News @ M-Media

Blog

  • ဦးေနမ်ိဳးေဝကို အေရးယူေပးရန္ ကေလးျမိဳ႕ ၈၈၈၈ အင္အားစုမွ သမၼတ ထံ စာပို႔ တိုင္ၾကား

    ဧျပီ-၂၅-၂၀၁၃

    မတူကြဲျပား ျခင္းႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ ဥကၠဌ ဦးေနမ်ိဳးေဝအား ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္း ျဖစ္ေအာင္ လံႈေဆာ္မႈေၾကာင့္ အေရးယူေပးရန္ ကေလးျမိဳ႕ ရွစ္ေလးလံုး အင္အားစုမ်ားက သမၼတႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာ ၅ ေနရာသို႔ တိုင္ၾကားစာပို႔

    Credit =>The Voice Daily

    Nay Myo Wai

  • မုန္းတီးေရး လႈံႈေဆာ္သည့္ ၉၆၉ တရားေခြမ်ား ေတာင္ၾကီးတြင္ ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္းေရာင္းခ်ေန

    ဧျပီ-၂၅-၂၀၁၃
    M-Media
    မင္းထြဋ္

    2

    ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးအနီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလမ္း(အေနာက္ဖက္ျခမ္း) ႏွင့္ ေအာင္မဂၤလာလမ္းေထာင့္ – ၿမဳိ႕မရုပ္ရွင္ရံုႏွင့္မ်က္ေစာင္းထိုး လူသြားလမ္းပလက္ေဖာင္းေပၚရိွ ဒီဗီဒီေခြမ်ား ေရာင္းခ်သည့္ ပ်ံက်ဆိုင္တစ္ဆိုင္မွ ၉၆၉ တရားေခြမ်ားအျပင္ တရားမ၀င္ရုပ္ရွင္စီဒီခ်ပ္မ်ားကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္းေရာင္းခ်ေနသည္မွာ တစ္လေက်ာ္ခန္႕ရိွေနၿပီျဖစ္သည္။

    ယင္းဆိုင္ရွင္မွာ ( ေတာင္ႀကီးၿမဳိ႕၊ ကူညီကုန္းရပ္ကြက္တြင္ေနထိုင္သူ၊ ၀မ္းတြင္းၿမဳိ႕ဇာတိ) ေမာင္ႏွင္း ဟုေခၚဆိုၿပီး ၄င္းႏွင့္အေပါင္းအပါမ်ားက ယခုလအတြင္း ေစ်းဆိုင္မ်ား၊ ခရီးသည္တင္ကားမ်ား၌ ၉၆၉ စေတကာမ်ားကပ္ထားရန္ အခမဲ့ျဖန္႕ခ်ိေန၍ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ အေရာင္းအ၀ယ္မလုပ္ရန္၊ အိမ္/ဆိုင္ေရာင္းခ်/ငွားရမ္းျခင္း မျပဳၾကရန္ အရိွန္ျမွင့္ကာ လႈ႕ံေဆာ္ေနၾကေၾကာင္းသိရသည္။

    ၄င္းအျပင္ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ၿမိဳ႕ခံမဟုတ္ေသာ ၉၆၉ စေတကာကပ္ကားမ်ား၊ မ်က္ႏွာစိမ္းမ်ားကို ေတြ႕လာရသည္သာမက ၄င္းတို႕၏ မရိုးသားသည့္ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအခ်ဳိ႕ကို သတိထားမိေၾကာင္း ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနသူမ်ားမွ ေျပာၾကားသည္။ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရး
    ျပႆနာရွာျခင္းမ်ားကို ေဒသခံျပည္သူမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွ အလ်ဥ္းမလိုလားေၾကာင္း သိရိွရသည္။

    3

    1

  • ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး

    ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး

    ဧျပီ-၁၉-၂၀၁၃
    ေဆာင္းပါးရွင္- ေဇာ္မင္းေထြး

    ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းကာလ ျမန္မာျပည္၏ အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ မူလက လြန္စြါမွပင္ ျငင္သာသည္ဟုထင္ရျငား လတ္တေလာ ႏုိင္ငံေရး ထြက္ေပါက္ရွာမႈမ်ား ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းတုိ႔က ျမန္မာျပည္သည္ စစ္မွန္သည့္ အေျပာင္းအလဲကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ပါ့မလား ဆုိသည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္႐ွိလာသည္။ အေျပာင္းအလဲဆိုသည္မွာ အတိတ္ႏွင့္လက္ရွိ အခ်ိန္တို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာအေနအထားႏွင့္ စနစ္တို႔ကို လက္မခံႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ပိုေကာင္းသည့္ အေနအထား တစ္ရပ္ကို ဖန္တီးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္သည္။ သို႔လင့္ကစား လက္ရွိကြ်န္ေတာ္တို႔ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း၏ ပရမ္းပတာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ တလြဲအသံုးခ်လိုသည့္ ကိုယ္က်ိဳး႐ွာစိတ္ဓာတ္မ်ားအၾကား ေပါက္ဖြားလာခါစ အေျပာင္းအလဲမွာ မည္သို႔ ဆိုးရြားစြာ ပံုသြင္းခံရမည္ကို မေတြးဝံစရာပင္ ျဖစ္သည္။ မွန္ပါသည္။ စနစ္ေဟာင္းအၾကား အက်ဥ္းခ် ခံထားရသည့္ ဦးေႏွာက္မ်ားႏွင့္ ၾကီးျပင္းလာၾကေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သေဘာထား မၾကီးႏုိင္ၾကေသးသည္မွာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ လက္ခံႏုိင္စရာသည္။ သို႔ေပျငား ယခုလက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေနအထားတို႔ကို သံုးသပ္ခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ စစ္မွန္သည့္အေျပာင္းအလဲကို အကယ္စင္စစ္လိုလားရဲ႕လား ဟူသည့္ အခ်က္မွာေမးခြန္းထုတ္စရာပင္ျဖစ္သည္။

    တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ “Social Capital” ဟူသည့္ လူမႈအရင္းကို အသံုးခ်ေရးအတြက္ လူတုိင္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးတို႔မွာ ႏုိင္ငံ စည္ပင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာမ်ား သဖြယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေပျငား အမ်ိဳးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳလုိေသာ မ်ိဳးခ်စ္အမည္ခံ အဖ်က္သမားမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈကို အသက္သြင္းေနၾကေသာ ေနာက္ျပန္ဆြဲ ဝါဒီတို႔အၾကား ျမန္မာျပည္ဖြ႔ံျဖိဳး တိုးတက္ေရးမွာ ဝိုးတဝါးႏွင့္ အခ်ိန္မေရြးေပ်ာက္ပ်က္သြားႏုိင္ေသာ အေနအထားတြင္ရွိေနသည္။

    ယခုလတ္တေလာ အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ လူမႈေရးဝက္ဘ္ဆိုဒ္မ်ားတြင္ ေတြ႔ေနရေသာ ပို႔စ္အမ်ားစု၊ ကြန္းမန္႔မ်ားႏွင့္ လုပ္ၾကံဓာတ္ပံုအခ်ိဳ႕တို႔သည္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမွဳကို အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္းျဖင့္ ဖန္တီးေနၾကလ်က္ရွိျပီး ကနဦးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႔က်င္ေရးအသြင္ျဖင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လုပ္ေဆာင္လာၾကကာ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ္မ်ားအား တိုက္ဖ်က္ေရး ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္သို႔ အသြင္ေျပာင္းသြားၾကသည္။

    ထိုအခ်က္ကထူးျပီး မဆန္းလွ။ အသိဥာဏ္အေမွာင္တိုက္ထဲ ပိတ္မိေနေသာ လူတစ္စု၏ လုပ္ရုိးလုပ္စဥ္မွ်သာ ျဖစ္ျပီး၊ ယခင္ကလည္းရွိခဲ့သည္၊ ယခုလည္းလုပ္ေနသည္၊ေနာင္လည္းဆက္လက္ ရွိသြားမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ထူးဆန္းေနသည္ကား ႏုိင္ငံကိုခ်စ္လွပါသည္ ဆိုေသာ ႏိုင္ငံေရးသမား ၾကီးမ်ားက ေရငံုႏွဳတ္ပိတ္ ေနၾကသည္။ ေနာက္ကိုျပန္မလွည့္ပါဆိုေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက မ်က္ကြယ္ ျပဳထားၾကသည္။ ပြင့္လင္းလာပါသည္ဆိုေသာ မီဒီယာက သတင္းထိန္ခ်န္ထားၾကသည္။ ထို႔ထက္ပိုၿပီး ဆိုးသည္က တိုင္းျပည္ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ ယက္မသဖြယ္ ပဲ့ကိုင္ထိန္းသိမ္းေပးရန္တာ၀န္ရွိေသာ လူမႈဖြံ႔ျဖိဳးေရးအဖြဲ႔အစည္း(NGO) မ်ားႏွင့္ အဆိုပါ NGO တို႔၏ တာဝန္ရွိသည့္သူမ်ားကပါ ဝိုင္းဝန္းေျမာက္ထိုးပင့္ေကာ္ လုပ္ၾကေလျပန္သည္။ အဆိုးရြားဆံုးအေနျဖင့္မူကား အတုိက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတစ္ခ်ိဳ႕ႏွင့္ ပါတီ၀င္ အမ်ားစုကပါ မြတ္စလင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေပၚေပၚတင္တင္ ေထာက္ခံအားေပးျပီး ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ပါ၀င္ပတ္သတ္ ၾကေလေသာအခါ … တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္အတြက္ ကြ်န္ေတာ္လြန္စြာမွပင္ တုန္လႈပ္ ေျခာက္ျခားမိပါသည္။

    ထိုမွ်သာမကေသးအတန္ငယ္ သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းသူမ်ားက အၾကမ္းဖက္မွဳ ကို လက္မခံေပျငား ၎တုိ႔၏ ႏႈတ္ထြက္ စကားတို႔တြင္ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ ဧည့္သည္မ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္ေအာင္ ေနထိုင္ရမည္ဟူေသာ ၾသ၀ါဒမ်ားေျခြလာၾကေသာ အခါ လြန္စြာမွပင္ ခံျပင္းမိသည္။ ထိုစကားလံုးသည္ အေပၚယံအားျဖင့္ လူတစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ နားေထာင္ေကာင္းေပျငား လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လ်စ္လ်ဴရွဳ ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္း(တနည္း) အႏုနည္းျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ယခု ဆယ္စုႏွစ္တြင္း ခုိး၀င္လာပါသည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရေသာ သူမ်ားအား ထားရွိေသာ ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ သေဘာထားအေပၚကြ်န္ေတာ္မွတ္ခ်က္မေပးလုိပါ။ သုိ႔ေပျငား ယခင့္ယခင္က ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမ်ား အရေရာ ယခုလက္ရွိ 2008 ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရပါ၊ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးသူ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားအေပၚ ဧည့္သည္ဟူ၍ သတ္မွတ္ဆက္ဆံ ေနျခင္းအား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ပါသည္။ ယခုေဆာင္းပါးတြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မွဳအား သတ္မွတ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားဟူသည့္ အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးႏွင့္ ဆက္ဆိုင္ေသာ ျမန္မာျပည္၏ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ားအား ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ပါသည္။

    ေရွးဦးစြာေဆြးေႏြးလုိသည္မွာ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံအသီးသီးတုိ႔က သေဘာတူညီသတ္မွတ္မွဳျပဳျပီးေသာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဆုိင္ရာ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို တင္ျပေဆြးေႏြးလုိပါသည္။ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးေသာ ျပည္သူတုိ႔အေပၚ မည္သည့္အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကမွ် ဧည့္သည္ဟူ၍ သတ္မွတ္လုိ႔မရပါ။ ေရွးဦးစြာ အေျခခ်မႈႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာအတည္တက် ေနထိုင္မႈတို႔အေပၚ မူတည္၍ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ကြဲျပားႏုိင္ေသာ္လည္း ဥပေဒ၏ေရွ့ေမွာက္တြင္ မည္သည့္ ႏုိင္ငံသားမဆို ရပိုင္ခြင့္မွာ ထပ္တူက်သည္သာျဖစ္၏။

    သုိ႔ျဖစ္ေပရာ ေအာက္တြင္ေဖၚျပမည္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈအေပၚတြင္ ကြဲျပားေသာသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။

    Ethnicity (လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ျခင္း)

    လူမ်ိဳးစုျဖစ္ျခင္းသည္ အစုအဖြဲ႔အေပၚအေျခခံသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တူညီေသာ မ်ိဳးဗီဇႏွင့္ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ား (ဥပမာ – ဘာသာစကားတူျခင္း၊ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ တူညီျခင္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳတူညီျခင္း) စသည္တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ားအားျဖင့္လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ျခင္းသည္ ပထ၀ီအေနအထားအရ ေနရာေဒသ တစ္ခုတည္းတြင္ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ျခင္း၊တူညီေသာ စားေသာက္ေနထိုင္မႈ ပံုစံရွိျခင္း၊ ကိုးကြယ္ရာ အယူအဆတူညီျခင္းတုိ႔သည္ လူမ်ိဳးစုဟုေခၚတြင္ သတ္မွတ္ရာ၌ အေရးပါလွသည္။

    Race (လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္)

    လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ဟူသည္ Ethnicity (လူမ်ိဳးစု) ႏွင့္ ဆင္တူေပျငား လူပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ အသြင္သ႑ာန္၊ အသားအေရာင္၊စသည္တုိ႔ႏွင့္ ပိုမိုပတ္သက္ ဆက္စပ္သည္။ လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ဟူသည္ ဇီ၀သေဘာတရားအရ သတ္မွတ္ထားမႈျဖစ္ျပီး ဆင္းသက္ရာ မ်ိဳးဗီဇတူညီျခင္း (ဥပမာ – ဆံပင္အေရာင္၊ မ်က္လံုးအေရာင္၊ အရိုးအဆစ္ တည္ေဆာက္မႈ၊ေမး႐ိုး အသြင္သ႑ာန္) အစရွိသည့္ တူညီမႈမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံ၍ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

    Nationality (အမ်ိဳးသား/ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳ)

    (အမ်ဳိးသား/ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ) သတ္မွတ္ရာတြင္ အဓိကအားျဖင့္ လူပုဂၢိဳလ္၏ ေမြးဖြားရာ ႏုိင္ငံေပၚ အေျခခံျခင္း (သို႔) Citizen ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္ခ်က္ ႏွင့္ ေဘာင္၀င္မႈတို႔အေပၚ မူတည္သည္။ သို႔ေသာ္ ရံဖန္ရံခါတြင္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ထုိပုဂၢိဳလ္၏ လက္ရွိ အေျခတက် ေနထိုင္ရာေဒသ (သို႔) အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာမ်ား ထပ္တူက်ျခင္း စသည္အားျဖင့္လည္း သတ္မွတ္ေလ့ရွိသည္။ ဥပမာ လူတစ္ဦးသည္ ႏုိင္ငံ A တြင္ေမြးဖြားခဲ့ျငား ႏိုင္ငံ B သို႔ ထာ၀ရ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္မည္ဆိုပါက ယင္းပုဂိၢဳလ္အားႏိုင္ငံ B အေနျဖင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါက ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳကို ခြင့္ျပဳေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳ သတ္မွတ္ရာတြင္ အေရးပါေသာ အျခားအခ်က္တစ္ခ်က္မွာ အခ်ိဳ႕မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ျပည္နယ္ အတည္တက် သတ္မွတ္ ထားေပးမႈ မရွိျငား (သို႔) ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳမႈ နည္းပါးျငား ယင္းမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈတြင္ ရပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိသည္ ဟူ၍ သတ္မွတ္ထားသည္။ (ဥပမာ – ပါလက္စတုိင္းမ်ား၊ ကာ့ဒ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ တမီလ္လူမ်ိဳးမ်ား)

    Citizen(ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း)

    ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္းသည္ သတ္မွတ္ ႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ ေမြးဖြားျခင္း (သို႔) အျခားႏုိင္ငံတစ္ခုသို႔ ေရာက္ရွိစဥ္ေမြးဖြါးမွဳျပဳျခင္း (သို႔) အျခားႏိုင္ငံသား/သူ တစ္ဦးႏွင့္ လက္ထက္မွဳ ျပဳျခင္း (သို႔)စရိုက္လကၡဏာႏွင့္ ၀ိေသသ တူညီျခင္းတုိ႔ အေပၚမွဳတည္၍ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း စသည္အားျဖင့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္သတ္မွတ္ လက္ခံထားၾကသည္။ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါက အဆိုပါပုဂိဳလ္သည္ တင္းျပည့္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္၍ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ရရွိရမည္ျဖစ္သည္။ (ဥပမာ မဲေပးခြင့္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္)

    သို႔ျဖစ္ေပရာမည္သည့္ လူမ်ဳိးစု၊ မ်ဳိးႏြယ္ဆက္၊ တုိင္းရင္းသားတုိ႔မွ ဆင္းသက္လာသည္ျဖစ္ေစ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကာလရွည္ၾကာေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္မွဳ မွႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ကိုက္ညီမွဳရွိေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္လာသည္ျဖစ္ေစ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆို အဆိုပါတိုင္းျပည္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိမွဳ ျပဳရမည္ ျဖစ္ျပီး အျပန္အလွန္အားျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္မွ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ ေပးရန္လိုအပ္သည္။

    ဆက္လက္၍ ျမန္မာျပည္၏ ယခင့္ယခင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားပါမည္။ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဟူသည္ကို –

    – Personborn of parents both of whom are nationals of the Republic of the Union of Myanmar
    (က)  ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ တုိင္းရင္းသား မိဘႏွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူ

    – Personwho is already a citizen according to law on the day this Constitution comesinto operation.(ခ) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳျပဌာန္းသည့္ ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ျပီးသူ

    –  Sect: 345, 2008 constitution
    အဆိုပါအတိုင္းဖြင့္ဆိုထားသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ လူတစ္ဦးအေနျဖင့္ ၄င္းကိုယ္တိုင္ေကာ၊ ၄င္း၏မိဘႏွစ္ပါးကပါ ျမန္မာျပည္တြင္ ေမြးဖြါးသည္ဆိုပါက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို အလိုအေလ်ာက္ရရွိျပီး ျဖစ္သည္။ ၄င္းအျပင္ အေျခခံဥပေဒၾကီးက ႏုိင္ငံသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ျပဆိုရာတြင္

    – Equalrights before the law  and  legal protection
    ႏိုင္ငံေတာ္သည္မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာရယူပိုင္ခြင့္ေပးရမည္။

    –  Non-discrimination based on race,birth, religion, official position, status, culture, sex andwealth
    ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ မည္သည့္ႏိုင္ငံသားကိုမွ် လူမ်ဳိး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ရာထူးဌာနႏၱရ၊ အဆင့္အတန္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာတုိ႔ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ခြဲျခားမွဳ မရွိေစရ။ ယင္းအျပင္ တန္းတူအခြင့္အေရး အေနျဖင့္ –

    –  Equalopportunity
    (a) Publicemployment
    (b) Occupation
    (c) Trade
    (d) Business
    (e) Technical know-how and vocation
    (f) Exploration of art, science and technology.

    sect:347, sect:348, Sect:349
    ေဖၚျပပါမူရင္းအတိုင္း တရားဥပေဒေရွ့ေမွာက္တြင္ လူတိုင္းအခြင့္အေရး တန္းတူရွိရမည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးႏြယ္၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မွဳ၊ရာထူးရာခံ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဥစၥာဓန၊ လိင္သဘာဝ စသည္အားတို႔ျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမွဳမျပဳရ ဟူ၍လည္းေကာင္း ေဖၚျပပါရွိျပီးျဖစ္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ၏ မည္သည့္ေနရာတြင္မွ် မည္သည့္ႏုိင္ငံသားတုိ႔ကအိမ္ရွင္ျဖစ္၍ မည္သို႔ေသာ ႏုိင္ငံသားတို႔က ဧည့္သည္ ျဖစ္သည္ဟူ၍ ဖြင့္ဆိုထားျခင္းအလ်ဥ္းမရွိျငား၊ လူပုဂဳိလ္ အခ်ဳိ႕တုိ႔၏ အိမ္ရွင္၊ဧည့္သည္ဟူသည့္ အယူအဆကိုတြင္တြင္ေျပာဆိုေနျခင္းမွာ လြန္စြာမွပင္ ရယ္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။

    အထက္ေဖၚျပပါအခ်က္မ်ားကို ေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးကိုအမွန္တကယ္ လိုလားသည္ ဆိုပါက လူတစ္ဦးျခင္းစီ၏ ျဖစ္တည္မႈ၊ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ၄င္းတုိ႔၏ တန္ဖိုးတို႔ကို လက္ခံေလးစားေပးမွဳ ျပဳရမည္ျဖစ္ျပီး ၄င္းတို႔၏ အသက္ရွင္သန္ ရပ္တည္မႈႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈ တို႔ကိုအသက္ႏွင့္လဲ၍ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးမႈ ျပဳရမည္ျဖစ္သည္။

    ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ေနာက္ဆက္တြဲအခြင့္အေရးမ်ား အျဖစ္အေျခခံဥပေဒမွ ျပဌာန္းထားေသးသည္တုိ႔မွာ –

    –  TheRight to life, dignity and personal freedom  (sect:44,353, 354, 355)
    –  Freedomof opinion and expression
    –  Peacefulassembly
    –  Freedomof association and organization
    –  Theright to language, culture ,  literature, education and health ( sect:22,28,366)
    –  Forcelabor, enslaving and anti-trafficking in person are prohibited. (sect:358, 359)
    –  Religiousfreedom ( sect:34)

    စသည္ျဖင့္အသက္ရွင္ခြင့္၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြြာေနထိုင္ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာေဖၚျပ ေျပာဆိုခြင့္၊ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေ၀းခြင့္၊ အက်ဳိးျပဳ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ စာေပ၊ ပညာေရး က်န္းမာေရးတို႔တြင္ တန္းတူညီမွ်ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေစာင့္ထိန္းခြင့္၊ အတင္းအက်ပ္ အလုပ္ေစခိုင္းျခင္း ႏွိပ္စက္ကလူျပဳျခင္းတို႔မွ အကာအကြယ္ရရွိခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ တုိ႔ကိုသတ္မွတ္ ျပဌာန္းေပးထားျပီး ျဖစ္ေပရာ၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ေပါက္ဖြါးေသာ မိဘကေမြးဖြါးသည့္၊ျမန္မာျပည္သား ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အားလံုး၏ ရပိုင္ခြင့္တုိ႔ႏွင့္ အက်ံဳးဝင္ေနသည္မွာ အထင္အရွားပင္ျဖစ္သည္။

    ယင္းအျပင္အေရးအၾကီးဆံုး အခ်က္အေနျဖင့္ အပိုဒ္ ၃၆၄ တြင္ ျပဌာန္းထားသည္မွာ “ႏုိင္ငံေရးကိစၥအလု႔ိငွာ ဘာသာသာသနာကို အလြဲသံုးစားမျပဳရ။ ထို႔ျပင္ လူမ်ဳိးေရးေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္၊ တစ္ဂိုဏ္းႏွင့္တစ္ဂိုဏ္း မုန္းတီးျခင္း၊ ရန္မူျခင္း၊ စိတ္၀မ္းကြဲျခင္း တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးေပၚေပါက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ ေပၚေပါက္လာေစရန္ အေၾကာင္းရွိေသာ အျပဳအမူသည္ “ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည္။ ထိုအျပဳအမူမ်ိဳး အတြက္ျပစ္ဒဏ္ေပးႏုိင္ရန္ ဥပေဒ ျပဌာန္းႏုိင္သည္။” ဟူ၍ အတိအလင္း ေဖၚျပထားသည္။

    ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈကို အသက္သြင္းသူမ်ား၊ ဘာသာေရး အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းသူမ်ား၊ ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပ အမုန္းတရား သြတ္သြင္းသူမ်ားသည္မည္သည့္လူမ်ိဳး၊ မည္သည့္ဘာသာ၀င္၊ မည္သို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေနသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖါက္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳ ခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းအျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ အျပဳအမူမ်ိဳးကို ျမင္ေတြ႕ၾကားသိရပါလ်က္ မ်က္ကြယ္ျပဳေနသူမ်ား၊ ႏႈတ္ဆိတ္ေနၾကသူမ်ား၊ အားေပးအားေျမာက္ျပဳေနၾကသူမ်ားသည္လည္း တုိင္းျပည္အား အဖ်က္အေမွာင့္လမ္းေၾကာင္းသုိ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေနေသာတရားခံမ်ား ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနၾကသည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။

    အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ ယေန႔လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသူမ်ားမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ တစ္မ်ိဳးတည္းသာမဟုတ္။ က်န္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား အပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း ဆိုးဆိုးရြားရြားလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ခံေနရသည္သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေပျငား လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ရာတြင္ မိမိလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္း အခြင့္အေရးရျပီးေရာ၊ တစ္ျခားလူမ်ိဳးမ်ားက ဆက္လက္ျပီး အခြင့္အေရးမ်ား မရပါေစႏွင့္ ဟူသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးက လူပီသေသာ စိတ္ထားမ်ိဳးမဟုတ္ေခ်။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ္ မ်ားအေနႏွင့္လည္း မိမိတို႔အေရးကိုသာလွ်င္ ကြက္ကြက္ေလး မေတြးပဲႏုိင္ငံသားပီသေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ တုိင္းျပည္၏ အေရးကိစၥ အားလံုးတို႔တြင္ အနစ္နာခံ အပင္ပန္းခံေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္သားအားလံုး၏ ေကာင္းက်ိဳးကို ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ တာ၀န္ယူစိတ္မ်ားျပသရန္လိုအပ္သည္။ က်န္တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားအားလံုးအေနျဖင့္ လည္း မိမိတို႔အေရးကိုသာေရွ့တန္းတင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳပဲ တစ္တုိင္းျပည္လံုးအေရးကို ျပည္ေထာင္စုသား စစ္စစ္စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးျဖင့္ ဖန္တီးပံုေဖၚသြားရမည္ျဖစ္သည္။ ျပိဳင္တူတြန္းမွ ေရြ႔ႏိုင္မည့္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္အေျပာင္းအလဲ မ်ားကိုျမင္ေတြ႔လုိပါက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သေဘာထားၾကီးရန္၊ စည္းလံုးညီညြတ္ရန္လိုအပ္သည္။သို႔မဟုတ္ပါက မည္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ိဳးကို ေဖၚေဆာင္သည္ျဖစ္ပါေစ သမင္ေမြးရင္းက်ားစားရင္း အျဖစ္မ်ိဳးျဖင့္ အေဟာသိကံ ျဖစ္ေနဦးမည္မွာ မုခ်မလြဲပင္ျဖစ္သည္။

    ========================

  • သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ႏွင့္ အစၥလာမ္သာသနာ

    ဧျပီ-၂၄-၂၀၁၃
    M-Media
    စုစည္းတင္ျပသူ- ဂ်ဴလိုင္ရဲရင့္

    ကမာၻ႕ႏိုုင္ငံမ်ားမွ မြတ္စလင္မ်ား က႑

    Flag_of_Sri_Lanka.svg
    သီရိလကၤာ ႏိုင္ငံေတာ္ အလံ

    သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ၏ ၉.၇%မွ်သာရိွေသာ လူနည္းစုလူ႕အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ၁,၉၆၇,၂၂၇ ဦး ရိွသည္။ မြတ္စ္လင္မ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၌ လူမ်ဳိးစု သံုးစုခြဲျခားႏိုင္သည္။ သီရိလကၤာေဒသခံMoors၊ (တမီလ္ အပါအ၀င္) အိႏိၵယႏြယ္ဖြား မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ႏွင့္ မေလးအႏြယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၄င္းတို႕ထံတြင္ သက္ဆိုင္ရာသမိုင္းေၾကာင္း ႏွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ား ကိုယ္စီရိွၾကသည္။

    သီရိလကၤာႏိုင္ငံ မွ အစၥလာမ့္သမိုင္းေၾကာင္း
    =======================
    ေအဒီ ၈ ရာစုတြင္ သီရိလကၤာသို႕ အာရဗ္ကုန္သည္မ်ား ေရာက္ရိွခ်ိန္မွစ၍ အစၥလာမ္သာသနာ စတင္ျပန္႕ပြားလာေၾကာင္း ၁၉၈၁ ႏွင့္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ေရးမွတ္တမ္းမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။ အစၥလာမ္သာသနာအား မိမိသေဘာအေလ်ာက္ သက္၀င္လက္ခံလာေသာ ေဒသခံအမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အာရဗ္ကုန္သည္မ်ားက အိမ္ေထာင္ထူခဲ့ၾကသည္။ အစၥလာမ့္ အသိုင္းအ၀ိုင္းသည္ ထိုအခ်ိန္မွ စတင္ျဖစ္တည္လာသည္။ ၁၅ ရာစုသို႕ေရာက္ေသာ္ အာရဗ္ကုန္သည္မ်ားသည္ သီရိလကၤာအပါအ၀င္ အိႏိၵယသမုဒၵရာ နယ္ပယ္၏ကုန္သြယ္ေရး၌ ေပါက္ေရာက္လာၾကသည္။ ယင္းကုန္သည္ အမ်ားအျပားတို႕သည္ လကၤာကၽြန္းေပၚ အေျခစိုက္ ေနထိုင္လာၾကၿပီး အစၥလာမ္ကို ျဖန္႕ခ်ိခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ၄င္းတို႕မွ ဆင္းသက္လာသည့္ သီရိလကၤာေဒသခံ မြတ္စ္လင္မ္လူမ်ဳိးစု Moors တို႕သည္ ၁၆ ရာစုတြင္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာေသာ ေပၚတူဂီတို႕၏ ႏွိပ္စက္ၫွင္းပန္းမႈကို ခံခဲ့ရသည္။ ထိုအခါ သီရိလကၤာရိွ အေရွ႕ပိုင္းျပည္နယ္ႏွင့္ ဗဟုိကုန္းျမင့္ေဒသမ်ား၌ ဆင္ဟာလီဘုရင္ စီနာရတ္က မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား ခုိလႈံခြင့္ ေပးခဲ့သည္။

    180px-Jami-Ul-Alfar
    သိရလကၤာမွ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ တခု

    ၁၈ ရာစုႏွင့္ ၁၉ ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း မင္းမူအုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ဒတ္ခ်္ ႏွင့္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရမ်ားက ဂ်ာဗားကၽြန္းသား မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၊ မေလးမြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို ေခၚသြင္းလာခဲ့သျဖင့္ သီရိလကၤာ၌ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ တိုးပြားလာသည္။ ၄င္းတို႕၏ အဆက္အႏြယ္ (ယခု – သီရိလကၤာ မေလးလူမ်ဳိး)တို႕သည္ သီရိလကၤာေဒသခံ Moors တို႕၏ အစၥလာမ့္ထံုးတမ္းအတိုင္း လက္ခံေနထိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းသို႕ ေရာယွက္လာေသာ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈျဖင့္ ကၽြန္းေပၚတြင္ အျခားမြတ္စ္လင္မ္ အုပ္စုမ်ားလည္း တစ္သားတည္းက်သြားခဲ့သည္။

    ၁၉ ရာစု ႏွင့္ ၂၀ ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း အိႏိၵယမွ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ေရာက္ရိွလာေသာအခါ သီရိလကၤာ၌ အစၥလာမ္သာသနာ ပို၍ ႀကီးထြားလာသည္။ ထင္ရွားေသာအဆိုအရ ပါကစၥတန္ ႏွင့္ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္း မြတ္စ္လင္မ္မ်ားက ရီွအဟ္ ႏွင့္ ဟနဖီ အေတြးအေခၚလမ္းေၾကာင္းအား သီရိလကၤာသို႕ သယ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။ ကၽြန္းေပၚရိွ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားစုကမူ စြႏၷီလမ္းေၾကာင္းမွ အစၥလာမ့္က်င့္ထံုးမ်ားကို ယေန႕တိုင္ လိုက္နာက်င့္သံုးေနဆဲျဖစ္သည္။

    လက္ရိွသမယတြင္ သီရိလကၤာရိွ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား မြတ္စ္လင္မ္ေရးရာ သာသနာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဌာနမွ ကိုင္တြယ္ထားသည္။ မြတ္စ္လင္မ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ အျခားေသာ သီရိလကၤာ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား၏ မျပတ္ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းကို ကာကြယ္ရန္ ၄င္းဌာနအား ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားက ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ သီရိလကၤာသား ၁၀% ခန္႕မွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ားျဖစ္ၿပီး ၊ ဗလီ၀တ္ ေက်ာင္းေတာ္ေပါင္း ငါးေထာင္နီးပါးမွ် ရိွသည္။ ဗလီ၀တ္ ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၌ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး ေကာ္မတီအသီးသီးရိွ၍ သက္ဆိုင္ရာ အသိုင္းအ၀ိုင္း၏ အေရးအရာမ်ားကို ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွသည္။ သီရိလကၤာရိွ မြတ္စ္လင္္မ္ အမ်ားစုမွာ Moor  ႏွင့္ မေလးလူမ်ဳိးစုလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္ကာ တမီလ္ကဲ့သို႕ အျခားလူမ်ဳိးႏြယ္မ်ားမွ အစၥလာမ္ လက္ခံလာသူမ်ား အခ်ဳိ႕လည္း ရိွေနၾကသည္။
    အဟ္မဒီယာ မြတ္စ္လင္မ္ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို သီရိလကၤာ၌ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္သည္။

    250px-Lanka_moors
    ၂၀ ရာစုတြင္ ရိုုက္ကူးထားေသာ သိရိလကၤာ Moor လူမ်ိဳး မြတ္စလင္မ္မ်ား

    သီရိလကၤာေဒသခံ Moor လူမ်ဳိးစု
    =================
    သီရိလကၤာေဒသခံ Moor လူမ်ဳိးစုတို႕သည္ မြတ္စ္လင္မ္ လူဦးေရ၏ ၉၂ %၊ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ၏  ၉.၇ % ရိွသည္။ ၄င္းတို႕အမ်ားစုမွာ စြႏၷီမြတ္စ္လင္မ္ အုပ္စု၀င္မ်ားျဖစ္ကာ ရွာဖိအီ အေတြးအေခၚ လမ္းေၾကာင္းကို လက္ကိုင္ျပဳထားၾကသည္။ ၄င္းတို႕၏ဘိုးေဘးမ်ားျဖစ္ေသာ အာရဗ္တို႕၏ အရဗီဘာသာစကားကို ေျပာဆိုျခင္း မရိွၾကေတာ့ေခ်။ သို႕ေသာ္ ေန႕စဥ္သံုးေ၀ါဟာရ ႏွင့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ား၌ ပါ၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။ Moor တို႕သည္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီျဖစ္ေသာ အရ္၀ီ ကို မိမိတို႕၏မိခင္ဘာသာ စကားအျဖစ္ ခံယူၾကသည္။ ယခုအခါ သီရိလကၤာ အေရွ႕ပိုင္းရိွ Moor တို႕သည္ အရဗီ စကားလံုးမ်ားစြာ စိမ့္၀င္ေနသည့္ တမီလ္စကားကို အဓိကထားေျပာဆိုၾကသည္။ အေနာက္ပိုင္းရိွ Moor တို႕ကမူ သီရိလကၤာရိွ လူမ်ားစုဆင္ဟာလီတို႕ေျပာဆိုေသာ ဆင္ဟာလာ စကားကို ကၽြမ္းက်င္စြာ အသံုးျပဳေျပာဆိုၾကသည္။ ၄င္းဘာသာစကားသည္ အင္ဒို-ဥေရာပ အႏြယ္မ်ား၏ ဘာသာစကား ျဖစ္သည္။ မိမိတို႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း၌ အဂၤလိပ္ဘာသာ စကားကိုလည္း အသံုးျပဳၾက၏။ Moor တို႕သည္ ဘာသာစကားအမ်ဳိးမ်ဳိးကို မေရာေထြးမေပါင္းစပ္ဘဲ ေျပာဆိုသည့္ ဘာသာေရးအုပ္စုျဖစ္ေနသည္။

    သီရိလကၤာေဒသခံ Moor တို႕သည္ ကမ္းရိုးတန္းကုန္သြယ္ေရး၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးျဖင့္ အသက္ေမြးၾကသည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွဓေလ့မ်ားစြာ ပါ၀င္ေနသည့္ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ကိုလည္း ထိန္းသိမ္းထားၾကသည္။ ေပၚတူဂီကိုလိုနီေခတ္ကာလတြင္ ႏွိပ္စက္ၫွင္းပန္းခံရသျဖင့္ ဗဟိုကုန္းျမင့္ေဒသမ်ားႏွင့္ မိမိတို႕အဆက္အႏြယ္မ်ားရိွေသာ အေရွ႕ပိုင္းသို႕ တအံုတက်င္း ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။

    အေရွ႕ဖက္ကမ္းရိုးတန္းမွ Moor မ်ား
    ===================
    အေရွ႕ဖက္ကမ္းရိုးတန္းေဒသတြင္ ေနထိုင္သူအမ်ားစုမွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ၄င္းတို႕သည္ ေပၚတူဂီကိုလိုနီေခတ္အတြင္း ဆင္ဟာလီဘုရင္ စီနာရတ္မွ ခ်ီးျမွင့္ေပးထားေသာ နယ္ေျမမ်ား၌ အေျခခ်ေနထိုင္လာသူမ်ားျဖစ္သည္။ လယ္ယာ၊ ငါးဖမ္း၊ ကုန္ကူး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္သန္းေခါင္စာရင္းအရ ယင္းေဒသရိွ Moor လူမ်ဳိးစုတစ္ခုတည္း ကပင္ ႏိုင္ငံလူဦးေရ ၅ % အထိရိွသည္။

    အေနာက္ဖက္ကမ္းရိုးတန္းမွ Moor မ်ား
    =====================
    ဤေဒသရိွ Moor တို႕သည္ ကုန္သည္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္ၿပီး Colombo၊ Kalutara၊ Beruwala၊ Puttalam၊ Jaffna ႏွင့္ Mannar ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ အဓိကေနထိုင္ၾကသည္။ အလယ္ပိ္ုင္းေဒသႏွင့္ဤေဒသရိွ Moor တို႕သည္ အာရဗ္ႏွင့္အေရွ႕အလယ္ပိုင္းဓေလ့အတိုင္း မိမိတို႕၏အမည္မ်ားတြင္ ဖခင္ဖက္မွအမည္ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေလ့ရိွသည္။

    200px-P3-full
    ၁၉ ရာစုမွ သိရလကၤာ-မေလး သားအဖကိုေတြ႔ရစဥ္

    မေလးလူမ်ဳိး
    ======
    သီရိလကၤာရိွ မေလးမ်ားမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွဖက္မွ ဆင္းသက္လာၿပီး ယခုေသာ္ လူဦးေရ ငါးေသာင္းခန္႕ရိွသည္။ သီရိလကၤာႏွင့္အင္ဒိုနီးရွားသည္ ဒတ္ခ်္ကိုလိုနီနယ္ျဖစ္ခဲ့စဥ္က ၄င္းတို႕၏ ဘုိးေဘးမ်ား ေရာက္လာရာမွ အစျပဳသည္။ ေရွးဦးအေျခခ်သူအမ်ားစုမွာ ဒတ္ခ်္အစိုးရ လက္ေအာက္ခံ စစ္သည္မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း သီရိလကၤာ၌သာ အေျခခ်ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္။ က်န္ရိွေရွးဦးအေျခခ်သူမ်ားမွာမူ သီရိလကၤာသို႕အၿပီးတိုင္ နယ္ႏွယ္ခံရေသာ အင္ဒိုနီးရွားမင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ ၄င္းတို႕၏ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားမွာ မေလးျဖစ္ေသာ္လည္း ဆင္ဟာလီ၊ တမီလ္၊ Moor တို႕၏ အသံုးမ်ားႏွင့္လည္း ေရာယွက္ေနသည္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ မေလးတို႕သည္ မြတ္စ္လင္မ္လူဦးေရ၏ ၅ %ခန္႕ရိွခဲ့ၿပီး၊ အမ်ားစုမွာ Moor မ်ားကဲ့သို႕ ရွာဖိအီအေတြးအေခၚလမ္းေၾကာင္း ေနာက္လိုက္ စြႏၷီမြတ္စ္လင္မ္အုပ္စု ျဖစ္သည္။

    250px-Gallemosqueတမီလ္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား
    ============
    သီရိလကၤာ၌ တမီလ္စကားေျပာဆိုသည့္ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ အမ်ားအျပားရိွၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ၄င္းတို႕သည္ အိႏိၵယရိွ တမီလ္မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကဲ့သို႕ အခြင့္အေရးမရၾက။ တမီလ္လူမ်ဳိးစုတို႕၏ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မေနေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၏တရား၀င္စာရင္း၌ သီးျခား လူမ်ဳိးစုအျဖစ္ ထည့္သြင္းသတ္မွတ္ခံရသည္။ သီရိလကၤာရိွ တမီလ္မြတ္စ္လင္မ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ တမီလ္နာဒူးေဒသမွာ ေျပာင္းေရႊ႕လာသည့္ တမီလ္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၊ သီရိလကၤာေဒသခံတမီလ္ မြတ္စ္လင္မ္သစ္လြင္မ်ား ပါ၀င္သည္။ တမီလ္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးေကာင္းမြန္ၾကသျဖင့္ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီလက္ေအာက္တြင္ ပညာသင္ၾကားျခင္းႏွင့္အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရိွခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းတို႕က မိမိကိုယ္ကို သီရိလကၤာမြတ္စ္လင္မ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႀကီး၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု အျဖစ္ခံယူၾကသည္။ ႏိုင္ငံေရးခံယူခ်က္၌ လူမ်ားစု ဟိႏၵဴတမီလ္တို႕ႏွင့္ မတူညီၾကေခ်။  အထက္၌ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း (ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရဖက္ရပ္တည္သျဖင့္) စစ္ေသြးၾကြ တမီလ္က်ားသူပုန္တို႕၏ တုိက္ခိုက္မႈကို ျပင္းထန္စြာ ခံစားခဲ့ရသည္။

    အိႏိၵယအႏြယ္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ( ေမမန္၊ ဘုိဟ္ရာ၊ ခိုဂ်ာ )
    ==============================
    အိႏိၵယႏိုင္ငံ တစ္၀ွန္းမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီေခတ္ အတြင္း ေရာက္ရိွလာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းတို႕အနက္ အခ်ဳိ႕ကမူ ေပၚတူဂီ ကိုလိုနီေခတ္ အတြင္းကပင္ ေရာက္ရိွေနခဲ့ၾကသည္။ သီရိလကၤာ Moor မ်ားႏွင့္ မ်ဳိးရိုးဇာစ္ျမစ္ မတူၾကေပ။ အမ်ားစုမွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္းအႏြယ္မ်ားျဖစ္ၿပီး တမီလ္နဒူး ႏွင့္ ကီရာလာျပည္နယ္မ်ားမွ ျဖစ္သည္။ ၄င္းတို႕၏လူဦးေရ သံုးေသာင္းခန္႕ရိွမည္ဟု ခန္႕မွန္းရသည္။ ေမမန္မ်ားမွာ ဆင္းဒ္ျပည္နယ္ (ယခု ပါကစၥတန္)မွ ျဖစ္ၿပီး ၁၈၇၀ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေရာက္ရိွသည္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အထိ လူဦးေရမွာ သံုးေထာင္ခန္႕သာရိွၿပီး ဟနဖီ-စြႏၷီမြတ္စ္လင္မ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
    ဒါ၀ူးဒီဘိုဟ္ရာ ႏွင့္ ခိုဂ်ာ တို႕သည္ ရွီအဟ္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားျဖစ္ၿပီး အိႏိၵယႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း ဂူဂ်ာရတ္ျပည္နယ္မွ ၁၈၈၀ ေနာက္ပိုင္း ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၂၀၀၀ ပင္ မျပည့္ခဲ့။ ၄င္းတို႕၏ဘာသာစကားမွာ ပင္ရင္းမိခင္ ဘာသာစကားမ်ားသာ ျဖစ္၏။

    ပညာေရး
    =====
    သီရိလကၤာ၌ မြတ္စ္လင္မ္ေက်ာင္း ၇၄၉ ေက်ာင္း၊ ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္း ၂၀၅ ေက်ာင္း၊ ဘာရူး၀ါလာတြင္ (Jamiya Naleemiya) အစၥလာမ့္တကၠသိုလ္ တစ္ခု ရိွသည္။ ၂၀ ရာစု အေစာပိုင္းက စာရင္းကိုင္၊ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ စေသာ မြတ္စ္လင္မ္ ပညာတတ္မ်ား မရိွသေလာက္ နည္းပါးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ လက္ရိွကာလ၌မူ ပညာတတ္မ်ား အဆေပါင္းမ်ားစြာ တိုးတက္ မ်ားျပားလာသည္။ သီရိလကၤာ၌ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းရွားပါးမႈေၾကာင့္ မြတ္စ္လင္မ္ ပညာရွင္မ်ားစြာတို႕က အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေတးလ်၊ ဥေရာပ စသည့္ တိုင္းျပည္မ်ားထံ ေျပာင္းေရႊ႕လ်က္ရိွၾကသည္။

    သီရိလကၤာ ျပည္တြင္းစစ္မွ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏အခန္းက႑
    =============================
    သီရိလကၤာကၽြန္းေပၚတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ၂၆ ႏွစ္တိုင္ၾကာေညာင္းခဲ့သည္။ ၄င္းမွာ သီရိလကၤာအစိုးရ ႏွင့္ ခြဲထြက္ေရးစစ္ေသြးၾကြ အဖြဲ႕အစည္း LTTE (Liberation Tigers of Tamil Eelam) တို႕အၾကား ျဖစ္ပြားေသာ စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ (တမီလ္က်ားအဖြဲ႕ဟု ေက်ာ္ၾကားသည္)။ (မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ အစိုးရဖက္မွ ပါ၀င္အားေပးသျဖင့္) ယင္းျပည္တြင္းစစ္၌ ေသာင္း ဂဏန္းမွ်အထိ သီရိလကၤာ မြတ္စ္လင္မ်ားမွာ တမီလ္က်ားအဖြဲ႕၏ ဦးတည္ သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ အိုးအိမ္ စည္းစိမ္မ်ားအား တမီလ္သူပုန္မ်ားမွ ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကသည္။

    ၄င္း စစ္ေသြးၾကြ တမီလ္က်ားအဖြဲ႕သည္ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ ထူေထာင္ရန္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ေျမာက္ပိုင္းျပည္နယ္ရိွ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား သုတ္သင္ဖယ္ရွားေရးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ သီရိလကၤာေျမာက္ပိုင္းတြင္ တမီလ္လူမ်ဳိး တစ္ရပ္တည္းသာရိွေသာ သီးျခား ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံ ဖန္တီးေရး ရည္မွန္းခ်က္အရ ေျမာက္ပိုင္းျပည္နယ္မွ မြတ္စ္လင္မ္ ၉၅၀၀၀ အား အဓမၼအင္အား သံုး ေမာင္းထုတ္ခဲ့ၾကသည္။

    ယင္းသို႕ေမာင္းထုတ္ခဲ့ျခင္းသည္ သီရိလကၤာမြတ္စ္လင္မ္မ်ား အၾကား ခါးသည္းသည့္ အရိပ္ဆိုး အျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္ေသြးၾကြ က်ားသူပုန္ေခါင္းေဆာင္ Vellupillai Prabhakaran က ေျမာက္ပိုင္းမွ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို ေမာင္းထုတ္ခဲ့ျခင္းအတြက္ တရား၀င္ ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ခဲ့သည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲလိုက္ကတည္းက ဂ်ဖ္နာသို႕ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားစြာ ျပန္လည္ကူးသန္းသြားလာခဲ့ၾကသည္။ မိသားစုအခ်ဳိ႕မွ ျပန္လည္ေရာက္ရိွလာၿပီး Osmaniya College ကို ျပန္ဖြင့္ရာ ယခုေသာ္ ေက်ာင္းသား ၆၀ ဦးရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ႏွစ္လံုးကိုလည္း ျပန္လည္မြမ္းမံဖြင့္လွစ္ ခြင့္ခဲ့သည္။  ဂ်ဖ္နာတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ ၂၀၀၀ ခန္႕ရိွလာေၾကာင္း၊ ၁၅၀၀ မွာ ေဒသခံျဖစ္ၿပီး က်န္သူမ်ားမွာ အျခားေဒသမွ ကုန္သြယ္ကူးသန္းသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ မြတ္စ္လင္မ္ေစ်းဆိုင္ ၁၀ခု ဖြင့္လွစ္လ်က္ရိွၿပီး ထပ္မံတိုးပြားမည္ဟု ယူဆရေၾကာင္း ဂ်ဖ္နာရိွ မြတ္စ္လင္မ္တစ္ဦးက ဆိုသည္။

    က်ားသူပုန္အဖြဲ႕ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ ၁၀ ႏွစ္နီးပါးအၾကာ (လက္ရိွႏွစ္မ်ား)တြင္မူ  ၄င္းတို႕၏ အဆက္အႏြယ္မ်ားသည္ ယခင္ ရည္ရြယ္ခ်က္္ေဟာင္းကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းရန္ ေဒသခံဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအခ်ဳိ႕ႏွင ့္ပူးေပါင္း၍  မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေအာင္ ႏိႈးေဆာ္လ်က္ရိွေပသည္။

    ကိုးကား- http://en.wikipedia.org/wiki/Islam_in_Sri_Lanka

  • ပဲခူးျမိဳ႕တြင္ ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ႏွင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး အလွဴေတာ္ေပးအပ္ပြဲ အခမ္းအနားက်င္းပခဲ့

    ဧျပီ- ၁၁- ၂၀၁၃

    ပဲခူးတုိင္းေဒသၾကိး ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ႏွင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး အလွဴေတာ္ေပးအပ္ပြဲ အခမ္းအနား ဧၿပီလ(၁၁)ရက္ေန႔တြင္ ပဲခူးၿမိဳ႔ ေရႊေမာေဓါ ဘုရား၀င္းရိွ ဗုဒၶအသံ သာသနာ့ နိဗၺာန္ ခန္းမတြင္ နံနက္ ၉ နာရီမွ ၁၁ နာရီထိက်င္းပခဲ့ပါသည္။

    အခမ္းအနားကုိ ပဲခူးတုိင္း သံဃာ့နာယက ဆရာေတာ္မ်ား၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴဘာသာနွင္.အစၥလာမ္ဘာသာမ်ားမွ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အစုိးရအဖြဲ.မွ တာ၀န္ရိွသူမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူမွဳ.ေရးအသင္း အဖြဲ.မ်ား၊ၿမိဳ.မိၿမိဳ.ဖမ်ား၊ တက္ေရာက္ခဲ.ၾကပါသည္။

    အခမ္းအနားတြင္ သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားမ်ား ေၿပာၾကားခဲ.ၿပီးလူမွဳ.ေရးအဖြဲ. အသီးသီးထံသုိ႔ အလွဴေငြစုစုေပါင္း သိန္း(၄၀)နီးပါးခန္. လွဴဒါန္းခဲ့ေၾကာင္းသိရိွရပါသည္။

    IMG_20130411_075722 IMG_20130411_081248 IMG_20130411_081317 IMG_20130411_081341 IMG_20130411_111111 IMG_20130411_111208

    ကိုးကား-http://legendarymanmm.blogspot.com/