ေဖေဖာ္ဝါရီ ၇၊ ၂၀၁၄
M-Media
ႏုိင္ငံတကာသတင္းမ်ားက ေဖာ္ျပသည့္ ဒုခ်ီးရာတန္းသတ္ျဖတ္မွဳမ်ားကိစၥကို စံုစမ္းရန္အတြက္ “စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္” တစ္ရပ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ လက္မွတ္ျဖင့္ ယမန္ေန႔ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၆ က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ဒုခ်ီးရားတန္းသတ္ျဖတ္မွဳ “စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္” ဖြဲ႔စည္းျခင္းမွာ သမၼတႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မွဳအဖြဲ႕ (HRW) တို႔ ေတြ႔ဆံုအျပီး ထြက္ေပၚလာသည့္ ရလဒ္ဟု ယူဆဖြယ္ရွိသည္။
ျမန္မာအစိုးရက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပ်က္သမွ်ႏွင့္ပတ္သတ္ျပီး ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္တုိင္းကို ျငင္းဆိုျမဲရွိသည့္ အစဥ္အလာကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းကာ ယခုဒုခ်ီးရားတန္းသတ္ျဖတ္မွဳကိုလည္း ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ ကုလတို႔က သတင္းမွားေဖာ္ျပခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့ပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ကုလတို႔က သတင္းမွားေဖာ္ျပေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရက စြပ္စဲြေသာ္လည္း ၄င္းတို႔၏ စြပ္စြဲခ်က္ မွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသကိုမူ မထုတ္ျပ ႏိုင္ခဲ့ပါ။ ယခုမွ HRW ၏ဖိအားျဖင့္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ျခင္းျဖင့္ မိမိတို႔ျမန္မာအစိုးရသည္လည္း ကုလႏွင့္ႏိုင္ငံတကာကို အမွားေထာက္ ျပခဲ့သည့္တိုင္ အျဖစ္အပ်က္ အလံုးစံုကို ခေရေစ့တြင္းက် သိရွိခဲ့ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္ရာ ေရာက္ပါသည္။
ထို႔ျပင္ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔စည္းေၾကာင္ းေၾကညာခ်က္ အပိုဒ္ (ဂ) ပါ “ဒုခ်ီးရားတန္း(အေနာက္) ေက်း႐ြာ မီးေလာင္သည့္ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေျခအျမစ္မရွိေသာ မမွန္ကန္သည့္ သတင္းထုတ္ လႊင့္မႈႏွင့္ မည္သူတို႔က ေဆာင္႐ြက္ေၾကာင္း။” ေဖာ္ျပခ်က္မွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးပင္ မျပဳလုပ္ေရး ေသးမီ မိမိတို႔လိုခ်င္သည့္ အေျဖကို ေဖာ္ျပထားျပီး ေကာ္မတီ၀င္မ်ားအား ဖိအားေပးထားသည္႔ႏွယ္ သေဘာသက္ေရာက္ေနေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
ဒုခ်ီးရာတန္းသတ္ျဖတ္မွဳ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စည္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္အျပည့္အစံုမွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္။
ၿပည္ေထာင္စုသမၼတၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံး
အမိန္႔ေႀကာ္ျငာစာ
အမွတ္၊ ၁၆/၂၀၁၄
၁၃၇၅ ခုႏွစ္၊ တပို႔တြဲလဆန္း ၇ ရက္
(၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၆ ရက္)
စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႕စည္းၿခင္း
၁။ ရခိုင္ၿပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ဒုခ်ီးရားတန္းေက်း႐ြာႏွင့္ ဒုခ်ီးရားတန္း (အေနာက္) ေက်း႐ြာတို႔တြင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔ ၿဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကိစၥရပ္ႏွင့္ ဇန္နဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔၌ ၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကိစၥရပ္တို႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ၿဖစ္စဥ္ၿဖစ္ရပ္အမွန္ေပၚေပါက္ေရး စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါဝင္ေသာ “စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္” ကို ဖြဲ႕စည္း တာဝန္ေပးအပ္လိုက္သည္-
(က) ေဒါက္တာသာလွေ႐ႊ ဥကၠ႒ (ဥကၠ႒၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံႀကက္ေၿခနီအသင္း)
(ခ) ဦးထြန္းေအာင္ခ်ိန္ အဖြဲ႕ဝင္ (အဖြဲ႕ဝင္၊ၿမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသားလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္)
(ဂ) ေဒါက္တာငြန္က်ဳံးလ်န္ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒပညာရွင္
(ဃ) ေဒါက္တာတင္သိန္းလြင္ အဖြဲ႕ဝင္ (ဒုတိယဥကၠ႒၊ ဘာသာေပါင္းစုံခ်စ္ႀကည္ညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႕)
(င) ဦးတင္ဦး အဖြဲ႕ဝင္ အၿငိမ္းစားသံအမတ္ႀကီး
(စ) ဟာဂ်ီဦးတင္ေမာင္ဝင္း အဖြဲ႕ဝင္ (အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္၊ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ႀကည္ညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႕)
(ဆ) ဦးဝင္းတည္ အဖြဲ႕ဝင္ (အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္၊ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ႀကည္ညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႕)
(ဇ) ဦးသာပြင့္(ရပ္မိရပ္ဖ) အဖြဲ႕ဝင္ (စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ ရခိုင္ၿပည္နယ္)
(ဈ) ဦးလွသိန္း(ခ)ေမာ္ဂ်ီဟူလာ(ရပ္မိရပ္ဖ) အဖြဲ႕ဝင္ (ေမာင္ေတာၿမိဳ႕၊ ရခိုင္ၿပည္နယ္)
(ည) ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္ အတြင္းေရးမွဴး Myanmar Egress
၂။ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္သည္ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ ၿဖစ္စဥ္ၿဖစ္ရပ္အမွန္ ေပၚေပါက္ရန္ စုံစမ္းစစ္ေဆးၿပီး သုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္တကြ အႀကံၿပဳတင္ၿပရမည္-
(က) ၁၃-၁-၂၀၁၄ ရက္တြင္ ဒုခ်ီးရားတန္းေက်း႐ြာ၌ ခေရၿမိဳင္ ရဲကင္းမွ ရဲတပ္ႀကပ္ႀကီး ေအာင္ေက်ာ္သိန္း ေသဆုံးရသည့္ ၿဖစ္စဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ၿဖစ္ပြားရသည့္ အေႀကာင္းရင္းႏွင့္ ဓမၼတာအတိုင္း ေသဆုံးၿခင္း ဟုတ္-မဟုတ္။
(ခ) ၂၈-၁-၂၀၁၄ ရက္တြင္ ဒုခ်ီးရားတန္း(အေနာက္) ေက်း႐ြာ မီးေလာင္မႈ ၿဖစ္ပြားရသည့္ အေႀကာင္းရင္းႏွင့္ မည္သူ႕ ပေယာဂေႀကာင့္ မီးေလာင္ကၽြမ္းၿခင္း ၿဖစ္ေႀကာင္း။
(ဂ) ဒုခ်ီးရားတန္း (အေနာက္)ေက်း႐ြာ မီးေလာင္သည့္ၿဖစ္စဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေၿခအၿမစ္ မရွိေသာ မမွန္ကန္သည့္ သတင္း ထုတ္လႊင့္မႈႏွင့္ မည္သူတို႔က ေဆာင္႐ြက္ေႀကာင္း။
(ဃ) ၿဖစ္စဥ္မ်ားေႀကာင့္ ေသဆုံး၊ ဒဏ္ရာရရွိမႈ၊ ေနအိမ္ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ား ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ အေၿခအေန။
(င) ထပ္မံမၿဖစ္ပြားေစရန္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ေဆာင္႐ြက္သင့္သည့္ အႀကံၿပဳခ်က္မ်ား။
၃။ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဥ္ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးႏွင့္ ရခိုင္ၿပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕တို႔က စီမံ ေဆာင္႐ြက္ေပးရမည္။
၄။ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္သည္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ၿပစ္မႈဆိုင္ရာ က်င့္ထုံးဥပေဒ၊ သက္ေသခံ ဥပေဒတို႔ႏွင့္အညီ စုံစမ္းစစ္ေဆး ႏိုင္သည့္အၿပင္ သက္ေသမ်ား ဆင့္ေခၚၿခင္း၊ စာ႐ြက္စာတမ္းမ်ား ေတာင္းေခၚၿခင္းႏွင့္ လိုအပ္သည့္ ေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ စစ္ေဆးၿခင္း တို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ရွိသည္။ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ အစီရင္ခံစာကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔ အေရာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတထံသို႔ တိုက္႐ိုက္ အစီရင္ခံ တင္ၿပရမည္။
(ပုံ) သိန္းစိန္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ
ၿပည္ေထာင္စုသမၼတၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္
