စက္တင္ဘာ ၇ ၊ ၂၀၁၄
အဖိႏွိပ္ခံလူနည္းစု၀င္တစ္ရပ္ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ပ်က္ကြက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက အလိုမက်စိတ္ပ်က္ေနၾကပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာ မိသားစု တစုကို သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူေနစဥ္ ျမင္ကြင္း ႏွစ္ေပါင္း (၃၀)အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံမႈက ထြက္ရိွလာတဲ့ ေရွ႕ေျပးအေျဖမ်ားကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္သတၱပတ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ မူလက ယူဆထားတဲ့ပမာဏထက္ (၉)သန္းနီးပါး ေလ်ာ့နည္းေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဖိႏွိပ္ခံရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြရဲ႕ လူဦးေရစာရင္းကို အသိအမွတ္ျပဳထည့္သြင္းမထားျခင္းအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကတယ္။
ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္းအရ လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရဟာ (၅၁.၄၁)သန္းရိွၿပီး ကနဦးပိုင္း ကမာၻကိုတင္ျပထားတဲ့ ခန္႔မွန္းေခ် သန္း(၆၀)ဆိုေသာ ျပည္တြင္းေန လူစာရင္းနဲ႔ ေတာ္ေတာ့္ကို ကြာဟသြားတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြကို တိုင္းရင္းႏြယ္ စာရင္းထဲကေန ဖယ္ထုတ္ထားတာဟာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈ မရိွတာေၾကာင့္ ေဒၚလာသန္း(၅၀)လက္ခံ ရယူျပဳလုပ္ထားတဲ့ သန္းေခါင္စာရင္းက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္း အဆင့္ မ၀င္ဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။
“ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို သန္းေခါင္စာရင္းကေန ဖယ္ထုတ္ထားျခင္းက သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာ ပင္မရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ စည္းမ်ဥ္းေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာက အလွဴရွင္ေတြ၊ ဒီအေရးထဲ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တဲ့ ကုလေအဂ်င္စီေတြ အေပၚ သစၥာခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းျဖစ္တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္လူမ်ဳိးအမည္ကို ကိုယ္ပိုင္သတ္မွတ္ ပိုင္ခြင့္ရိွတယ္။ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးရသင့္တဲ့ သူေတြလည္းျဖစ္တယ္။ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ဒါေတြကို ျငင္းပယ္လိုက္ယံုနဲ႔ နယ္ေျမမဲ့ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးကို ေျဖရွင္းလိုက္ရာ မေရာက္ပါဘဲ ပိုမို ဆိုးရြားသြားေစပါတယ္။ အစိုးရဖက္က အစြန္းေရာက္သမားေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒအစီအမံေတြအေပၚ လူမိုက္အားေပး မလုပ္သင့္ပါဘူး။ အာရကန္(ရခိုင္ျပည္နယ္)ထဲ မွီတင္းေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူအားလံုး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားျပႏိုင္ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာအျဖစ္ မိမိကိုယ္ကို ခံယူသူမ်ားကို ထည့္သြင္းေရတြက္သင့္တယ္ ” လို႔ The Diplomat ထံေပးပို႔တဲ့အီးေမးလ္မွာ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ရဲ႕ အထက္တန္း သုေတသီ David Mathieson က ေရးသားေပးပို႔ပါတယ္။
ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္းက ႏွစ္ရွည္လမ်ား မသိခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာ့လူဦးေရကို မၿခံဳငံု မေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ့ဘူး၊ ႏိုင္ငံတြင္းရိွေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားအႏြယ္ အားလံုး အပါအ၀င္ အဓိကက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြလည္း မပါ၀င္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ လာမယ့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ အခ်ိန္၀န္းက်င္ (၂၀၁၅)ေမလမွာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ု အခ်ိန္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္။ လူမ်ဳိးေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလ၀န္းက်င္မွာ ထုတ္ျပန္ေစတာလားလို႔ စိုးရိမ္မႈေတြ ရိွေနၾကဆဲပါ” လို႔ Mathieson က ဆုိပါတယ္။
ၾသဂုတ္လ (၃၀)ရက္ ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္း ထုတ္ျပန္မႈဆုိင္ရာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာ့ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက လူမ်ဳိးေရး အျပန္အလွန္ တင္းမာမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွေသာ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေရွာင္လႊဲေသာအားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ထည့္သြင္းေရတြက္ မထားပါဘူးလို႔ တရား၀င္ေျပာၾကား သြားခဲ့တယ္။
“သူတို႔ကိုသူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ခံယူေျပာဆိုေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းထဲမွာ ဘဂၤါလီလို႔သာ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကိုလည္း သံုးခြင့္ မျပဳပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္မခံခဲ့ဘဲ စာရင္းသြင္းခြင့္မရိွသူေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာပါ” ဆိုၿပီး ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
ျမန္မာျပည္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြ (၈)သိန္းေလာက္ရိွမယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားက သံုးသပ္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
ကုလလူဦးေရရံပံုေငြအဖြဲ႕(UNFPA)ရဲ႕ ပံ့ပိုးမႈနဲ႔ လ၀က ၀န္ႀကီးဌာနေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္ စာရင္းက မတ္လ(၃၀)ရက္မွ (၁၂)ရက္တာအတြင္း ေကာက္ခံ ခဲ့တာပါ။ ရခိုင္၊ ကရင္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ စတဲ့ ပဋိပကၡဧရိယာေတြမွာ အဲ့ဒီကာလအတြင္း သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံ လုပ္ငန္းကို မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ စုစုေပါင္း (၅၀.၂၁)သန္း လူဦးေရထဲက လူဦးေရ (၁.၂၀)သန္းကို လ၀ကအရာရိွမ်ားက ႀကိဳတင္ပံုေဖာ္ထားတဲ့ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းေတြနဲ႔ ထပ္တိုးျဖည့္စြက္ထားပါတယ္တဲ့။
စုစုေပါင္းလူဦးေရပမာဏကို ကိုယ္စားျပဳ မေဖာ္ျပႏိုင္ေပမယ့္လည္း အဲ့ဒီသန္းေခါင္စာရင္းက အိမ္ေထာင္စုတစ္စုရဲ႕ ပ်မ္းမွ်ခန္႔မွန္းဦးေရ (၄.၄)ဦးထက္ ေလ်ာ့နည္းေန သလို အမ်ဳိးသမီးမ်ားက အမ်ဳိးသားမ်ားထက္ ပမာဏ (၂)သန္းနီးပါး မ်ားျပားတာကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။
UNFPA ရဲ႕အဆိုအရ ဒီစာရင္းေတြရရိွဖို႔ အိမ္ေျခ (၁၁)သန္းဆီ စာရင္းေကာက္ တစ္သိန္း တစ္ေသာင္းငါးေထာင္ကို ကြင္းဆင္းေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။
KIO ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသအခ်ဳိ႕မွာ မေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း၊ စာရင္းေကာက္မ်ားဟာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာရြာနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းအခ်ဳိ႕ဆီ မသြားေရာက္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း တရား၀င္ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္းက ေဖာ္ျပေနပါတယ္။
“KIO က သူတို႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကခ်င္ေဒသတြင္းက ရြာသူရြာသားေတြကို စာရင္းေကာက္ခံဖို႔ စာရင္းေကာက္၀န္ထမ္းေတြကို ၀င္ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အစိုးရ အၾကား ညိွႏိႈင္းေစ့စပ္မႈ မရရိွခဲ့ပါဘူး” လို႔ အဲ့ဒီေဒသက (၉၇)ရြာဆီ စာရင္းမေကာက္ခံႏိုင္ ခဲ့ေၾကာင္း ေရွ႕ေျပးသန္းေခါင္စာရင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ဆိုထားပါတယ္။
ကခ်င္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ေဒသအခ်ဳိ႕ဟာ (၁၉၄၈)လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဗမာလူမ်ားစု စိုးမိုးတဲ့ အစိုးရအေပၚ လက္နက္ကိုင္ ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကေသာ လက္က်န္တိုင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္ခုထဲမွာပဲ KIA နဲ႔ အစိုးရအၾကား (၁၇)ႏွစ္တာအပစ္ရပ္စဲေရးၿပိဳလဲတဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ (၂၀၁၁)ခုနွစ္ကတည္းက ေနရပ္စြန္႔ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းရသူေတြ တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းနီးပါး ရိွေနပါတယ္။
စီးပြားေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရေစဖို႔ ဂုဏ္သိကၡာရိွေအာင္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ျမန္မာျပည္က စာရင္းဇယားေတြထဲမွာလည္း စိတ္ခ်ယံုၾကည္စရာ လံုးလံုး မရိွမေသးဘူးလို႔ ကၽြမ္းက်င္သူ အခ်ဳိ႔က ဆိုပါတယ္။
“ပမာဏေဖာ္ျပခ်က္မွာ မရိုးသားမႈ အၿမဲတမ္း ေတြ႕ေနရတယ္။ ခ်န္ရစ္ထားတာ အမွန္တကယ္ ရိွမွာပဲ။ လူဦးေရပမာဏနဲ႔ GDP ကို ခ်ိန္ထိုးအခ်ဳိးခ်ၾကည့္ရတာဆိုေတာ့ ၿခံဳငံုခန္းမွန္းလိုက္တဲ့ GDP ဟာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်စရာ စာရင္းမ၀င္ပါဘူး ” လို႔ ၾသစေတးလ်၊ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕၊ Macquarie တကၠသိုလ္က ျမန္မာ့စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္သူ Sean Turnell က ေျပာၾကားပါတယ္။
“သန္းေခါင္စာရင္းကေန အေကာင္းဆံုးေကာက္ယူႏိုင္တဲ့ အခ်က္က ျမန္မာစားသံုးသူေစ်းကြက္ဟာ သန္း(၆၀)ကေန (၅၁)သန္းအထိ ေလွ်ာက်သြားတာပါပဲ။ အျခားအာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ မေျပာပေလာက္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အတြက္ ေတာ္ေတာ့္ကို ဆြဲေဆာင္ေနေၾကာင္း ကိန္းဂဏန္းေတြက ေဖာ္ျပေနတယ္။ စီးပြားေရး အရေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ကုန္ထုတ္စြမ္းရည္နဲ႔ ၀ယ္လိုအား ညီမွ်ေနတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ေနရဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုဆုိရင္ လူဦးေရပမာဏ ေျပာင္းလဲသြားၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ၀ယ္လုိအား ၀င္ေငြတြက္ခ်က္တဲ့အခါ ခန္႔မွန္းမႈေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရေတာ့မွာပဲ” လို႔ Thura Swiss ျမဳပ္ႏွံေစ်းကြက္နဲ႔ သုေတသနအဖြဲ႕ CEO ေအာင္သူရက ဆိုပါတယ္။
(၁၉၈၃)ခုႏွစ္က ေနာက္ဆံုးေကာက္ခံထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ လူဦးေရ စာရင္းထက္စာရင္ လက္ရိွစာရင္းက ပိုတိက်မႈရိွလာတယ္ဆိုၿပီး အဆိုးထဲက အေကာင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ UNFPA ကေတာ့ ယူဆပါတယ္။
“သန္းေခါင္စာရင္းဆိုတာ ႏိုင္ငံ့ရတနာတစ္ပါးပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအဖို႔ ျပည္သူေတြအတြက္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနတဲ့ လမ္းေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ၊ က်န္းမာေရး ၀န္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ အျခားအေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေရးလိုအပ္ခ်က္ေတြကုိ တစ္ခ်က္တည္းနဲ႔ တြက္ခ်က္ သံုးသပ္ႏိုင္လို႔ပါပဲ။ ဒီေရွ႕ေျပးစာရင္းက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြမွာ လူဦးေရ ပိုမိုထူထပ္သိပ္သည္းေနေၾကာင္း ဖြင့္ျပေနပါတယ္။ မည္သည့္စီမံကိန္းရိွရိွမရိွရိွ ၿမိဳ႕အစြန္အဖ်ားက လူေတြအပါအ၀င္ လူေနႏႈန္းျမင့္တက္တာ အရမ္းျမန္ဆန္ႀကီးထြားေနပါတယ္” ဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ UNFPA ကိုယ္စားလွယ္ ဂ်က္နက္ဂ်က္ဆင္က ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာ့ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ လူဦးေရထူထပ္လာမႈပံုရိပ္တစ္ခုကို ဒီအခ်က္အလက္ေတြက ရွင္းလင္းစြာ ျပဆိုေနပါတယ္။ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လူဦးေရဟာ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ မႏၱေလးထက္ ေလးဆမ်ားျပားၿပီး (၅.၂၀)သန္း ရိွေနပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာေတာ့ (၁.၁၅)သန္းသာ ရိွပါတယ္။ စုစုေပါင္းလူဦးေရအနက္ (၂၉.၆) ရာခိုင္ႏႈန္းက ဆင္ေျခဖံုးမွာ ေနထိုင္ေနၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနပါတယ္။
The Diplomat တြင္ေဖာ္ျပေသာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ဂ်ာနယ္လစ္ Philip Heijmans ေရးသားသည့္ Myanmar’s Controversial Census ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။
