ဇြန္ ၉၊ ၂၀၁၅
M-Media
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း လူထူထပ္ျပည့္က်ပ္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားထဲ ယိုင္နဲ႔နဲ႔ တဲ တန္းလ်ားေတြမွာ တိတ္ဆိတ္ျခင္းက ႀကီးစိုးေနပါၿပီ။ ထိုင္းနဲ႔မေလးရွားထဲက ဘယ္သူမွ ထပ္လာၿပီး လူေရြးဖို႔ အေပးအယူကိစၥ မလုပ္ၾကေတာ့ပါဘူး။
“ဒီ့အလ်င္က အနည္းဆံုး လူကုန္ကူးသူေတြနဲ႔ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းဖို႔ လူ ၁၀ ဦးကေန ၁၅ ဦးအထိ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ဒီကိုေရာက္လာတတ္ပါတယ္။ ခုက်ေတာ့ လံုး၀ မေတြ႕ရေတာ့ပါဘူး” လို႔ ထြန္း၀င္း အမည္ရိွ လူငယ္ေလးက သက္ကယ္မိုး၀ါးတဲ တစ္လံုးထဲကေန ဗီဒီယို ဖုန္းလိုင္းသံုးၿပီး ေျပာျပပါတယ္။
ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ အဆံုးသတ္ခ်ိန္က ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ျဖစ္စဥ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕အျဖစ္ဆိုးဟာ အာရွတလႊား အႀကီးမားဆံုး ေရႊ႕ေျပာင္းမႈျပႆနာျဖစ္လာပါတယ္။ အဲ့ဒီအေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အျမတ္ထုတ္ခဲ့တဲ့ လူကုန္ကူးသူမ်ားဟာ စီးပြားပ်က္ကိန္း ဆိုက္သြားပံုရပါတယ္။ အနိမ့္ဆံုးအားျဖင့္ တပ္ေခါက္ေနၿပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့လအထိ သူတို႔ရဲ႕ ဆိုး၀ါးတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးက နာရီေရြ႕လ်ားမႈအလား မရပ္မနား လည္ပတ္ေနခဲ့တယ္။
က်ားရဲတြင္းနဲ႔ ဆင္းရဲတြင္းကေန လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေရးအိပ္မက္ေၾကာင့္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ၊ သူတို႔အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က လူေတြဟာ မေလးရွားမွာ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ လံုၿခံဳေရး ရႏိုင္စရာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေပးလို႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အေရွ႕ေတာင္စြန္းကေန တဆင့္ ေလွအိုေလွေဟာင္းစီးၿပီး အသက္စြန္႔ ခရီးႏွင္ဖို႔ ေသြးေဆာင္ခံခဲ့ၾကရတယ္။
သုိ႔တေစလည္း လူအမ်ားအျပားကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ခရီးစဥ္ကို လွ်ဳိ႕၀ွက္စခန္းေတြထဲမွာ အရက္စက္ခံကၽြန္ဘ၀အျဖစ္ စခန္းသိမ္းခဲ့ရတယ္။ အဲ့ဒီစခန္းမ်ားက ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားၾကား နယ္စပ္မ်ဥ္း တစ္ေၾကာမွာ တည္ရိွေနပါတယ္။ လူကုန္ကူးသူမ်ားဟာ အက်ဥ္းသားျပန္လႊတ္ေရး အတြက္ အဲ့ဒီေနရာကေနတဆင့္ ေငြညွစ္ေတာင္းခံေလ့ ရိွၾကတယ္။ လက္ရိွ အခြံသာက်န္ရိွတဲ့ တဲတန္းလ်ားေတြထဲမွာ သက္ဆိုင္ရာေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြနဲ႔ ေစ်းညိွေစ်းျဖတ္ေလ့ရိွၾကတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လဆန္းပိုင္းမွာ နယ္စပ္ေဒသအနီး ေသဆံုးသူ ၃၃ ဦး တြင္းတူးျမဳပ္ႏွံထားမႈကို ရွာေဖြေတြ႕ရိွၿပီးတဲ့ေနာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္က လူကုန္ကူးေခ်မႈန္းဖို႔ အမိန္႔ထုတ္လိုက္ေတာ့ ဒီကြင္းဆက္ ျပတ္ေတာက္သြားပါတယ္။
“ရိွသမွ်လူေတြ ထြက္ေျပးကုန္ၾကတယ္” လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈစံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရး ရဲမင္းႀကီး Thatchai Pitaneelaboot က ဆိုပါတယ္။
အဲ့ဒီၿဖိဳခြင္းမႈက ပင္လယ္ထဲ လူသားခ်င္းစာနာ ကယ္ဆယ္ေရးျပႆနာ ျဖစ္သြားေစခဲ့တယ္။
ထိုင္းနဲ႔မေလးရွားဖက္က က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈကြန္ရက္မ်ားထဲ ဖမ္းမိတာထက္စာရင္ အလြတ္ရုန္းအႏၲရာယ္က ပိုသက္သာႏိုင္လို႔ လူကုန္ကူးသူမ်ားက သေဘၤာနဲ႔ထြက္ေျပးသြားၾကတယ္။ ေထာင္ခ်ီတဲ့ ဦးတည္ရာမဲ့ေရႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္ေတြကို ေလွေမ်ာဘ၀နဲ႔ ခ်န္ရစ္သြားခဲ့ၾကတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လက ထိုင္း၊ မေလးနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားကို ေလွေမ်ာခရီးသည္ သံုးေထာင္ေက်ာ္ ကမ္းကပ္ဆိုက္ေရာက္လာတယ္။ ရာေပါင္း မ်ားစြာကို ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆီ ျပန္ပို႔ခဲ့ၾကေပမယ့္ လူ ၂၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္က ပင္လယ္ထဲေမ်ာေနဆဲျဖစ္မယ္ဆိုၿပီး ကုလသမဂၢမွ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
လူကုန္ကူးလုပ္ငန္းကြင္းဆက္ကို (ေရွာင္တခင္)ပိတ္ဆို႔ တားဆီးလိုက္ျခင္းက ေလွေမ်ာ ဒုကၡသည္ျပႆနာ ပိုႀကီးထြားေစခဲ့ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေတာင္ပိုင္းက ေလွစီး ထြက္ခြာမႈအေပၚ ေျခရာခံ ပေရာဂ်က္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ Chris Lewa က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ေမလမွာ ထြက္ခြာတဲ့ေလွငယ္ ၃၀၀ စီး၊ ဧၿပီလမွာ အနိမ့္ဆံုး လူဦးေရ ၅၀၀၀၊ ႏို၀င္ဘာ ကေန မတ္လ အတြင္းမွာ လစဥ္ပ်မ္းမွ် ၇၀၀၀-၈၀၀၀ ေလာက္ရိွတယ္လို႔ သူမရဲ႕ခန္႔မွန္းခ်က္ အရ သိရတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္လကတည္းက ေရႊ႕ေျပာင္းထြက္ခြာအံ့ဆဲဆဲ လူအမ်ားစုဟာ ၿဖိဳခြင္းေရးမ်ားေၾကာင့္ ေရျပင္ကို ေျခမခ်ခဲ့ရဘဲ ေသာင္ျပင္မွာ ပစ္ထားခံရၿပီး ေငြေပးေရြးမွ ျပန္လည္ေခၚေဆာင္ ခံရသူေတြပါလို႔ သူမက ဆိုပါတယ္။
ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ လူကုန္ကူးလုပ္ငန္းကို ေခ်မႈန္းလိုက္ႏိုင္လွ်င္ပင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာမႈ ရပ္၀န္းရဲ႕ ဇာစ္ျမစ္ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ရပ္တန္႔ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လူအမ်ားအျပားက ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္သတၱပတ္မွာ လူဦးေရ ၁.၁ သန္းရိွ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြအေပၚ ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္ဆက္ဆံေနမႈ ရပ္တန္႔ဖို႔ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေလာေဆာ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ဳိး မရိွဘူး ဆိုၿပီး ျမန္မာဖက္က ျငင္းဆန္ ထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ မ်ဳိးဆက္အလီလီ ေနထိုင္လာခဲ့တဲ့ သူတို႔ကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ လည္းေကာင္း အသိအမွတ္ မျပဳတဲ့အျပင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ခိုး၀င္လာသူ ဘဂၤလီမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
မုတ္သုန္ရာသီ၀င္ေရာက္လာၿပီး အႏၲရာယ္ ပိုမ်ားႏိုင္တာေၾကာင့္ ဒီလိုကာလမွာ ေရႊ႕ေျပာင္း စြန္႔ခြာမႈႏႈန္း နိမ့္က်သြားေလ့ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦးက်ဳိးသြားတဲ့ ဒီလုပ္ငန္းဟာ လေပါင္းမ်ားစြာအၾကာမွာ ျပန္ေပၚလာႏိုင္ မလားဆိုတာကို ေစာင့္ၾကည့္ သြားရမွာပါ။
လက္ရိွသီတင္းပတ္အတြင္း ျဖစ္ရပ္မ်ားက ဒီတရားမဲ့လုပ္ငန္းကို အၿပီးအပိုင္လွဲက်င္းပစ္ႏိုင္မလားဆိုတာ Lewa က သံသယျဖစ္ေနပါတယ္။
“အုပ္စုငယ္တခ်ဳိ႕ ထိန္းသိမ္းခံထားရဆဲလို႔ ကၽြန္မ ထင္ျမင္ပါတယ္။ ေတာနက္ထဲမွာေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မွာပါ။ ဒုစရိုက္သမားေတြက ဓားစာခံေတြကို လံုၿခံဳတဲ့ေနရာေတြမွာ ေငြနဲ႔လာေရြးဖို႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားဆဲ ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္”။
စစ္ေတြၿမိဳ႕အနီးက ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေငြေပးေရြးဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရုတ္ျခည္း တိတ္ဆိတ္ေျခာက္ ကပ္သြားတယ္လို႔ ေဒသခံမ်ားက ဆိုပါတယ္။
ဒုကၡသည္စခန္းေတြ ပိတ္သိမ္းႏိုင္ေခ်ရိွေၾကာင္း ေသာကေရာက္သားခ်င္းေတြအတြက္ လူမႈအက်ဳိးေဆာင္လုပ္ေပးေနသူ ဦးေက်ာ္လွက ေျပာပါတယ္။ “လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ လေလာက္က ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ခ်မ္းသာသူတစ္ခ်ဳိ႕ဆီ လူအမ်ားအျပား ေရာက္လာၾကတယ္။ သူတို႔ရဲ႕သားခ်င္းေတြကို ျပန္ေရြးႏိုင္ေရးအတြက္ သူတို႔ရဲ႕အိမ္၊ ေျမေတြ ေရာင္းခ်ဖို႔အတြက္ပါ။ အဲ့ဒီကိစၥေတြ ခုေတာ့ ရပ္တန္႔သြားၿပီျဖစ္ပါတယ္”။
ေလွစီးေျပးေအာင္ ျမဴဆြယ္သူ ပြဲစားမ်ားစြာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြပဲ ျပန္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေအာက္ေျခအဆင့္လက္ပြား လူကုန္ကူးသူမ်ားသာ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး လုပ္ငန္းေခါင္းကိုင္မ်ားကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ ထြက္ေျပးကုန္ၿပီ သို႔တည္းမဟုတ္ ေျခရာေဖ်ာက္တြင္းေအာင္းသြားၿပီ လို႔ ဦးေက်ာ္လွက ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ Pen Daw Pyin ရြာက ၅၅ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီး Se Tara က ဒီလိုေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ပင္လယ္ခရီးလႊင့္သြားခဲ့တဲ့ သူမရဲ႕ သားနဲ႔သမီးကို ျပန္ေရြးဖို႔ ေငြေၾကးျပင္ဆင္ထားပါဆိုၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ လက ေဒသခံပြဲစား လာေျပာသြားတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လူကုန္ကူးသူေတြ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ပင္လယ္ထဲ ေလွေတြ ေမ်ာပစ္တဲ့သတင္း ေရာက္တဲ့အခါ သူမနဲ႔သားငယ္ျဖစ္သူ ရဟ္မသ္က ပြဲစားအိမ္ဆီ ေမးျမန္းစံုစမ္းဖို႔ သြားခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပြဲစားက ေပ်ာက္ျခင္းမလွေပ်ာက္သြားခဲ့ပါၿပီ။
“သူ ဘယ္မွာလဲဆိုတာ မသိဘူးလို႔ သူ႔ရြာသားေတြက ေျပာၾကတယ္။ သူ တစ္ေနရာရာမွာ ပုန္းေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အထင္ သူတို႔လိမ္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါမယ္” ဆိုၿပီး ရဟ္မသ္က ေျပာပါတယ္။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ Simon Webb ရဲ႕ သတင္းေပးပို႔ခ်က္အေပၚ John Chalmers ေရးသားၿပီး Ian Geoghegan တည္းျဖတ္တဲ့ Aubrey Belford ရဲ႕ ရိုက္တာသတင္းေဆာင္းပါး Closed for business: Asia’s human smugglers go to ground ကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုမႈ ျဖစ္ပါတယ္။
