Blog

ဧျပီ-၂၂-၂၀၁၃
မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္- FRANCIS WADE

ျမန္မာျပည္တြင္ လတ္တစ္ေလာျဖစ္ပ်က္ေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ား၏ အဓိက လံွဳေဆာ္ေပးသူမ်ားမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဘုန္းႀကီးမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။

မဟာၿမိဳင္ေက်ာင္းအတြင္းမွ ေသးငယ္ေသာ ရံုးခန္းအတြင္းသို႕ အေျပး၀င္လာေသာ ကိုေက်ာ္လြင္ ဆိုသူ၏ လက္ထဲတြင္ ၉၆၉ စတစ္ကာမ်ား ထည့္ထားသည့္ အိပ္တစ္လံုးကို ကိုင္ေဆာင္ထားသည္။ ၉၆၉ ဆိုသည္မွာ မြတ္စ္လင္မ္မုန္းတီးေရး အမွတ္တံဆိပ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၆လ ခန္႕က၊ မဟာၿမိဳင္ေက်ာင္း၏ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဦး၀ိမလ မွ ေက်ာင္းအနီးတြင္ရိွေသာ ပံုႏိွပ္တိုက္တြင္ ၉၆၉ တံဆိပ္ျဖင့္ စတစ္ကာမ်ားကို ပထမဆံုးပံုႏိွပ္မွာယူခဲ့သည္။ အခုအခါတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ Taxi ကားမ်ား၊ Bus ကားမ်ား ႏွင့္ ဆိုင္မ်ား၏ မ်က္ႏွာစာတို႕တြင္ခ်ိတ္ဆြဲထားၿပီး အျခားအခ်က္အခ်ာက်သည့္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္လည္း ပ်ံႏွံ႕လ်က္ရိွသည္။ ၉၆၉ သည္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားက တိုင္းျပည္ကို ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ စိုးမိုးျခင္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အစြန္းေရာက္သမားမ်ား၏ အသံုးျပဳသေကၤတပင္ျဖစ္သည္။

ထိုအစြန္းေရာက္၀ါဒမွ စတင္ကာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားကို ဂယက္ထေစခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ လြန္ခဲ့ေသာ လအနည္းငယ္က ထို၀ါဒေၾကာင့္ လူဦးေရ ၄၀ ေက်ာ္ခန္႕ေသဆံုးခဲ့ကာ၊ ၁၃,၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႕ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ခဲ့ၾကရသည္။ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမွဳ ကို ျမန္မာျပည္၏ေတာင္ဘက္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ရိွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတစ္ခု၌္ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ၉၆၉ စတစ္ကာမ်ားမွ စတင္ကာ ျမန္မာျပည္အေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို အဓိကရုဏ္းျဖစ္ပြားေစခဲ့သည္။ ၉၆၉ တံဆိပ္ဆိုသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ဗုဒၶ၏ သင္ၾကားမွဳမ်ားႏွင့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေပါင္းစုကာဖြဲ႕ထားေသာ အထြ႗္ျမတ္ထားေသာ အရာဟု ဆိုသည္။

ဦး၀ိမလ မိန္႕ၾကားသည္မွာ..“ ကြ်ႏ္ုပ္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို ကယ္တင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ” ။ ထို႕အတူ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က ရခိုင္ေဒသတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္အၾကမ္းဖက္မွဳက ျမန္မာျပည္တြင္ ရိွေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟုပါ ထည့္သြင္းေဟာၾကားခဲ့သည္။ “ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဘဂၤါလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္ ႏွင့္ မေလးရွားတြင္ ယခင္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အမ်ားအျပားရိွခဲ့ရာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ား ေရာက္ရိွေမာင္းထုတ္ခဲ့သည့္အတြက္ အခုလက္ရိွတြင္ မြတ္စလင္မ္ ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္တည္ရိွေနျခင္းျဖစ္သည္၊ သမိုင္းေပၚမူတည္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ထိုကဲ့သို႕ေသာအျဖစ္ဆိုး မက်ေရာက္ေစရန္ ကာကြယ္ျခင္းျဖစ္သည္ ”။

ျမန္မာျပည္ရိွ လူဦးေရ၏ ေလးရာခိုင္ႏွဳန္းသည္ အစၥလာမ္ဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သို႕ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ျခင္းမွ ျပသနာမ်ား စတင္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ ဟု ဦး၀ိမလ က ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၏ ရႈပ္ေထြးျပည့္က်ပ္ေနေသာ ေစ်းရံုထဲတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ ေစ်းသည္မ်ားသည္ ၄င္းတို႕အနီးရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ကပ္ထားေသာ ၉၆၉ တံဆိပ္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈကာ ေအးခ်မ္းစြာ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းကို လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ taxi ေမာင္းသမားမ်ား ႏွင့္ အေရာင္းဆိုင္မ်ားမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအား ၀န္ေဆာင္မွဳေပးရန္ သူတို႕တြင္ ျပႆနာ မရိွဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လူတိုင္းတြင္ တူညီေသာအေတြး မရိွသည္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ကံဆိုးေစသည့္အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာတစ္လခန္႕က မုန္းတီးမႈမ်ား ေပါက္ကြဲထြက္ခဲ့ျပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္ မိတၳီလာၿမိဳ႕ေပၚရိွ ေရႊဆိုင္တြင္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားရာမွ ႏွစ္ရက္တိုင္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏ အိမ္ရာ ၈၀၀ ေက်ာ္နီးပါး ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ မ်က္ျမင္မ်ား၏ေျပာျပခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားသည္ အေသအခ်ာအစီစဥ္တက် လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျပီး၊ ရဲမ်ားသည္ မ်က္စိေအာက္တြင္ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားအား လ်စ္လ်ဴရႈကာၾကည့္ေန ခဲ့ၾကသည္။ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားအရ အစိုးရ တာ၀န္ရိွသူမ်ား အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ သံသယမ်ားမွတစ္ဆင့္ ျပည္တြင္းမၿငိမ္မသက္မႈမ်ားမွာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ၿငိမ္သက္ခဲ့ရေသာ စစ္အစိုးရအား  ျပန္လည္အသက္သြင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းဟု ယူဆရပါသည္။ ယေန႕ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ လူ့အခြင့္ေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳ အဖြဲ႕အစည္း၏ အစီရင္ခံစာ “ political and religious leaders in Arakan state ” တြင္ ၿပီးခဲ့ေသာ ေအာက္တိုဘာလတြင္ျဖစ္ခဲ့သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္အျခား မြတ္စလင္မ္မ်ားအား တိုက္ခိုက္မွဳတြင္ပါ၀င္ေသာ စီစဥ္မႈမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ လွဳံေဆာ္မႈမ်ား အဓိကထား၍ ေျပာၾကားထားသည္။ (ေျပာၾကားခ်က္တြင္ ျပီးခဲ့ေသာႏွစ္က ရခိုင္ေဒသ၌ ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္ခဲ့ျခင္း ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရေသာ ၁၂,၅၀၀၀ နီးပါး ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ္မ်ား ရိွခဲ့သည္။)

ရခိုင္ေဒသ ႏွင့္ မိတၳီလာတြင္ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မွဳမ်ား၏ အဓိကမီးေမႊးသူမွာ စစ္အစိုးရ ဆိုေသာ္ျငားလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ရင္တြင္း၌ ထည့္သြင္းခံထားရသည့္ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး ၀ါဒမ်ားက ေလာင္စာသဖြယ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွစတင္ခဲ့ေသာ ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္မ္မ်ားအား သတ္ျဖတ္မွဳ၊ ရခိုင္ေဒသတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားသတ္ျဖတ္မွဳ စသည္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ကိုေပါင္းစည္းသည့္၀ါဒမွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

၀ါဒလႈံ႕ေဆာ္မွဳသည္ ယမန္္ႏွစ္ကျဖစ္ေပၚေသာ ရခိုင္ေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈမွစတင္ကာ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး၀ါဒအျဖစ္ ပ်ံ႕ႏွံခဲ့သည္။ မိတၳီလာ အေရးခင္းတြင္ ေတြ႕ရိွသူမ်ား၏ေျပာျပခ်က္မ်ားအရ လူမ်ိဳးတုံး စစ္ဆင္ေရးဟု ယူဆရေၾကာင္း ဆိုသည္။ ၿမိဳ႕ထဲတြင္ရိွေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို  ယာယီစခန္းမ်ားသို႕ပို႕ေဆာင္ကာ သတင္းေထာက္မ်ားအား ၀င္ခြင့္ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႕အတူ စစ္ေတြႏွင့္ ရခိုင္ေဒသတြင္ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေရးခင္းမ်ားႏွင့္ တူညီေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာေျပာျပခ်က္မ်ားအရ  ၉၆၉ ၏လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ မြတ္စ္လင္မ္မုန္းတီးေရးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ရိွေသာ မြတ္စလင္မ္မ်ားအားရွင္းလင္းရန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား မရိွေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ဖန္တီးရန္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ အၾကမ္းဖက္မႈကို ဆန္႕က်င္သူမ်ားသည္ ၉၆၉ သေကၤတအား ဆန္႕က်င္ခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ မတူညီစြာ ယူဆသူမ်ား၊ ၉၆၉ သေကၤတအား ျဖန္႕ျဖဴးေနသူမ်ားႏွင့္ ကိုင္ေဆာင္သူမ်ားေၾကာင့္ အျမစ္မျပတ္ ေသးေၾကာင္းေတြ႕ရိွရသည္။ အခ်ိဳ႕သူမ်ားက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ လက္၀ါးကပ္တိုင္ကဲ့သို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ စည္းရံုးမွဳကို ျပသေသာ သေကၤတ အလားသ႑ာန္ျဖစ္သည္ဟု ယူဆၾကသလို၊ အျခားသူမ်ားကလည္း မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏ ေစ်းဆိုင္မ်ားတြင္ရိွေသာ ၇၈၆ သေကၤတႏွင့္ အလားတူေစရန္ ေဖာ္ေဆာင္ထားသည္ ဟု ဆုိလုိုသည္။ “ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ၉၆၉ ကို အသက္သြင္းရန္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ မ်ားစြာ၀မ္းနည္းမိေၾကာင္း ” ၂၀၀၇ တြင္ အက်ဥ္းက်ခဲ့ေသာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ပါခဲ့သည့္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဦးဂမၻီရက ဆိုသည္ “ သူတို႕ မုန္းတီးေသာအရာကို သူတို႕က ပံုတူ ကူးခ်ေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ” ကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

အစြန္းေရာက္သမားမ်ားသည္ ၉၆၉ အားလက္ခံယံုၾကည္ေစရန္ ၄င္းတြင္ပါ၀င္ေသာ နာမ္၀ိဥာဥ္ သန္႕စင္မႈအယူဆကို ရွင္းလင္းျပသခဲ့သည္မွာ – ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါး ၊ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ကိုေပါင္းစည္းကာ ျမန္မာျပည္တြင္ရိွေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အဖြဲ႕အစည္းမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ဟူ၍ ရွင္းလင္းေျပာဆိုမွဳမ်ားေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေထာက္ခံမွဳကို ခ်က္ျခင္း ရရိွခဲ့ရာ၊ ဦးေဆာင္သူမ်ားမွ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး၀ါဒကို ျဖန္႕ခ်ီရန္ ႏွင့္ မုန္းတီးသူေရာ မမုန္းတီးသူပါ ပါ၀င္ပတ္သက္မွဳကို ရရွိခဲ့သည္။

အဓိက ဦးေဆာင္သူမွာ ဦး၀ီရသူ ျဖစ္ျပီး မႏၱေလး မစိုးရိမ္ ေက်ာင္းတိုက္၏ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ ျဖစ္သည္။ ယခင္က မစိုးရိမ္ေက်ာင္းမွာ အာဏာရွင္ ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားတြင္ပါ၀င္ခဲ့ျပီး၊ ယခုအခါ ဦး၀ီရသူ၏ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး၀ါဒ ျဖန္႕ခ်ိမႈမ်ားေၾကာင့္ ဂုဏ္သတင္း ညိွဳးႏြမ္းခဲ့သည္။ ယခင္က စစ္အစိုးရကို ဆန္႕က်င္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ယခု အၾကမ္းဖက္မွဳတြင္ စစ္တပ္၏ပါ၀င္ပတ္သက္မွဳမွာ ရႈပ္ေထြးမွဳမ်ား ရိွသည္ဟု ဦးဝီရသူက ေျပာခဲ့သည္၊ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ အႏၱရာယ္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား ဟု သူက ယံုၾကည္ခဲ့သည္။ ၀ီရသူ၏ အင္တာဗ်ဴးကို ကိုယ္ပိုင္ဓာတ္ပံုမ်ားႏွင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ သူ၏အခန္းထဲတြင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျပီး ၄င္းရိွေနာက္ခံျမင္ကြင္းသည္ သူ႕အား ႏိွမ့္ခ်ေနထိုင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးအစား ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္သူ အျဖစ္ ပို၍ျမင္ေစသည္။ “ ကြ်ႏု္ပ္၏ ေလ့လာေတြ႕ရိွခ်က္အရ ျမန္မာျပည္တြင္ရိွေသာ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းရိွ မုဒိန္းအမႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္သူမ်ားမွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားျဖစ္ျပီး၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား မဟုတ္ၾကပါဘူး ” ဟုဆို၍ “ ဗုဒၶဘာသာ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအား အတင္းအဓမၼ လက္ထပ္ယူၾကျပီး၊ မိန္းမမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာအား ဆက္လက္ကိုးကြယ္ပါက ေန႕တိုင္းညွင္းပန္း ႏိွပ္စက္ၾကတယ္ ” ဟု ၄င္းမွ ဆက္ေျပာၾကားသည္။

၀ီရသူသည္ မမွန္ကန္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနသူျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ရိွေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး ပ႗ိပကၡမ်ားကို တားဆီးရန္ မေကာင္းေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအား ရွင္းထုတ္ရန္ ဟူေသာစကားတို႕ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သို႕တေစ ထိုအရာသည္ ပ႗ိပကၡမ်ား၏ အဓိကအခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း သူ၀န္ခံခဲ့ျခင္း မရိွေပ။ “ ျမန္မာျပည္တြင္ ရိွေသာသူမ်ားသည္ ကြ်ႏု္ပ္ကဲ့သုိ႕ဆိုပါက ျမန္မာျပည္ၾကီးျငိမ္းခ်မ္းေနလိမ့္မည္ ” ဟုေဟာၾကားခဲ့သည္။ ေဟာေျပာမႈအျပီးတြင္ ျခေသၤ့တစ္ေကာင္က ကေလးတစ္ဦးအား စားရန္ဟန္ျပင္ေနေသာမ်က္နွာဖံုးပံုပါ၀င္သည့္ စာအုပ္အားေပးကမ္းျပီး ကေလးသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ျပီး ျခေသၤ့သည္ မြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္သည္ဟု သူက ရွင္းျပခဲ့သည္။

ဦး၀ီရသူ ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က မြတ္စ္လင္မ္မုန္းတီးေရးျဖင့္ မျငိမ္သက္မႈလုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရသည္။ (ယခုလက္ရိွ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ပ႗ိပကၡမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သူက ျငင္းဆိုခဲ့သည္။) သို႕ေသာ္ ယခုတစ္ေခါက္တြင္ တိက်ေသာအေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို အစိုးရက မလုပ္ေဆာင္ခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာျပည္၏မတည္ျငိမ္မႈမ်ားတြင္ အစိုးရ၏အက်ိဳးရရိွရန္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားရိွေနသေလာဟု သံသယျဖစ္ဖြယ္ရိွသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈအစီစဥ္မ်ားသည္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား အေနထိုင္မ်ားေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့ေသာလ၌ ရွမ္းျပည္နယ္၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စ္လင္မ္ မုန္းတီးေရး poster မ်ားကို ဓာတ္မီးတိုင္မ်ားေပၚကပ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ထိုေဒသတြင္ေနထိုင္ေသာ လူဦးေရ ၁၀၀,၀၀ တြင္ မြတ္စ္လင္မ္အေရအတြက္မွာ ရာဂဏန္းမွ်သာရိွသည္ ဟုသိရသည္။ ေဒသခံမ်ားေျပာျပခ်က္အရ တရုတ္ျပည္ဖက္သို႕ တိတ္တဆိတ္ ပို႕ေဆာင္ေနေသာ ဆီ ႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ားသည္ အနီးနားတြင္ရိွျပီး၊ အတူတကြေအးေဆးစြာ ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ဘာသာေရးလံႈ႕ေဆာ္မွဳမ်ား  ရုတ္တရက္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမွာ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ားကိစၥဆန္႕က်င္ဆႏၵျပမွဳမ်ားမွ ဦးလွည့္ေစရန္ဟု ယူဆရသည္ဟု ဆိုသည္။

ေလ့လာခ်က္အရ ဘာသာေရး ပ႗ိပကၡမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ရိွ အဓိက အင္အားၾကီးေသာ – အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္ေသာလူစုမ်ား၊ အစိုးရႏွင့္ စစ္တပ္တြင္ အဓိကက်သူမ်ားကို အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစၿပီး၊၄င္းတို႕ ျပန္လည္ အားေကာင္းလာပါက ျမန္မာျပည္တြင္  ဒီမိုကေရစီ စံနစ္ရရိွရန္ ေ၀းကြာသြားမည္ ျဖစ္ေပသည္။

ေဆာင္းပါးရွင္ FRANCIS WADE မွ http://www.foreignpolicy.com တြင္ The Monks Who Hate Muslims အမည္ျဖင့္ ေရးသားသည့္ ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။