မတ် ၂၀၊ ၂၀၂၂
M-Media
-စီးပွားပျက်မှုကြောင့် ဒေ၀ါလီခံကြောင်း ကြေငြာထားရတဲ့ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှာ လာမယ့် လတွေအတွင်း စားနပ်ရိက္ခာပါ ပြတ်လတ်တော့မှာဖြစ်ပြီး ဒီအတွက် ကြံ့ကြံ့ခံကြဖို့ ၀န်ကြီးချုပ် ရာနီလ် ၀စ်ကရီမီဆင်ဟီက Twitter စာမျက်နှာမှာ မနေ့က ရေးသားသတိပေးခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်ရဲ့အကြွေးထောင်ချောက်၊ နိုင်ငံခြားအရန်ငွေ မလုံလောက်တာ၊ အစိုးရရဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးမူ၀ါဒအမှားတွေ၊ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ စတာတွေကြောင့် သီရိလင်္ကာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းကတည်းက စီးပွားရေး ကျဆင်းမှုကို ခံစားလာရတာဖြစ်ပြီး အခုနှစ်မတ်လမှာတော့ ဒေ၀ါလီခံကြောင်း အစိုးရက ကြေငြာခဲ့ရပါတယ်။
နိုင်ငံခြားက ချေးထားတဲ့ငွေတွေကို ပြန်မဆပ်နိုင်တော့ဘူးလို့လည်း ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းမှာ သီရိလင်္ကာဗဟိုဘဏ်က ထပ်မံအတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
အစိုးရမှာ ငွေမရှိတော့တာကြောင့် လောင်စာဆီ၊ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ ဆေး၀ါးတွေ နိုင်ငံခြားက မတင်သွင်းနိုင်တော့ဘဲ ပြည်တွင်းမှာ ရှားပါး ပြတ်လပ်လာပါတယ်။
အဆိုးရွားဆုံးကတော့ အခြေခံစားသောက်ကုန်တွေ ပြတ်လပ်လာတာပါ။ အော်ဂဲနစ်စိုက်ပျိုးရေးစီမံကိန်းဆိုတဲ့ လက်တွေ့မကျတဲ့ အစီအစဥ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ နိုင်ငံခြားက ဓာတ်မြေသြဇာတင်သွင်းမှုကို အစိုးရက ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်မှာ ပိတ်ပင်ခဲ့တာကြောင့် နိုင်ငံအတွင်း စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန် သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားပါတယ်။
ဒီပိတ်ပင်မှုကို နောက်ပိုင်းမှာ ရုပ်သိမ်းခဲ့ပေမယ့် အခုအချိန်အထိ ဓာတ်မြေသြဇာတွေ နိုင်ငံခြားက မတင်သွင်းနိုင်သေးပါဘူး။
“အခုစိုက်ပျိုးရေးရာသီ (မေ-သြဂုတ်) အတွက် ဓာတ်မြေသြဇာကို အချိန်မီ မတင်သွင်းနိုင်တော့ပါဘူး။ လာမယ့်ရာသီ (စက်တင်ဘာ-မတ်) မှာတော့ ရအောင်လုပ်ဖို့ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်” လို့ ၀န်ကြီးချုပ်က Twitter မှာ ရေးပါတယ်။
“နောက်ဆက်တွဲရိုက်ခတ်မှုကို ခံနိုင်အောင်နေကြဖို့ လူတိုင်းကို ကျွန်တော် တိုက်တွန်းပါတယ်”
ပြည်သူလူထုက အကြီးအကျယ်ဆန္ဒပြမှုကြောင့် သမ္မတရာဂျာပက်ဆာဟာ အစိုးရအသစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးသမားတွေကိုပါ ထည့်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဘဏ္ဏာရေးပြဿနာဖြေရှင်းဖို့လည်း နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ IMF နဲ့ ဆွေးနွေးနေပါတယ်။
ကြောက်ရွံ့
စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်တော့မယ့် အခြေအနေကို လူထုက စိုးရိမ်ကြောက်ရွံ့နေပါတယ်။
“ဘ၀တွေ ဘယ်လောက်ခက်ခဲလဲဆိုတာ စကားလုံးနဲ့တောင် ပြောလို့မရပါဘူး။ လာမယ့်နှစ်လအတွင်း ဘာတွေဖြစ်လာမလဲဆိုတာ မှန်းလို့မရဘူး။ အခုအနေအထားမှာတောင် မခံနိုင်တော့ဘူး”
နိုင်ငံအတွင်း ထမင်း၊ ဟင်းချက်ဖို့ ဂက်စ်တောင် တန်းစီ၀ယ်နေရပြီး စျေးကလည်း နှစ်ဆလောက် တက်သွားပါတယ်။ စားသောက်ကုန်၊ ဆေး၀ါးနဲ့ လောင်စာဆီတွေလည်း လွယ်လွယ်ကူကူ ၀ယ်မရတော့သလို၊ စျေးနှုန်းကလည်း အဆမတန် မြင့်တက်နေပါတယ်။
“လူက ၅၀၀ လောက်ရှိတယ်။ ဂက်စ်ဗူးက ၂၀၀ လောက်ပဲရှိပါတယ်” လို့ ဟင်းချက်ဖို့အတွက် ဂက်စ်ရဖို့ ၃ ရက်ဆက်တိုက် တန်းစီနေရတဲ့ မိုဟာမက် ရှက်ဇလီက ပြောပါတယ်။
“ဂက်စ်မရှိဘူး၊ ရေနံဆီမရှိဘူး။ ဘာမှလုပ်လို့ မရပါဘူး။ နောက်ဆုံး ဘာဖြစ်မလဲ။ စားနပ်ရိက္ခာမရှိရင် ကျွန်တော်တို့ သေမှာပေါ့ဗျာ။ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း သေချာပါတယ်”
ကမ္ဘာ့ဘဏ်ကနေ ငွေချေးထားပြီး လောင်စာဆီနဲ့ မီးဖိုချောင်သုံးဂက်စ်၀ယ်ဖို့ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဗဟိုဘဏ်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖြစ်မလာသေးပါဘူး။
လာမယ့် ၂ လအတွင်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် မြင့်တက်လာဖို့လည်း ရှိနေပါတယ်။
Ref: Aljazeera
