ၾသဂုတ္လ- ၂၂ ရက္၊ ၂၀၁၃
M-Media
၁။ သမၼတႀကီး ခင္ဗ်ား။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ လူႀကီးမင္းရဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္မႈတစ္ခုမွာ ဂြန္တာနာမို (Guantanamo) အက်ဥ္းေထာင္အား ပိတ္ေပးမည္ဟု ကတိျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ယခုလက္ရိွတြင္ အက်ဥ္းေထာင္သည္ ဆက္လက္၍ ဖြင့္လွစ္ ထားဆဲပင္ျဖစ္ေနပါသည္။ ထို႕အတူ ျပစ္မႈ မထင္ရွားသူမ်ားလည္း ရိွေနၿပီး သူတို႕၏ အေျခခံ ထြက္ဆိုခြင့္မ်ားကိုလည္း ျငင္းပယ္ခံထားရဆဲဲျဖစ္ပါသည္။ ထိုအက်ဥ္းသား မ်ားစြာသည္ လူမဆန္စြာ ဆက္ဆံခံရမႈ အတြက္ ကာလၾကာရွည္ အစာအငတ္ခံ ဆႏၵျပ ခဲ့ၾကျပီးလည္း ျဖစ္ပါသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို ေလးစား တန္ဖိုးထားပါသည္ဟု အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ေျပာဆိုခ်က္ အေပၚ ပိတ္လိုက္ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာ ၄င္းအက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သို႕ သေဘာထားသည္ကို သမၼတၾကီးမွ ဤႏိုင္ငံ (မိမိႏိုင္ငံအမည္) ရိွ ျပည္သူမ်ားထံ ရွင္းျပေပးႏိုင္ပါသလား ?
၂။ သမၼတႀကီး ခင္ဗ်ား။ ဒီမိုကေရစီစံနစ္၏အေျခခံ အက်ဆံုးအခ်က္ တစ္ခုမွာ ပြင့္လင္းအားေကာင္းစြာ ေ၀ဖန္ခြင့္ရိွေသာ စာနယ္ဇင္း က႑ ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတႀကီးမွ လက္ခံမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။ စာနယ္ဇင္းမ်ားတြင္ သတင္း ထုတ္ျပန္သူတို႕၏ တစ္ဖက္သတ္ ဘက္လိုက္မႈမ်ား၊ က်င့္၀တ္ႏွင့္ မညီညြတ္မႈမ်ားကို မၾကာခဏဆိုသလို ေတြ႕ၾကရပါသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ဘရဒ္လီမဲန္နင္း (Bradley Manning)၊ ဘားရက္ ဘေရာင္း (Barrett Brown) ႏွင့္ အဒ္၀ါ့ဒ္ စႏိုးဒဲန္ (Edward Snowden) တို႕အား အတင္း အဓမၼျပစ္ဒဏ္ေပးမႈမ်ား၊ အလားတူစြာ ၀ီကီလီခ္ (WikiLeaks) ႏွင့္ ဂ်ဴလီယန္ အက္စိန္ဂ်္ (Julian Assange) တို႕အား ဗဟိုတရားရံုးမွ ထိုးေဖာက္ စံုစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း စသည္တို႕ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ၾသဇာရိွသူမ်ား၏တစ္ဖက္သတ္ ကိစၥမ်ားအေပၚ အမွားေထာက္ျပခဲ့သူ သတင္းေထာက္တို႕၏လုပ္ရပ္ကို အဘယ္ေၾကာင့္ ဖိႏွိပ္ေဖ်ာက္ဖ်က္ေနေၾကာင္း သမၼတၾကီးမွ ဤႏိုင္ငံ(မိမိႏိုင္ငံအမည္) ရိွ ျပည္သူမ်ားထံ ရွင္းျပေပးႏိုင္ပါသလား ?
၃။ သမၼတၾကီး ခင္ဗ်ား။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ ကမာၻႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေသဒဏ္ စီရင္ျခင္း၌ ပဥၥေျမာက္ စာရင္း၀င္လ်က္ ရိွပါသည္။ ကမာၻ႕တိုင္းျပည္မ်ားအနက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ စီးပြားေရး အတိုးတက္ဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္ျပီး ေသဒဏ္ေပးျခင္းကိုလည္း ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနသည့္ တစ္ခုတည္းေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနပါသည္။ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားမွ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ လုပ္ရပ္ဟု သတ္မွတ္ထားေနလင့္ကစား ယင္းသို႕က်င့္သံုးေနေသာ အခါ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားအား လူ႕အခြင့္အေရးအေၾကာင္းကို မည္သို႕ သြန္သင္ႏိုင္ပါမည္လဲ ?
၄။ သမၼတႀကီး ခင္ဗ်ား။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ မိမိ၏ျပည္သူမ်ားအား တရားစီရင္မႈ မျပဳဘဲ အသံတိတ္ႏႈတ္ပိတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ အလားတူစြာ ကမာၻတစ္၀ွန္းမွ အျပစ္မရိွသူ မ်ားစြာကို အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ သတ္ျဖတ္ေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း ဤႏိုင္ငံ(မိမိႏိုင္ငံအမည္) ရိွ ျပည္သူမ်ားမွ ေ၀ခဲြမရ နားလည္ရ ခက္ေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ျဖစ္ရာ ဂြန္တာနာမို ႏွင့္ ေသဒဏ္ေပးျခင္းကဲ့သို႕ ကိစၥမ်ားသည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ေၾကြးေၾကာ္မႈျဖစ္သည့္ မွ်တေသာတရားစီရင္ေရး၊ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရး ႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး တို႕ႏွင့္ သက္ဆိုင္မႈမရိွေလ သေလာဟု သမၼတၾကီးမွ ဤႏိုင္ငံ (မိမိႏိုင္ငံအမည္) ရိွ ျပည္သူမ်ားထံ ရွင္းျပေပးႏိုင္ပါသလား ?
၅။ သမၼတႀကီး ခင္ဗ်ား။ NSA ၏ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္အား ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သတင္းေထာက္ တစ္ဦး၏ လုပ္ေဖာ္ကို င္ဖက္ျဖစ္ရံုမွ်ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္တုန္႕ျပန္ေရး ဥပေဒေအာက္မွ လူတစ္ဦးအား သူ၏ေရွ႕ေနႏွင့္ေတြ႕ခြင့္ မေပးဘဲ အခ်ိန္ ၉ နာရီၾကာ ပိတ္ေလွာင္ထားမႈသည္ ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္သည္ဟု လူႀကီးမင္းမွ လက္ခံပါသလား ? ထိုသို႕ထိန္းသိမ္းထားမႈသည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ေလာ ? ထို႕အတူ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ လံုၿခံဳေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းေဖာ္ျပေသာ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေထာက္မ်ားကို အေမရိကန္ အစိုးရ၏ေတာင္းဆိုခ်က္ျဖင့္ ၄င္းတို႕အား ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း၌ ေမးျမန္းမႈမ်ားျပဳလုပ္သည္ရိွေသာ္ သူတို႕၏ ခရီးသြားလာမႈမွာ စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေန၌ ရိွေနပါသလား ?
၆။ သမၼတႀကီး ခင္ဗ်ား။ ယခင္ ရုရွား ဆိုဗီယက္ ႏွင့္ ယခုလက္ရိွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စံနစ္၏ အမွတ္ လကၡဏာတစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး ကာကြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းေအာက္မွ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈကို တြင္က်ယ္စြာ အသံုးျပဳျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သီးျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အေမရိကန္ လူထုအေပၚ က်ယ္ျပန္႕စြာလွ်ဳိ႕၀ွက္ေထာက္လွမ္း စံုစမ္းေနျခင္းသည္ ကမာၻ႕ အလြတ္လပ္ဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္သည္ဟူေသာ အဆိုႏွင့္ အံ၀င္ကိုက္ညီမႈ ရိွ/မရိွဟူသည္ကို လူႀကီးမင္းမွ ရွင္းျပႏိုင္သလား ? အေမရိကန္မ်ားသည္ အစိုးရမွ ဖတ္ရႈလိမ့္မည္ဟူသည့္ စိုးရိမ္မႈ မပါ၀င္ဘဲ အီးေမးလ္ တစ္ေစာင္ပင္လွ်င္ ပို႕ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း မရိွေတာ့ပါသေလာ ? (ဟု ေမးျမန္းလုိေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ား)။
AGB/AGB
Christian Christensen is Professor of Journalism at Stockholm University, Sweden ၏ ႏိုင္ငံတကာမွ သတင္းေထာက္မ်ား အေမရိကန္သမၼတ အိုဘာမား ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းသည့္ အခါ ေမးသင့္သည့္ ေမးခြန္း (၆) ခ်က္ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ဆိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
