စက်တင်ဘာ ၂၅၊ ၂၀၂၁
M-Media
-ကျူးကျော်ထားတဲ့ ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက်တွေကနေ တစ်နှစ်အတွင်း ထွက်သွားဖို့ အစ္စရေးကို ပါလက်စတိုင်း သမ္မတ အမဟ်မူးဒ် အဘတ်စ်က ရာဇသံပေးလိုက်ပါတယ်။
၁၉၆၇ ခုနှစ်က နယ်နမိတ်အတိုင်း ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ တည်ထောင်ဖို့နဲ့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် အစ္စရေးကို ပါလက်စတိုင်းက အသိအမှတ်ပြုဖို့ ၁၉၉၃ ခုနှစ်မှာ ပါလက်စတိုင်းနဲ့ အစ္စရေးတို့ သဘောတူညီခဲ့ကြတာပါ။ သဘောတူညီချက်အတိုင်း ပါလက်စတိုင်းက အစ္စရေးကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပေမယ့် အစ္စရေးက အခုအချိန်အထိ ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက်တွေကို ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
မနေ့က ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံကို ပေးပို့တဲ့မိန့်ခွန်းမှာ ပါလက်စတိုင်းသမ္မတ မဟ်မူးဒ်အဘတ်စ်က ကျူးကျော်ထားတဲ့ ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက်တွေကနေ တစ်နှစ်အတွင်း မထွက်သွားဘူးဆိုရင် အစ္စရေးကို အသိအမှတ်ပြုမှု ရပ်ဆိုင်းမယ်လို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
“အရှေ့ဂျေရုစလင် အပါအဝင် ၁၉၆၇ ခုနှစ်ကတည်းက ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်လာတဲ့ ပိုင်နက်တွေကနေ တစ်နှစ်အတွင်း ထွက်သွားဖို့ ကျူးကျော်သူ အစ္စရေးကို ပြောလိုပါတယ်။ တကယ်လို့ ဒါမျိုး မလုပ်ဘူးဆိုရင် ၁၉၆၇ ခုနှစ် နယ်နမိတ်အတိုင်း အစ္စရေးကို ဘာ့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ အသိအမှတ်ပြုတော့မလဲ”
ပါလက်စတိုင်းကိစ္စ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေ ညီလာခံကျငးပဖို့ ကုလအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်ကို အဘတ်စ်က တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး၊ ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေအတိုင်း အစ္စရေး၊ ပါလက်စတိုင်းပြဿနာကို အပြီးသတ်ဖြေရှင်းဖို့ စိတ်ဆန္ဒရှိတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
အဘတ်စ်ရဲ့ ကုလမိန့်ခွန်းမှာ အစ္စရေးက ပါလက်စတိုင်းနေမြေတွေကို ဆက်လက်ကျူးကျော် သိမ်းပိုက်နေတာတွေကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး အစ္စရေးဟာ ပါလက်စတိုင်းတွေအပေါ် ‘လူမျိုးစုလိုက် ရှင်းလင်းသုတ်သင်မှု’ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
အစ္စရေးရဲ့ နယ်မြေကျူးကျော်မှု ပိုမိုထင်ရှားစေဖို့အတွက် နိုင်ငံကာခုံသမာဓိရုံး (ICJ) အထိသွားဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီလို့ အဘတ်စ်က ဆိုပါတယ်။
ကုလဆိုင်ရာ အစ္စရေးသံအမတ် ဂီလဒ် အာရ်ဒန်က ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုကို လိုလားသူတွေဟာ အဘတ်စ် ကုလမှာ ပြောခဲ့တဲ့မိန့်ခွန်းလို ဖြစ်နိုင်ဖွယ်မရှိတဲ့ ခြိမ်းခြောက်ရာဇသံတွေ ပေးမှာမဟုတ်ဘူးလို့ တုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
Ref: Aljazeera
