ေကာင္းကင္ကို ေရးသည္။ (အေတြးအျမင္)
ရန္ကုန္ရွိ ဗလီတစ္ခုထဲတြင္ ဦးဇင္းသုည ဆြမ္းဘုဥ္း ေပးေနစဥ္။(ဓာတ္ပံု – ဦးဇင္းသုည Facebook)
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ္လည္း ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း ႏွင့္ ဗလီမ်ား အမ်ားအျပား တည္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံလည္း ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ထိုအခ်က္ကုိသာၾကည့္၍၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘာသာမတူသူမ်ား အျမဲ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ ယွဥ္တြဲေနထုိင္ေနၾကသည္ ဟူ၍ေတာ့ မဆိုႏုိင္ေတာ့ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွစ၍ အနည္းဆံုး လူ ၂၄၀ ေသဆံုးခဲ့ရျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ရုိက္တာ သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ဘာသာမတူသူမ်ားၾကား နားလည္မွႈ လြဲမွားျခင္းမ်ားသည္ အမုန္းတရားကုိ မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေပးသလို ျဖစ္ႏုိင္ကာ၊ ထုိအမုန္းမ်ားသည္ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မွႈမ်ားဆီသုိ႔ ဦးတည္သြားေစႏိုင္သည္။ ဘာသာမတူသူမ်ားၾကား နားလည္မွႈလြဲမွားျခင္းမ်ားကုိ ေလ်ာ့ပါးေစမည့္ နည္းလမ္းမ်ားအနက္ တစ္ခုမွာ ေမတၱာတရားကုိ အေျခခံသည့္ ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္သူ အရွင္ ဇယဒိသ (ေခၚ) ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
“၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး မႏၱေလး ပတ္၀န္းက်င္က ဆင္းရဲသားရပ္ကြက္ေတြမွာ လုပ္အားေပး ဆရာေတြစုၿပီး အဂၤလိပ္စာ အခမဲ့သင္ေပးတယ္။ အဲဒီကေန ၂၀၁၀ ေလာက္က်ေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့သင္တန္းေတြ လိုက္တက္ရင္း တျခား အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မိလာတယ္။ ၂၀၁၁ ေလာက္က်ေတာ့ ဘာသာေပါင္းစုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အစည္းအေ၀းေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စတက္ျဖစ္ခဲ့တယ္” ဟု ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ ဦးဇင္းသုညမွာ စာေရးဆရာ ေဖျမင့္ ေရးသားထားေသာ “မဟာကရုဏာရွင္မ်ား” စာအုပ္ထဲတြင္ ပါဝင္သည့္ ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ားကို ငယ္စဥ္ကတည္းက အားက်ခဲ့သူျဖစ္ျပီး ထိုစာအုပ္မွာ မာသာထရီဇာ၊ ေဒါက္တာအယ္လ္ဘတ္ရႊိဳက္ဇာ၊ ဘြတ္ကာတီဝါရွင္တန္ ႏွင့္ အျခား ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ားအေၾကာင္းကုိ ေရးသားထားေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္သည္။
ဦးဇင္းသုညသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလွႈပ္ရွားသူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကုိဟယ္ရီမ်ိဳးလင္း ႏွင့္ အတူ “The Seagull” (စင္ေရာ္) လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ အဖြဲ႕၏ နာမည္ကို ကမၻာေက်ာ္ ဝတၳဳျဖစ္သည့္ “Jonathan Livingston Seagull” (ေယာနသံစင္ေရာ္) ဝတၳဳမွေန၍ စိတ္ကူးရခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုဟယ္ရီက ေျပာျပခဲ့သည္။
“အရင္က ဘာသာေပါင္းစံု(လွႈပ္ရွားမွႈ) ဆိုရင္၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုဖိတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးေတြ၊ ေနာက္… ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေနာက္လိုက္ေတြကို တရားေဟာတာေတြနဲ႔ စလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ လူငယ္ေတြကို ဘာသာေရးေတြအေၾကာင္း၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေလ့လာတာေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ conflict transformation အေၾကာင္းေတြကို ပညာေပးတာေတြ လုပ္လာၾကတယ္” ဟု ကုိဟယ္ရီက ဆုိသည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္မ်ားအတြင္း ဘာသာေရး ပဋိပကၡမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ား လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မြတ္စလင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကုိမိုးေက်ာ္က “ဘာသာေရးကို ဘ၀မွာ အရမ္းအေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥတစ္ခုအျဖစ္ လက္ခံယူဆထားၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပဳျပီး အမုန္းမီးတိုက္ေနသူေတြ ရွိလာတဲ့အခါ၊ ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းခံျပီး ခ်စ္ခင္မွႈကုိ တည္ေဆာက္တဲ့၊ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ ဒီလွႈပ္ရွားမွႈေတြ လုပ္ဖို႔လိုအပ္လာတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္” ဟု ဆုိခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ အခ်ိဳ႕က ဘာသာေရးပဋိပကၡမ်ားမွာ ေနာက္ကြယ္မွ ၾကိဳးကုိင္ ဖန္တီးသူ အနည္းငယ္၏ လက္ခ်က္သာ ျဖစ္ျပီး သာမန္လူမ်ားႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ သာမန္လူမ်ားအေပၚသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွႈ ရွိႏုိင္မည့္ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားမွာ အေပၚယံဆန္ေသာ လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားသာ ျဖစ္ျပီး ထိေရာက္လိမ့္မည္ မဟုတ္ဟု ဆုိၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌ သာမန္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အခ်ိဳ႕ ႏွင့္ သာမန္ မြတ္စလင္မ်ားအၾကား အျပန္အလွန္ မုန္းတီးမွႈမ်ား၊ ထိတ္လန္႔မွႈမ်ားႏွင့္ သံသယမ်ား ရွိေနသည္ ဆိုျခင္းမွာလည္း တကယ့္ အရွိတရား တစ္ခု ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ႏွင့္ မြတ္စလင္မ်ား အၾကား အျပန္အလွန္ ဆဲဆိုပုတ္ခတ္မွႈမ်ားကုိ လူမွႈကြန္ယက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚတြင္ မၾကာခဏ ေတြ႕ျမင္ေနၾကရသည္။
ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားလည္း အရွိန္အဟုန္ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ထုိ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားမွာ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚသာမက အိႏၵိယႏြယ္ဖြားမ်ား၊ မြတ္စလင္ႏွင့္ ရုပ္သြင္တူသည္ဟု ထင္ခံရသူမ်ား၊ မြတ္စလင္ျဖစ္သည္ဟု ေကာလာဟလ ျဖန္႔ခံရသူမ်ားအေပၚပါ ရုိက္ခတ္လာခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားမွာ ကေမၻာဒီးယားမွ စံုတြဲတစ္တြဲကုိပင္ ရုိက္ခတ္ခဲ့သည္။ ထုိစံုတြဲမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ၎တို႔၏ မဂၤလာပြဲအၾကိဳ ဓာတ္ပံုမ်ားကုိ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္တြင္ တင္ခဲ့ရာ အခ်ိဳ႕ျမန္မာမ်ားက ထုိစံုတြဲထဲမွ အမ်ိဳးသမီးမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးျဖစ္ကာ အမ်ိဳးသားမွာ မြတ္စလင္တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း မွားယြင္းထင္ျမင္ခဲ့ၾကျပီး ထုိစံုတြဲကုိ ျမန္မာစာျဖင့္ ဝိုင္း၍ ဆဲဆုိခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိနည္းတူစြာပင္ မြတ္စလင္ဟု အထင္ခံရေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ နာမည္ေက်ာ္ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ ႏွင့္ သာမန္ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕မွာလည္း ေစာ္ကားမွႈမ်ား၏ ပစ္မွတ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကရကာ အခ်ိဳ႕မွာ မြတ္စလင္မဟုတ္ေၾကာင္း ေျဖရွင္းခဲ့ၾကရသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ နာမည္ေက်ာ္ အဆိုေတာ္လင္းလင္းက သူ၏ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ စာမ်က္ႏွာ၌၊ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥအတြက္ “ေတာင္ကုတ္ျမိဳ႕ အသြားလမ္းတြင္ ဦးစိုးဝင္း ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္လင္းလင္း အား အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ဟု သတင္းလႊင့္ထားေသာေၾကာင့္ လူအုပ္စုမ်ား ေစာင့္ကာ အသက္အႏၱရာယ္ ရွိေသာေၾကာင့္ လွည့္ျပန္ရန္ ၿမိဳ႕နယ္ေထြအုပ္က ေျပာကာ၊ ရဲမ်ား၊ အရပ္ဝတ္မ်ား၊ ေထြအုပ္အဝတ္အစားမ်ား ႏွင့္ လူမ်ားမွ ေျပာဆို၍ ျပန္လႊတ္ပါသည္” ဟု ေရးသားခ့ဲသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္မူ လင္းလင္းသည္ ထိုျမိဳ႕ထဲသုိ႔ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းစြာျဖင့္ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေကာလာဟလမ်ားကလည္း မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားမ်ားကုိ ပုိမို အားေကာင္းလာေစခဲ့သည္။ ဗလီမ်ားထဲသုိ႔ မြတ္စလင္မဟုတ္သူမ်ား ဝင္ေရာက္ခြင့္ မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဗလီမ်ားထဲတြင္ လက္နက္မ်ား ရွိေၾကာင္း အခ်ိဳ႕သူမ်ားက စြပ္စြဲခဲ့ၾကသည္။
ထိုေကာလာဟလမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားသူ ဦးဇင္းသုညက “ဘာသာေပါင္းစုံရဲ႕ ဘာသာေရးေက်ာင္းေတြကို ကေလးေတြနဲ႔ ေလ့လာေရးခရီး ခဏခဏ ထြက္ေနတာပဲ။တစ္ခါမွ သူတို႔ေျပာသလို မေတြ႕ဖူးပါဘူး။ ဆြမ္းစားခ်ိန္ေရာက္လို႔ ဦးဇင္းက ဗလီထဲေရာက္ေနရင္ သူတို႔က ဆြမ္းကပ္လိုက္တာပဲ။ ေက်ာင္းေရာက္ေနလို႔ သူတို႔ ဗိုက္ဆာရင္လည္း ေက်ာင္းမွာရွိတာ စားလိုက္တာပဲ။ အားလုံး ေအးေဆးပဲ။ ဘာမွ မသကၤာ ျဖစ္မေနဘူး။တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ယုံၾကည္မႈ အျပည့္ရွိၾကၿပီးသားပဲ” ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
ျပီးခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္တြင္ “ေမတၱာႏွင့္ ခြင့္လႊတ္ခ်စ္ၾကည္ၾကစုိ႔” ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး အခမ္းအနားတစ္ခုကုိ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ ထုိအခမ္းအနားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ျမဝတီဆရာေတာ္ ႏွင့္ ဦးဇင္းသုည၊ မြတ္စလင္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး၊ ခရစ္ယာန္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး တစ္ဦးႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးတို႔ ပါဝင္ ေဟာေျပာခဲ့ၾကသည္။ ထိုအခမ္းအနားသို႔ လူ ၃၀၀ ခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
ဦးဇင္းသုည ႏွင့္ ကုိဟယ္ရီမွာ ျပည္တြင္း ဘာသာေပါင္းစံု လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားတြင္ ပါဝင္လွႈပ္ရွားရံုသာ မကဘဲ ျပည္ပမွ တက္ၾကြလွႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္လည္း ခ်ိတ္ဆက္ကာ ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေပါင္းစံု လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားတြင္လည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။
“၂၀၁၄ တုန္းက နီေပါမွာ ေတာင္အာရွႏိုင္ငံက သင္တန္းသားေတြနဲ႔ ႏွစ္ပတ္တိတိ သင္တန္းတက္၊ အျမင္ေတြ ဖလွယ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ၂၀၁၅ မွာ အင္ဒိုနီးရွားကို exchange programအေနနဲ႔ ၁၀ ရက္ သြားခဲ့ဖူးတယ္။ ၂၀၁၅ မွာပဲ ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ပထမဦးဆုံးေသာ လြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ကြန္ဖရင့္ ကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီ ကြန္ဖရင့္ ကို လြတ္လပ္စြာ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရဲ႕ အထူးကုိယ္စားလွယ္လည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီ အထူးကုိယ္စားလွယ္နဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ႏွစ္နာရီ နီးပါးေလာက္ သီးသန္႔ေတြ႔ဆုံခြင့္ရခဲ့ပါတယ္” ဟု ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
ဘန္ေကာက္ ကြန္ဖရင့္ အတြက္ စီစဥ္ ဖိတ္ၾကားေပးခဲ့သူမွာ ျဗိတိန္ႏုိင္ငံသား လူ႔အခြင့္အေရး လွႈပ္ရွားသူ Benedict Rogers ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွား ခရီးစဥ္ကုိလည္း Benedict Rogers ကပင္ စီစဥ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ ယခုႏွစ္ မတ္လထဲတြင္လည္း exchange program တစ္ခု အျဖစ္ အင္ဒုိနီးရွားမွ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားသူမ်ားအား ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေစလႊတ္ရန္ Benedict Rogers က စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ Benedict Rogers မွာ”Than Shwe – Unmasking Burma’s Tyrant” (ျမန္မာ့ အာဏာရွင္၏ မ်က္ႏွာဖံုးကုိ ခၽြတ္ၾကည့္ျခင္း) ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး သန္းေရႊအေၾကာင္း စာအုပ္ကုိ ေရးသားခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံတကာ ကြန္ဖရင့္မ်ား ႏွင့္ ဘာသာေပါင္းစံု လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားမွေန၍ မ်ားစြာ သင္ယူႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း ဦးဇင္းသုညက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ “ကြန္ဖရင့္ ေတြကေန ရခဲ့တာကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။ အဓိကေတာ့ ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြအေၾကာင္း၊ သူတို႔ရဲ႕ အခက္အခဲေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြအေၾကာင္း စသျဖင့္ အမ်ားႀကီးပဲ။ ကိုယ့္ဘဝမွာ တစ္ခါမွ မၾကားဖူးေသးတဲ့ ယုံၾကည္မႈ ပုံစံေတြ နဲ႔ ဘာသာေတြအေၾကာင္းရယ္၊ဗုဒၶဘာသာဆိုေပမယ့္ တစ္ႏိုင္ငံေရာက္သြားရင္ ပုံစံတစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနတာေတြကိုရယ္ ထူးထူးျခားျခား ၾကံဳခဲ့ရပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ ဘယ္ေရာက္ေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း အားလုံးက စိတ္၀င္တစား ေမးခြန္းထုတ္ၾကတာပဲ” ဟု ဦးဇင္းသုည က မိန္႔ခဲ့သည္။
ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားအား ေထာက္ခံၾကသူမ်ားထဲမွ အခ်ိဳ႕ကမူ လွႈပ္ရွားမွႈမ်ား၏ ထိေရာက္မွႈအတိုင္းအတာ ႏွင့္ ပတ္သတ္၍မူ သံသယ ဝင္ေနၾကသည္။ ကုိမုိးေက်ာ္က “ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး လုပ္တဲ့သူေတြဟာ သူတို႔အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာပဲ ပတ္လုပ္ေနရသလို ျဖစ္ျပီး အဲဒီလို ဘာသာေပါင္းစံု ပြဲေတြကို တကယ္တမ္း အမုန္းတရား ရွိေနသူေတြ၊ အမုန္းတရား လွံႈ႔ေဆာ္သူေတြက မလာၾကဘူးဗ်” ဟု ဆိုခဲ့သည္။
သုိ႔ရာတြင္ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားေၾကာင့္ အေပါင္းလကၡဏာ ဆန္ေသာ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္မွာလည္း ထင္ရွားပါသည္။ မတူေသာ ဘာသာမ်ားမွ ဘာသာဝင္မ်ားအၾကား နားလည္မွႈ လြဲမွားျခင္းမ်ားသည္ ျပႆနာ အမ်ားအျပားကို ျဖစ္ေပၚလာေစႏုိင္ရာ ဘာသာမတူသူမ်ားအၾကား ခ်စ္ၾကည္ေရး ႏွင့္ အျပန္အလွန္ နားလည္မွႈကို ျမွင့္တင္ေပးမည့္ ဘာသာေပါင္းစံုလွႈပ္ရွားမွႈမ်ား လိုအပ္ေနေပသည္။
ဘာသာေပါင္းစံု ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးအခ်ိဳ႕နွင့္ ပတ္သတ္၍ ဦးဇင္းသုညက “ကိုယ့္ေၾကာင့္ သူတို႔ေတြ …ဘာသာမတူသူေတြ… စိတ္သက္သာရာရခဲ့ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ဘာသာျခား ကေလးေတြဆိုရင္ ဦးဇင္းကို သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္လိုပဲ သတ္မွတ္ထားသူေတြလည္း ရွိတယ္။တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ ဘာသာတူခ်င္း ေျပာတဲ့စကားထက္ ဦးဇင္းရဲ႕ စကားကို ပိုၿပီး အေလးအနက္ထားတာမ်ိဳးကိုလည္း မၾကာခဏ ၾကံဳဖူးတယ္။ သူတို႔ ဘာသာျခား အခ်င္းခ်င္း ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြကိုလည္း ၾကားထဲကေန ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ႔ ၀င္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးခဲ့ဖူးတယ္။ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္းကုိလည္း သူတို႔ ပုိနားလည္လာျပီး ပိုေလးစားလာၾကတယ္” ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားေနစဥ္တြင္ ဦးဇင္းသုညသည္ အခက္အခဲမ်ား ႏွင့္လည္း ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။ “မက္ေဆ့ပို႔ျပီး ျခိမ္းေျခာက္တာတို႔၊ ေနာက္ျပီး ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာဆုိရင္ ျခိမ္းေျခာက္တာေတြ ဘာေတြ ရွိတယ္” ဟု ဦးဇင္းသုညက မိန္္႔ခဲ့သည္။
ဘာသာေပါင္းစံု အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပၾကပံုႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ေျပာၾကရာတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမွႈေရး ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားတြင္ တက္ၾကြစြာ ပါဝင္ေလ့ရွိသူ ဦးညီညီေက်ာ္က၊ ခမ္းနားလွေသာ ဟုိတယ္ၾကီးမ်ားတြင္ က်င္းပၾကသည့္ ပြဲမ်ားထက္ ရုိးရွင္းေသာပြဲမ်ားကုိသာ ပိုမိုႏွစ္သက္ေၾကာင္း ဆုိခဲ့သည္။ “ပြဲဆန္တဲ့ တင္ဆက္မွႈၾကီးေတြ၊ ဦးေနဝင္းေခတ္က ေအာ္ပရာဆန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အခမ္းအနားၾကီးေတြလို မလုပ္ဘဲနဲ႔ တကယ္ျငိမ္းခ်မ္း ခ်စ္ၾကည္ခ်င္ရင္ အတူတကြ အလုပ္လုပ္တာမ်ိဳးေတြ၊ ခရီးသြားတာမ်ိဳးေတြ၊ လူမွႈသင္းဖြဲ႕ ဖြဲ႕ၾကတာမ်ိဳးေတြ ဒါမ်ိဳးေတြကုိ ပုိျပီးေတာ့ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္” ဟု ေျပာခဲ့သည္။
မၾကာမီတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အစိုးရသစ္တစ္ရပ္ ေပၚထြက္လာေတာ့မည္ျဖစ္ျပီး ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ျပႆနာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အနာဂတ္ အတြက္ ၾကီးမားေသာ စိန္ေခၚမွႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္လာႏုိင္သည္။ လက္ရွိကာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အစြန္းေရာက္အင္အားစုမ်ား အတန္အသင့္ အားေကာင္းေနဆဲျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ေျပာင္းလဲမွႈမ်ားကုိ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားက ဘယ္ေလာက္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏုိင္လိမ့္မလဲ ဆိုေသာ ေမးခြန္းႏွင့္ပတ္သတ္၍ ခန္႔မွန္းရ ခက္ေနေသးသည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစကာမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားကုိ လိုအပ္ေနပါသည္။ တင္စား၍ ေျပာရမည္ဆုိလွ်င္ ပဋိပကၡမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေရနစ္ေနသူ တစ္ဦး ဆုိပါက ဘာသာေပါင္းစံုျငိမ္းခ်မ္းေရး လွႈပ္ရွားမွႈမ်ားမွာ ေရနစ္ေနသူျမန္မာႏုိင္ငံ အားကုိးတၾကီး ဆြဲကုိင္ရမည့္ ေကာက္ရုိးမွ်င္ တစ္မွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။
http://mizzimaburmese.com/article/10884 မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
