October 24, 2012
M-Media
At Kyaut Phyu, more than 30,000 Muslims are being blocked on the bank of the stream. Rakhines are attacking them. Muslims are being killed one after after as they resist.
According to Daw Hla Kyi, everything in Kyuat Phyu had been burnt to the ground since before noon today. Rakhines are attacking Muslims with swords. Muslim men are resisting them, and women and children are running here and there.
October 24, 2012
M-Media
Reporting by Htun Taut
At 9:30 AM
“Rakhine Student Union is gathering people now to stage a rally at Lawkananda pagoda in Sittwe. They said their purpose is to expand teaching supports. They said they would call for removing Muslim villages from areas near Sittwe Technical College. The villages being targeted are Ka Din Pait, Bu May and BU May Latamar. The Student Union would also call for banning Muslim students from going to the same school with Rakhine students.”
ေအာက္တုိဘာ၊ ၅ ၊ ၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးရွင္ – ေမာင္ဇာနည္
Source: DVB မွ ေဆာင္းပါးကို M-Media မွ စီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆို တင္ျပပါသည္။
ဒီႏွစ္ေႏြ၌ ၿမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းတြင္ၿဖစ္ပြားခဲ႔ေသာ အဓိကရုဏ္း ကို ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလ်ွင္ ၿမန္မာၿပည္ အစိုးရအား ရခိုင္ၿပည္နယ္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ပံုႏွင့္ပက္သက္၍ ေစာင့္ၾကည့္ၿခင္းခံေနရသည္။ ေနၿပည္ေတာ္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါအ၀င္ ရခိုင္ၿပည္နယ္တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ ၿပည္တြင္းလံုၿခံဳေရး စစ္တပ္တို႔သည္ “လူသားဆန္မွဳ႕ ႏွင့္ လူသားအက်ဳိးၿပဳမွဳ႕” ဆိုသည္႔ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္အား အေပၚယံဟန္ၿပ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ ဟု ႏိုင္ငံၿပင္ပ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အထူးသၿဖင့္ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ဖိအားေပးလ်ွက္ရွိသည္။
ေနၿပည္ေတာ္ရွိ ၿပည္သူမ်ားအား ေရေပၚဆီ မမွန္မကန္ ထုတ္ၿပန္မွဳ႕မ်ား ထက္ ရွဳ႕ေထာင့္ေပါင္းစံုမွ ေလ႔ လာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ ညမထြက္ရ အမိန႔္ေၾကာင့္ မေသရုံတမည္ ခက္ခဲစြာေနထိုင္ဒုကၡေရာက္ေနၾကေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတို႔ အား ပိုမို ဒုကၡေရာက္ေစမည္ ၿဖစ္ေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ က စိုးရိမ္လ်က္ရွိသည္။
လူမ်ဳိးေရးခြဲၿခားမွဳ႕ ႏွင့္ ဖိႏွိပ္ခံရမွဳ႕မ်ားေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ၄င္းတို႔ ဘ၀တြင္ မည္သည့္အရာမ်ွ ဆံုးရွဳံးစရာ မက်န္သကဲ့သို႔ ခံစားေနရသည္။ သို႔ေသာ္ၿငားလည္း လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ၿဖတ္မွဳ႕၊ လူသားအခ်င္းခ်င္းဖိႏွိပ္မွဳ႕ ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးခြဲၿခားမွဳမ်ားသည္ ၄င္းတို႔၏ ဘ၀မ်ားအား ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ အက်ဥ္းခ်ထားသကဲ႔သို႔ မလြတ္ေၿမာက္ႏိုင္ေသာ ခရီးရွည္ၾကီး တစ္ခုပင္ၿဖစ္သည္။ ထို႔အၿပင္ အေမရိကန္ အမတ္ Derek Mitchell အား ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ အတူတကြေနထိုင္ရန္မွာ မၿဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း တရား၀င္ ထပ္တလဲ လဲ ေၿပာ ၾကားခဲ႔ေသာ ရန္လိုသည့္ လူမ်ားစု ရခိုင္ မ်ား က ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႕အား ၀ိုင္းရံလ်က္ရွိသည္။ အဆိုးရြားဆံုးမွာ မူကား အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသည္ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေၿပးေနရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား အား ခိုလံွဳခြင့္ မေပးၿခင္းပင္ၿဖစ္သည္။
ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ ၏ ဘက္မွ ေလ႔လာ ၾကည္လ်ွင္ ဗုဒၶဘာသာ လူမ်ဳိးေရး အစြန္းေရာက္မ်ား၏ ဖိႏိွပ္မွဳ႕ ပင္လယ္ထဲတြင္ ေမ်ာေနၾကရေသာ ၄င္းတို႔ အတြက္မွာ မူကား ေနၿပည္ေတာ္ သမၼတရံုးအပါအ၀င္ အၿခားေသာ စံုစမ္းေရး အဖြဲ႕မ်ား၏ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မွဳ႕မ်ားသည္ ၄င္းတို႔အတြက္ ေနာက္ဆံုး ဆံၿခည္တစ္မ်ွင္ကဲ႔သို႔ပင္ၿဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အေသအခ်ာ ေၿပာရမည္ ဆိုလ်ွင္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ထို စံုစမ္းမွဳ႕မ်ားအေပၚတြင္ ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာထားလ်က္ ရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ စံုစမ္းမွဳ႕မ်ား၏ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ တိုင္းၿပည္၏ လူမ်ဳိးေရးအရ ႏွင့္ ဘာသာေရးအရပါ အဖိႏွိပ္ခံရဆံုးေသာ ၄င္းတို႔၏ လမ္းဆံုး ေရာက္ေနမွဳ အေနအထားကို မီးေမာင္းထိုးၿပလိုက္သကဲ႔သို႔ၿဖစ္ၿပီး ၎တို႕ေမြးဖြားခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံ၊ ၎တို႕မ်ိဳးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံ (ၿမန္မာႏိုင္ငံ) ၏ တရား၀င္ ႏိုင္ငံသားၿဖစ္ေစေရး ၊ လူတန္းေစ့ လံုၿခံဳစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေစေရး ႏွင့္ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး တို႕ရရွိရန္ တို႔အတြက္ လည္း အစပ်ဳိး လိုက္ၿခင္းပင္ၿဖစ္သည္။
ဤအေၿခအေနမ်ားအေပၚတြင္ ေနာက္ထပ္လည္း စိုးရိမ္ပူပန္မွဳ႕မ်ားနဲ႕ ဆက္လက္က်န္ရွိေနေသးပါ သည္ ။
ၿမန္မာႏိုင္ငံစစ္အစိုးရ အေနၿဖင့္ ယခုကဲ႔သို႔ မေသခ်ာ မရွင္းလင္းမွဳ႕မ်ား ရွိခဲ႔ေသာေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ လြန္စြာစိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကပါသည္။
အေရးၾကံဳလာၿပီဆိုလ်ွင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား အားလည္း အသံုးခ်ခံအေနၿဖင့္ ၿပဳ လုပ္ၿခင္းက စၿပီး နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္းေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ ၿပည္သူႏွစ္သန္းေက်ာ္အား လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမွဳ႕ အကူအညီမ်ား အား ပိတ္ပင္သလို ၊ ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ရဟန္းမ်ား ဆႏၵၿပမွဳ႕မ်ား ကဲ႔သို႔ေသာ အၿဖစ္အပ်က္မ်ား အေပၚတြင္ စစ္အစိုးရ၏ အကြက္က်က် လိမ္ၿခင္း၊ အမွန္အား မဟုတ္မမွန္ လုပ္ၾကံၿခင္း ၊ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ အၿမင္မ်ား အေပၚတြင္ ဥပကၡာ ၿပဳၿခင္းတို႔ေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ လြန္စြာ ပူပန္လ်က္ရွိၾကသည္။
ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ သမိုင္းဆိုင္ရာ ေတြ႕ရွိေလ႕လာခ်က္မ်ားအရ ရိုဟင္ဂ်ာ ဓါးစာခံမ်ား (သို႔မဟုတ္) ၿမန္မာ့ အပယ္ခံမ်ား အတြက္မွာမူ ႏိုင္ငံတကာပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို ဟန္ၿပလုပ္ေဆာင္ေနေသာ ေနၿပည္ေတာ္ သမၼတရုံး သည္ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဆိုးရြားဆံုးေသာ အဖိႏွိပ္ခံလူမ်ဳိးစုတို႔၏ အေၿခအေနကို ခ်က္ခ်င္း ဆိုသလို ကာကြယ္ေပးရန္ တာ၀န္ ရွိေၾကာင္း ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႔၏ ဗုဒၶဘာသာအစြန္းေရာက္လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရးခြဲၿခား ခံေနၾကရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ ရပ္တည္ မွဳ အား တရား၀င္ လူသိထင္ရွားေစရန္ ကုလသမဂၢ အကူအညီရယူၿပီး OIC ႏွင့္ US စံုစမ္းေရး အဖြဲ႔တို႔က ထုတ္ၿပန္ေပးရန္ၿဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ၿငားလည္း ၿပည္တြင္းေနထိုင္သူ မ်ားက သမၼတသိန္းစိန္၏ စစ္အစိုးရသည္ လူမ်ဳိးေရး အဓိကရုဏ္း ႏွင့္ ယခုလက္ရွိ ၿဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ လူမ်ဳိးေရးအစြန္းေရာက္ လူမ်ဳိးေၾကာက္ေရာဂါ တို႔ ၿဖစ္လာေစရန္ လုပ္ၾကံလွည့္ဖ်ားသည္ဟု သံသယရွိေနၾကသည္။
ရခိုင္လူမ်ဳိးဗုဒၶဘာသာမ်ား၊ ရဲမ်ား၊ ေဒသခံမ်က္ၿမင္သက္ေသမ်ား ႏွင့္ အဓိကရုဏ္း၏ သားေကာင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ႏွင့္ေတြ႕ဆံု စကားေၿပာခြင့္ရေသာ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္စြာေၿပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူမ်ားရဲ႕ မကြယ္မ၀ွက္တမ္း စံုစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚ သံသယၿဖင့္ စြပ္စြဲ ေၿပာဆိုမွဳ႕မ်ားအတြက္ မဖံုးကြယ္ႏိုင္ေသာ တိက်ေသာ သက္ေသခိုင္မာမွဳ႕ အမွန္တရားပင္ၿဖစ္သည္။
သိန္းစိန္ အစိုးရ၏ ဤလူမ်ဳိးေရး အဓိကရုဏ္းအေပၚ တရား၀င္ ေၿပာၾကား ခ်က္မ်ားတြင္ ယခုထက္တိုင္ လူသိရွင္ၾကား မထုတ္ေဖာ္ဘဲ ထိန္ခ်န္လ်ွဳိ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားသည္ ပိုမို ဆူပူမွဳ႕ၿဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားၿဖစ္သည္။
ပိုမိုဆိုးရြားသည္ကား NLD ပါတီ၀င္မ်ားႏွင့္ အတူသြားေရာက္ခဲ႔ေသာ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ အတြင္းက ၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဒီပဲယင္း အေရးအခင္းအေပၚ ေနၿပည္ေတာ္ရုံး၏ မဟုတ္မမွန္ ေဖာ္ၿပခ်က္မ်ားကိုသာ ထပ္တလဲလဲ ေၿပာၾကားခဲ့ၿပီး ယခုလက္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႔က်င္ေရး အဓိကရုဏ္းအေပၚ တာ၀န္ရွိမွဳကိစၥသည္ “လ်ွိဳ႕၀ွက္ခ်က္” အၿဖစ္သာ က်န္ေနခဲ႔ေပသည္။
သူမသည္ ပို၍ သိသင့္ပါသည္။ အမွန္တကယ္တြင္ ကြ်န္ေတာ္၏ ႏို္င္ငံတြင္း ေလ့လာ သုေတသနၿပဳသူမ်ားဖက္မွ ေတြ႕ရွိတင္သြင္းေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ (၁၉၆၂) တြင္ စစ္အစိုးရ အာဏာသိမ္းယူစဥ္ကတည္းက အဆိုးရြားဆံုးေသာ လူမ်ဳိးေရး-ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းမ်ားၿဖစ္လာေစရန္ ေနၿပည္ေတာ္ရုံးမွ တမင္တကာ အကြက္ဆင္ ၾကံေဆာင္ေနသည္ကို ေဖာ္ၿပလ်က္ရွိပါသည္။
အစကေနၿပန္ေၿပာင္းေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလ်ွင္ ၿပည္တြင္းသတင္းေထာက္မ်ားသည္ ေနၿပည္ေတာ္ရုံးသို႔ မကြယ္မ၀ွက္တမ္း ပြင့္လင္းစြာ ဘာေၾကာင့္ ရခိုင္-ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးအခင္းၿဖစ္သလဲ ဘယ္လို စတင္ၿဖစ္ပြားသလဲဆိုတာေတြကို ေမးရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားၿဖင့္ ဇြန္လ (၄) ရက္ေန႔တြင္ Ministry of Borders affairs မွ ထုတ္ၿပန္သည့္ ၿမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ၏ “ၿမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ၿပည္နယ္ရွိလက္ရွိအေၿခအေန” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ၿဖင့္ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မသီတာေထြးအား မြတ္စလင္အမ်ဳိးသား သံုးဦးမွ မုဒိမ္းက်င့္သည္ဟူေသာ မေဖာ္ၿပအပ္သည္႔ သတင္းအားေဖာ္ၿပလိုက္ၿခင္းသည္ ေနာက္ငါးရက္ အၾကာတြင္ ရခိုင္ၿပည္နယ္တြင္း ၿပႆနာၿဖစ္ပြားေစရန္ အစပ်ဳိးေပးလိုက္ၿခင္းပင္ၿဖစ္သည္။
ေနာက္ဆက္တြဲၿဖစ္ရပ္မွာမူ ၿမန္မာၿပည္ အေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ားက ေဒသခံမဟုတ္သည့္ ဘာသာေရးကိစၥၿဖင့္လာေရာက္ေသာ မြတ္စလင္ ခရီးသြားဆယ္ေယာက္အား ဘတ္စကားေပၚမွ ဆြဲခ်ကာ ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ အခ်ိန္၌ မေသမခ်င္း ရိုက္သတ္လိုက္ၿခင္းပင္ၿဖစ္သည္။
ကြဲၿပားစြာေတြ႔ရွိခ်က္မ်ား အရ မသီတာေထြး အသတ္ခံရေသာကိုယ္ခႏၶာတြင္ မုဒိမ္းမွဳ႕က်ဴးလြန္ထားၿခင္း တစ္စံုတစ္ရာ မရွိေၾကာင္းနဲ႕ မုဒိမ္းမွဳ႕ေၿမာက္ေၾကာင္း အတင္းအဓမၼ လက္မွတ္ ထိုးခိုင္းၿခင္းသာၿဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရ မွဳ႕ခင္းဆရာ၀န္က ကြ်န္ေတာ့္ သုေတသနၿပဳ သူမ်ားထဲမွ တစ္ဦးကို ေၿပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ၿမန္မာ့ ၿပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာန သည္ ဘာေၾကာင့္ တရားခံသံုးေယာက္ကို မြတ္စ္လင္မ္မ်ားဟု မဟုတ္မမွန္ ေရးသားေဖာ္ၿပၿပီး အမွန္တကယ္တမ္းတြင္ တရားခံ ထက္ထက္ဆိုသူမွာ ဗုဒၶဘာသာၿဖစ္ေနသည္ကို ဘာေၾကာင့္မေဖာ္ၿပခဲ့တာပါလဲ ?
ေနာက္ထပ္ၿပီးေတာ့လည္း မသီတာေထြးသည္ အသတ္မခံရခင္နဲ႔ပစၥည္းမ်ားလုယက္မခံရခင္မွာ မုဒိမ္းက်င့္ခံရပါတယ္လို႔ ထင္ထင္ရွားရွားမွားယြင္းစြာေဖာ္ၿပခဲ႕တဲ႔ ဒီ မွားယြင္းေသာေဆးစစ္ခ်က္ကို လည္း ဘာေၾကာင့္ေဖာ္ၿပရတာလဲ?
မုဒိမ္းမွဳ႕ဆိုသည္မွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းတြင္ၿဖစ္ေနက်ၿဖစ္ေသာ အလြန္ဆိုး၀ါးေသာ ရာဇ၀တ္မွဳၿဖစ္ပါသည္။ ၿမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာေတာ့ ရာဇ၀တ္မွဳ႕ အားလံုးထဲမွာ ဒီမုဒိမ္းမွဳ႕ဆိုတာ အဆိုး၀ါးဆံုးေသာ ရာဇ၀တ္မွဳ႕ပါ။ မုဒိမ္းမွဳ႕ က်ဴးလြန္သူသည္ အၿမဲတမ္းအၿပစ္တင္ခံေနရေပသည္။ တစ္ခါေထာင္က်ၿပီဆိုသည္ႏွင့္ အၿခားေထာင္သားမ်ားက ထို မုဒိမ္းမွဳ႕ က်ဴးလြန္သူအား အၿမဲတမ္းရန္ရွာ အႏိုင္က်င့္ေနေပေတာ့သည္။
၄င္းအၿပင္္ “မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသားသံုးဦးမွ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးအား မုဒိမ္းက်င့္ၿခင္း ” ဆုိေသာ ေခါင္းစဥ္ၿဖင့္ ေသခ်ာစြာ စံုစမ္းထားၿခင္းမရွိေသာ သတင္းအား အဂၤလိပ္၊ၿမန္မာ ႏွစ္ဘာသာၿဖင္႔ ဇြန္လ (၄)ရက္ေန႔ထုတ္ သတင္းစာမ်ားတြင္ တရား၀င္ ထုတ္ၿပန္ေၾကၿငာလိုက္သည္႔ ၿပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ ဘာအက်ဳိးအၿမတ္မ်ား ရွိမည္လဲ?
ပို၍ဆက္စပ္ ေလ႔လာလိုက္ေသာအခါ တရားခံ ထက္ထက္တစ္ေယာက္ သူ႕၏ အမွဳ႕စစ္မည့္ရက္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနစဥ္အတြင္း အခ်ဳပ္ခန္း၌ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အဆံုးစီရင္ သတ္ေသသြားပါသည္ဟု ၿမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားက ေၾကၿငာခဲ႕ပါသည္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံအက်ဥ္းေထာင္မ်ားနဲ႔ အခ်ဳပ္ခန္းမ်ားသည္ လူတစ္ေယာက္ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသရေလာက္ေအာင္ အေနအထားေတြမရွိပါဘူး။ ဟိုးအရင္ ႏိုင္ငံေရးမွဳ႕နဲ႔ေထာင္က်ဖူးတဲ႕ ေထာင္သား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔က ေထာင္သံတိုင္ေနာက္မွာ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ ေသေၾကာင္းၾကံတယ္ဆိုတာ မၿဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုေပးၾကပါလိမ့္မည္။
သမၼတ သိန္းစိန္အစိုးရသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ-ရခိုင္ အေရးအခင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအတြင္း ေက်ာ္ၾကားေသာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အသိပညာရွင္ အတတ္ပညာရွင္ မ်ားပါ၀င္ေသာ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဖြဲ႔ေပးၿပီး သံုးရက္အၾကာတြင္ ထက္ထက္၏ အမ်ဳိးသမီးအေလာင္းအား ေရတြင္းထဲ၌ ေတြ႔ရွိရေလသည္။ သူမသည္ ေရတြင္းထဲသို႔ မေတာ္တဆ ၿပဳတ္က်ၿပီး ေရနစ္ ခဲ႔ေလသလား ဒါမွမဟုတ္ အၿခားလိမ္လည္မွဳ႕တစ္ခုခုမ်ား ရွိေလမလား ?
ေနာက္ထပ္၍ ဌာနဆိုင္ရာေၿပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူမ်ား၏ တရား၀င္ေၿပာၾကားခ်က္မ်ားအရ ယခုကဲ့သို႔ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္မ်ားရဲ႕ ဘာသာေရးခရီးမွ ၿပန္လာေသာ မြတ္စလင္မ္ (၁၀)ဦးအား ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔တြင္ ရိုက္သတ္လိုက္ေသာၿဖစ္ရပ္သည္ ေမလ (၂၈)တြင္ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးအား မုဒိမ္းက်င့္သတ္ၿဖတ္မွဳ႕အတြက္ ကလဲ့စားေခ်လိုက္ၿခင္းၿဖစ္သည္ ဟု ေၿပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ၿမန္မာၿပည္ ေရာက္ ေလ့လာစံုစမ္းသူမ်ားရဲ႕ ေဒသခံ မ်က္ၿမင္သက္ေသမ်ားအေပၚ ေတြ႕ဆံုေမးၿမန္းခ်က္မ်ားအရ ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔တြင္ လမ္းခရီးတစ္ေလ်ွာက္ ခရီးသြားဘတ္စ္ကား စုစုေပါင္း ေၿခာက္စီးရွိေၾကာင္းသိရွိရပါသည္။ ၄င္းၿပင္ ၿမန္မာ့သတင္းအဖြဲ႕၏ ဇြန္လ (၄)ရက္ေန႔တြင္ ၿမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ လူေပါင္း (၃၀၀)က တိုက္ခိုက္သည္ဆိုသည့္ ခန္႔မွန္းေဖာ္ၿပခ်က္အရ မည့္သည့္ ဘတ္စ္ကားအား အၾကမ္းဖက္မည္ဆိုသည္ ကို အတိအက် သိရွိပံုရပါသည္။
မၾကာေသးမီက ကြ်န္ေတာ္ ၿမန္မာၿပည္သို႔ စာတစ္ေစာင္ေပးပို႔ခဲ႔ပါေသးတယ္။ ဒီလူဆယ္ေယာက္ကို သတ္တဲ့သူေတြကို ဘာ့ေၾကာင့္ မဖမ္းရသလဲ ၊ ဖမ္းဖို႔ မၾကိဳးစားရသလဲလို႔လဲ ေမးခဲ့ပါတယ္။ ၿပည္တြင္း အာဏာပိုင္မ်ားက ရခိုင္မ်ားက ရဲေတြရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမွဳ႕မွန္သမ်ွမွာ ပူးေပါင္းပါ၀င္ဖို႔ ၿငင္းဆန္ခဲ႔ပါတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီအၿပစ္မဲ႔ေသာ လူဆယ္ေယာက္ အား သတ္ၿဖတ္မွဳ႕ ပါ၀င္ပါတယ္လို႔ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမ်ွ သတင္းေပးေဖာ္ထုတ္ေၿပာၾကားလိမ့္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း သိလိုက္ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီေအာင္ၿမင္ေနတဲ႔ ၿမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်စဥ္က ဘာမ်က္ၿမင္သက္ေသမွ မလိုခဲ႔ပါဘူး။ အစိုးရအေနၿဖင့္ သမရိုးက်မဟုတ္ေသာ အၿဖစ္အပ်က္မ်ားကိုေတာင္ ေစာင့္ၾကည့္ၿခင္း၊ ဓါတ္ပံုရိုက္ၿခင္း ၊ ဗြီဒီယိုရိုက္ၿခင္းေတြဆိုတာ လုပ္ေနၾကပါ။ (၂၀၀၅) ခုႏွစ္နဲ႕ (၂၀၀၆) ခုႏွစ္တြင္ ကြ်န္ေတာ္ ရန္ကုန္နဲ႕မႏၱေလးတြင္ စစ္အစိုးရ၏ ဧည့္သည္ အၿဖစ္ေရာက္ရွိစဥ္က နံနက္တိုင္း လူငယ္ပိုင္း စံုေထာက္မ်ားသည္ လြယ္အိတ္္မ်ားတြင္ ဒီဂ်စ္တယ္ကင္မရာမ်ားထည့္၍ ေစ်းမ်ား ၊ ကားမွတ္တိုင္မ်ား ရထားဘူတာရံုမ်ား ႏွင့္ အၿခားရာဇ၀တ္မွဳ႕ ၿဖစ္ပြားႏိုင္ရာေနရာမ်ားကို အသီးသီးထြက္ခြာသြားတာကို ကြ်န္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္ ၿမင္ခဲ့ပါတယ္။
အာဏာပိုင္မ်ားက ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔ ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ လမ္းေပၚမွာ လူေတြကို ရိုက္သတ္ေနတာကို ရဲေတြနဲ႕ စံုေထာက္ေတြ အေသအခ်ာ မွတ္တမ္းတင္ ဓါတ္ပံုရိုက္ဖို႔ အေၿခအေနေတြ ရွိေနပါလ်က္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဘာေၾကာင့္ ဓါတ္ပံုသက္ေသ ဒါမွမဟုတ္ ဗြီဒီယိုမွတ္တမ္း တစ္ခု မွ မရွိရတာလဲ ? တရားခံေတြကို အဲ့ဒီ့ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ကင္မရာေတြ ဗြီဒီယိုေတြက ေန တဆင့္ ခ်က္ခ်င္းေၿခရာခံ ဖမ္းမိႏိုင္ေၿခအမ်ားဆံုးပါ။
ေနၿပည္ေတာ္ရုံးရဲ႕ တရား၀င္ ထုတ္ၿပန္ခ်က္ေတြကို ၾကည့္မည္ဆိုလ်ွင္ စစ္အစိုးရဟာ တရားမ်ွတမွဳ႕ကို လံုး၀မလိုလားသည္မွာ အၾကမ္းဖက္ခံရေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားရဲ႕အေၿခအေနကို တိုင္းတာၿခင္းၿဖင့္ သိရွိႏိုင္ပါသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသည္ ဒီလူမ်ဳိးေရး အဓိကရုဏ္း ကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားေသာ ၄င္းတို႔၏ Riot Inquiry Commission ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ားကိုေတာင္ လ်စ္လ်ဴရွဳ႕ လ်က္ရွိသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ႔ ကုလသမဂၢအစည္းအေ၀းတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က သူ၏ သမၼတရုံး အရာရွိမ်ားသည္ မည္မ်ွ ခိုင္မာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေၾကာင္းႏွင့္ ထို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔တြင္ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုၿဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေၾကာင္းကိုလည္း ဟန္ၿပ ေၿပာ ဆိုခဲ႔သည္။
ထို Commission ရဲ႕အနီးကပ္ စံုစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အေပၚတြင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ ၿမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းတြင္ လံုၿခံဳေရး အင္အား အကန္႔အသတ္မရွိ တိုးခ်ဲ႕ထားရွိဖို႔ Commission ရဲ႕ေတာင္းဆိုမွဳ႕ကိုလည္း အစိုးရမွ ပ်က္ကြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ဒါ့အၿပင္ အစိုးရသည္ ရခိုင္မ်ား ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚတြင္ တာ၀န္ပ်က္ကြက္လ်က္ရွိၿပီး ရခိုင္အမ်ဳိးသမီး အား မုဒိမ္းက်င့္လူသတ္သည္ဟု စြပ္စြဲထားေသာ က်န္ရွိေနေသးတဲ႔ အခ်ဳပ္က်ေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသားႏွစ္ဦးအေၾကာင္းကိုလည္း ထိန္ခ်န္ထားပါတယ္။
အစိုးရသည္ ေနၿပည္ေတာ္မွ ေန၍ လံုၿခံဳေရးအင္အားမ်ားတိုးခ်ဲ႕ရမည့္အစား ၿမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းမွ အဓိကရုဏ္းအား ကရင္ၿပည္နယ္ ဖားအံၿမိဳ႕အပါအ၀င္ အၿခားေသာ ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ ၿပန္ႏွ႔ံေစၿခင္းအားၿဖင့္လည္း ႏို၀င္ဘာလ ၄င္း၏ အမွဳ႕ပိတ္ရက္မတိုင္မီ အေၿခအေနကို ပိုမို ရွဳပ္ေထြးခက္ခဲသြားေစသည္။
သိန္းစိန္အစိုးရသည္ ၄င္း၏ တရား၀င္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမွဳ႕ေကာ္မရွင္ သည္ ၿမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္းတြင္ၿဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ လူမ်ဳိးေရး အဓိကရုဏ္း၏ ဇစ္ၿမစ္ အေၾကာင္းအရင္းကို ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ စံုစမ္းမွဳ ၿပဳရန္ အဆံုးအၿဖစ္ ေပးသည့္အသြင္ ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ေဒသတြင္းေရာက္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား အေနၿဖင့္ သမၼတ သိန္းစိန္ အစိုးရ၏ တကယ္ၿဖစ္ရပ္မွန္ ဒုႏွင့္ေဒးကိစၥရပ္မ်ားကို တူးဆြ ေဖာ္ထုတ္ရုံသာမက ဘယ္လို မဟုတ္မမွန္လုပ္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္လ်က္ရွိသည္။
ပိုၿပီး အေသးစိတ္ေၿပာရမယ္ဆိုရင္ အစိုးရသည္ ၿပည္တြင္းေရာ ၿပည္ပက ပါ တိုက္ရိုက္ ပါ၀င္ စြက္ဖက္တာကို မလိုလားပါဘူး။ တနည္းဆိုလ်ွင္ ရိုဟင္ဂ်ာေထာင္နဲ႔ခ်ီ အႏိုင္က်င့္ခံေနရတာေတြ ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြေနထိုင္ရာ အိမ္ေတြကို မီးရွဳိ႕ေနတာေတြကို လံုၿခံဳေရးရွိလ်က္နဲ႔ သိသိၾကီး လုပ္ခြင့္ၿပဳရုံမ်ွမက ၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အေပၚ ပစ္မွတ္ထားတဲ႔ ဒီ အဓိကရုဏ္းမီးကိုလည္း ေမႊးေပးေနၿခင္းလည္း ၿဖစ္သည္။
အစိုးရ အဖြဲ႔၀င္တစ္ေယာက္ က ကြ်န္ေတာ့္ကို ယခုလို တရား၀င္ေၿပာခဲ့ပါတယ္ ။ “အေရးအၾကီးဆံုးကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘာ မြတ္စ္ကို မွ မလိုခ်င္တာပါ၊ ဒါေပမယ့္ အားလံုးကို သတ္ဖို႔ဆိုတာလည္း မၿဖစ္ႏိုင္ေသးဘူး” လို႔ ၄င္းက ေၿပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ေနၿပည္ေတာ္ အစိုးရအေနၿဖင့္ မလိုလားေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ်ားကို ရွင္းလင္း သုတ္သင္ရန္ ရခိုင္အစြန္းေရာက္မ်ားကို တရား၀င္ တာ၀န္ၾကီး ေပးလိုက္ၿပီလား?
တိုင္းၿပည္၏ ႏိုင္ငံေရးေၿပာင္းလဲစဥ္ ကာလအတြင္း ဆုိး၀ါးေသာ လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုဏ္း ဘယ္လိုၿဖစ္တယ္ ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္လာတယ္ဆိုတာ မည္မ်ွပင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္ရွိရွိ OIC ႏွင့္ ၿမန္မာ့ Presidential Riot Inqurity Commission တို႔သည္ ၿမန္မာအစိုးရအေနၿဖင့္ ႏိုင္ငံတကာစံုေထာက္မ်ားနဲ ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ လိုေၾကာင္း လိုလိုလားလားေတာင္းဆိုသင့္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္၍ သူတို႔ အေနၿဖင့္ သမၼတ သိန္းစိန္ အစိုးရ သည္ ထို စံုစမ္းေလ႔လာသူမ်ားအေပၚတြင္ လံုၿခံဳေရး အၿပည့္အ၀ခ်ထားရန္ ၊ အထူးသၿဖင့္ ဗမာ ေဒသခံတို႔အေနၿဖင့္ ၊ ေဒသခံ ရခိုင္မ်ားႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အား တန္းတူညီမ်ွ လံုၿခံဳေရးထားရွိၿပီး အင္တာဗ်ဴးေတြ႔ဆံုမွဳ႕ၿပဳလုပ္ရန္ ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အေထာက္အထား သက္ေသ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကိုလည္း စနစ္တက် ထိန္းသိမ္းထားရန္တို႔အတြက္လည္း ေဖာ္ၿပသင့္ပါတယ္။
ယခုအခါတြင္မူကား ႏိုင္ငံေရးအေရၿခံဳ စစ္အစိုးရႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးခြဲၿခားမွဳ႕ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္မ်ားလက္တြင္းမွာ ကမၻာၾကီး က ပါ သူတို႔ ကို အမွန္တကယ္ စြန္႔ပစ္သြားသလားဟု ခံစားေနၾကရရွာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ အတြက္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို တားဆီးပိတ္ပင္ေနေသာ ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ အစိုးရတို႔သည္ အမ်ား၏ အာရုံစိုက္ၿခင္းကို ခံေနရေပသည္။
အကယ္၍သာ စံုေထာက္မ်ားက ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္မဲ႔လ်က္ရွိေသာ အိမ္ေၿခမဲ႔ေနေသာ အၾကီးအက်ယ္ လူမ်ဳိးေရး အၾကမ္းဖက္မွဳ႕တို႔ၿဖင့္ရင္ဆိုင္မွဳ႕ေနၾကရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ အေၿခအေနမ်ားကို ေတြ႔ရွိေဖာ္ထုတ္ေပးမည္ဆိုပါက ေကာ္မရွင္မ်ား မစ္ရွင္မ်ား ၏ မွန္ကန္ထိမိေသာ စံုစမ္းမွဳ႕မ်ားသည္ ကမာၻ႔ လူနည္းစု အဖိႏွိပ္ခံ လူတန္းစားတို႔အတြက္ ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ေရာင္ၿခည္သန္းေသာ ခရီးရွည္ၾကီးတစ္ခုပင္ၿဖစ္သည္။ ။
DVB မွ ေဆာင္းပါးကို M-Media မွ စီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆို တင္ျပပါသည္။
October 24, 2012
M-Media
Reporting by Htun Taut
At 4:45 AM
A local resident at Kyat Phyu talked to M-Media at 4:45 AM today. At the moment he was talking to us in tears, he was running. “I am from Kyaut Phyu. The situation is very bad here. Yesterday, they [Rakines] started burning houses at about 7 AM in Pait Te (aka Pait Seit). 60 houses and one mosque were burnt down by Rakhines. We tried to extinguish fire, but the Fire Department did not allow us to do. The army shot people who went to extinguish fire. Now 5 people have been shot dead and 8 injured. Out of 8 people, two were chopped by Rakhines with swords. We are minority, how can we resist them? So, we have to run away. Rakhines shot us with jingali [local weapon similar to arrow]. The army and police also shot people. We have only a stream to run to. Now we have put women and children on boats. The Navy said they would shoot us if we start boat engines. What should we do? We don’t have anywhere to run to? Please pray for us”.
At 9:18 AM
Another local resident talked to M-Media at 9:18 AM. “Now Rakhines are setting fire on Muslims’ wards from all four sides. There are Rakhine houses in these wards. But their houses are smalls. We don’t have anywhere to go. What can we do”.
ေအာက္တုိဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၂
M-Media
သတင္း – ထြန္းေတာက္
ရခိုင္တြင္ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္းျဖစ္ေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအား ေနာက္ဆုံးရရွိေသာ သတင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္အၾကမ္းဖက္သမား၏ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္ရင္း ေျပာျပလာတဲ့ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ရဲ႕ အသံမ်ားျဖစ္ပါတယ္။
၂၄.၁၀.၂၀၁၂ (မနက္ ၄း၄၅ နာရီ)
“ကၽြန္ေတာ္ ေက်ာက္ျဖဴကပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာက္ျဖဴမွာ တအားဆုိး၀ါးေနၿပီဗ်ာ။ မေန႔(၂၃.၁၀.၁၂)က ညဘက္(၇)နာရီေလာက္မွာစၿပီး မီး႐ႈိ႕တယ္။ ေက်ာက္ျဖဴ ပိုက္သည္(ပိုက္ဆိပ္)ရပ္ကြက္မွာ။ အိမ္ေျခ(၆၀)ေက်ာ္နဲ႔ ဗလီ ၁-လုံး မီးေလာင္သြားၿပီ။ ရခိုင္ေတြမီး႐ႈိ႕လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြက မီးေလာင္တ့ဲအိမ္ကုိ မီးသတ္ရင္ အသတ္မခံဘူး။ (မီးၿငိမ္းသတ္တာကုိ မီးသတ္တယ္လုိ႔ ေျပာေၾကာင္းသိရသည္။) မီးသတ္ဖုိ႔သြားတာနဲ႔ စစ္တပ္က ေသနတ္နဲ႔ပစ္တယ္။ အခု ေသနတ္ပစ္ခံရလုိ႔ ေသသြားတာ(၅)ဦးရွိၿပီ။ ၈-ေယာက္ ဒဏ္ရာရတယ္။ ၈-ေယာက္မွာ ၂-ေယာက္က ရခိုင္ေတြက ဓါးနဲ႔ခုတ္တာ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က လူနည္းစုပဲဗ်ာ ဘယ္လုိလုပ္ျပန္ၿပီး ခုခံႏိုင္မွာလဲ။ ထြက္ေျပးၾကရတာပါ။ ရခိုင္ေတြက ဂ်င္ဂလိေတြနဲ႔လိုက္ပစ္တယ္။ စစ္တပ္နဲ႔ရဲက ေသနတ္နဲ႔ပစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေျပးစရာ ေရေခ်ာင္းဘက္ပဲရွိတယ္။ အခု ကေလးတခ်ဳိ႕နဲ႔ အမ်ဳိးသမီးတခ်ဳိ႕ကုိ စက္ေလွေတြေပၚမွာ ထားထားတယ္။ စက္ေလွေမာင္းတာနဲ႔ ေရတပ္က ပစ္မယ္ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ ေျပးစရာေနရာလည္းမရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘာလုပ္ရမွာလဲဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြအတြက္ ဆုေတာင္းေပးၾကပါဗ်ာ။”လုိ႔ ေက်ာက္ျဖဴ ပိုက္သည္ရပ္ကြက္ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက ေျပးလႊားပုန္းေရွာင္ရင္း ငုိၿပီးေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
၂၄.၁၀.၁၂ (မနက္ ၉း၁၈ နာရီ)
“အခု ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ေပၚက မြတ္စလင္မ္ရပ္ကြက္ေတြကုိ ေလးဘက္ေလးတန္ကေန စၿပီး မီး႐ႈိ႕ေနတယ္။ မြတ္စလင္မ္ရပ္ကြက္မွာ ရခိုင္အိမ္တခ်ဳိ႕လည္း႐ွိတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ သူတုိ႔အိမ္ေတြကေတာ့ ေသးေသးေလးေတြပါ။ မြတ္စလင္မ္ေတြ ဘယ္မွ ေျပးစရာေနရာမ႐ွိေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္ကုိေျပးရမွာလဲ။ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဗ်ာ။” လုိ႔ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။