ေဆြဝင္း/Myanmar Now
(AP Photo/David Longstreath)
ေမွာ္ဘီ၊ ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုး တပ္ရင္းတစ္ခုတြင္ တစ္ေန႔တာ ေလ့က်င့္ သင္တန္းမ်ားၿပီးဆံုးၿပီးေနာက္ လယ္ကြင္းထဲမွ တက္လာသည့္ တပ္ၾကပ္ ခင္ေမာင္သန္းႏွင့္ ရဲေဘာ္သံုးဦးတို႔၏ စစ္ေရာင္ယူနီေဖာင္းမ်ားတြင္ ရႊ႕ံမ်ားျဖင့္ ေပလူးေနသည္။
သူတု႔ိသည္ စိုက္ပ်ဳိးေရး နည္းပညာ သင္တန္းတက္ေရာက္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံအျခားေဒသမ်ားရွိ တပ္စခန္းမ်ားမွ ယခုသင္တန္းသို႔ ေရာက္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။
ႏိုဝင္ဘာ ၈ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သူတုိ႔ မဲေပးမည္လား၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲေပးခြင့္ရွိမည္လား ဆိုသည့္ ေမးခြန္းမ်ားကုိ ျပတ္သားရွင္းလင္းစြာ ျပန္လည္ ေျဖဆိုႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ဘယ္ပါတီကို မဲေပးရမယ္ဆိုၿပီး ညႊန္ၾကားခံထားရတာ မရွိပါဘူူး” ဟု တပ္မေတာ္တြင္ ၃၅ ႏွစ္ခန္႔ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီးျဖစ္သည့္ အသက္ ၅၂ ႏွစ္အရြယ္ တပ္ၾကပ္ ခင္ေမာင္သန္းက ေျပာသည္။
မဲေပးရာတြင္ ယူေဆာင္သြားရမည့္ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္သည္ တပ္ရင္းတြင္ ထားခ့ဲရသျဖင့္ အဆိုပါေန႔တြင္ မဲေပး၍ ရ၊ မရ မသိေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္မဲေပးမယ့္ ပါတီအမည္ကို ကၽြန္ေတာ့္မိခင္တပ္ရင္းမွာရွိတဲ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ဖုန္းကေနပဲ မက္ေဆ့ခ်္ေပးျဖစ္မယ္ ထင္တယ္” ဟု သူျဖစ္ခ်င္သည့္ အေနအထားကို ေျပာသည္။
ခင္ေမာင္သန္းႏွင့္အတူရွိေနသည့္ ရဲေဘာ္တစ္ဦးက သူ၏ မိခင္တပ္ရင္းမွ တပ္ရင္းမွဴးက သူ႔ကိုယ္စား မဲေပးလိမ့္မည္ဟု ေျပာသည္။ ေနာက္ရဲေဘာ္တစ္ဦးကို ေမးၾကည့္သည့္အခါ ေဒါသထြက္သြားၿပီး စစ္တပ္အတြင္း ႏုိင္ငံေရးကိစၥေျပာျခင္းသည္ ေရွာင္ၾကည္စရာျဖစ္သည္ဟု ခါးခါးသီးသီး တုန္႔ျပန္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တပ္မေတာ္သားဦးေရ ေလးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး အမ်ားစုသည္ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြင္းရိွ မဲ႐ံုမ်ားတြင္ မဲေပးၾကမည္ျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သားမ်ား လြတ္လပ္စြာ မဲေပးခြင့္ရွိမည္လားဆိုသည့္ ေမးခြန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက အေျဖမရွာႏုိင္ေသးပါ။
ဦးသိန္းစိိန္ အပါအဝင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းမ်ားက ဦးေဆာင္ေနေသာ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီသည္ တပ္မေတာ္၏ ကိုယ္ခဲြပါတီအျဖစ္ ရႈျမင္ခံထားရေသာေၾကာင့္ တပ္မေတာ္သား အမ်ားအျပား ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ လြတ္လပ္စြာ မဲေပးခြင့္ရရွိပါမည္လားဟု အျခားႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားက စိုးရိမ္လ်က္ရွိသည္။
တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ားရွိသည့္ မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ လႊြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားက စစ္တန္းလ်ားတြင္ မဲေပးမည့္ပံုစံကို သံသယရွိေၾကာင္းႏွင့္ အတုိက္အခံတို႔အတြက္ စစ္သားမဲမ်ားရရန္ ေမွ်ာ္လင့္မထားေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
“စစ္တပ္ေတြထဲမွာ ေပးမယ့္မဲေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ယူဆထားပါတယ္” ဟု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) မွ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအနက္ ရွားရွားပါးပါး စစ္တပ္အရာရွိေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ အသက္ ၅၉ ႏွစ္အရြယ္ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဟာင္း ေက်ာ္ေဇယ်က ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို က်ိတ္ၿပီး ေလးစားခဲ့ေသာေၾကာင့္ NLD ပါတီသို႔ ဝင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးတြင္ စစ္တပ္၏ အခန္းက႑ကို ေလွ်ာ့ခ်သင့္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကို စစ္တပ္က အလိုအေလ်ာက္ ရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဆိုပါ ေနရာမ်ားအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ မလိုေပ။
မဲေပးရန္ အမိန္႔
ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီးေဟာင္း ေက်ာ္ေဇယ်ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ရန္ကုန္၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္တြင္ မဲေပးခြင့္ရွိသူ ၁ဝ,ဝဝဝ ခန္႔အနက္ ၃,ဝဝဝ ခန္႔သည္ တပ္မေတာ္သားမ်ားအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ထားၿပီး အခ်ဳိ႕သည္ စစ္ေဆး႐ံုတြင္ အလုပ္လုပ္ေနသူမ်ားျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ၎၏ မဲဆႏၵနယ္အတြင္းရွိ စစ္တပ္လုိင္းခန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္ေၾကာင္း မွတ္ပံုတင္ထားသည့္ အဆိုပါ တပ္မေတာ္သား ၃,ဝဝဝ အနက္ ၁,ဝဝဝ ခန္႔သည့္ မည္သည့္ေနရာတြင္ ေရာက္ရွိေနထုိင္သည္ကို မသိရေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊက အစိုးရ႐ံုးဌာနမ်ားကို ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့သည့္ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္မွစ၍ အဆိုပါ စစ္တပ္လုိင္းခန္းမ်ားတြင္ လူေနထိုင္မႈမရွိေတာ့ေသာ္လည္း ၎တို႔အမည္မ်ား ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ မဲစာရင္းတြင္ ပါေနေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ၎၏ မဲဆႏၵနယ္အတြင္း မဲေပးႏိုင္သူမ်ားစာရင္းသို႔ အထူးရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၇ဝဝ ခန္႔၏ အမည္ကိုလည္း ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္က ထည့္ခဲ့ေၾကာင္း သူကေျပာသည္။
သူ၏ မဲဆႏၵနယ္အတြင္း မဲေပးမည့္သူ ထက္ဝက္ခန္႔သည့္ စစ္ဘက္မွ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၎တု႔ိထံမွ မဲမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္၍ မရေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္သားမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔သေဘာအတုိင္း မဲေပးၾကမည္မဟုတ္ဘဲ အထက္အရာရွိမ်ား၏ အမိန္႔အတိုင္း မဲေပးၾကလိမ့္မည္ဟု ဦးေက်ာ္ေဇယ်က သံုးသပ္သည္။
“ကၽြန္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ ပြတ္ကာသီကာပဲျဖစ္မွာပါ” ဟု ၎က ေျပာသည္။
၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္တြင္ အၿငိ္မ္းစားမယူမီအထိ စစ္တပ္တြင္ ႏွစ္၃ဝ ေက်ာ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အင္အားအႀကီးဆံုးအဖြဲ႔အစည္းျဖစ္သည့္ စစ္တပ္၏ သေဘာသဘာဝကို နားလည္ထားေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ေဇယ်က ရွင္းျပသည္။
တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္၎တို႔၏ မိသားစုမ်ား ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မည္သည့္ ပါတီမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ရမည္ ဆိုသည္မွာ အထက္မွလာေသာအမိန္႔ေပၚတြင္ မူတည္ေနေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
“စစ္တပ္ထဲက တာဝန္ရွိသူတစ္ေယာက္ကေန တပ္ရင္းမွဴးက အစိမ္းကိုပဲ မဲေပးရမယ္လို႔ အမိန္႔ေပးထားတယ္လို႔ ေျပာလိုက္ရင္ အားလံုးက အစိမ္းကိုပဲ မဲေပးၾကမွာပါ” ဟု အစိမ္း ေရာင္အလံႏွင့္ပါတီအမွတ္တံဆိပ္ကို သံုးထားသည့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီအား ရည္ညႊန္းကာ ဦးေက်ာ္ေဇယ်က ေျပာသည္။
အမိန္႔မနာခံသူမ်ားအေနျဖင့္ အနာဂတ္ အခြင့္အလမ္းမ်ား၊ ရာထူးတိုးမႈမ်ား ထိခိုက္မႈရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ မဲေပးရာတြင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္မႈ ရွိသင့္ေသာ္လည္း အမ်ားသူငါ ဝင္ေရာက္ခြင့္မရွိေသာ စစ္တပ္နယ္ေျမအတြင္းရွိ မဲ႐ံုမ်ားတြင္ မဲေရတြက္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လွ်ဳိ႕ဝွက္လံုၿခဳံမႈ အျပည့္အဝရမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ေဇယ်က ေျပာသည္။
‘ယံုၾကည္ရေသာေရြးေကာက္ပြဲ ေပၚေပါက္ေရးျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းအဖြဲ႔’ မွ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးစိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က မဲေပးသည့္ မဲ႐ံုမ်ားတြင္သာ ဆႏၵမဲလက္မွတ္မ်ားကို စစ္ေဆးျခင္းသည္ မဲဆႏၵရွင္မ်ား၏ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ကို ထိခိုက္ေစႏုိင္သည္ဟု ဆိုသည္။
“အျခားနုိင္ငံေတြမွာဆိုရင္ မဲ႐ံုက မဲလက္မွတ္ေတြကို လွ်ဳိ႕ဝွက္လံုျခံဳမႈရွိတဲ့ အျခားေနရာတစ္ခုခုမွာ သြားၿပီး ေရတြက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံမွာ ဒီစနစ္ မရွိေသးပါဘူး။ ဒီမွာ ကိုယ္ေပးတဲ့ မဲ႐ံုမွာပဲ မဲေတြကို ေရတြက္ၾကတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္တက္မယ့္အစိုးရအေနနဲ႔ အဲဒီမဲဆႏၵနယ္ ေက်းရြာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စစ္တပ္နယ္ေျမကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အၿငိဳးအေတးရွိလာႏုိင္ပါတယ္” ဟု ဦးစိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား
—————————————–
စစ္တပ္အရာရွိမ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္၍ ေအာက္ေျခသို႔ သီးျခားအမိန္႔မ်ား ထုတ္ျပန္ထားျခင္း ရွိ၊ မရွိ မသိရေသာ္လည္း သူတုိ႔အရိပ္အကဲကေတာ့ ရွင္းေနပါသည္။
ေအာက္တိုဘာ ၂ဝ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္အရာရွိ ရာေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က တပ္မေတာ္ မိသားစုမ်ားအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္အေပၚ နားလည္ႏုိင္သည့္၊ အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္သည့္၊ ျပည္ပအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၏ ၾသဇာခံမဟုတ္သည့္သူမ်ားကုိသာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးရန္ မိန္႔ခြန္းေျခြခဲ့သည္။
ထုိစကားသည္ တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္းမ်ားႏွင့္ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီကုိ မဲေပးရန္၊ ႏုိင္ငံျခားသား တစ္ဦးကို လက္ထပ္ခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ NLD ကုိ မဲမထည့္ရန္ တိုက္တြန္းခ်က္ ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ားက လက္ခံထားၾကသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးကို မဲေပး႐ံုကလြဲလို႔ အျခား ေရြးခ်ယ္စရာမရွိပါဘူး” ဟု ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းမွ အမည္မေဖာ္လိုသူ တပ္မေတာ္အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ကိုယ္ႀကိဳက္တာကို ႏွစ္သက္စြာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိိပါဘူး။ လက္ရွိ အေျခအေနေတြ အရ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးကိုပဲ မဲေပးရမွာပါ” ဟု ေျပာၾကားသည္။
ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီမွ ေစာေမာင္တုတ္က ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ အမိန္႔ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လြတ္လပ္စြာ မဲေပးခြင့္ ထိခိုက္ေစသည္ဟု ဆိုသည္။
ေစာေမာင္တုတ္သည္ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔ အမ်ားအျပားရွိသည့္ ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္အတြက္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း တပ္မေတာ္သားမ်ားထံမွ မဲရရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတ္ာတို႔ ဘာမွလုပ္ပုိင္ခြင့္မရွိပါဘူး။ သူတို႔လုပ္တာပဲ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနရမွာပါ” ဟု သူက ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ဦးတင္ေအးက ေရြးေကာက္ပြဲေန႔တြင္ တပ္ရင္း တပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြင္းရွိ မဲ႐ံုမ်ားသို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔မ်ား၊ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကို ဝင္ေရာက္ ခြင့္ျပဳသြားမည္ဟု သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္တြင္ ေျပာၾကားထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ဥေရာပသမဂၢ၏ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖဲြ႔ အႀကီးအကဲ အလက္ဇန္းဒါးဂရက္ လန္းေဒါ့ဖ္က စစ္တပ္အတြင္းရွိ မဲ႐ံုမ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္ၾကည့္႐ႈခြင္ ့ရရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က အာမခံထားသည္ဟု ဆိုသည္။
“ခြင့္မျပဳႏုိင္ ရေလာက္ေအာင္ ႏုိင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး အတြက္ ထိခုိက္ခုိက္ေလာက္တ့ဲ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမႈမရွိဘူးဆိုရင္ ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔ေတြမွာ လုပ္မယ့္ မဲေပးမႈေတြကို ဝင္ၾကည့္ႏုိင္ဖို႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က သေဘာတူထားပါတယ္” ဟု သူက ေျပာၾကားသည္။ ။
