News @ M-Media

Blog

  • ႏိုဝင္ဘာ-၂၂ ျပည္တြင္းနွင့္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းတို

    ႏိုဝင္ဘာ-၂၂ ျပည္တြင္းနွင့္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းတို

    ႏိုဝင္ဘာ- ၂၂ ၂၀၁၃
    M-Media

    ၂၀၁၃ ဆီးဂိမ္းစ္ အမ်ိဳးသမီး ေဘာလံုးပဲြစဥ္မ်ားမွ အေရွ႕တီေမာအသင္းႏွဳတ္ထြက္

    လာမည့္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ေနျပည္ေတာ္မွ က်င္းပမည့္ ၂၀၁၃ ဆီးဂိမ္းျပိဳင္ပြဲမွ အမ်ိဳးသမီးေဘာလံုးပြဲစဥ္မ်ားတြင္ အေရွ႕တီေမာ အမ်ိဳးသမီးအသင္း ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ျခင္းမျပဳေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ပြဲစဥ္ ဇယားမ်ားျပန္လည္ေရးဆြဲရန္ အာရွေဘာလံုး အဖြဲ႕ခ်ဴပ္သို႔ ဆက္သြယ္လ်က္ရိွေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဘာလံုး အဖြဲ႔ခ်ဴပ္မွ သတင္းထုတ္ျပန္ပါသည္။

    အမ်ိဳးသားေဘာလံုး ပြဲစဥ္တြင္လည္း ဖိလစ္ပိုင္ အသင္းမွ ႏွဳတ္ထြက္သြားေသာေၾကာင့္ ပြဲစဥ္ ဇယားမ်ားျပန္လည္ေရးဆြဲခဲ့ရသည္။

    ႏိုင္ငံတကာသတင္း

    – အေမရိကန္ႏွင့္ျပဳလုပ္ထားသည့္ လံုၿခံဳးဆုိင္ရာ သဘာတူညီခ်က္မွာ လာမည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးဆံုးခ်ိန္အထိ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိမည္မဟုတ္ဟု သမၼတ ဟာမစ္ကာဇုိင္းက ျပည္သူမ်ားအား ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး၊ မိမိတုိ႔ႏွင့္ အေမရိကန္အၾကား ယံုၾကည္မႈအနည္းငယ္သာရွိသည္ဟု ၀န္ခံခဲ့သည္။

    – ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာ ကၽြန္ျပဳခံခဲ့ရသည့္ မေလးရွား အုိင္ယာလန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္မွ အမ်ိဳးသမီးသံုးဦးအား လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ အိမ္တစ္အိမ္မွ ယမန္ေန႔တြင္ ကယ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး သံသယရွိသူ ၂ ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီးထားသည္ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႕က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

    – ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံသုိ႔ တရားမ၀င္သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့သည့္ ဂ်ပန္ပါလီမန္မွ အမတ္တစ္ဦးျဖစ္သူ အန္တုိနီယုိ အီႏုိကီ အား ရက္ေပါင္း ၃၀ ပါလီမန္ တက္ေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္လုိက္သည္ဟု ဂ်ပန္ မီဒီယာမ်ားက ယေန႔တြင္ ေဖာ္ျပလုိက္သည္။

    – ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ႏ်ဴးကလီးယားလက္နက္ အစီအစဥ္ကုိ စြန္႔လႊန္႔ ျခင္းမရွိပါက အေမရိကန္ပါ၀င္သည့္ ၆ ႏုိင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲအား ဆက္လက္ျပဳလုပ္မည္မဟုတ္ဟု ေျမာက္ကုိရီးယားဆုိင္ရာ အေမရိကန္အထူးကုိယ္စားလွယ္ ဂန္ ဒါးဗီစ္းက ေတာင္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္ ခ်ိဳေတးယန္ႏွင့္ ယေန႔ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီးတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    – ဖိလစ္ပုိင္သမုိင္းတြင္ ဆုိး၀ါးဆံုးေသာ ကုန္းတြင္းမုန္တုိင္း တစ္ခုျဖစ္သည့္ တုိင္ဖုန္း ဟုိင္ယန္ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဦးေရမွာ ယခုအခ်ိန္အထိ ၅၂၀၉ ဦးရွိလာၿပီး၊ ၁၆၀၂ ဦးမွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနဆဲျဖစ္သည္ဟု အမ်ိဳးသား သဘာ၀ေဘး အႏၱရာယ္ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာင္စီက ယေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    – ႏုိင္ငံအတြင္းသုိ႔ ၿပီးခဲ့သည့္လက ေလွမ်ားျဖင့္ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ သီရီလကၤာႏုိင္ငံသား ၇၉ ဦးအား ေနရပ္သုိ႔ျပန္လည္ပုိ႔ေဆာင္ေပးလုိက္ၿပီဟု ၾသစေတးလ်သံ႐ံုးမွ ထုန္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။

    – အစုိးရအား ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈမ်ားေၾကာင့္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အထူးလံုၿခံဳေရးအမိန္႔အား ေနာက္ထပ္ ၁ လ ထပ္မံတုိးျမႇင့္လုိက္သည္ဟု အႀကီးတန္း လံုၿခံဳေရးအရာရွိတစ္ဦးက ယေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    – ဥေရာပႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္သည့္ လတ္ဗီယားႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ရီဂါမွ Maxima XX အမည္ရ ေရွာ့ပင္းေမာလ္ တစ္ခု ယမန္ေန႔က ၿပိဳၾကခဲ့ေသာေၾကာင့္ လူ ၃၂ ဦးေသဆံုးကာ တစ္ဒါဇင္ခန္႔ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး လူအမ်ားအျပားပိတ္မိေနၾကသည္ဟု မီးသတ္တပ္ဖြဲ႕က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

     

  • ၾသစေတးလ်မွ ထြန္းေတာက္လာသည့္ မြတ္စ္လင္မ္ေခါင္းေဆာင္အား ဂုဏ္ျပဳ

    ႏိုဝင္ဘာ- ၂၂ ၂၀၁၃
    M-Media

    Australia-Honors-Emerging-Muslim-Leader
    ကိုင္ရို(CAIRO)။    ။ ကရွ္မီးယား(Kashmiri) ႏြယ္ဖြား ၾသစေတးလ်မြတ္စ္လင္မ္တစ္ဦးသည္ ဆစ္ဒနီစီးပြားေရး တကၠသိုလ္္(University of Sydney Business School) တြင္ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ MBA Scholarship ပညာသင္ဆုရရိွျပီးေနာက္တြင္ ၾသစေတးလ်၏ ထြန္းေတာက္လာေသာ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳခံခဲ့ရသည္။

    “ ဒီအခ်ိန္ဟာ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ အလြန္ကို ဂုဏ္ယူစရာ အခ်ိန္သမယပါ။ ဒီဆုဟာ ကြ်န္ေတာ့္ႏွလံုးသားနဲ႔ အေသြးအသားထဲ ရိွေနတဲ့ ဇာတိေျမ ကရွ္မီးယားအတြက္ ဂုဏ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ၾသစေတးလ်မွာ ေနထိုင္လာတာ ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခုပင္ ရိွလာေသာ္ျငား ကြ်န္ေတာ့္ဇာတိ အမိေျမ ကရွ္မီးယားကို တစ္ခ်က္မွမေမ့ပါဘူး ” ဟု Kashmir Reader သို႔ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉ ရက္ အဂၤါေန႔တြင္ အသက္ ၃၄ ႏွစ္အရြယ္ရိွ အုိမာခန္း(Omar Khan) က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ၄င္း ေဒၚလာ ၆၀,၀၀၀ တန္ ဆုအား Australian Financial Review’s BOSS ႏွင့္ ဆစ္ဒနီစီးပြားေရး တကၠသိုလ္တို႔မွ တာ၀န္ယူခ်ီးျမွင့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ၄င္းခ်ီးျမွင့္မႈအတြင္း BOSS ၏ ထြန္းေတာက္လာေသာေခါင္းေဆာင္မ်ား ပရိုဂရမ္ (BOSS Emerging Leaders Program)၏ အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္မႈလည္းပါ၀င္သည္။ ထိုပရိုဂရမ္သည္ Australian Financial Review ၏ မီဒီယာဆိုင္ရာ သင္တန္းႏွင့္တစ္ကြ ၾသစေတးလ်၏ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ပို႔ခ်သူမ်ားက သင္ၾကားေပးမည့္ ဘြဲ႕လြန္အတန္း တစ္ခုျဖစ္သည္။

    ခန္းသည္ ၾသစေတးလ်၏ အဆင့္တန္းအျမင့္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္အတူ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဧည့္ခံပြဲ(Leadership Lunch)သို႔ ပါ၀င္ရန္လည္း ဖိတ္ၾကားခံရသည္။

    ခန္းသည္ အစၥလာမ့္ ရင္းႏီွးျမွပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္း Crescent Wealth တြင္ နည္းဗ်ဴဟာႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ ဦးေဆာင္ ဒါရိုက္တာ တစ္ဦးျဖစ္သည့္အျပင္၊ မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းနည္းပညာ ထူေထာင္မႈလုပ္ငန္း YoYo Button တြင္လည္း အလုပ္အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ေနရာကိုလည္း ရယူထားသည္။

    ၾသစေတးလ်သို႔ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္က ထြက္ခြာလာခဲ့ေသာ ခန္းသည္ ယခုအခါ ၾသစေတးလ်၌ေနထိုင္လာသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ရိွၿပီျဖစ္၏။

    “ ကြ်န္ေတာ္ အသက္ ၁၂ အရြယ္ကစၿပီး အထက္တန္းေက်ာင္းၿပီးတဲ့ အထိ ကြ်န္ေတာ့္အေဖနဲ႔ တစ္ခါမွ မဆံုေတြ႕ႏိုင္ခဲ့ဘူး။ ခက္ခဲၾကပ္တည္းမႈနဲ ႔ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါတိုင္း ၾသစေတးလ်ကို လာေရာက္ၿပီး စာသင္ယူႏိုင္ခဲ့တဲ့ အံ့ၾသ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ အခြင့္အလမ္း ရရိွခဲ့ပါလားဆိုၿပီး ျပန္ေျပာင္းေတြးျမင္ခဲ့ေလ့ရိွပါတယ္ ”ဟု ခန္းက ဆိုေၾကာင္း The Australian Financial Review မွ တင္ျပခဲ့သည္။

    ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံတြင္ ခန္းသည္ ဒစ္ကင္းတကၠသိုလ္(Deakin University) ႏွင့္ မဲလ္ဘုန္းတကၠသိုလ္ (University of Melbourne) မ်ားတြင္ ကုန္သြယ္စီးပြား ႏွင့္ ဥပေဒ ပညာမ်ားကို သင္ၾကားရယူခဲ့သည္။ ၄င္းေနာက္ ခန္းသည္ ၾသစေတးလ် ဘ႑ာေရးႏွင့္ ရင္းႏီွးျမွပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဌာနတြင္လည္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
    အရည္အေသြးျပည့္မွီသူ လက္တစ္ဆုပ္စာထဲ ပါ၀င္ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ လူငယ္စြန္႔ဦးစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ခန္းသည္ အစၥလာမ့္စီးပြားေရး နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ အညီေဆာင္ရြက္ေသာ ၾသစေတးလ်၏ ပထမဆံုးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအဖြဲ႕ Crescent Wealth သို႔ ၀င္ေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့သည္။

    ေခါင္းေဆာင္မႈ၌ ကၽြမ္းက်င္ျခင္း
    ——————————
    အလြန္တင္းၾကပ္သည့္ စည္းမ်ဥ္မ်ားအသံုးျပဳထားသည့္ ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕သည္ ေနာက္ဆံုးဆန္ကာတင္ လူ ၁၁ ဦးအနက္ ထူးထူးျခားျခားေခါင္းေဆာင္မႈ ကၽြမ္းက်င္သည့္အတြက္ ခန္းအား ေရြးခ်ယ္၍ ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    “ ဒီသုေတသနျပဳစိစစ္ျခင္းက သာမန္ထက္ပညာရည္ျမင့္မားတဲ့သူကို ဦးတည္ၿပီး ရွာေဖြတာမဟုတ္ဘူး။ ဦးေဆာင္မႈအရည္အခ်င္းစစ္ကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္တဲ့သူကို ရွာေဖြျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူဟာ ဦးေဆာင္မႈလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ျမင့္ျမင့္မားမားရည္မွန္းဆံုးျဖတ္ထားသူလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ထို႔အတူ သူဟာ တိုးတက္မႈေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ ခံစားခ်က္အစစ္အမွန္ကို ျပသႏိုင္ရပါမယ္။ ဒီအရည္အခ်င္းေတြက ဒီလိုလူစားေတြကို ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း အျဖစ္ ေရာက္ရိွေစခဲ့တာပါပဲ ” ဟု စီးပြားေရးတကၠသိုလ္၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာေရးဌာန တြဲဖက္ ဦးေဆာင္သူ (Associate Dean Management Education at the Business School) မွ ပါေမာကၡ ရစ္ခ်က္ေဟာလ္ (Richard Hall) က ဆိုသည္။

    စိစစ္ေရြးခ်ယ္မႈအဖြဲ႔တြင္ ေငြေၾကးစီမံခန္႔ခြဲေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၊ ဒါရိုက္တာမ်ား ႏွင့္ ဆစ္ဒနီစီးပြားေရး တကၠသိုလ္မွပါေမာကၡမ်ား အျပင္၊ မြတ္စ္လင္မ္လူငယ္ေခါင္းေဆာင္အတြက္ အလားလာေကာင္းသည့္ သက္ေမြး၀မ္းမႈ လုပ္ငန္းတစ္ခုရရိွရန္ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ Australian Financial Review’s BOSS လည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။

    “ မစၥတာ ခန္းမွာ အခုဆိုယင္ ေနာက္ခံအေနအထားအသီးသီးက အျခားေခါင္းေဆာင္ေလာင္းလ်ာမ်ားနဲ႔အတူ ရင္ေဘာင္တန္းေလွ်ာက္လွမ္းဖို႔ ဘ၀တစ္ဆစ္ခ်ဳိးေျပာင္းလဲေစမယ့္ အခြင့္ေရးတစ္ခုကို ပိုင္ဆိုင္ထားၿပီျဖစ္တယ္ ” ဟု စီးပြားေရးတကၠသိုလ္မွ တြဲဖက္ဌာနမွဴး ပါေမာကၡ တိုင္ရြန္း ကာလင္း(Tyrone Carlin) က ဆိုသည္။

    “ Emerging Leaders Scholarship ဟာ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ဦးေဆာင္မႈအရည္အခ်င္းကို အထြဋ္အထိပ္ေရာက္ေအာင္ျမင့္တင္ေပးမယ့္ ရွားပါးအခြင့္အေရးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု စီးပြားေရးတကၠသိုလ္မွ တြဲဖက္ဌာနမွဴးေနာက္တစ္ဦး ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ ဂရန္႔(David Grant) က ေျပာျပခဲ့သည္။

    ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံအတြင္း မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ေနထိုင္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ရိေနၿပီး၊ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရသန္း ၂၀ အနက္ ၁.၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္သည္။

    ခရစ္ယာန္ဘာသာၿပီးလွ်င္ အစၥလာမ္သည္ ႏိုင္ငံအတြင္း ဒုတိယအႀကီးမားဆံုးဘာသာအျဖစ္ ရပ္တည္လ်က္ရိွသည္။

    Ref: OnIslam

  • အရိွန္ျမင့္တက္လာတဲ့ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား

    ႏိုဝင္ဘာ- ၂၂ ၂၀၁၃
    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္-Nang Lao Liang Won
    ဘာသာျပန္- ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

    11ဓါတ္ပံုအညႊန္း-ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္လာတဲ့ လားရိႈးျမိဳ႕တြင္ အမုန္းတရားမ်ိဳးေစ့မ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၈ ေန႔က  ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈျမင္ကြင္းတခု

    ျမန္မာျပည္က ရွမ္းတိုင္းရင္းသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကၽြန္မဟာ အမိေျမအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးန ဲ႔ဒီမိုကေရစီ အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းကာလ အတြင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားက႑ သုေတသနဖက္ကေန National Endowment for Democracy အစီအစဥ္မွာ ဧည့္သည္ေတာ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းရခဲ့ပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္မွာ ရိွစဥ္ ကာလအတြင္း ျမန္မာျပည္က လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ၊ နယ္စပ္ေဒသ တစ္ေလွ်ာက္ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲ လမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႔ ထိေတြ႕မႈ မျပတ္ခဲ့ပါဘူး။ သို႔ပင္သို႔ျငား ဒီမိုကေရစီ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းမႈနဲ ႔ပတ္သက္ၿပီး စိတ္လႈပ္ရွား စဖြယ္ၾကားသိရတဲ့အခါ ကၽြန္မရဲ႕စိုးရိမ္မႈ ပိုမိုႀကီးထြားလာပါေတာ့တယ္။

    လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကထက္စာယင္ ျမန္မာျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာျခင္းနဲ႔အတူ ကၽြန္မၾကားသိလာရတဲ့ အလြန္အက်ဴး ခ်ီးမႊမ္းမႈ တစ္ခုဟာ တကယ့္လက္ေတြ႕အျဖစ္မွန္နဲ႔ တျခားစီျဖစ္ေနပါတယ္။ ကၽြန္မ လာခဲ့တဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔အျခား တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားဟာ ႏို္င္ငံေရးဆိုင္ရာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ဆိုးဆုိး၀ါး၀ါးကို ေရွ႕ဆက္ႀကံဳေတြ႕ေနဆဲပါ။ တိုင္းျပည္အႏွံ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက အရိွန္အဟုန္ျမင့္တက္ေနၿပီး က်ဴးလြန္ ခ်ဳိးေဖာက္သူမ်ားကေတာ့ လြတ္ေျမာက္ဆဲျဖစ္ေနပါတယ္။ သတၳဳတြင္း၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕သြယ္တန္းပိုက္လိုင္း နဲ႔ ေရကာတာ/ဆည္ စတဲ့ အႀကီးစားစီမံကိန္းရဲ႕ဆိုးက်ဳိးေတြအေပၚ အၾကမ္းမဖက္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီလႈပ္ရွားမႈမ်ားထဲ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ လႈပ္ရွားတက္ၾကြသူေတြတင္မက သာမန္ လယ္သမားနဲ႔ေက်းလက္ျပည္သူေတြဟာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ရိုက္ႏွက္ညွင္းဆဲျခင္း၊ ေထာင္းသြင္းအက်ဥ္းခ်ျခင္းကို ခံစားေနၾကရတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္သူေတြကို အလြန္အကၽြံ အင္အားသံုး ၿဖိဳခြဲႏွိမ္ႏွင္းေနတာက ရဲတပ္ဖြဲ႕အတြက္ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္လို ျဖစ္ေနပါၿပီ။

    ဒါေပမယ့္ ဒီအာဏာပိုင္ေတြကပဲ ျမန္မာ့အနာဂတ္ကို အမွန္တကယ္ျခိမ္းေျခာက္လ်က္ရိွတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈကို အဆံုးသတ္လိုက္ဖို႔က်ေတာ့ လိုလားမႈရိွမေနတာ ေတြ႕ရျပန္တယ္။ ေျမာက္ပိုင္းရွမ္းျပည္ရဲ႕လွပၿမိဳ႕ေတာ္ လားရိႈးအပါအ၀င္ ႏို္င္ငံတစ္၀ွန္းက မြတ္စ္လင္မ္လူနည္းစုေတြကို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြအေပၚ ၀င္ေရာက္မတားျမစ္ခဲ့တာကေတာ့ အထူးကိုတုန္လႈပ္သြားေစခဲ့ပါတယ္။ ဇာတိေျမမွာ ဆိုး၀ါးလွတဲ့အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္ေတြကို ျမင္ဖူးထားခဲ့ေပမယ့္လည္း ေမလအတြင္း မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ဳိး အထိ ေတြ႕ရလိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္မ ဘယ္တုန္းကမွ မထင္မွတ္ထားခဲ့ပါဘူး။ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြဆိုယင္ စိုးရိမ္ႀကီးစြာနဲ႔ ေျပာမဆံုးႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ေနၾကရတယ္။ လူရမ္းကားအုပ္စုအၾကားမွာ မ်က္ႏွာစိမ္းေတြ၊ ေဒသခံ မဟုတ္သူေတြကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈၿပီးဆံုးတာနဲ႔ ၾကက္ေပ်ာက္ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္ကုန္ေၾကာင္း သူတို႔ျမင္ခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာျပၾကတယ္။ အဲ့လိုပရမ္းပတာ မင္းမဲ့စရိုက္ ဆန္ဆန္ျပဳမူခ်က္မ်ားက အခ်ိန္မေရြး ေနရာမေရြး ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေခ်ရိွတတ္တဲ့ အေပၚမွာ သူတို႔ စိုးတထိတ္ထိတ္ျဖစ္ေနၾကရၿပီး၊ဘာနဲ႔မွ် မတူေအာင္ အစြန္းေရာက္လြန္းတဲ့ အဲ့ဒီေျခအေနမ်ဳိးကို တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ မိမိတို႔ မႀကံဳဖူးဘူးလို႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။

    ကၽြန္မဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးပါ။ အမုန္းတရား အာဃာတဆိုတာ ပ်က္စီးေစတဲ့ မေကာင္းတဲ့စိတ္ ျဖစ္ပါတယ္၊ အဲ့ဒီ စိတ္မိုက္စိတ္ရိုင္းကို ေမတၱာတရားျဖန္႔က်က္မႈ၊ တစ္ပါးသူအေပၚ မုဒိတာပြားမႈနဲ႔ ရွင္းလင္းေခ်မႈန္းအားထုတ္ရမယ့္အေၾကာင္း လူမွန္းသိတတ္စ ကေလးငယ္ဘ၀ကတည္းက ကၽြန္မ သင္ယူသိမွတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ခြဲျခားေရးနဲ ႔မုန္းတီးေရးကို တြန္းတိုက္အားေပး လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕က ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဗုဒၶ၀ါဒေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန ထြက္ေပၚလာသလဲ – သူတို႔ကို ဘယ္လို ကာကြယ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ ကၽြန္မ နားမလည္ႏိုင္ပါဘူး။ အၿငိဳးႀကီးလွတဲ့ ၉၆၉ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦး၀ီရသူလို ရဟန္းသံဃာေတြရဲ႕အျမင္မ်ားကို ပယ္လွန္ၾကမယ့္အစား ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အထင္ကရပုဂၢိဳလ္ေတြက သူ႔ကို ေထာက္ခံအားေပးလ်က္ ရိွေနၾကတယ္။

    လတ္တစ္ေလာျဖစ္ပြားတဲ့ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြထဲ ကၽြန္မ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ပံုဟန္ တစ္ရပ္ကို သတိထားမိလာခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုး အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး သို႔မဟုတ္ မိန္းကေလး တစ္ဦးကို ဘာသာျခားတစ္ဦးတစ္ေယာက္က တိုက္ခိုက္တယ္ သို႔မဟုတ္ မုဒိန္းက်င့္ႀကံတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရပ္ကို အရင္းတည္ၿပီး စံနစ္တက်ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူရမ္းကားအုပ္စုေတြက အၾကမ္းဖက္မႈ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ေဆာင္ၾကတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေနအိမ္၊ လုပ္ငန္း/ဆိုင္ခန္း၊ ေက်ာင္း၊ သာသနိက အေဆာက္အဦးေတြကို မီးရိႈ႕တယ္။ ရိုက္ႏွက္ၾကတယ္။ အရွင္လတ္လတ္မီးရိႈ႕ျခင္း အပါအ၀င္ သတ္ျဖတ္ၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အၾကားက လူမႈေႏွာင္ႀကိဳးကို ဖ်က္ဆီးပစ္ၾကတယ္။ အၾကမ္းဖက္ျဖစ္စဥ္မ်ားမွာ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြက ရပ္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကတယ္။ ျပႆနာရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို စံုစမ္းေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတဲ့အခါ အၾကမ္းဖက္လူစုေတြ မီးေမႊးေပးသူေတြ ပိုမို မ်ားျပားႀကီးထြားလာၿပီး လူသတ္မႈေတြက်ဴးလြန္ေအာင္ တြန္းပို႔လိုက္ၾကတယ္။

    အႏၱရာယ္ရိွတာကိုသိေနပါလ်က္နဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ဗမာအမ်ဳိးသမီးအခ်ဳိ႕က အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ေရွ႕ေမွာက္မွာ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ရင္ဆိုင္ေနၾကတယ္။ အႀကီးမားဆံုးသာဓကကေတာ့ အျခား ဘာသာ၀င္မ်ားနဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈ မျပဳေရးအဆို တင္သြင္းခ်က္ကို တုန္႔ျပန္ ဆန္႔က်င္တဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ဒီလို ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္တဲ့၊ အႏၱရာယ္ႀကီးမားလွတဲ့ လႈံ႕ေဆာ္မႈကို ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ရႈံ႕ခ်ဖို႔ ပ်က္ကြက္ေနခ်ိန္မွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကေတာ့ အဲ့ဒါကို ဦးေဆာင္ တားဆီးႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနခဲ့ၾကပါတယ္။

    ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြအေပၚ မ်က္ႏွာလႊဲခဲ ပစ္ေလ့ရိွတဲ့ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားက ႏိုင္ငံ့ပံုရိပ္ကို ျပန္လည္ အေရာင္တင္ဖို႔ ျပင္ပကမာၻနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို မီဒီယာ၊ သံတမန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ က႑မ်ားက တဆင့္ အသည္းအသန္ တိုးျမွင့္လာၾကတယ္။ ျမင္ရတာေတာ့ ဟုတ္သလိုလိုပါပဲ။ စစ္အရာရိွေဟာင္းေတြက အေနာက္တိုင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ႀကိဳဆိုခဲ့ၿပီး၊ သူတုိ႔ရဲ႕ေသြးစြန္းေနတ ဲ့လက္ေတြနဲ႔ ဂုဏ္ႀကီးရွင္ ဧည့္သည္မ်ားကို ဧည့္ခံလိုက္ၾကတယ္။ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢအထူး ကိုယ္စားလွယ္ Tomás Ojea Quintana ကို တာ၀န္ဆက္လက္ မထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္မွာ ေဒါသထြက္ေနတဲ့ လူအုပ္ႀကီးနဲ႔လႊတ္ေပးၿပီး ႀကိဳဆိုလိုက္ပံုဟာျဖင့္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚခ်က္ေတြအေပၚ စာနာေန ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်စရာကိစၥ ျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္။

    ျမန္မာႏို္င္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္သူမ်ားဟာ ျပစ္မႈေတြရင္၀ယ္ပိုက္ၿပီး လြတ္ေျမာက္ေနခဲ့တာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာေညာင္းခဲ့ပါၿပီ။ ျမန္မာလူထုအေနနဲ႔ တရားမွ်တမႈကို ေမွ်ာ္လင့္္ေစာင့္စားခဲ့ၾကသလို သူတို႔ရဲ႕ ေစာ္ကားခ်က္ေတြ အေပၚ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက တရား၀င္ရႈံ႕ခ်ခဲ့ၿပီးသားပါ။ ႏွစ္စဥ္က်င္းပတဲ့ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံႀကီးမွာ ကၽြန္မႏိုင္ငံထဲက အရိွတရားေတြအေပၚ ထိေရာက္တဲ့ သတိေပးခ်က္ေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ထုတ္ျပန္မွရေတာ့မွာပါ။ အကယ္၍မ်ား လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီဆိုင္ရာ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ က်ားကုတ္က်ားခဲ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြေပၚ ေရရွည္ေထာက္ခံခဲ့ၾကေသာႏိုင္ငံမ်ားက “ ဒီေလာက္ဆို လံုေလာက္ပါၿပီ ” ဆိုၿပီး မတင္မက် ဆံုးျဖတ္လို႔၊ မရပ္မနား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ ေသာင္းက်န္းေနတာကို မ်က္ကြယ္ျပဳမယ္ဆိုခဲ့ရင္ ျမန္မာ့အနာဂတ္ထဲမွာ တရားမွ်တမႈဆိုေသာ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕အိပ္မက္က ပါ၀င္လာႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရိွေတာ့ပါဘူးေလ။

    မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ Nang Lao Liang Won သည္ National Endowment for Democracy ၏ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီအေရးဖိုရမ္မွ 2013 Reagan Fascell democracy fellow တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့သည္။ လက္ရိွတြင္ ရွမ္းျပည္အမ်ဳိးသမီးေရးရာ ကြန္ယက္၏အႀကံေပးအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွသည္။ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္၊ အေတြးအျမင္က႑မွ သူမ၏ Human rights abuses are rampant in Burma ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုပါသည္။

  • ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ အၾကမ္းဖက္မႈအားေျဖရွင္းျခင္း

    ႏိုဝင္ဘာ- ၂၂ ၂၀၁၃
    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္ – Nehginpao Kipgen
    ဘာသာျပန္ – O’Laie Manzu

    11 from 11
    ဓါတ္ပံုအညႊန္း- ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ လားရိႈးျမိဳ႕မွ မြတ္စလင္မ္ ေနအိမ္မ်ား၊ ဆိုင္ခန္းမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးေနသည့္ ျမင္ကြင္း (Photo-AP)

    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးပဋိပကၡဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းမွာ မြတ္စလင္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြအၾကား ပိုမိုၾကီးဆိုးရြားတဲ့ ပဋိပကၡၾကီး အသြင္ကူးေျပာင္းသြားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီအၾကမ္းဖက္မႈၾကီးေၾကာင့္ လူေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရျပီး ၁၄၀၀၀၀ ေက်ာ္အိုမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းလာေနျပီဆိုေပမယ့္ ဒီလူ႕အသိုင္းအဝိုင္းၾကီး ႏွစ္ခုအၾကားမွာ ရွိေနတဲ့ တင္းမာမႈၾကီးကေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အသိုင္းအဝုိင္း အၾကား စိုးရိမ္စရာေတြျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။

    ေနာက္ဆံုးထင္ေပၚေစတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စိုးရိမ္မႈကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မေမၽွာ္လင့္ဘဲ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ ၄၂ ဦးေျမာက္ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ေဘကလင္တန္ (Bill Clinton) ရဲ႕ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ Myanmar Peace Center မွာေျပာၾကားခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းအေပၚမွာ ထင္ဟပ္ေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။

    ကလင္တန္ဟာ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲအတြက္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက “မွတ္ေက်ာက္တင္ရေလာက္ေအာင္” ပါဘဲလို႔ ခ်ီးမြန္းခဲ့ေပမယ့္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ဘာသာေရးပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ျငိမ္းေစဖို႔အတြက္ တိုက္တြန္းႏိုးေဆာ္ သြားခဲ့ပါတယ္။

    “သတင္းေကာင္းတိုင္းကို တကမၻာလံုးက ခ်ီးက်ဴးၾကသလို ဘာသာေရးပဋိပကၡေတြ အေၾကာင္း လူေတြ ဖတ္ရႈၾကရတဲ့ အခ်ိန္တိုင္းမွာလည္း ေအာ့ႏွလံုးဆန္ၾကပါတယ္။ … ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မတူညီမႈေတြအေပၚမွာ လူေတြက အခ်င္းခ်င္း သတ္ၾကျဖတ္ၾကတယ္၊ တိုက္ခိုက္ေနၾကတယ္။ ဒါကို တကမၻာလံုးမွာရွိတဲ့ လူေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိတ္ပ်က္ေနလို႔ပါဘဲ” လို႔ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေရာပြန္းေနတဲ့ ပရိသတ္ၾကီးကို ကလင္တန္ကေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ကလင္တန္ဟာ သူ႔ရဲ႕ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ကလင္တန္ေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလာေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ လြတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္း နဲ႔ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္တို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။

    ကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ သူေျပာတဲ့ကိစၥေတြမွာ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္ သံုးခ်က္ရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ ကလင္တန္ ဟာ သူရဲ႕ သမၼတျဖစ္စဥ္သက္တမ္း ႏွစ္ၾကိမ္ျဖစ္တဲ့ ၁၉၉၃ ကေန ၂၀၀၁ ၾကားကာလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္အေပၚမွာ အေမရိကန္စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကို ၾကီးမွဴးခဲ့သူျဖစ္ျပီး အခုအခါမွာေတာ့ ပထမဆံုး ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္တာျဖစ္ပါတယ္။

    ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ကလင္တန္ လည္ပတ္တဲ့အခ်ိန္ဟာ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေပၚလစီဦးစီခ်ဳပ္္ ကက္သရင္း အရွ္တန္ (Catherine Ashton) ဦးေဆာင္တဲ့ အီးယူ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ဥေရာပ ေကာ္မရွင္နာေတြ၊ ပါလီမန္ အမတ္ေတြ၊ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ လူမႈအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းဝင္ေတြ (ႏိုဝင္ဘာ ၁၃ ရက္မွ ၁၅ ရက္ေန႔အတြင္း) လာေရာက္လည္ပတ္တဲ့ သံုးရက္ ခရီးစဥ္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။

    ကလင္တန္ခရီးစဥ္နဲ႔ အေရးအၾကီးဆံုးေသာ တိုက္ဆိုင္မႈလိုဆိုႏိုင္တဲ့ တတိယတိုက္ဆိုင္မႈကေတာ့ အစၥလာမ္မစ္ ပူးေပါင္းေရးအဖြဲ႕ (အိုအိုင္စီ) ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လာေရာက္လည္ပတ္တဲ့ အခ်ိန္နဲ႔လည္း အခ်ိန္ကိုက္ေနပါတယ္။ အိုင္အိုင္စီ ခရီးစဥ္မွာေတာ့ အိုအိုင္စီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး အက္ခ္မယ္လက္ဒင္န္ အီဆာႏိုဂ္လူ (Ekmeledin Ihsanoglu) ဦးေဆာင္ျပီး အခ်ိဳ႔ေသာ မြတ္စလင္လူမ်ားစုေနထိုင္တဲ ့ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ တူရကီ၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား၊ အီဂ်စ္၊ ဂ်ဘူတီ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။

    အိုအိုင္စီလာေရာက္လည္ပတ္တဲ့ ခရီးစဥ္ရဲ႕ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ အၾကား ဆက္လက္ က်န္ရစ္ေနေသးတဲ့ တင္းမာမႈေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို စမ္းစစ္ေလ့လာဖို႔ျဖစ္ေပမယ့္ ဘုန္းၾကီးေတြဦးေဆာင္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆႏၵျပသူေတြကေတာ့ အိုအိုင္စီဟာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအတြက္ တစ္ဖက္သတ္ ရပ္တည္တယ္လို႔ စြပ္စြဲၾကျပီး အိုအိုင္စီလာေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့စဥ္မွာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

    အိုအိုင္စီဟာ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရးကို ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္တယ္၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မွ ဖံုးဖိထားတဲ့ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ ၾသဇာ လႊမ္းဖို႔ၾကိဳးစားေနတယ္လို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆႏၵျပသူေတြက စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ အိုအိုင္စီအဖြဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အျမဲတမ္းရံုးဖြင့္လွစ္ျပီး ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကရသူေတြကို လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့  အကူအညီေတြေပးဖို႔ ႏွစ္ဖက္သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခ့ဲျပီးေနာက္မွာ [အိုအိုင္စီ ရံုးဖြင့္ခြင့္ သေဘာတူညီခ်က္ကို] ျပန္လည္ျငင္းဆိုခဲ့ျပန္ပါတယ္။

    ဒီျပႆနာၾကီးဟာ အလြယ္တကူနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေျဖရွင္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြအၾကား ခင္မင္ရင္းနီးစြာနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းတိုင္းကို ဆက္လက္ရွာေဖြေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။

    တမူထားျခားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ျပႆနာကို ေရရွည္ေျဖရွင္းခ်က္ေတြျပဳလုပ္တိုင္း ဒီျပႆနာရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ကိုင္တြယ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ တျခားလူနည္းစု ေတြကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတြ၊ ဖယ္ဒရယ္မူေတြကို ေျပာဆိုေနခ်ိန္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကေတာ့ (Identity Crisis) နဲ႔ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။

    ျမန္မာအစိုးရဟာ ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာကို အေႏွးနဲ႔အျမန္ ဆိုသလို တခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ ေျဖရွင္းေပးရပါလိမ့္မယ္။ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြဟာ လူေတြလက္တေလာ ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အခက္အခဲကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ ေရတိုေျဖရွင္းခ်က္ သာျဖစ္ျပီး ျပႆနာေတြေျပလည္သြားဖို႔အတြက္ကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအရအေျဖရွာဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

    ႏိုင္ငံေရးအရ အေျဖရွာတယ္ဆိုေပမယ့္ အုပ္စုတစ္ခု ကို တျခားအုပ္စုတစ္ခုထက္ပိုျပီး ဦးစားေပးတာမ်ိဳးကိုေတာ့ မဆိုလိုပါဘူး။ (Consociational Democracy) စနစ္ဟာ အေျဖရွာေပးႏိုင္မယ့္ နည္းစနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီနည္းစနစ္ဟာ လူမႈအုပ္စု အသီသီးက ၾသဇာ အရိွန္အဝါရွိသူေတြ (elites) ကို အက်ိဳးတူ (common interest) အတြက္ အတူတကြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖြင့္ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

    လူေတြဟာ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ သြင္ျပင္လကၡဏာသက္မွတ္မႈေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို တန္ဖိုးမထား မေလးစား သမၽွကာလပတ္လံုး တင္းမာမႈေတြကေတာ့ ဆက္လည္းတည္ရွိေနမွာပါဘဲ။ ဒီကိစၥမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ ႏွစ္ရပ္လံုးဟာ ႏွစ္ဖက္လံုးမွာ ရွိေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေခၚေဆာင္ျပီး ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အစီအစဥ္ေတြကို ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

    အကယ္လို႔ျမန္မာအစိုးရဟာ အျခားေနရာေတြကေန အကူအညီေတြ လိုအပ္တယ္ဆိုရင္လည္း အခ်ိန္ဆြဲမေနသင့္ပါဘူး။ ျပႆနာ သေဘာသဘာဝ [ဆိုးရြားတာက] တစ္ေၾကာင္း၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေအာင္ျမင္စြာနဲ႔ ကူးေျပာင္းတာကို ျမင္ခ်င္တဲ့ စိတ္ဝင္စားမႈေတြရွိေနတာက တစ္ေၾကာင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ အျခားေနရာက ဒီအခက္အခဲၾကီးကို ဝိုင္းဝန္း ကူညီေျဖရွင္းေပးလိုစိတ္ရွိၾကပါလိမ့္မယ္။

    တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ဒီအသိုင္းအဝိုင္း ႏွစ္ခုအၾကား မလိုမုန္းတီးမူေတြ ပိုမိုေတာက္ေလာင္မႈေတြျဖစ္ေစမယ့္ လုပ္ရပ္ေတြ သို႔မဟုတ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို မလုပ္မိဖို႔ အိုအိုင္စီနဲ႔ မြတ္စလင္လူမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက သတိမူၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားတဲ ့ေနရာေတြကိုသြားေရာက္ လည္ပတ္ဖို႔ခြင့္ျပဳသလို အိုင္အိုင္စီကလည္း လူမ်ိဳးဘာသာ ခြဲျခားမႈမရွိဘဲ အၾကမ္းဖက္ခံရသူေတြအားလံုးကို တန္းတူညီမၽွကူညီေပးႏိုင္မယ့္ မူဝါဒေတြနဲ႔ အညီလုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

    ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြအၾကား ယံုၾကည္မႈနဲ႔ နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ ဒီလို ဘက္မလိုက္တဲ့ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြက အေရးၾကီးပါတယ္။ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ျပီးဆိုမွ ႏွစ္ဖက္လံုးက လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေျဖရွင္းနည္းေတြကို ျမန္မာအစိုးရက စီမံေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ဝိုင္းဝန္း ကူညီေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အိုအိုင္စီအေနနဲ႔လည္း ဗုဒၶဘာသာ လူမ်ားစုနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းေနဖို႔အတြက္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈကိုလည္း တည္ေဆာက္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။

    ဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြေျပလည္ဖို႔ အတြက္၊ တည္ျငိမ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ထြန္းကားဖို႔ အတြက္ ဆက္လက္ျပီး တက္ႏိုင္သမၽွ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။

    Nehginpao Kipgen ဟာ အေမရိကန္အေျခစိုက္ Kuki International Forum ရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးကိုဦးစားေပးျပီး ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ ႏိုင္ငံေရးကို အဓိကထား သုေတသနျပဳေနသူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။

    Nehginpao Kipgen ေရးသားျပီး The China Post မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ “Resolving Myanmar’s sectarian violence issue” ကို O’Laie Manzu မွ ဆီေလၽွာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။

  • ႏိုဝင္ဘာ ၂၁ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္းသတင္း

    ႏိုဝင္ဘာ ၂၁ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္းသတင္း

    ႏုိဝင္ဘာ- ၂၁ ၂၀၁၃
    M-Media

    ဥကၠံၿမဳိ႕တြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ခုနစ္လခန္႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡတြင္ ပါဝင္သည္ဟုဆိုကာ တိုက္ႀကီးၿမဳိ႕နယ္ သစ္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမွ အသက္ ၃၃ ႏွစ္အ႐ြယ္ ဝန္ထမ္း ကိုဆန္းလင္းထြန္းကို ႏိုဝင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲ ၁ နာရီခန္႔က တိုက္ႀကီးၿမဳိ႕နယ္ တရား႐ုံးက အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ငါးႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၎၏ မိသားစုဝင္ တစ္ဦးေၾကာင္း The Voice Weekly တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

    ခ်င္းအမ်ဳိးသား ပါတီႏွင့္ ခ်င္းတိုးတက္ေရး ပါတီတို႔သည္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီ (Chin National Progressive Party – CNPP) အျဖစ္ အမည္ေျပာင္း မွတ္ပုံတင္ရန္ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔က ဟားခါးၿမဳိ႕တြင္ က်င္းပေသာ ပူးေပါင္းေရး ဆိုင္ရာ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တရုတ္သံရုံးေရွ႕ကုိ လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္းက ဆႏၵျပသံဃာေတာ္ေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ခ်ီတက္ ဆႏၵျပရာမွာ ဦးေဆာင္ပါဝင္သူ ၆ ဦးျဖစ္တဲ့ ကုိဒီၿငိမ္းလင္း၊ ကုိမိုးေသြး၊ ကုိေအာင္မ်ိဳးဦး၊ ကုိစုိးမုိးထြန္း၊ ကုိျမင့္ေက်ာ္နဲ႔ မသႏၱာ တို႔ ကုိ ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္ တရားရုံးက ဒီကေန႔ ေထာင္ဒဏ္ ၁ လ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

    ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာ ကေလး(၂) အသတ္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေပါက္ေတာ ျဖစ္စဥ္တြင္ မသကၤာသူ ခမီအမ်ိဳးသား ေရလုပ္သား ၆ ဦးကို ေခၚယူ စစ္ေဆးလ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ေက်ာက္ေတာ္ ျဖစ္စဥ္တြင္ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား ၅ ဦး၊ မြတ္စလင္ ႏွစ္ဦးတို႔အား ေခၚယူစစ္ေဆးခဲ့ၿပီး မြတ္စလင္ ႏွစ္ဦးမွာ အျပစ္မရွိေၾကာင္း သက္ေသ ျပႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျပန္လႊတ္ေပး လိုက္ေၾကာင္း ဧရာဝတီရဲ႕ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားတာကိုေတြ႔ရိွရပါသည္။

    ———————————————————————————–

    အေမရိကန္-အာဖဂန္ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ မ်ိဳးႏြယ္စုေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးမည္

    လာမည့္ႏွစ္တြင္ ႏုိင္ငံအတြင္းမွ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားအားလံုးထြက္ခြာသြားၿပီးေနာက္ အေမရိကန္စစ္တပ္၏ အခန္းက႑ႏွင့္ပက္သက္၍ ဆံုးျဖတ္ရန္ အာဖဂန္ႏုိင္ငံရွိ ေထာင္ခ်ီေသာ မ်ိဳးႏြယ္စုေခါင္းေဆာင္မ်ားက ကဘူးလ္ၿမိဳ႕တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု က်င္းပေတာ့မည္ဟု သိရသည္။

    ၃ ရက္တာၾကာျမင့္မည့္ ထုိေဆြးေႏြးပြဲသုိ႔ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ၾကမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕မ်ား တုိင္းျပည္မွ ထြက္သြားၿပီးေနာက္ အေမရိကန္စစ္သား မည္မွ်ခ်န္ထားမည္ဆုိသည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားတပ္မ်ားမွ ေဆာင္ရြက္သြားခဲ့ေသာ စစ္ဆင္ေရးမ်ား၏ တရားစီရင္ပုိင္ခြင့္ႏွင့္ ကင္းလြတ္ခြင့္ ေမးခြန္းမ်ားအေပၚ အမ်ားသေဘာတူညီမႈရရန္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။

    ႏုိင္ငံ၏ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာကိစၥအတြက္ အာဖဂန္စုိးရႏွင့္ အေမရိကန္တုိ႔ သေဘာတူညီခဲ့သည္ဟု ေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ပိုင္း အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံတြင္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ရွိေနခဲ့သည့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆုိင္ရာ အဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္သည့္ Loya Jirga အဖြဲ႕မွ ထုိအစည္းအေ၀းအား စီစဥ္က်င္းပျခင္းျဖစ္သည္။

    အဆုိပါ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္(BSA) ကုိ Loya Jirga အဖြဲ႕၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အာဖဂန္ပါလီမန္တုိ႔က သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးမွသာ အာဖဂန္သမၼတ ဟာမစ္ကာဇုိင္းက လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

    လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းအား အာဖဂန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ယမန္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိမူၾကမ္းအရ အေမရိကန္ စစ္သားမ်ားမွာ အာဖဂန္ႏုိင္ငံအတြင္း ျပစ္မႈဆုိင္ရာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား အတြက္ အထူး အခြင့္အေရးရွိမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံအတြင္း အေျခစုိက္ စခန္းမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
    Tribal elders discuss US-Afghan security pact
    ………………………………………..
    ဟူစတန္ၿမိဳ႕တြင္ ေသနတ္ ပစ္မႈျဖစ္ပြား ၃ ဦးေသဆံုး

    အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တကၠဆက္ျပည္နယ္ ဟူစတန္ၿမိဳ႕အေနာက္ေျမာက္ပုိင္းရွိ အိမ္ယာ တစ္ခုတြင္ ယမန္ေန႔က ေသနစ္ပစ္ခတ္မႈ တစ္ခုျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၃ ဦးေသဆံုးခဲ့ကာ ၂ ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ယမန္ေန႔ ညေန ၄ နာရီခြဲက Sunbury Downs Apartment အိမ္ရာတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး တရားခံမွာ လြတ္ေျမာက္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေျပာၾကားခဲ့သည္။  ေသဆံုးသူမ်ားမွာ အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးတုိ႔ျဖစ္ၾကၿပီး ဒဏ္ရာရသူမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးတုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။

    တရားခံမွာ တုိက္ခန္းအတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၁ ရက္ခန္႔ကလည္း ထုိအနီးအနားတစ္၀ုိက္တြင္ ပစ္ခတ္မႈ တစ္ခုျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူ ၂ ဦးေသဆံုးခဲ့ကာ ၂၀ နီးပါး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ကြန္နက္တီကတ္ျပည္နယ္ နယူးေတာင္းၿမိဳ႕ မူလတန္းေက်ာင္းတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မူလတန္းေက်ာင္းသား ၂၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ေသာ ေသနတ္ ပစ္ခတ္မႈေနာက္ပုိင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံ တစ္၀ွမ္းတြင္ ယခုအခ်ိန္အထိ ေသနတ္ ပစ္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဦးေရ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္သည္။

    ……………………………………
    Presidential Medal of Freedom ဆု အုိဘာမားခ်ီးျမႇင့္

    အေမရိကန္အစုိးရက အရပ္သားမ်ားအား ခ်ီးျမႇင့္သည့္ ဆုတြင္ အျမင့္ဆံုး ဆုတံဆိပ္တစ္ခုျဖစ္သည့္္ Presidential Medal of Freedom ဆုကုိ ယမန္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္တြင္ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမားက ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    သမၼတေဟာင္း ဂၽြန္ အက္ဖ္ကေနဒီ လုပ္ႀကံခံရသည့္ ႏွစ္ ၅၀ ျပည့္ေျမာက္သည့္ေန႔တြင္ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ ထုိဆုရရွိသူမ်ားတြင္ ကန္းထရီး ဂီတအေက်ာ္အေမာ္ လုိရက္တာ လင္း၊ ႐ုပ္သံလုပ္ငန္းျဖင့္ေအာင္ျမင္ခဲ့သူ ေအာ္ပရာ ၀င္ဖေရးႏွင့္ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ကလင္တန္တုိ႔ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေရး၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရး၊ အားကစား၊ ဂ်ာနယ္လစ္၊ ဥပေဒ နယ္ပယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး တန္းတူ ညီမွ်ေရးေဆာင္ရြက္သူမ်ားႏွင့္ အာကာသဆုိင္ရာ စူးစမ္းရွာေဖြသူ စသျဖင့္ စုစုေပါင္း ၁၆ ဦးအား ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။

    Presidential Medal of Freedom ဆုအား ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂၽြန္အက္ဖ္ကေနဒီက စတင္ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ စတင္ေပးအပ္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္မွစ၍  ယခုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ လံုၿခံဳေရးကုိ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးသူမ်ား၊ ကမၻာႀကီး၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အမ်ားအက်ိဳးကုိ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ၅၀၀ ေက်ာ္ကုိ ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

    …………………………………..
    ေဟာင္ေကာင္ရွိ အိမ္အကူလုပ္သားမ်ားမွာ ကၽြန္မ်ားကဲ့သုိ႔ ဆက္ဆံျခင္းခံေနရဟု လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ဆုိ

    ကမၻာ့လံုးဆုိင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္သည့္ အဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္သည့္ Amnesty International အဖြဲ႕က ေဟာင္ေကာင္တြင္ အိမ္အကူအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည့္ အင္ဒုိနီးရွား အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ကၽြန္မ်ားကဲ့သုိ႔ ေနထုိင္လုပ္ကုိင္ေနရသည့္အေျခအေနကုိ ႐ႈတ္ခ်လုိက္ၿပီး၊ အာဏာပုိင္မ်ား၏ အေရးမယူ လစ္လ်ဴ႐ႈမႈမွာ ဆင္ေျခေပး၍ပင္မရဟု ယေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    ထုိအစီအရင္ခံစာအား Exploited for Profit Failed by Governments ဟု မည္ေပးထားၿပီး အင္ဒုိနီးရွားအိမ္အကူတစ္ဦးအား မီးပူျဖင့္ကပ္ျခင္း၊ ဆုိင္ကယ္ခ်ိန္းႀကိဳးျဖင့္ ႐ုိက္ျခင္းမ်ားအပါအ၀င္ လူမဆန္ေသာ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေဟာင္ေကာင္ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးအား ေထာင္ခ်ခဲ့ၿပီးေနာက္ သီတင္းပတ္အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။

    အင္ဒုိနီးရွားအိမ္အကူ လုပ္သားမ်ားမွာ လုိအပ္ေသာစာရြက္စာတမ္းမ်ားအား ေစ်တင္ျခင္း၊ ျမင့္မားေသာလစာႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ အလုပ္အကုိင္အေျခအေနမ်ား ရမည္ဟူသည့္ မွားယြင္းေသာ ကတိမ်ားေပးျခင္း စသျဖင့္ အလုပ္ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမ်ား၏ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈကုိ ခံေနရေၾကာင္း Amnesty အဖြဲ႕၏ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရေတြ႕ ရွိရသည္ဟု ထုိအစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္။

    ထုိျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာအေျခအေနမ်ားအား ကုိင္တြယ္ျခင္းမရွိသည့္ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရတုိ႔၏ လစ္လ်ဴ႐ႈမႈမွာ ဆင္ေျခေပး၍ပင္ မရႏုိင္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ေဟာင္ေကာင္ႏုိင္ငံတြင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏုိင္ငံမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အင္ဒုိနီးရွားႏွင့္ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမ်ားမွ အိမ္အကူလုပ္သား ၃ သိန္းနီးပါး သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနၾကၿပီး ထုိအလုပ္သမားမ်ားေပၚ ဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး လူအခြင့္အေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေ၀ဖန္မႈမ်ားမွာ တစ္ထက္တစ္စ တုိးပြားလာေနသည္။

    ………………………..
    ဒ႐ုန္းေလယာဥ္ျဖင့္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ပါကစၥတန္တြင္ ၆ ဦးေသဆံုး

    ပါကစၥတန္အေနာက္ေျမာက္ပုိင္းေဒသရွိ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားေနထုိင္သည့္ ေဒသအား ပစ္မွတ္ထားေသာ အေမရိကန္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ လူ ၆ ဦးေသဆံုးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ထုိတုိက္ခုိက္မႈအား Khyber Pakhtunkhwa ျပည္နယ္၊ Hangu  ခ႐ုိင္တြင္ ယေန႔နံနက္ အေစာပုိင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္မွာ ပါကစၥတန္အပါအ၀င္၊ အာဖဂန္၊ ယီမင္ႏွင့္ ဆုိမာလီယာတုိ႔တြင္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္မႈေျမာက္မ်ားစြာကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

    အဆုိပါတုိက္ခုိက္မႈမ်ားမွာ စစ္ေသြးႂကြမ်ားအား ရည္ရြယ္တုိက္ခုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၀ါရွင္တန္က ေျပာဆုိေသာ္လည္း၊ ေသဆံုးသူအမ်ားစုမွာ အရပ္သားမ်ား သာျဖစ္ၾကသည္။ ဂ်ာနယ္လစ္ဆုိင္ရာ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈဗ်ဴ႐ုိ၏ အဆုိအရ ပါကစၥတန္တြင္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္ခံရ၍ ေသဆံုးခဲ့သူ အရပ္သားအေရအတြက္မွာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွ ယခုအခ်ိန္အထိ ၃၀၈ ဦးမွ ၇၈၉ ဦးအၾကားတြင္ရွိသည္ဟု သိရသည္။

    …………………………………
    လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ က်ဴးလြန္သည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ အိႏၵိယ နာမည္ႀကီး မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ တစ္ဦးႏႈတ္ထြက္

    ႏုိင္ငံအေနာက္ပုိင္း ဂုိအာျပည္နယ္တြင္ မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ မီဒီယာအစည္းအေ၀းတစ္ခုတြင္ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသူတစ္ဦးအား လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ နာမည္ႀကီး ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ထိပ္တန္းႏုိင္ငံေရး သတင္း မဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာလည္းျဖစ္သူ Tarun Tejpal မွာ ရာထူးမွ ယာယီႏႈတ္ထြက္သြားသည္ဟု သိရသည္။

    လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ားအား ေပးပုိ႔ခဲ့ေသာ အီးေမးတြင္ Tehelka အပတ္စဥ္မဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာျဖစ္သူ Tejpal က ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားအတြက္ ေျပရာေျပေၾကာင္းေဆာင္ရြက္ရန္ တာ၀န္မွ ၆ လ အနားယူမည္ဟု ေရးသားထားသည္။

    ထုိမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ျဖစ္သူ Shoma Choudhary က ထုိကိစၥရပ္မွာ အတြင္းေရးကိစၥသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ Tejpal ၏ တာ၀န္ယူမႈမွာ ေက်နပ္ဖြယ္ေကာင္းေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာအေစာ္ကားခံရသည့္ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသူက ထိုကိစၥရပ္မွာ စုိးရိမ္ဖြယ္ျဖစ္ေသာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈျဖစ္ၿပီး၊ အလြန္စိတ္လႈပ္ရွား ေၾကာက္႐ြံ႕ မိသည္ဟု ဖြင့္ဟခဲ့ေၾကာင္း ထုိအမ်ိဳးသမီး၏  လူယံုေတာ္ျဖစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိကဲ့သုိ႔ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ဂ်ာနယ္လစ္ေျမာက္မ်ားစြာတုိ႔က ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ထုိအမႈအား ခ်က္ခ်င္း အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ေတာင္းဆုိခ့ဲၾကသည္။