News @ M-Media

Blog

  • အဓမၼ လက္မည္းေအာက္က အမိေျမမွ သတို႔သမီးမ်ား

    အဓမၼ လက္မည္းေအာက္က အမိေျမမွ သတို႔သမီးမ်ား

    ၾသဂုတ္ ၁၂ ၊ ၂၀၁၄

    M-Media

    ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဘာသာျပန္သည္။
    အလုပ္အကိုင္ အတြက္ တရုတ္ျပည္သို႔ စြန္႔စားသြားလာၾကသူ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ အဓမၼထိမ္းျမား လိုသူမ်ား၏ ေထာင္ေခ်ာက္အတြက္ အလြယ္ကူဆံုး သားေကာင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

    20148711541987621_20

    လမြန္ေဘာက္ဒင္ Lamung Bawk Din(၂၆)ႏွစ္ဟာ သူမခင္ပြန္းရဲ႕ ႏွစ္ထပ္တိုက္ျပဴတင္း တံခါးက ခုန္ထြက္လာခ်ိန္မွာ သူမေခါင္းထဲ အေတြးတစ္ခုသာ ရိွေနခဲ့တယ္။

    “ ဒီမွာ ၾကာၾကာဆက္ေနလို႔ကေတာ့ ငါ ရူးသြပ္သြားလိမ့္မယ္”။

    ဒါက ေဘာက္ဒင္အဖို႔ အသက္ (၁၉)ႏွစ္အရြယ္ (၂၀၀၈)ခုႏွစ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပဋိပကၡဇံုမ်ား အနက္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ေဒသခံ ကခ်င္တိုင္းရင္းသူ တစ္ဦးအေနနဲ႔ စစ္ပြဲ၊ ပဋိပကၡ၊ လူမ်ဳိးေရး ခ်ဳိးႏွိမ္ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြကို ျဖတ္သန္း ရွင္သန္လာခဲ့သူျဖစ္တယ္။ မူလတန္းအဆင့္ ပညာအေျခခံ၊ နာမက်န္းတဲ့မိခင္၊ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္ရမဲ့ ေမာင္ငယ္ႏွမငယ္ေတြေၾကာင့္ သူမဟာလည္း အျခားေသာ ရွမ္းနဲ႔ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးေတြအတိုင္း အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရး အတြက္ တရုတ္ျပည္ထဲ တရားမ၀င္ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့တယ္။ ဒါဟာ သူမရဲ႕ဘ၀ ဒုကၡႏြံဆိုးထဲ နစ္သြားေစမယ့္ အလွည့္အေျပာင္း စတင္ေတာ့တာပါပဲ။

    တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္ေပၚတည္ရိွတဲ့ က်င္းဟံု သၾကားစက္ရံုမွာ ေန႔စားခ (၈)ေဒၚလာနဲ႔ သံုးလတာမွ် လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေဘာက္ဒင္ဟာ လုပ္ငန္းေကာင္းတစ္ခု အတြက္ တရုတ္ျပည္မထဲ သြားေရာက္ဖို႔ ျမဴဆြယ္ သိမ္းသြင္းခံရတယ္။ ခ်ိတ္ေပၚက ငါးစာကို ဟပ္မိသြားတယ္။ သူမဟာ “အဓမၼလက္မည္းေအာက္က သတို႔သမီး”၊ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ် မသိကၽြမ္းဖူးတဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးရဲ႕ အက်ဥ္းသားျဖစ္လာမယ္လို႔ သူမ မသိခဲ့ေပဘူး။

    ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ Kachin Women’s Association of Thailand (KWAT) ရဲ႕အဆိုအရ ျမန္မာတရုတ္နယ္စပ္မွာ အက်ယ္ျပန္႔ အႀကီးမားဆံုး လူကုန္ကူးမႈေတြမွာ တရုတ္ျပည္ထဲ တရားမ၀င္ျဖတ္ေက်ာ္လာတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားေတြပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဆိုးရြားေသာ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈေတြ၊ ပဋိပကၡမ်ားဆီက ေ၀းရာထြက္လာမႈေတြေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။

    ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေတြက လူကုန္ကူးသူမ်ားရဲ႕ အလြယ္ကူဆံုးပစ္မွတ္ေတြ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဟာ တရုတ္စကား မေျပာတတ္ၾကဘူး၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ အေထာက္အထား/ ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ေတြ မရိွၾကဘူး၊ သူတစ္ပါးကို အယံုလြယ္ၾကလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ KWAT က လူကုန္ကူးမႈဆန္႔က်င္ေရး အစီအစဥ္မွဴး Awn Nang က ဆိုပါတယ္။

    ေဘာက္ဒင္နဲ႔ အျခား အမ်ဳိးသမီးငါးဦးဟာ ဒီၾကမၼာဆိုးထဲ က်ေရာက္ခဲ့ၾကတယ္။ ေဘက်င္း(ပီကင္း)ကို သံုးရက္ၾကာမွာ ရထားခရီးစဥ္နဲ႔ ေရာက္ သြားတယ္။ ေရာက္ေရာက္ခ်င္းပဲ သူတို႔ကို လူခ်င္း ခြဲလိုက္ၾကတယ္။ သူတို႔ အခ်င္းခ်င္း ဘယ္ေတာ့မွ ထပ္ မဆံုေတြ႕ၾကေတာ့ဘူး။ သူမရဲ႕အေဖာ္က သူ႔ကို မိသားစု တစ္စုဆီ ေခၚေဆာင္သြားတယ္။ အဲ့ဒီကိုေရာက္မွ ေဘာက္ဒင္ဟာ ေခၚေဆာင္လာသူရဲ႕ ညီငယ္ျဖစ္သူနဲ႔ လက္ထပ္ရမယ္ဆိုတာ သိခဲ့ရတယ္။

    “ကၽြန္မ အိမ္ျပန္လိုေၾကာင္း အဲ့ဒီမိသားစုကို ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ – ျပန္လို႔မရဘူး။ ငါတို႔က မင္းကို ေငြေပး၀ယ္ထားလိုက္ၿပီးၿပီလို႔ သူတို႔က ေျပာၾကတယ္” ဆိုၿပီး ေဘာက္ဒင္က အလ္ဂ်ဇီးရားသတင္းဌာနကို ေျပာျပတယ္။ အဲ့ဒီမိသားစုဟာ က်င္းဟံုၿမိဳ႕က လူကုန္ကူးပြဲစားကို ေဒၚလာ (၆၅၀၀)၀န္းက်င္ ေပးေခ်ခဲ့ၿပီးျဖစ္သလို သူတို႔ရဲ႕အစီအမံထဲ သူမအေနနဲ႔ ကေလးေတြ ေမြးဖြားေပးရမယ္ဆိုတာလည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။

    20148711571588734_20
    ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က Forbidden City ေရွ႕တြင္ မိသားစု၊ ခင္ပြန္း(၀ဲအစြန္)တို႔ႏွင့္အတူ အမွတ္တရဓာတ္ပံု ရိုက္ခဲ့သည့္ လမြန္ေဘာက္ဒင္(၀ဲဖက္မွ ဒုတိယ) (ဓာတ္ပံု – Taylor Weidman)

    တရုတ္ျပည္က က်ားမဦးေရ မမွ်တမႈျပႆနာ
    ———————————————–
    ကေလးတစ္ဦးသာယူေရး မူ၀ါဒနဲ႔ ေယာက္်ားေလး ဦးစားေပးယဥ္ေက်းမႈေၾကာင့္ က်ားမဦးေရ မမွ်တမႈျဖစ္ေပၚရတဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ အလားတူ အဓမၼ ထိမ္းျမားလိုမႈ ေစ်းကြက္ႀကီးထြား လာေနတယ္။ က်ားမေမြးဖြားႏႈန္း အခ်ဳိးက (၁၁၈း၁၀၀) ျဖစ္ေနပါတယ္လို႔ အေမရိကန္လူကုန္ကူးမႈ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ(၂၀၁၃)မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ (၂၀၂၀)ခုႏွစ္ေရာက္ရင္ ထိမ္းျမားႏိုင္တဲ့ အရြယ္ေရာက္ အမ်ဳိးသားဦးေရဟာ အမ်ဳိးသမီး ဦးေရထက္ သာလြန္မ်ားျပားၿပီး (၂၄)သန္းထိ ရိွလိမ့္မယ္လို႔ တရုတ္ လူမႈသိပၸံ အကယ္ဒမီက ခန္႔မွန္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ဒါေၾကာင့္ တရုတ္ျပည္တြင္းမွာ အထိမ္းျမားခံ အမ်ဳိးသမီးလိုအပ္ခ်က္က အရိွန္အဟုန္နဲ႔ ေပါက္ကြဲလာျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ၊ လူကုန္ကူးမႈဆန္႔က်င္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႕မွ ေပါလ္ ဘာကေလ Paul Buckley က ဆိုပါတယ္။

    ဘာကေလက “လိင္ကြဲဦးေရ အခ်ုဳိးအစား မညီမွ်ခ်က္ တစ္ခုတည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူး၊ တရုတ္ျပည္ထဲေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္လာႏႈန္း ျမင့္မားလာတာနဲ႔လည္း ဆက္ႏႊယ္ေနပါတယ္။ ေျမာက္ မ်ားစြာေသာ အမ်ဳိးသမီးတို႔ဟာ ေက်းရြာေတြကို စြန္႔ခြာၿပီး စက္မႈ ထြန္းကားရာေဒသေတြဆီ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကတယ္ေလ” ဆိုၿပီး အလ္ဂ်ဇီးရားကို ေျပာျပတယ္။ ကေလးရယူမႈဆိုင္ရာ ရိုးရာ အစြဲအလန္းႀကီးမားလြန္းတဲ့ တိုင္းျပည္တစ္ခုက မဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ေဒသထဲ က်န္ရစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားေတြအဖို႔ မိမိတို႔နဲ႔ လိုက္ဖက္တဲ့ၾကင္ဖက္ေတြ နည္းပါးသထက္ နည္းပါးလာတာကို ႀကံဳေနရတယ္။ ဒီအခါမွာ သက္ဆိုင္ရာမိသားစုေတြက ထိမ္းျမားေရးအတြက္ ေနာက္ထပ္ နည္းလမ္းသစ္ေတြ ရွာေဖြၾကေတာ့တာပါပဲ။

    KWAT ရဲ႕ (၂၀၀၈)ခုႏွစ္အစီရင္စာမွာ လူကုန္ကူးမႈေပါင္း (၁၆၃)မႈကို မွတ္တမ္းျပဳေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ အမ်ားစုက လယ္သမားေတြရဲ႕ဇနီးမယားလုပ္ဖို႔ အဓမၼ တြန္းပို႔ခံရေၾကာင္း ေတြ႕ရပါတယ္။ အခ်ဳိ႕အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ေယာက္်ားအမ်ားအျပားထံမွာ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေခၚေဆာင္ျပသျခင္းခံရတယ္။ ႀကိဳက္ရင္ ေရြးခ်ယ္ေခၚယူသြားၾကတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ေစ်းေတြထဲမွာေတာင္ ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ေနရာေဒသကြက္ကြက္ေလာက္သာ ဒီလိုျဖစ္တယ္လို႔ မထင္ပါနဲ႔။ ေဘာက္ဒင္လို အမ်ဳိးသမီး အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေပက်င္းလို ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးေတြအထိ ေခၚေဆာင္သြားခံရပါတယ္။

    ေပက်င္းကအိမ္ကို ေရာက္ၿပီး ငါးရက္အၾကာမွာ ေဘာက္ဒင္ကို ထိမ္းျမားလက္ထပ္ပြဲတစ္ခုနဲ႔ အဓမၼ သတုိ႔သမီး ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး သူမဟာ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ အက်ဥ္းစံဘ၀ ေရာက္သြားပါေတာ့တယ္။

    “သူတို႔က ကၽြန္မကုိ ၿခံ၀င္းထဲ ပိတ္ေလွာင္ထားခဲ့တယ္။ ကၽြန္မက ျမန္မာႏိုင္ငံကဆိုတာ သူတို႔သိတယ္ေလ။ ကၽြန္မထြက္ေျပးမွာကို သူတို႔ စိုးရိမ္ၾကတယ္။ ျပင္ပ ထြက္ဖု႔ိ တစ္ႀကိမ္ တစ္ခါမွ အခြင့္အေရး မရခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ေကၽြးတာကိုပဲ စားေသာက္ေနခဲ့ရတယ္” လို႔ သူမက ေျပာျပပါတယ္။

    ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သူမရဲ႕မိခင္ကို ဖုန္းဆက္ စကားေျပာဆိုဖို႔ ခြင့္ျပဳလိုက္ၾကတယ္။ တရုတ္ျပည္ထဲမွာ အၾကပ္ကိုင္ခံရၿပီး အမ်ဳိးသားတစ္ဦးနဲ႔ လက္ထပ္ ထားတာကို သိရိွလိုက္ရတဲ့ သူမ မိခင္ဟာ တုန္လႈပ္သြားရွာပါတယ္။

    “ကၽြန္မေမေမဟာ ကၽြန္မကို ရွာေဖြေတာ့တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ တရုတ္ျပည္က ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔လြန္းတယ္ေလ။ ကၽြန္မကို ရွာေဖြဖို႔ သြားလာစားရိတ္ကို အေမ မတတ္စြမ္းႏိုင္ခဲ့ပါဘူး”။

    ႏိုင့္ထက္စီးနင္းယဥ္ေက်းမႈ
    —————————
    ပဋိပကၡမ်ားအတြင္း အိုးအိမ္၊ စည္းစိမ္၊ ေျမယာ၊ သက္ေမြးလုပ္ငန္းေတြ အဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းလူမ်ဳိးမိသားစုမ်ား မဆိုစေလာက္မွ်သာ မိမိတို႔ရဲ႕ ေပ်ာက္ဆံုး ကြဲကြာ မိသားစု၀င္ေတြကို ျပန္လည္ စုစည္းႏိုင္ၾကပါတယ္။ လူကုန္ကူးခံေတြဟာ အိမ္ကို အေရာက္ျပန္ႏိုင္ခဲ့သည့္တိုင္ ႏိုင့္ထက္ စီးနင္းယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ သားေကာင္ဘ၀ ေရာက္ရေတာ့တာပါပဲ။ ဒါကို ဆန္႔က်င္ကယ္ဆယ္ႏိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြကလည္း အလြန္နည္းပါးေနပါတယ္။

    “ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားဟာ သူတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းဆီ ျပန္ေရာက္ၿပီးေနာက္ မၾကာခဏဆိုသလို ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္ဆက္ဆံမႈကို ႀကံဳေတြ႕ရင္ဆိုင္ၾကရတယ္။ လူကုန္ကူးခံရသူမ်ားကို လက္ထပ္ ထိမ္းျမားဖို႔ အခ်ဳိ႕မိဘေတြက ခြင့္မျပဳတတ္ၾကဘူး။ လြတ္ေျမာက္လာသူအမ်ားစုအေနနဲ႔ သက္ေမြးမႈဆိုင္ရာ တန္းတူ အခြင့္အလမ္းေတြ မရၾကပါဘူး” လို႔ Awn Nang က ဆိုပါတယ္။

    သံု႔ပန္းဘ၀မွာ တစ္ႏွစ္ နီးပါးေနထိုင္ခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ေဘာက္ဒင္ဟာ (၁၆၂)ေဒၚလာကို လွ်ဳိ႕လွ်ဳိ႕၀ွက္၀ွက္ စုေဆာင္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာျပည္ကို အေရာက္ျပန္ဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ ပမာဏပါပဲ။ တစ္ေန႔နံနက္မွာ သူမရဲ႕ဒုတိယထပ္ျပဴတင္းအကာေတြကို ဖယ္ရွားၿပီး ၿခံစည္းရိုးကို ခုန္ေက်ာ္ထြက္ခဲ့တယ္။ ဘူတာရံုဆီ ထြက္ေျပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာအေထာက္အထားမွ မရိွတဲ့အတြက္ ရဲဌာနက သူမကို ထိန္းသိမ္းလိုက္တယ္။ တကယ္လို႔ သူမဟာ အိမ္ေထာင္ရိွသူပါလို႔ ေျပာမိရင္ သူမကို အဲ့ဒီ Chang Saan ဆီ ျပန္ပို႔မွာေၾကာက္တဲ့အတြက္ တရုတ္ျပည္ထဲ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ေရာက္လာခဲ့တာပါဆိုၿပီး ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ ရဲ၀န္ထမ္းမ်ားက သူမ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ဖို႔အတြက္ ေထာက္ခံစာတစ္ေစာင္ ေရးေပးခဲ့တယ္။

    ကခ်င္ေတြ အေလးထားၾကတဲ့ ခရစၥမတ္ေန႔အလြန္ ေနာက္တစ္ရက္မွာ ေဘာက္ဒင္ အိမ္ျပန္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္လူမ်ဳိးအမ်ားစုက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြပါ။ အိမ္နီးခ်င္းေတြ၊ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကေတာ့ အားလပ္ရက္ျပန္လာလည္ျခင္းလို႔ ထင္မွတ္ေနၾကတယ္။ အဓမၼထိမ္းျမားခံရမႈကေန အလြတ္ရုန္းထြက္လာသူမွန္း မသိၾကဘူး။ ခ်ဳိးႏွိမ္ဖယ္ၾကဥ္တာ ခံရမွာစိုးတဲ့အတြက္ သူမကလည္း သူတို႔ကို အမွန္အတိုင္း မေျပာခဲ့ပါဘူး။

    တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေဘာက္ဒင္ဟာ လူကုန္ကူးခံရတယ္ဆိုတဲ့ စကားသံေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔ကုန္တယ္။ ဒီအခါ ေဘာက္ဒင္က သူမရဲ႕အျဖစ္သနစ္ကို ဖြင့္ခ်ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ သူမ ကံေကာင္းခဲ့ပါတယ္။ သူမရဲ႕ အတိတ္ဒဏ္ရာကို ေဗြမယူဘဲ ေမတၱာသက္၀င္ၾကည္ျဖဴတဲ့ ကခ်င္အမ်ဳိးသားတစ္ဦးကို လက္ဆက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေယာကၡမကေတာ့ သူမရဲ႕အတိတ္ကို ျပည္ဖံုးကား မခ်ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

    “ ကၽြန္မတို႔ႏွစ္ဦး ေယာကၡမဆီ သြားလည္တိုင္း သူမက ကၽြန္မကို စကားမေျပာဘူး။ ကၽြန္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ဘယ္လို ကြာရွင္းလမ္းခြဲၾကမလဲ ဆိုတဲ့စကားကိုသာ သူမက ေျပာဆိုေနေလ့ရိွပါတယ္ ” လို႔ ေဘာက္ဒင္က ေျပာျပပါတယ္။

    ခ်ဳိးႏွိမ္ဖယ္ၾကဥ္မႈကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ လူကုန္ကူးခံရသူမ်ားအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းဟာ အတိတ္ကို ဖံုးကြယ္ထားျခင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ လူကုန္ကူးခံရမႈအနည္းအက်ဥ္းမွ်သာ လူသိရွင္ၾကားျဖစ္သြားရပါတယ္။

    ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႕အစိုးရ အျဖစ္ ေၾကြးေၾကာ္ထားတဲ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ Kachin Independence Organisation (KIO) က လူကုန္ကူးမႈဆန္႔က်င္ေရး မူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေအာင္ ရုန္းကန္အားထုတ္လ်က္ရိွပါတယ္။

    “လူကုန္ကူးခံရသူတိုင္းကို သိႏိုင္ေရး အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္လွမ္းမမီပါဘူး။ သူတို႔ဖက္က အကူအညီေပး အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဆက္သြယ္မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီကိစၥေတြကို သိရိွရတာပါ” လို႔ ေကအိုင္အို၊ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ဥကၠဌ Labang Doi Pisa က ေျပာၾကားပါတယ္။

    ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ေနေသာ ပဋိပကၡဓာတ္ျပားေဟာင္း
    ——————————————————-
    လတ္တေလာ ျဖစ္စဥ္တခ်ဳိ႕ကလည္း အေျခအေနကို ပိုဆိုးသြားေအာင္ လႈပ္ရမ္းေနပါတယ္။ (၂၀၁၁)ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္တို႔အၾကား ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္လိုက္တဲ့ ပဋိပကၡ ဓာတ္ျပားေဟာင္းႀကီးဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္က ေဒသခံလူေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ကို အိုးေရႊ႕အိမ္ေရႊ႕အိုးအိမ္မဲ့ ဒုကၡသည္မ်ား ျဖစ္သြားေစပါတယ္။ အိုးအိမ္နဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံရလို႔ လူအေျမာက္အမ်ားက အလုပ္အကိုင္အတြက္၊ ဒုကၡသည္အျဖစ္ခိုလႈံေရး အတြက္ တရုတ္ျပည္ထဲ ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္၀င္ေရာက္ၾကၿပီး အခ်ဳိ႕က်ေတာ့ လံုး၀ျပန္မလာၾကေတာ့ဘူးလို႔ Labang က ဆိုပါတယ္။

    ေဘာက္ဒင္ရဲ႕ဘ၀ကေတာ့ စိန္ေခၚမႈေတြ အျပည့္ဖံုးလႊမ္းေနဆဲပါ။ တစ္ေက်ာ့ျပန္ပဋိပကၡရဲ႕ ေျမစာပင္ေတြထဲ သူမလည္း ပါ၀င္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ယခုအခါ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲက ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုမွာ ေနထိုင္ေနပါတယ္။ အတတ္ပညာနဲ႔အရင္းအႏွီး မရိွတာေၾကာင့္ ေတာထြက္သီးႏွံဟင္းရြက္ေတြကို ခူးဆြတ္ၿပီး ေစ်းထဲမွာ ေရာင္းခ် စားေသာက္ေနရတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း သူမဟာ မိမိႏွစ္သက္တဲ့ ခင္ပြန္းသည္နဲ႔အတူ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႕ေနပါၿပီ။

    “ကၽြန္မတို႔ ေမတၱာမွ်ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီကေန႔ ကၽြန္မတို႔ အဆင္ေျပေနပါၿပီ။ ကၽြန္မတို႔ဟာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ တစ္ေန႔ခ်င္းတစ္ရက္ခ်င္းအတြက္ ရွင္သန္သြားပါမယ္။ ေန႔ရက္တိုင္း အတြက္ပါ၊ ေန႔ရက္တိုင္း အတြက္ပါ …………..”။

    xxxxxxxxxxxxxxxxxxx

    Nina Wegner ေရးသားေသာ A forced bride: ‘We survive for each day’ ကို  ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။

    Source: Al Jazeera

  • ပါလက္စတိုင္းျပည္သူမ်ား ပ်က္ဆီး အိုးအိမ္မ်ား သြားေရာက္ၾကည့္ရႈ ၊ အပစ္ရပ္ေရး ၂ ရက္ ေျမာက္ရိွျပီ

    ပါလက္စတိုင္းျပည္သူမ်ား ပ်က္ဆီး အိုးအိမ္မ်ား သြားေရာက္ၾကည့္ရႈ ၊ အပစ္ရပ္ေရး ၂ ရက္ ေျမာက္ရိွျပီ

    ၾသဂုတ္ ၁၂ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    606x340_275540
    – ဂါဇာေဒသ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ၃ ရက္တာ အပစ္ရပ္ေရးမွာ ဒုတိယေန႔သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူ ပါလက္စတုိင္းမ်ားမွာလည္း ၿပိဳက်ပ်က္စီးေနေသာ ၎တုိ႔၏ အိမ္ရာမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈေနၾကသည္ဟု သိရသည္။

    ယမန္ေန႔ည သန္းေခါင္ယံအထိ အပစ္ရပ္ေရးကုိ မည္သူမွ ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းမရွိေသးဘဲ ဒုကၡသည္မ်ား ခုိလံႈရာ ကုလ၏ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္လည္း ကားမ်ား၊ ျမင္းလွည္းမ်ားက ဒုကၡသည္မ်ားအား ေစာင့္ဆုိင္းကာ ၎တုိ႔၏ ေနရပ္မ်ားသုိ႔ ျပန္လည္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးေနၾကသည္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အိမ္ေလး ဘယ္လုိျဖစ္သြားတယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပန္ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္” ဟု ေသးငယ္ေသာလွည္းေပၚသ႔ုိ မိသားစုမ်ားႏွင့္ အတူ တုိးေ၀ွ႔တက္ခဲ့ရသည့္ အသက္ ၅၈ ႏွစ္အရြယ္ ဟစ္ကမတ္ အတၱာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ယာယီအပစ္ရပ္ေရးမွ အၿမဲတမ္းအပစ္ရပ္ေရးျဖစ္လာရန္ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတုိင္း ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ကုိင္႐ုိတြင္ တစ္ဆင့္ခံေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။

    အစၥေရး၏ က်ဴးေက်ာ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအတြင္း ဒဏ္ရာမ်ားရခဲ့သည့္ အသက္ ၁ လအရြယ္ ကေလးငယ္တစ္ဦးမွာ ထုိဒဏ္ရာမ်ားေၾကာင့္ ယမန္ေန႔တြင္ ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု ပါလက္စတုိင္း အေရးေပၚဌာနမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိ႔ေၾကာင့္ တစ္လေက်ာ္ၾကာ ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ အစၥေရး၏ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအတြင္း ေသဆံုးသူအေရအတြက္မွာ ၁၉၄၅ ဦးအထိ ေရာက္ရွိ ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူ အမ်ားစုမွာ အရပ္သားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု ကုလ၏ စစ္တမ္းမ်ားအရသိရသည္။

    Agencies
  • ရွစ္ေလးလံုး ၂၆ ႏွစ္ ျပည့္ မႏၱေလးႏွင့္ စစ္ကိုင္းတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့

    ရွစ္ေလးလံုး ၂၆ ႏွစ္ ျပည့္ မႏၱေလးႏွင့္ စစ္ကိုင္းတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့

    ၾသဂုတ္ ၁၂၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    သတင္း/ဓါတ္ပံု- ခ်ိဳ
    10314464_10202167041648557_884682872566137849_n
    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္  ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေန႔၊ လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံု (၂၆) ႏွစ္ေျမာက္ အခမ္းအနားကို မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ဒကိၡဏာရာမ ဘုရားႀကီးတိုက္ အလယ္တိုက္ႀကီးတြင္ ယခင္ႏွစ္မ်ားနည္းတူ က်င္းပခဲ့ပါသည္။

    အဆိုပါအခမ္းအနားတြင္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲအတြင္း က်ဆံုးခဲ့ရေသာ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသားျပည္သူ အာဇာနည္ သူရဲေကာင္းတို႔အား အေလးျပဳျခင္း၊ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲ အတြင္း က်ဆံုးခဲ့ရေသာ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသားျပည္သူ အာဇာနည္သူရဲေကာင္းတို႔အား ၀မ္းနည္းျခင္းအထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ တစ္မိနစ္ၿငိမ္သက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

    ဆက္လက္ၿပီး မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဒကိၡနာရာမဘုရားႀကီးတိုက္ ဆရာေတာ္ ဦးေခမာက ရွစ္ေလးလံုး လူထု ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု (၂၆)ႏွစ္ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္ ၾသ၀ါဒစကား မိန္႔ၾကားျခင္း၊ ဆရာႀကီးကိုေလး (အင္း၀ဂုဏ္ရည္)က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေန႔ (ၾသဂုတ္လ ၈ရက္)ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာၾကားျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း ဦးေရႊထူးက ရွစ္ေလးလံုးေငြရတုလြန္ ကာလ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျမင္ကြင္းကို တင္ျပျခင္း၊ ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီ (အထက္ဗမာျပည္)၏ အစီရင္ခံစာကို ေကာ္မတီ၀င္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေနလင္းက ဖတ္ၾကားတင္ျပျခင္း ႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ေန႔ဆြမ္းဆက္ကပ္ၿပီး သကၤန္းစေသာ လွဴဘြယ္၀တၳဳတို႔အား ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းခဲ့ပါသည္။

    10590588_10202167042048567_482011343101680504_n

    ဒုတိယပိုင္း အစီအစဥ္တြင္ ၂၀၁၅ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းကို ေလ့လာ သံုးသပ္ျခင္းေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ႀကသည္။ ဆက္လက္ၿပီး ရွစ္ေလးလံုး လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံု (၂၆)ႏွစ္ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမွ ရရွိလာေသာ သေဘာထားမ်ား ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့ပါသည္။

    လြန္ခဲ့ေသာ ၂၆ႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုး လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕နည္းတူ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕၌လည္း ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသူျပည္သူ ၃၀၀ေက်ာ္ ေသြးေျမက် သတ္ျဖတ္ျခင္းခံခဲ့ရေသာ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ အခမ္းအနားအား ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔တြင္ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕၌ က်င္းပခဲ့ပါသည္။ လူအင္အား ၁၀၀နီးပါးခန္႔က လြမ္းသူ႔ပန္းျခင္းမ်ားကိုင္ေဆာင္ကာ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးအနီးမွ စတင္လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ခြာခဲ့ၿပီး ေသြးေျမက်ခဲ့သည့္ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ပန္းမ်ားက်ဲျခင္း၊ ရဲစခန္းေရွ႕တြင္ ကမၻာမေၾကဘူးသီခ်င္းမ်ား သီဆိုျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ႀကၿပီး ျမစ္ဆိပ္အထိ လမ္းေလွ်ာက္ခဲ့ႀကၿပီး စစ္ကိုင္းတံတားအနီး ဧရာ၀တီျမစ္အတြင္းသို႔ သတ္ျဖတ္ခံရေသာ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသား ျပည္သူအေပါင္းအား ေမွ်ာခ်ခဲ့သည့္အတိုင္း ပန္းျခင္းမ်ား၊ ပန္းေခြမ်ားအား ေမွ်ာခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

  • အတိတ္က အမွားမ်ားမွ သင္ခန္းစာ ရခဲ့ၿပီဟု ရီးယဲလ္ ဂုိးသမား ကာဆီးလက္စ္ဆုိ

    အတိတ္က အမွားမ်ားမွ သင္ခန္းစာ ရခဲ့ၿပီဟု ရီးယဲလ္ ဂုိးသမား ကာဆီးလက္စ္ဆုိ

    ၾသဂုတ္ ၁၂၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    413337_heroa
    – ကလပ္အသင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံအသင္းတုိ႔တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အမွားမ်ားမွ သင္ခန္းစာမ်ား ရခဲ့ၿပီး ကစားသမားဘ၀ အခက္ခဲဆံုးအခ်ိန္ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီဟု ရီးယဲလ္အသင္းကုိ ဂုိးသမား ကာဆီးလက္စ္က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ကာဆီးလက္စ္မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလအတြင္းက အက္သလက္တီကုိႏွင့္ ကစားခဲ့ေသာ ခ်န္ပီယံလိဂ္ဗုိလ္လုပြဲတြင္ အမွားတစ္ခ်ဳိ႕ကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး စပိန္အသင္းႏွင့္ ကမၻာ့ဖလား ၿပိဳင္ပြဲတြင္လည္း လက္စြမ္းမျပႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ေ၀ဖန္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသူျဖစ္သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း မိမိအေနျဖင့္ အမွားမ်ားကုိ ေလ့လာဆန္းစစ္ခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္တြင္ ေအာင္ျမင္ေသာ ေဘာလံုးရာသီျဖစ္လာေရး ယံုၾကည္မႈမ်ားရွိေနၿပီဟု ကာဆီးလက္စ္ကဆုိသည္။

    “ရီးယဲလ္၊ စပိန္အသင္းတုိ႔နဲ႔ ကစားခဲ့တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ပြဲအနည္းငယ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ဟာ အေကာင္းဆံုး ပံုစံ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြကေန ကၽြန္ေတာ္ သင္ယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ကစားသမားဘ၀ ဆုိးရြားတဲ့ အခ်ိန္ေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္ ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ” ဟု ကာဆီးလက္စ္က ယမန္ေန႔တြင္ ကစားမည့္ ဆီးဗီးလားအသင္းႏွင့္ စူပါဖလားၿပိဳင္ပြဲမတုိင္မီ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထို႔ျပင္ မိမိတို႔အသင္းမွာ ယခုႏွစ္တြင္လည္း ဆုဖလားမ်ားရရွိေအာင္ ကစားသြားမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေၾကာင္း၊ မိမိအေနျဖင့္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရယူရန္အတြက္ စိတ္လႈပ္ရွားေနေၾကာင္း ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

  • ဂါဇာ၌ အစၥေရးတို႔ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္း ရွိ/မရွိ  စံုစမ္းရန္ ကုလ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔

    ဂါဇာ၌ အစၥေရးတို႔ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္း ရွိ/မရွိ စံုစမ္းရန္ ကုလ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔

    ၾသဂုတ္ ၁၂၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    201481234332353734_20
    – ဂါဇာကမ္းျပႆနာအတြင္း က်ဴးလြန္ႏုိင္ဖြယ္ရွိသည့္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္အတြက္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားပါ၀င္ေသာ ႏုိင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးရး ေကာ္မရွင္တစ္ခုကုိ ကုလသမဂၢက ယမန္ေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းလုိက္သည္ဟု သိရသည္။

    အဆုိပါ အဖြဲ႕မွာ လြတ္လပ္ေသာအဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ အစၥေရးက ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ စစ္ဆင္ေရးမ်ားတြင္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒမ်ားအား ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အားလံုးကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားမည္ဟု ကုလမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    အစၥေရးကမူ အဆုိပါ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ကုိ ျငင္းပယ္လုိက္ၿပီး ကုလလူ႕အခြင့္းအေရးေကာင္စီအား “သားပုိက္ေကာင္ ခံု႐ံုး” ဟု ျပက္ရယ္ျပဳ ေျပာဆုိခဲ့သည္။

    အစၥေရးက အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕စည္းဟု သမုတ္ထားသည့္ ဟားမက္စ္မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ အဘူဇူဟ္ရီကမူ ကုလ၏ အဆုိပါ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္းမႈကုိ ႀကိဳဆုိခဲ့ၿပီး စံုးစမ္းစစ္ေဆးေရး လုပ္ငန္းမ်ား အျမန္ဆံုး စတင္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

    အဆုိပါ အဖြဲ႕ကုိ ကေနဒါမွ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ၀ီလီယံခ်ာဘတ္စ္က ဦးေဆာင္မည္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ပါ၀င္မည္ျဖစ္သည္။

    ႏုိင္ငံတကာ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ေနာက္ဆံုးထား၍ ၎တုိ႔၏ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကုိ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီသုိ႔ တင္သြင္းရမည္ျဖစ္သည္။ အစၥေရးကမူ အဖြဲ႕၀င္ ၄၇ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္သည့္ အဆုိပါ ေကာင္စီမွာ ဘက္လုိက္သည္ဟု ေျပာဆုိထားသည္။

    ဟားမက္စ္တုိ႔၏ ဒံုက်ည္ပစ္ခတ္မႈကုိ လက္တံု႔ျပန္သည္ဟုဆုိကာ ဂါဇာေဒသအား အစၥေရးတုိ႔က တစ္လေက်ာ္ၾကာ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း ဂါဇာျပည္သူ ၂ ေထာင္နီးပါး ေသဆံုးခဲ့ရသည္။

    အစၥေရး၏ ထုိလုပ္ရပ္မ်ားအတြက္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသူမ်ားအပါအ၀င္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းရွိ ျပည္သူမ်ားက ႐ႈတ္ခ်မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ကုလလူ႕အခြင့္အေရး အႀကီးအကဲ နဗီးပီေလးကမူ အစၥေရး၏ လုပ္ရပ္မွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ မွတ္ယူ၍ ရေနၿပီဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

     

    ref_Reuters