရွင္းဖို႕ ႏိုင္ငံတကာရဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ႕ အဖက္ဖက္မွ ခ်ဥ္းကပ္ေျဖရွင္းဖို႕လိုေၾကာင္း၊ လက္ရိွအစိုးရအေနနဲ႕လည္း ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနေပမယ့္ အဖက္ဖက္က အရင္းအျမစ္ကန္႕သတ္မႈအေပၚ အားလုံးေက်နပ္ႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာအထိေတာ့ မေရာက္ေသးေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးနဲ႕ တိုင္းရင္းသားအေရးေပၚေျခခံ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ိဳးကိုေတာ့ လုံးဝလက္မခံေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာကို မထိခိုက္တဲ့ ကူညီမႈမ်ိဳးကို လက္ခံေၾကာင္း ပဲျဖစ္ပါတယ္။

    ဒါနဲ႕ပတ္သက္ျပီး NLD အစိုးရနဲ႕ NLD အစိုးရကို ေထာက္ခံတဲ့ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား အမ်ားစုကေတာ့ ဝမ္းပန္းတသာ ၾကိဳဆိုၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႕ သူတို႕ကို ေထာက္ခံသူေတြကေတာ့ ဘာသာေရး သစၥာေဖာက္ျခင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ေနၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာနဲ႕ ႏိုင္ငံတြင္းျပည္မ ဖက္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္အသိုင္းအဝိုင္းမွာကေတာ့ ေထာက္ခံသူ ၾကားေနသူ ဆန္႕က်င္သူဆိုျပီး သုံးအုပ္စု ရိွေနပါတယ္။ အျမင္ကြဲျပားတာကိုက ဒီမိုကေရစီရဲ့ တန္ဖိုးျဖစ္တယ္လို႕ ျမင္မိပါတယ္။

    NLD အစိုးရနဲ႕ စစ္တပ္အသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ ေနာက္ေျဖစရာတစ္ခုကေတာ့ ကိုဖီအာနန္ရဲ့ ေနာက္ဆုံး မွတ္ခ်က္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥမွာ ဖိႏွိပ္ညွင္းပမ္းမႈေတြရိွေနေပမယ့္္ ဂ်ီႏိုဆိုက္ေခၚ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ လို႔ သတ္မွတ္ဖို႔ တရားရံုးရဲ႕ အဆံုးျဖတ္လိုအပ္ေၾကာင္းနဲ႔ ေသခ်ာ စံုစမ္းဖို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွတ္ခ်က္က အစပိုင္းက ကင္တာနားတို႕ ေျပာခဲ့တဲ့ ဂ်ီႏိုဆိုက္ေျမာက္ေနျပီဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြကို အားေလ်ာ့သြားေစမလား ဆိုတာကေတာ့ ဆက္ေစာင့္ၾကည့္ဖို႕လုိေသးပါတယ္။ ရိုအေရးလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႕ အခ်ိဳ႕သူေတြ မေက်နပ္ၾကျဖစ္ေပမယ့္ ကိုဖီအာနန္လို လူမ်ိဳးရဲ့ မွတ္ခ်က္ကို အလ်င္စလို ျငင္းပယ္မယ့္အစား စဥ္းစားေပးဖို႕ေတာ့ လိုပါမယ္။ ရခိုင္ေတြဖက္က ပူးေပါင္းမႈ အားနည္းေနေသးတယ္ဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာတာကိုလည္း အေရးအရာယူဖို႕လိုပါမယ္။ လူ႕အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခု မပူးေပါင္း သေရြ႕ တိက်ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျဖရမွာ မဟုတ္လို႕ပါပဲ။ အဲ့ဒါဆို အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုလုံးေရာ ျပည္နယ္ေရာ ႏိုင္ငံပါ နစ္နာ ပါမယ္။ အခုေတာင္ ေတာ္ေတာ္ နစ္နာေနရပါျပီ။ အရင္းအျမစ္ေတြ အားလုံး ဒီဘက္ကို ေပးထားရျပီး အျခား အေရးၾကီး ကိစၥေတြမွာ လစ္ဟင္းေနပါျပီ။

    ေရွ႕ေလ်ွာက္

    သို႕ေပမယ့္ NLD အစိုးရနဲ႕ စစ္တပ္က သတိျပဳရမွာက ဖိႏွိပ္မႈေတြရိွခဲ့တယ္ ရိွေနတယ္ဆိုတာကိုပါပဲ။ အျခား ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြ အေနနဲ႕လည္း ဒါကို အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႕လိုအပ္ပါမယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ေဒသတစ္ခုရဲ့ တည္ျငိမ္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈဟာ ေဒသၾကီးတစ္ခုရဲ့ တည္ျငိမ္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈနဲ႕ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတယ္၊ အလားတူ ေဒသၾကီးတစ္ခုရဲ့ တည္ျငိမ္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈဟာ ႏိုင္ငံရဲ့ တည္ျငိမ္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈနဲ႕ ပတ္သက္ေနလို႕ပါပဲ။ အဲ့ဒီေနရာမွာ အလ်င္စလို victim blaming မျဖစ္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ မင္းတို႕ ရိုေတြ မင္းတို႕ ဘဂၤလီေတြေၾကာင့္ဆိုျပီး လက္ညိႈးထိုး ျပစ္တင္တာဟာ အေျဖျဖစ္လာမွာ မဟုတ္လို႕ပါပဲ။ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈတန္ဖိုး ဒီမိုတန္ဖိုးေတြနဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ လူသားျဖစ္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳျပီး ဒီဘက္ေခတ္မွာ ပထမဆုံး ဒီမိုအစိုးရျဖစ္တဲ့ အန္တီစုဦးေဆာင္တဲ့ NLD အစိုးရကို ဒီကိစၥမွာ အေကာင္းဆုံးေျဖရွင္းႏိုင္ေအာင္ ဝိုင္းဝန္းေပးရပါမယ္။

    အန္္တီစုနဲ႕ NLDအစိုးရအေနနဲ႕လည္း ကန္႕သတ္မႈေတြ ရိွေနေပမယ့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာမူေဘာင္ေတြထဲ ကေန ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ေတြ အပါအဝင္ လူနည္းစုဘာသာဝင္ေတြကို ပိုျပီးထိေတြ႕နားလည္ဖို႕၊ ပိုျပီး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕၊ မတူကြဲျပားမႈရဲ့ အလွတရားနဲ႕ အားကို ပိုျပီး အသိအမွတ္ျပဳဖို႕ လိုအပ္ပါမယ္။ NLD အစိုးရရဲ့ အာဏာသက္ေရာက္ရာ အုပ္ခ်ဳဳပ္ေရးယႏၱရားထဲက လူနည္းစုႏိုင္ငံသားေတြ အေပၚမွာ ခြဲျခား သက္ေရာက္မႈေတြျဖစ္ေနတာေတြကို တိုးတက္ျပင္ဆင္ေစဖို႕လိုအပ္ပါမယ္။ ျပိဳကြဲျခင္းရဲ့ မီးစာေတြျဖစ္တဲ့ အမုန္းတရားျဖန္႕ခ်ီမႈေတြက ၂၀၁၂ကတည္းက အေရးယူမႈအားနည္းခဲ့ရာက အခ်ိန္မေရြး ထေလာင္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားအထိ ျပန္ႏွံ႕အားေကာင္းေနျပီး အဲ့ဒီ့အမွန္းပြားမႈေတြကို offline ေရာ online မွာပါ ထိေရာက္စြာ အေရးယူဖို႕ လိုပါမယ္။ လူမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ႏိုင္ငံေရးအစြန္းေရာက္မႈေတြကိုလည္း ထိေရာက္စြာ တားဆီးကာကြယ္ဖို႕ လိုပါမယ္။ အန္တီစုေျပာေျပာေနတဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုတာကို တရားမွ်တစြာ တရားမွ်တစြာဆိုတာေလး ထပ္ျဖည့္ျပီး တရားမွ်တစြာတရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဒီ့ထက္ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ဖို႕ လိုပါမယ္။

    ရို မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံသား ဘဂၤလီ

    ေနာက္တစ္ခုက သတိရလာလို႕ပါ။ ရခိုင္အေရးနဲ႕ ဆက္စပ္ျပီး တေလာက ခိုးဝင္ဘဂၤလီဆိုျပီးေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ဖမ္းဆီးတာေတြ၊ မွတ္ပုံတင္နဲ႕ နိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္မွာ ဘဂၤလီပါတဲ့သူေတြကို တင္းၾကပ္တာေတြ ဒါေတြဟာ ရခိုင္အေရးအတြက္ အေျဖမဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို NLD အစုိးရေရာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ တပ္မေတာ္ေရာ အျခားႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႕ပါ အျမင္ရွင္းဖို႕လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ မိမိတို႕ ကိုယ္ကိုယ္ ဘဂၤလီပါ ဘဂၤလီကျပားပါဆိုျပီး ခံယူ ဂုဏ္ယူတဲ့ ကျပားႏိုင္ငံသားေတြရိွေနပါတယ္။ သူတို႕က ဟိုေရွးယခင္ကတည္းက ကုန္သြယ္ေရးေၾကာင္းကေန တစ္ဆင့္ ကမ္းရိုးတန္းေဒသေတြမွာ အေျခက်ေနထိုင္ေနခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေမြးဖြားၾကီးျပင္းတဲ့သူေတြပါ။

    ယခင္ အစိုးရ လက္ထက္ လူဝင္မႈ ၾကီးၾကပ္ေရးဝန္ၾကီး ဦးခင္ရီကိုယ္တို္င္လဲ ႏိုင္ငံသား ဘဂၤလီလူမ်ိဳး အေျမာက္အမ်ားရိွေၾကာင္းနဲ႔ မီဒီယာတခုကို တရားဝင္ေျပာၾကားဘူးပါတယ္။ စစ္အစိုးရကစလို႕ ခုခ်ိန္ထိ ခြဲျခားဆက္ဆံေရးမူေတြေၾကာင့္ သူတို႕မွာ ႏိုင္ငံသားကဒ္ရေရး အခက္အခဲေတြရိွေကာင္းရိွေနေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္က သို႕မဟုတ္ ေျပာင္းလာတဲ့ ဘဂၤလီလို႕ ေခၚတာကို လက္မခံဘဲ ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ပဲ ေခၚခံႏိုင္တဲ့ သူေတြနဲ႕ လုံးဝမတူပါ။

    ျမန္မာမြတ္စလင္မ္အသိုင္းအဝိုင္းသို႕

    ျမန္မာမြတ္စလင္မ္လူ႕အသိုင္းအဝိုင္း အေနနဲ႕က ဒီကိစၥကို ခ်ဥ္းကပ္ရာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးလႈပ္ရွားသူေတြရဲ့ Identity approach (ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ အသိအမွတ္ျပဳေပးေရး)ထက္ ဘာသာတူ ညီအစ္ကိုျဖစ္မႈနဲ႕ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈမ်ိဳးနဲ႕ပဲ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္ အက်ိဳးထက္ အႏၱရာယ္နဲ႕ ရႈပ္ေထြးမႈေတြကိုပဲ ျဖစ္ေစမယ့္ လက္နက္ကိုင္မႈမ်ိဳးကို လုံးဝဆန္႕က်င္ၾကရပါမယ္။ အရင္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ဘိုးဘြားေတြက ႏိုင္ငံအေပၚသစၥာရိွခဲ့တဲ့မူနဲ႕ က်င့္ဝတ္ကို ဆက္ထိန္းသြားဖို႕ လိုပါမယ္။ ဘာသာလူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြကေတာ့ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ေတြလည္း ခံစားေနရတုန္းပါပဲ။ လက္ရိွ NLD အစိုးရရဲ့ အခြင့္အာဏာမွာ ကန္႕သတ္ခ်က္ရိွေနတာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳရင္း ဒီခြဲျခား ဆက္ဆံမႈေတြေပ်ာက္သြားဖို႕ လက္ရိွဒီမိုအစိုးရကို အျခားႏိုင္ငံသားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြနဲ႕ အတူ ကူညီေပးရင္း ထိန္းေက်ာင္းေပးရင္း စစ္မွန္ျပည့္ဝတဲ့ ဒီမိုကေရစီဆီကို အားမေလ်ာ့တမ္း ဆက္ခ်ီတက္ရပါမယ္။

    ** ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္။

  • အဂၤလိပ္ေဘာလုံးေလာကရွိ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈမ်ား ပြင့္အံထြက္လာ

    အဂၤလိပ္ေဘာလုံးေလာကရွိ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈမ်ား ပြင့္အံထြက္လာ

    ဒီဇင္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    sex
    လူငယ္ကစားသမားဘ၀တြင္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈ ခံခဲ့ရသည္ဟု ဖြင့္ဟခဲ့ေသာ ကစားသမားမ်ား (၀ဲမွယာ – ေပါလ္စတီး၀ပ္၊ ေဒးဗစ္၀ႈိက္၊ စတီဗ္ ေ၀ါလ္တာႏွင့္ အန္ဒီ ၀ုဒ္၀့ါဒ္)

    – အဂၤလန္က ေဘာလံုးအသင္းငယ္ေလးတစ္သင္းျဖစ္တဲ့ ခ႐ူ၀ီအသင္း ေနာက္ခံလူေဟာင္း အန္ဒီ ၀ုဒ္၀ါ့ဒ္က ေဘာလံုးသမားေပါက္စအရြယ္မွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အေစာ္ကားခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားအၿပီး ၃ ပတ္မျပည့္တျပည့္မွာေတာ့ ဒီလုိ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဖြင့္ဟလာတဲ့ ေဘာလံုးသမား ၂၀ ေက်ာ္ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။

    အဲဒီအထဲမွာ လူငယ္ကစားသမားေဟာင္းေတြ၊ နည္းျပေတြနဲ႔ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ကစားသမားေတြ ပါ၀င္ၿပီး အဂၤလိပ္ ေဘာလံုးေလာကမွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈေတြ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီ ရွိခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ဖြင့္ဟလုိက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

    အဂၤလန္ေဘာလုံုးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ FA ကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ သုိသိုသိပ္သိပ္ စံုစမ္းမႈအတြင္းမွာ ေဘာလံုးသမားေပါင္း ၃၅၀ ေလာက္ဟာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး၊ အေပ်ာ္တမ္းနဲ႔ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ေဘာလံုးအသင္း ၅၅ သင္းေလာက္က ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ ပတ္သက္ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

    FA ဥကၠဌ ဂရက္ဂ်္ ကလာကီက ဒီျပႆနာဟာ FA မွာ သူမွတ္မိသမွ်ထဲက အႀကီးမားဆံုး အၾကပ္အတည္းႀကီးျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    သတင္းေတြ ဘယ္လုိ ထြက္လာသလဲ

    ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ ဘူရီနဲ႔ ရွက္ဖီးယူႏုိက္တက္ကစားသမားေဟာင္း အသက္ ၄၃ ႏွစ္အရြယ္ ၀ုဒ္၀့ါဒ္ဟာ သူ႔အေနနဲ႔ လူငယ္ကစားသမားဘ၀မွာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အေစာ္ကားခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဂါးဒီယန္းသတင္းစာကုိ ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေျပာၾကားမႈအတြက္ သူ႕အမည္ကုိ ဖံုးထားလုိ႔ရေပမယ့္ သူက ဖံုးမထားခဲ့ပါဘူး။

    အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ အဂၤလန္နဲ႔ စပါးကစားသမားေဟာင္း ေပါလ္စတီး၀ပ္၊ မန္ယူတုိက္စစ္မွဴးေဟာင္း ေဒးဗစ္၀ႈိက္တုိ႔ အပါအ၀င္ ကစားသမာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတုိ႔လည္း ဒီလုိ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရတယ္ဆုိတာ လူသိရွင္ၾကား ဖြင့္ဟလာခဲ့ပါတယ္။

    တနလၤာေန႔မွာေတာ့ ခ႐ူ၀ီအလက္ဇန္းဒါး ကစားသမားဟာင္း ၀ုဒ္၀ါ့ဒ္နဲ႔ စတိဗ္ေ၀ါလ္တာ၊ မန္စီးတီး လူငယ္ကစားသမားဟာင္း ခရစ္ အန္စ၀ါ့သ္တုိ႔ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ထိခုိက္ခံစားခဲ့ရသူေတြအတြက္ အားေပးကူညီသြားမွာျဖစ္သလုိ တရားမွ်တေရးအတြက္လည္း တုိက္ပြဲ၀င္သြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    Offisede Trust လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အဲဒီအဖြဲ႕ဟာ အဂၤလိပ္ေဘာလံုးလိဂ္၊ FA၊ ပရီးမီးယားလိဂ္၊ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ေဘာလံုးသမားမ်ားအသင္းနဲ႔ ေဘာလံုးပြဲကေန အက်ိဳးအျမတ္ေတြရေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ အလွဴေငြထည့္၀င္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။

    ဘယ္ကလပ္ေတြပါလဲ

    ဒီလိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ကလပ္အသင္းေတြကေတာ့ လက္ရွိမွာ အေပ်ာ္တမ္းနဲ႔ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ စုစုေပါင္း ၅၅ သင္းရွိေနၿပီး၊ အသင္းေတာ္တာ္မ်ားမ်ားကလည္း သူတုိ႔ကလပ္အသင္းထဲမွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြ ရွိခဲ့တယ္ဆုိတာ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။

    ကစားသမားေဟာင္း ဂယ္ရီ ဂၽြန္ဆင္ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ ခံစားခဲ့ရတဲ့ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြအတြက္ အႏူးအညြတ္ေတာင္းပန္တယ္လုိ႔ ခ်ယ္ဆီးအသင္းက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အဲဒီကိစၥအတြက္ အသင္းက ဆန္းစစ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    က်ဴပီအာရ္အသင္းကလည္း အလုပ္သမားေဟာင္း ခရစ္ ဂီးလား ေစာ္ကားမႈေတြျပဳလုပ္ခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စြဲခ်က္ေတြအတြက္ အဓိကထား ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး လာမယ့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြကုိ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အမည္မေဖာ္လုိတဲ့ က်ဴပီအာရ္ကစားသမားေဟာင္း တစ္ဦးကေတာ့ ဘီဘီစီရဲ႕ Victoria Derbyshire အစီအစဥ္မွာ သူ႕အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္တုန္းက မစၥတာ ဂီးလားဟာ သူ႕ရဲ႕ငယ္ပါကုိ ကုိင္တြယ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ခ်ာလ္တန္၊ ခ႐ူ၀ီ အလက္ဇန္းဒါးနဲ႔ မန္စီးတီးအသင္းေတြဟာ ဒီလုိ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈေတြအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။

    နယူးကာဆယ္အသင္းကလည္း သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမွာ အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ေဆာက္သက္တမ္အသင္းကေတာ့ ဟမ့္႐ႈိင္းယားရဲတပ္ဖြဲ႕က ျပဳလုပ္ေနတဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကုိ အျပည့္အ၀ ပံ့ပုိးသြားမယ္လုိ႔ ေျပာထားပါတယ္။

    အဂၤါေန႔က ေဆာက္သက္တမ္ၾကယ္ပြင့္ေဟာင္း မတ္ လီ တစ္စီယာက နည္းျပေဟာင္း ေဘာ့ဘ္ဟစ္ဂင္ဟာ သူ႕ကုိ ကုိယ္လံုတီးပုံ မက္ေဆ့ခ်္ပုိ႔ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဟစ္ဂင္ကေတာ့ ဒီေျပာၾကားခ်က္ကုိ ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။

    အေရးယူမႈလုပ္မလား

    FA ကလည္း လက္ရွိမွာ အဖြဲ႕အတြင္း သံုးသပ္မႈေတြျပဳလုပ္ေနၿပီး ဘယ္အသင္းေတြ၊ ဘယ္တာ၀န္ရွိသူေတြက ဒါမ်ိဳးေတြကို သိခဲ့သလဲဆုိတာကုိ စံုစမ္းေနပါတယ္။ FA အေနနဲ႔ ဘယ္လုိအခ်က္အလက္ေတြရမလဲ၊ ဘယ္လုိအေရးယူမႈေတြ လုပ္မလဲဆုိတာ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။

    သူတုိ႔အေနနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ အနီးကပ္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ရာဇ၀တ္မႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ေတာ့ ၾကား၀င္သြားမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ေဘာလံုးေလာကမွာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတုိင္း ျဖစ္ေစဖုိ႔ FA ကုိ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကတည္းက ကူညီခဲ့တဲ့ The Child Protection in Sport Unit က FA ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြအတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ သံုးသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    လက္ရွိမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ၂၁ ခုက ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ေနၿပီး အျခားေသာ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း ဒီကိစၥေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ သက္ဆုိင္သူေတြကို ကူညီေပးေနၾကပါတယ္။

    ပတ္၀န္းက်င္မွာလည္း ရွိေန

    လူငယ္နည္းျပေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ထိပ္တန္းလက္ေထာက္ဒုိင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဟုဂ်္စတီဗင္ဆန္ဟာ စေကာ့တလန္မွာ လူငယ္ကစားသမားေတြအေပၚ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။

    အသက္ ၅၀ အရြယ္ ပီတီ ေဟးနက္စ္က ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ေနာက္ပိုင္း ၃၊ ၄ ႏွစ္အတြင္း စတီဗင္ဆန္ဟာ သူ႕ကုိ လုိင္ပုိင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ဖြင့္ဟခ့ဲပါတယ္။ စတီဗင္ဆန္ကေတာ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

    စေတာ့တလန္ ေဘာလံုးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ အမႈေဆာင္အႀကီးအကဲ စတီး၀တ္ ေရဂန္က ေဟးနက္စ္ကုိ အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္ခဲ့ၿပီး ယခင္က ကေလးငယ္ေတြကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တာေတြအတြက္ အျပည့္အ၀တာ၀န္ယူမယ္လုိ႔ ဘီဘီစီကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေ၀းလ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ၄ ခုက ၃ ခု၊ ေျမာက္အုိင္ယာလန္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြကလည္း ေဘာလံုးအသင္းေတြမွာ ကေလးငယ္ေတြ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားခံရမႈ ရွိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။

    ဘယ္ေလာက္မ်ားႏုိင္မလဲ

    စပါးကြင္းလယ္လူေဟာင္း စတီး၀ပ္ကေတာ့ ေဘာလံုးေလာကဟာ ယခင္ ဒီေဂ်နဲ႔ တီဗီအစီအစဥ္ေၾကညာသူေဟာင္း ဆာဗီလီရဲ႕ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈ ျပႆနာလုိမ်ိဳး အၾကပ္အတည္းတစ္ခုကုိ ႀကံဳရႏုိင္တယ္လုိ႔ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

    လူအမ်ားရဲ႕ ဂုဏ္ျပဳမႈကုိခံခဲ့ရတဲ့ ဆာဗီလီ ကြယ္လြန္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူရဲ႕ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာက်ဴးလြန္မႈ ရာေပါင္းမ်ားစြာ ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဆာဗီလီကုိ လိင္ရာဇ၀တ္ေကာင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    Offside Trust အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ေရွ႕ေနတစ္ဦးက ကလင္အသင္းေတြဟာ ေလ်ာ္ေၾကေပးကာ ႏႈတ္ပိတ္စာခ်ဳပ္ကုိ အတင္းလက္မွတ္ထုိးခုိင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဖုန္းနဲ႔တစ္မ်ိဳး၊ အီးေမးလ္နဲ႔တစ္ဖံု ေျပာၾကားတဲ့သူေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။

    Ref: BBC

    (BBC တြင္ေဖာ္ျပသည့္ Football child sex abuse claims: What has happened so far? ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္မွ
    ေကာက္ႏႈတ္ျပန္ဆုိသည္။)

  • ပါကစၥတန္ ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္တစ္စီး ပ်က္က်

    ပါကစၥတန္ ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္တစ္စီး ပ်က္က်

    ဒီဇင္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    paki-2

    – လူ ၄၇ ဦးကုိ တင္ေဆာင္သြားခဲ့သည့္ ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္တစ္စင္းမွာ ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းတြင္ ယေန႔မနက္ပုိင္းက ပ်က္က်သြားခဲ့သည္ဟု ပါကစၥတန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေလေၾကာင္းလုိင္း PIA က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ေလယာဥ္အမွတ္ PK661 ျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းခရီးစဥ္အျဖစ္ ေျမာက္ပုိင္းရွိ ခ်စ္ထရယ္ၿမိဳ႕မွ ၿမိဳ႕ေတာ္ အစၥလာမ္မာဘတ္သုိ႔ ပ်ံသန္းလာစဥ္ ဟာဗီလီယံၿမိဳ႕အနီးရွိ ေတာင္ထူထပ္ရာေနရာ၌ ပ်က္က်သြားခဲ့ကာ မီးေလာင္ေပါက္ကြဲခဲ့သည္။

    အခင္းျဖစ္ပြားရာေနရာသုိ႔ ေရာက္ေနသည့္ ပါကစၥတန္အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူ တဂ်္ မုိဟာမက္ခန္းကမူ ေလယာဥ္အပ်က္အဆီးမ်ားၾကားမွ အေလာင္း ၇ ေလာင္းကုိ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး၊ အသက္ရွင္သူ မရွိႏုိင္ေၾကာင္း၊ အေလာင္းမ်ားမွာ မမွတ္မိႏုိင္ေလာက္ေအာင္ မီးေလာင္ပ်က္ဆီးေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    PIA က တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကမူ ေလယာဥ္ပ်က္က်ရသည့္ အေၾကာင္းအရငးကုိ တိတိက်က်ေျပာရန္အတြက္ ေစာလြန္းေနသည္ဟုဆုိသည္။

    အဆုိပါေလယာဥ္တြင္ အဆုိေတာ္ဘ၀မွ တရားေဟာဆရာ ျဖစ္လာခဲ့သူ ဂ်ဴႏုိက္ ဂ်ိမ္ရွက္ဒ္ႏွင့္ ၎၏ ဇနီး၊ ခ်စ္ထရယ္ၿမိဳ႕၏ လက္ေထာက္ ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး အုိစာမာ ၀ါရာအစ္ခ်္တုိ႔လည္း လုိက္ပါသြားခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera