News @ M-Media

Blog

  • ချင်းပြည်နယ်နှင့် မကွေးတိုင်းတို့တွင် စစ်ကောင်စီက အင်းအားတိုးချ

    ချင်းပြည်နယ်နှင့် မကွေးတိုင်းတို့တွင် စစ်ကောင်စီက အင်းအားတိုးချ

    အောက်တိုဘာ ၈၊ ၂၀၂၁
    M-Media

    -ချင်းပြည်နယ်နဲ့ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတွေမှာ စစ်ကောင်စီက အနည်ဆုံး တပ်ရင်း ၄ ရင်းစာလောက် စစ်ကူစေလွှတ်လိုက်ပြီး အရပ်သားတွေအပေါ် လူအခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အတွက် စိုးရိမ်မိတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးရုံးက ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရာဗီနာ ရှမ်ဒါဆာနီက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

    ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် လူထုက လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး လုပ်ဆောင်ရာမှာ မကွေးတိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ်တို့ဟာ အဓိကနေရာ တွေဖြစ်လာပါတယ်။

    အဲဒီဒေသတွေမှာ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေအကြား တိုက်ခိုက်မှုတွေ မကြာခဏ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖက်က ထိခိုက်သေဆုံးမှုလည်း များပြားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဟာ အဲဒီဒေသတွေမှာ အင်တာနက်ဖြတ်တောက်ထားတာ ကြာမြင့်နေပါပြီ။

    ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ကောင်စီဟာ တပ်ဖွဲ့ဝင် ၃ ထောင်လောက် မကွေးတိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ်တို့မှာ ထပ်မံဖြည့်တင်းခဲ့ပြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး သန်းလှိုင် အပါအဝင် နာမည်ဆိုးနဲ့ကျော်ကြားတဲ့ တပ်မှူး ၂ ဦးကိုလည်း အနောက်မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ကို ပြောင်းရွှေ့ တာဝန်ပေးခဲ့ပါတယ်။

    ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးရုံး ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရာဗီနာ ရှမ်ဒါဆာနီက ပြီးခဲ့တဲ့လက မကွေးတိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီဖက်က တိုက်ခိုက်မှုတွေ တိုးမြှင့်ပြုလုပ်ရာမှာ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်တာတွေ၊ ရွာလုံးကျွတ်မီးရှို့တာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေ ရရှိခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

    “ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ကူတွေ ပို့လိုက်တာကို ကျွန်မတို့ တွေ့ရပါတယ်။ လက်နက်ကြီးတွေ၊ တပ်ဖွဲ့တွေ တော်တော်များများကို ပို့လိုက်တာပါ”

    ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ မီရှဲလ် ဘာချလတ်က တိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ အရပ်သားလူ့အဖွဲ့အစည်းပေါ် ကျူးလွန်မှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အန္တရာယ်အတွက် အလွန်အမင်း စိုးရိမ်မိတယ်လို့ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

    ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း အနည်းဆုံး ပြည်သူ ၁၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး ထောင်နဲ့ချီ ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ခံနေရပါတယ်။

    Ref: Metro

  • ဘာမီယန် ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော် ၂ ဆူ ပြင်ဆင်မှု ဆက်လုပ်နိုင်ရေး တာလီဘန်က ယူနက်စကိုကို ဖိတ်ခေါ်ထား

    ဘာမီယန် ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော် ၂ ဆူ ပြင်ဆင်မှု ဆက်လုပ်နိုင်ရေး တာလီဘန်က ယူနက်စကိုကို ဖိတ်ခေါ်ထား

    အောက်တိုဘာ ၈၊ ၂၀၂၁
    M-Media

    -အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ဖျက်ဆီးခံထားရတဲ့ ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော် နှစ်ဆူနေရာကို တာလီဘန်က လက်ရှိမှာ လုံခြုံရေးယူပေးထားပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေ ဆက်လုပ်နိုင်ရေး ကုလသမဂ္ဂ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် စောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ ယူနက်စကို (UNESCO) ကို ဖိတ်ခေါ်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

    လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၁၅၀၀ အရင်က ဗာမီယန်ဒေသ ကျောက်ဆောင်တွေမှာ ထွင်းထုတည်ထားခဲ့တဲ့ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်နှစ်ဆူကို တာလီဘန်တွေ ပထမအကြိမ် အုပ်စိုးစဉ် ၂၀၀၁ ခုနှစ်က ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးခဲ့တာပါ။ တိုင်းပြည်ရဲ့ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်တွေကို မဖျက်ဆီးဖို့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက အကြိမ်ကြိမ် သတိပေးခဲ့ပေမယ့် တာလီဘန်က လက်မခံဘဲ အဖွဲဝင်ရာချီနဲ့ ၃ ပတ်ကြာ တစ်စစီ ဖြိုချဖျက်ဆီးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    ဗာမီယန် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်တွေကို ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးရာမှာ အဓိကတာဝန်ရှိသူတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မိုဟာမက် ဟာဆန် အက်ဟွန်ဟာ လက်ရှိမှာတော့ တာလီဘန်အစိုးရမှာ ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန် ထမ်းဆောင်နေပါတယ်။ အခုတစ်ခေါက် အာဏာရယူမှုမှာတော့ တိုင်းပြည်က သမိုင်းအမွေအနှစ်တွေကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်မယ်လို့ တာလီဘန်က ကတိပြုထားပါတယ်။

    လက်ရှိမှာတော့ ‘ဤ ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်များကို ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် တာလီဘန်အာဏာပိုင်များက ဖျက်ဆီးခဲ့သည်’ လို့ ရေးထိုးထားတဲ့ ကဗျည်းမော်ကွန်းနားမှာ တာလီဘန်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး စောင့်ကြပ်ကာ လုံခြုံရေး ယူပေးထားပါတယ်။

    “အရင်ကကိစ္စနဲပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော် မှတ်ချက်မပေးလိုပါဘူး။ အဲဒီတုန်းက ကျွန်တော် တော်တော်ငယ်သေးတယ်။ အဲဒီတုန်းက အဲဒီလိုလုပ်ခဲ့တာဟာ အကြောင်းတစ်ခုခုတော့ ရှိမှာပါ။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာတော့ တိုင်းပြည်က သမိုင်းအမွေအနှစ်တွေကို ကျွန်တော်တို့ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်သွားမယ်ဆိုတာ သိပ်သေချာပါတယ်။ ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ တာဝန်ပါ” လို့ ဗာမီယန်ဒေသ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာရုံးရဲ့ အကြီးအကဲ တာလီဘန်အဖွဲ့ဝင် ဆိုက်ဖူ ရာမန် မိုဟာမာဒီက ပြောပါတယ်။

    အရင် အာဖဂန်အစိုးရလက်ထက်တုန်းက ဗာမီယန်ရုပ်ပွားတော်တွေကို ပြန်လည်တည်ထားနိုင်ရေး ယူနက်စကိုရဲ့ ကူညီမှုနဲ့ ကန်ဒေါ်လာ သန်း ၂၀ ကျော် အကုန်အကျခံ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာပါ။

    ဒါပေမယ့် ဩဂုတ်လအလယ် အာဖဂန်နစ္စတန်ကို တာလီဘန်က သိမ်းပိုက်လိုက်တဲ့အချိန်မှာ ယူနက်စကို တာဝန်ရှိသူတွေအားလုံး တိုင်းပြည်က ထွက်သွားကြပါတယ်။ တာလီဘန်က ဆင်းတု​တော်တွေ ပြန်လည်တည်ထားရေး ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ဖို ယူနက်စကို ဖိတ်ခေါ်ထားတယ်လို့လည်း မိုဟာမာဒီက ဆိုပါတယ်။

    ဗာမီယန်ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်ရှိရာ နေရာအနီးက ဂိုထောင်တွေမှာ သိမ်းဆည်းထားတဲ့ ဆင်းတုတော် အစိတ်အပိုင်းတွေ အခိုးခံလိုက်ရတယ်လို့ ယူနက်စကို တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ဒေသခံအာဏာပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။

    မိုဟာမာဒီက ဒီလိုအခိုးခံလိုက်ရတဟာ သူတို့အဖွဲ့တွေ ဒီနေရာကို မသိမ်းပိုက်မီကဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာတော့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်ကာ ရုပ်ပွားတော်အစိတ်အပိုင်းတွေ ပြန်ရအောင် လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    Ref: AFP

  • ၂၀၂၁ နှစ်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုကို ဂျာနယ်လစ် ၂ ဦး ရရှိ

    ၂၀၂၁ နှစ်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုကို ဂျာနယ်လစ် ၂ ဦး ရရှိ

    အောက်တိုဘာ ၈၊ ၂၀၂၁
    M-Media

    -၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင် နိုဘယ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုကို ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ ရုရှားက ဂျာနယ်လစ်တွေဖြစ်တဲ့ မာရီယာ ရက်ဆာနဲ့ ဒီမီထရီ မူရာတော့ဗ်တို့က ရရှိသွားပါတယ်။

    ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ ခြိမ်းခြောက်ခံနေရတဲ့ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေး အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေအတွက် ဒီဆုကို ချီးမြှင့်တာလို့ နိုဘယ်ဆုရွေးချယ်ရေးကော်မတီရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

    ၁၉၃၅ ခုနှစ်က ဂျာမနီဂျာနယ်လစ် ကားလ်ဗွန် အိုဆစ်ဇကီ နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဂျာနယ်လစ်တွေ ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုကို ရရှိခဲ့တာပါ။

    နိုဘယ်ဆုကော်မတီဥက္ကဌ ဘီရစ် ရီအစ် အန်ဒါဆန်က ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ ရုရှားတို့မှာ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်နဲ့ပတ်သက်ပြီး တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့တဲ့ သူတို့ရဲ့ သူရသတ္တိအတွက် အခုလို ဆုချီးမြှင့်ရခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

    “ကမ္ဘာကြီးမှာ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့် နောက်ပြန်ဆုတ်မှု မြင့်လာတဲ့အချိန် ဒါကို ရပ်တည်ကာကွယ်ပေးနေတဲ့ ဂျာနယ်လစ်အားလုံးအတွက် သူတို့နှစ်ဦးက ပြယုဂ်ပါ”

    ဖိလစ်ပိုင်ဂျာနယ်လစ် မာရီယာရက်ဆာဟာ လျှို့ဝှက်ကိစ္စတွေကို စုံစမ်းဖော်ထုတ်တဲ့ သတင်းဝဘ်ဆိုက် Rappler ကို တည်ထောင်သူဖြစ်ပါတယ်။ သူမရဲ့ ဝဘ်ဆိုက်ဟာ ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ရော်ဒရီဂိုဒူတာတေးရဲ့ နာမည်ဆိုးနဲ့ကျော်ကြားတဲ့ မူးယစ်စစ်ပွဲက အာဏာအလွဲသုံးစားမှုတွေ၊ ကျူးလွန်မှုတွေကို အဓိက ဖော်ထုတ်တာပါ။

    အခုလို နိုဘယ်ဆုရရှိတဲ့အတွက် မယုံနိုင်လောက်အောင် ဖြစ်ရတယ်လို့ မာရီယာက ပြောပါတယ်။

    ရုရှားဂျာနယ်လစ် ဒီမီထရီ မူတာရော့ဗ်ဟာ ရုရှားသတင်းစာ Novaya Gazeta ကို ၁၉၉၃ ခုနှစ်က တည်ထောင်ကာ ၂၄ နှစ်တိုင်တိုင် အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေ့မှာတော့ မူတာရော့ဗ်ရဲ့ သတင်းစာဟာ ရုရှားက လွတ်လပ်တဲ့ အနည်းငယ်သော သတင်းစာတွေထဲက တစ်စောင် ဖြစ်နေပါပြီ။

    Novaya Gazeta သတင်းစာဟာ ရုရှားအာဏာပိုင်တွေကို မကြာခဏ ဝေဖန်လေ့ရှိပြီး စတင်တည်ထောင်စဉ်ကနေ ယနေ့အချိန်အထိ သတင်းစာတိုက်က သတင်းသမား ၆ ဦး အသတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။

    ရုရှားသမ္မတအိမ်တော်က မူတာရော့ဗ် နိုဘယ်ဆု ရရှိတဲ့အတွက် ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်မိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

    ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုကို ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့ WFP က ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့ပါတယ်။

    Ref: Reuters

  • စာပေဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုကို တန်ဇန်းနီးယားမှ အဘ်ဒွလ်ရာဇတ် ဂူရ်နာ ရရှိ

    စာပေဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုကို တန်ဇန်းနီးယားမှ အဘ်ဒွလ်ရာဇတ် ဂူရ်နာ ရရှိ

    အောက်တိုဘာ ၇၊ ၂၀၂၁
    M-Media

    -၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် စာပေဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုကို တန်ဇန်းနီးယားနိုင်ငံက စာရေးဆရာ အဘ်ဒွလ်ရာဇတ် ဂူရ်နာက ဆွတ်ခူးရရှိသွားပါတယ်။

    ဇန်ဇီဘာရ်ဒေသမှာ မွေးပြီး အင်္ဂလန်နိုင်ငံမှာ အခြေချနေထိုင်တဲ့ ဂူရ်နာဟာ Kent တက္ကသိုလ်က ပရော်ဖက်ဆာ ဖြစ်ပါတယ်။

    နိုဘယ်ဆုရွေးချယ်ရေးကော်မတီက ဂူရ်နာဟာ ကိုလိုနီဝါဒရဲ့ သက်ရောက်မှု၊ ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ ကံကြမ္မာတွေကို နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ထိုးထွင်းသိမြင်နိုင်စွမ်းရှိသူ ဖြစ်တယ်လို့ မှတ်ချက်ပေးခဲ့ပါတယ်။

    ဂူရ်နာဟာ ၀တ္ထုရှည် ၁၀ ပုဒ်နဲ့ ၀တ္ထုတို တော်တော်များများကို ရေးသားခဲ့ပြီး ၁၉၉၄ ခုနှစ်က ရေးသားထုတ်ဝေတဲ့ Paradise ၀တ္ထုက နာမည်ကျော်ပါတယ်။ ဒီ၀တ္ထုဟာ ပထမကမ္ဘာစစ်ကာလအတွင်းက အရှေ့အာဖရိကကို ဇာတ်အိမ်တည် ရေးဖွဲ့ထားတဲ့ ၀တ္ထုဖြစ်ပါတယ်။ Booker Prize for Fiction ဆုအတွက် ဒီ၀တ္ထုက ဇကာတင်စာရင်း ဝင်ခဲ့ပါတယ်။

    စာပေဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုရွေးချယ်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဌ အန်ဒါစ် အိုလ်ဆန်က ဂူရ်နာဟာ ကိုလိုနီခေတ်နောက်ပိုင်း အကြီးကျယ်ဆုံး စာရေးဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်တယ်လို့ ကင်းပွန်းတပ်ခဲ့ပါတယ်။

    ဂူရ်နာဟာ ဆုကြေးငွေ ဆွီဒင်ကရိုနာ ၁၀ သန်း (ဒေါ်လာ ၁.၁၃ သန်း) ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆုပေးပွဲအခမ်းအနားကို ပုံမှန် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့ကျရင် ဆွီဒင်နိုင်ငံ စတော့ဟုမ်းမှာ ကျင်းပလေ့ရှိပေမယ့် ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ မပြီးသေးတဲ့အတွက် ဒီနှစ် ကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။ ကိုဗစ်ကြောင့် ဆုပေးပွဲမကျင်းပနိုင်တာ ၂ နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

    ၁၉၀၁ ခုနှစ်က စတင်ချီးမြှင့်ခဲ့တဲ့ နိုဘယ်ဆုမှာ စာပေဆိုင်ရာဆုကို ရရှိသူ ၁၁၈ ဦးရှိပြီး အဲဒီအထဲက ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ဖြစ်တဲ့ ၉၅ ဦးဟာ ဥရောပနဲ့ မြောက်အမေရိကက စာရေးဆရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

    Ref: Aljazeera

  • ပြင်သစ် ခရစ်ယာန်ကက်သလစ်အသင်းတော်မှ ဘုန်းကြီးများ ကလေး ၂ သိန်းကျော်ကို လိင်စော်ကားခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိ

    ပြင်သစ် ခရစ်ယာန်ကက်သလစ်အသင်းတော်မှ ဘုန်းကြီးများ ကလေး ၂ သိန်းကျော်ကို လိင်စော်ကားခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိ

    အောက်တိုဘာ ၅၊ ၂၀၂၁
    M-Media

    -ပြင်သစ်နိုင်ငံ ခရစ်ယာန်ကက်သလစ်အသင်းတော်က ဘုန်းကြီးတွေနဲ့ သာသနာ့ဝန်ထမ်းတွေဟာ နှစ်ပေါင်း ၇၀ အတွင်း ကလေးငယ်ပေါင်း ၂၁၆၀၀၀ လောက်ကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခဲ့ကြောင်း လွတ်လပ်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုမှာ တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။

    ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်းက ကိစ္စတွေကို စုံစမ်းဖော်ထုတ်ထားပြီး စာမျက်နှာ ၂၅၀၀ ကျော်ရှိတဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင်ရဲ့ တွေ့ရှိချက်တွေကို အင်္ဂါနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တာပါ။ ကော်မရှင်အကြီးအကဲ Jean-Marc Sauve က လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုတွေကို ကက်သလစ်အသင်းတော်က ဘုန်းကြီးတွေနဲ့ သာသနာ့ဝန်ထမ်း ၃ ထောင်လောက်က စနစ်တကျ ကျူးလွန်ခဲ့တာကို တွေ့ရကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခံရတဲ့ ကလေးငယ်တွေရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းက ​ယောကျ်ားလေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

    Sauve က ကက်သလစ်အသင်းတော် တာဝန်ရှိသူတွေဟာ စော်ကားခံရသူတွေကို ကာကွယ်ရမယ့်အစား အသင်းတော်ကိုသာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကာကွယ်ပေးခဲ့ကြောင်း၊ ဒီလိုစော်ကားမှုကို တားဆီးဖို့ မလုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့အပြင် သိလျက်နဲ့ ကလေးငယ်တွေကို စော်ကားမယ့်သူတွေနဲ့ ထိတွေ့ခွင့်ပေးခဲ့ကြောင်း ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

    “နောက်ဆက်တွဲရလဒ်တွေက တော်တော်လေးကို ဆိုးရွားပါတယ်။ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားခံရတဲ့ အမျိုးသားတွေ၊ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ဟာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာတွေမှာ ကြီးကြီးမားမား ပြဿနာတွေကို ကြုံတွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်”

    ဒီတွေ့ရှိချက်တွေဟာ စက်ဆုပ်ရွံရှာဖွယ် ကောင်းတယ်လို့ ကျူးလွန်ခံရသူတွေက ပြောပါတယ်။

    “ခင်ဗျားတို့တွေဟာ လူသားထုကို အကျည်းတန်စေသူတွေပါ။ ဒီကိစ္စဟာ စက်ဆုပ်ဖွယ်ရာ ရာဇဝတ်မှုကို အကြီးအကျယ် ကျူးလွန်တာမျိုးဖြစ်ပြီး၊ ပိုဆိုးတာက လူတွေရဲ့ ယုံကြည်မှု၊ ကိုယ်ကျင့်တရားနဲ့ ကလေးငယ်တွေအပေါ် သစ္စာဖောက်မှု ဖြစ်နေပါတယ်” လို့ ကျူးလွန်ခံရသူတွေဖက်က ရပ်တည်ပေးနေတဲ့ La Parole Liberee အဖွဲ့ကို တည်ထောင်သူ Francois Devaux က ပြောပါတယ်။

    ကသလစ်အသင်းတော်အကြောင်း ရေးသားဖော်ပြ​နေတဲ့ The Tablet စာစောင်က ဗာတီကန်သတင်းထောက် Christopher Lamb က အခုလို အခြေအနေဆိုးတစ်ခု ရုတ်တရက်ပေါ်ထွက်လာတာဟာ ကက်သလစ်အသင်းတော်ကို သိက္ခာကျစေပြီး ကျူးလွန်ခံရသူတွေအတွက် နာကျင်ဖွယ်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    တောင်းပန်

    ပြင်သစ် ကက်သလစ်ဂိုဏ်းချုပ်ဘုန်းတော်ကြီး Reims နဲ့ ကက်သလစ်ဘုန်းတော်ကြီးများအသင်း အကြီးအကဲ Eric de Moulins-Beaufort က ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာတွေအတွက် ခွင့်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းပန်ခဲ့ပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့လည်း ကတိပြု ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

    ကနေဒါ၊ ဩစတေးလျတို့အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတစ်ချို့မှာ ခရစ်ယာန် ကက်သလစ်ဘုန်းကြီးတွေက ကလေးငယ်တွေကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ သတင်းတွေထွက်လာတဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ ပြင်သစ်အစိုးရက လွတ်လပ်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင်ဖွဲ့ပြီး ပြင်သစ်ကက်သလစ်အသင်းတော်မှာ ဒီလိုကိစ္စတွေ ရှိ၊ မရှိကို စုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    ကော်မရှင်ဟာ ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း ကိစ္စတွေက ကျူးလွန်ခံရသူတွေ၊ မျက်မြင်သက်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံတာ၊ ကသလစ်အသင်းတော်က မှတ်တမ်းတွေ၊ တရားရုံး၊ ရဲတပ်ဖွဲ့နဲ့ မီဒီယာက စာရွက်စာတမ်းတွေကို လေ့လာတာတွေ လုပ်ပြီး တွေ့ရှိချက်တွေကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    Sauve က ကော်မရှင်ဟာ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုကနေ ကျူးလွန်ခံရသူပေါင်း ၂၇၀၀ လောက် ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ အရင်မှတ်တမ်းတွေကနေ ကျူးလွန်ခံရသူ ထောင်သောင်းချီ ထပ်မံတွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။

    ကက်သလစ်အသင်းတော်က ဘုန်းကြီးတွေ၊ သာသနာ့ဝန်ထမ်း​တွေရဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်ခံရသူတွေဟာ ၂၁၆၀၀၀ လောက် ရှိနေတယ်ဆိုတာ အသေးစိတ် စုံစမ်းဖော်ထုတ်မှုကနေ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး အသင်းတော်က ခန့်ထားတဲ့ လူဝတ်ကြောင်ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ ကျူးလွန်မှုနဲ့ပေါင်းလိုက်ရင် ကျူးလွန်ခံရသူအရေအတွက်ဟာ ၃၃၀၀၀၀ လောက် ရှိလာနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

    ဆက်လက်စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ လိုအပ်နေတဲ့ အမှု ၂၂ မှုကို တရားရေးဌာနဆီ လွှဲပေးခဲ့ပြီး၊ ပြင်သစ်ဥပဒေအရေ အမှုတည်ဆောက်ဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ပေမယ့် ကျူးလွန်သူတွေ သက်ရှိထင်ရှားရှိနေတဲ့ အမှု ၄၀ ကျော်ကို ကက်သလစ်အသင်းထော်ထံလွှဲပြောင်းပေးခဲ့တယ်လို့ ကော်မရှင်အကြီးအကဲ Sauve က ပြောပါတယ်။

    ဒီလိုကျူးလွန်မှုတွေကို တားဆီးဖို့ အကြံပြုချက် ၄၅ ချက်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့ပါတယ်။

    Ref: Reuters