ေနာက္တန္းတြင္ ယာဘက္ ဒုတိယေျမာက္ရပ္ေနသူသည္ ဦးေဖခင္ျဖစ္သည္။
ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးရဲ႕ လုပ္ငန္းတာဝန္ အခ်ဳိ႕ကို ေနာက္တန္းကေန အပင္ပန္း အဆင္းရဲခံၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ တစ္ဦးက ဦးေဖခင္(ေနာင္-သံအမတ္ႀကီး)
သမိုင္းဝင္ ပင္လံု စာခ်ဳပ္ႀကီးကို ျပည္မ-ေတာင္တန္း ပူးေပါင္းေရးအတြက္ (၁၂၊၂၊၁၉၄၇)ရက္မွာပဲ ေအာင္ျမင္စြာ ခ်ဳပ္ဆိုႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ပင္လံု စိတ္ဓာတ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားအားလံုး ခ်စ္ၾကည္ ရင္းႏွီးစြာ ျပည္မ-ေတာင္တန္း ပူးေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရး အရယူဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တကြ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးက မားမားမတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးရဲ႕ လုပ္ငန္းတာဝန္ အခ်ဳိ႕ကို ေနာက္တန္းကေန အပင္ပန္း အဆင္းရဲခံၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ တစ္ဦးက ဦးေဖခင္(ေနာင္-သံအမတ္ႀကီး) ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေဖခင္ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြကို ေလ့လာၾကရေအာင္။
(၂၇၊၈၊၁၉၁၂) ရက္ ဖြားျမင္ခဲ့တဲ့ ေပ်ာ္ဘြယ္ၿမိဳ႕နယ္ ဇာတိ ကိုေဖခင္ဟာ ဖခင္ျဖစ္သူက ကန္ထ႐ိုက္တာ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး အစ္ကိုႀကီးျဖစ္သူ ေရွ႕ေန ဦးဘသန္းရွိရာ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ပါတယ္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ABM ေက်ာင္း တက္စဥ္ ကိုသန္းထြန္း (ေနာင္-ဗကပ)၊ ကိုဝင္း (ေနာင္-တကၠသိုလ္ လက္ေရြးစဥ္/ေဘာလံုး)တို႔နဲ႔ ခင္မင္ခဲ့တယ္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ကယ္လီေက်ာင္းက (၁၀)တန္း ေအာင္ၿပီး ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ပဲခူးေဆာင္မွာ ေနထိုင္ရေတာ့ ကိုေအာင္ဆန္း(ေနာင္-ဗိုလ္ခ်ဳပ္) နဲ႔ မိတ္ေဆြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ကိုႏု၊ ကိုသန္းထြန္း၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ကိုသိန္းေဖတို႔နဲ႔ ရင္းႏွီးခဲ့တယ္။ B.A ၀ိဇၨာဘြဲ႕ရၿပီး B.L ဥပေဒသင္တန္းကို တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။
ႏိုင္ငံေရး နယ္ထဲ ေရာက္လာပုံက
ကိုေဖခင္ကို ႏုိင္ငံေရးနယ္ထဲ တြန္းပို႔လိုက္တဲ့ ပထမဆံုး အေၾကာင္းအခ်က္က အဂၤလိပ္တို႔ရဲ႕ စစ္ၿပီးေခတ္ ေတာင္တန္းေဒသ စီမံကိန္းျဖစ္တယ္။ (မစၥတာ စတီဗင္ဆင္ ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲခဲ့တယ္လို႔ အဆိုရွိတယ္)။ အဲဒီမွာ ျမန္မာျပည္မကို မလႊဲသာလို႔ လြတ္လပ္ေရး ေပးရရင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း စတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသကို ခၽြင္းခ်န္ထားဖို႔ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္(၃၀) ၾကာမွ Dominion Status (ဒိုမီနီယံအဆင့္) တစ္ဝက္တစ္ပ်က္ လြတ္လပ္ေရး ေပးဖို႔ စီမံကိန္း ျဖစ္တယ္။ ဆင္းမလားၿမိဳ႕မွာ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အဲဒီ စီမကိန္းမွာ (၁) ျပည္မ အစိုးရ၊ (၂) ေတာင္တန္းေဒသ အစိုးရဆိုၿပီး (၂)ဖြဲ႕ ျဖစ္မယ္။ အဲဒါက ေနာက္ပိုင္းမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔လည္း လန္ဒန္ အစည္းအေဝးမွာ ကန္႔ကြက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ လွ်ဳိ႕ဝွက္ စီမံကိန္းကို မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသ ႐ံုးစာေရးႀကီး ဦးညီပုနဲ႔ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းေထာက္ ကိုစံေအာင္တို႔က ဦးေဖခင္ကို လွ်ဳိ႕ဝွက္ၿပီး သတင္းေပးခဲ့တယ္။ ဦးေဖခင္လည္း ေတာင္ႀကီးမွာ ဦးတင္ဧ၊ ဦးထြန္းျမင့္ (လင္းေခး) စတဲ့ တိုးတက္တဲ့ ရွမ္းလူငယ္ေတြကို အသိေပး တုိင္ပင္ခဲ့တယ္။
ရွမ္းလူငယ္ေတြ (ေနာင္အခါ- ရွမ္းျပည လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္-ရပလ) ကလည္း ဦးေဖခင္အား အဲဒီ လွ်ဳိ႕ဝွက္စီမံကိန္းကို ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ လူႀကီးေတြကို တင္ျပ အသိေပးဖို႔ ရန္ကုန္ကို လႊတ္လိုက္တယ္။ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လူႀကီးေတြလည္း ျပည္မ-ေတာင္တန္းေဒသ ကူးလူး ဆက္သြယ္ဖို႔ ဦးေဖခင္ကိုပဲ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕မွာ ေတာင္တန္း ေဒသဆိုင္ရာ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ေပးခဲ့တယ္။ (၁၇၊၁၊၄၆) ရက္ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ပထမအႀကိမ္ ျပည္လံုးကၽြတ္ ညီလာခံ (အလယ္ပစၥယံ ညီလာခံ)မွာ ဦးေဖခင္က “နယ္ျခားေဒသမ်ားအား ျပည္မနဲ႔ပူးေပါင္းေရး” အဆိုကို တင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ မႏၲေလး- သခင္ဗသိန္း၊ ျမစ္ႀကီးနား- သခင္ကိုေလးနဲ႔ ဗန္းေမာ္က ကိုထြန္းလွတို႔က ေထာက္ခံခဲ့တယ္။ Frontiet Crossong Act နယ္ျခား ျဖတ္ေက်ာ္မႈ တားဆီးေရး အက္ဥပေဒအရ ေပၚေပၚထင္ထင္ မလာႏိုင္လို႔ လွ်ဳိ႕ဝွက္စြာ တက္ေရာက္ၾကတဲ့ ဦးတင္ဧ၊ ဦးထြန္းျမင့္စတဲ့ ရွမ္းလူငယ ္(၉)ဦးဟာ ဦးေဖခင္ရဲ႕ ညီလာခံ အဆိုျပဳခ်က္ကို စာျဖင့္ ေရးသား ေထာက္ခံခဲ့တာကို သခင္ဝတင္က ဖတ္ၾကားခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီက အစျပဳလို႔ ဦးေဖခင္ဟာ ႏုိင္ငံေရး နယ္ထဲကို ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီေပါ့။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ သြားအတူ/လာအတူ
ဘုရင္ခံ ဆားဟူးဘတ္ရန္႔(စ္) အစိုးရ အဖြဲ႕မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာေတြ တိုးတက္ ရရွိလာေသာအခါ အေရးႀကီးဆံုး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာက တိုင္းရင္းသား ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ခဲ့တာပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမၼတႀကီး စဝ္ေရႊသိုက္ ၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္ေရး အရ ယူမယ္ေပါ့။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ျပည္နယ္ေဒသ အသီးသီးကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ခရီးစဥ္တိုင္း လိုလိုမွာ ဦးေဖခင္ လိုက္ပါခဲ့ရတယ္။ နယ္ရွင္ ေစာ္ဘြားႀကီးေတြ ရွမ္း လူငယ္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ဦးေဖခင္ကို သီးျခား ေစလႊတ္လို႔ သြားရတဲ့ ခရီးစဥ္ေတြ ရွိတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔အတူ ကိုယ္ေရး အတြင္းဝန္ ဗိုလ္ထြန္းလွ၊ လံုၿခံဳေရး အရာရွိ ဗိုလ္မင္းလြင္၊ ဓာတ္ပံု သတင္းေထာက္ ဆရာပု (ဦးပုကေလး)နဲ႔ ဒ႐ိုင္ဘာ ကိုေက်ာ္စိန္တို႔နဲ႔ ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္ေတြ သြားတဲ့အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စီးတဲ့ ဝက္စေလ ေမာ္ေတာ္ကားကို ဦးေဖခင္က ကၽြမ္းက်င္စြာ ေမာင္းႏွင္ေပးတတ္လို႔ ခရီးတြင္ခဲ့တာလည္း ရွိတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စားခ်င္တဲ့ ပလာတာနဲ႔ ဆိတ္သားခပတ္ ဟင္းေတြကိုလည္း ဦးေဖခင္က စီစဥ္ေပးခဲ့တယ္။
ဦးေဖခင္ဟာ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ယံုၾကည္ ကိုးစားတဲ့ လူရင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ နယ္ရွင္ ေစာ္ဘြားႀကီးေတြက ယံုၾကည္ ကိုးစားၾကသလို ရွမ္းလူငယ္(ရပလ) ေတြကလည္း အားကိုးတႀကီး အေရးတယူ ရွိခဲ့တာကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြားႀကီး စဝ္ေရႊသိုက္၊ ေျမာက္ သိႏၵီေစာ္ဘြားႀကီး စဝ္ဟုန္ဖတို႔ကလည္း ေစာ္ဘြားမ်ား အစည္းအေဝးရွိရင္ ဦးေဖခင္ကို တက္ေရာက္ဖို႔ ခ်ိန္းဆိုေလ့ ရွိတယ္။ ေတာင္တန္းဝန္ စတီဗင္ဆင္ရဲ႕ ေသြးခြဲမႈေတြကိုလည္း ကနဦး သိျမင္ခဲ့ရလို႔ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ကို အေစာဆုံး သတင္းပို႔ခဲ့သူ ျဖစ္တယ္။
လန္ဒန္အစည္းအေဝး မပ်က္ေအာင္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ ၿဗိတိသွ် နန္းရင္းဝန္ (ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) မစၥတာ အက္တလီ ဖိတ္ၾကားလို႔ (၂၊၁၊၁၉၄၇)မွ (၂၊၂၊၁၉၄၇) အထိ သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ လန္ဒန္ အစည္းအေဝးမွာ မ်က္ႏွာပ်က္စရာ ျဖစ္ခဲ့ရေသးတယ္။ ေတာင္တန္းဝန္ စတီဗင္ဆင္ ေသြးခြဲခဲ့တယ္။ ေစာ္ဘြားေတြ သီေပါၿမိဳ႕အစည္းအေဝး ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ေစာ္ဘြား(၂)ဦးက လား႐ိႈးၿမိဳ႕ကေန ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဘုရင္ခံထံ ေၾကးနန္း႐ိုက္တယ္။ ေအာင္ဆန္းဟာ ရွမ္းျပည္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ၊ ဘုရင္ခံက ရန္ကုန္က လန္ဒန္ကို အဲဒီ ေၾကးနန္းစာကို (၂၊၁၊၄၇)ရက္မွာပဲ ပို႔လိုက္တယ္။ လန္ဒန္ အစည္းအေဝးမွာ ဝွက္ဖဲ တစ္ခ်ပ္အေနနဲ႔ ကိုင္ထားတဲ့ ေၾကးနန္းကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ကို သင့္ေတာ္တဲ့ အခ်ိန္က်မွ အဂၤလိပ္ အစိုးရက ထုတ္ျပတာ။ အဲဒီ ေၾကးနန္း ထုတ္ျပၿပီးတာနဲ႔ အစည္းအေဝး ပ်က္ေတာ့မလို ျဖစ္တယ္။ (၂)ရက္ အၾကာမွာ ေတာင္ႀကီးကေန ဦးေဖခင္က လန္ဒန္ၿမိဳ႕အထိ ေၾကးနန္း ျပန္႐ိုက္တယ္။ ေၾကးနန္းစာကို ဦးေဖခင္က ကိုယ္တိုင္ စီကံုးခဲ့တယ္လို႔ အဆိုရွိတယ္။ ရွမ္းလူငယ္ေတြရဲ႕ အႀကံဉာဏ္ေပးမႈ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းလည္း ပါႏုိင္တယ္။ သံႀကိဳးစာက – “ေအာင္ဆန္းဟာ ရွမ္းျပည္နယ္ အပါအဝင္ ေတာင္တန္းေဒသ အားလုံးကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသမွ တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အေရးဆိုရန္ အၾကြင္းမဲ့ ေထာက္ခံေၾကာင္း ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ က်င္းပသည့္ လူထု အစည္းအေဝးပြဲႀကီးက ေထာက္ခံ ဆုံးျဖတ္ေၾကာင္း” လို႔ တိက်စြာ ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ မူရင္း အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ဆရာ တကၠသိုလ္ ေနဝင္းက ဘာသာျပန္ၿပီး သူေရးတဲ့ စာတစ္အုပ္မွာ ဒီအတိုင္း ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ တစ္ခ်က္ခုတ္ (၃)ခ်က္ျပတ္တဲ့ ေၾကးနန္းစာပါပဲ။ အႀကံေပးသူ ရွမ္းလူငယ္မ်ား၊ စီကံုးေရးခဲ့သူ ဦးေဖခင္ႏွင့္ ေၾကးနန္းစာကို သိမ္းဆည္း မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သူ ဗိုလ္ထြန္းလွ (တကၠသိုလ္ေနဝင္း)ကို ခ်ီးမြမ္းၾကရမယ္။
ပင္လုံ အစည္းအေဝး မပ်က္ရေအာင္
(၃၊၂၊၄၇) ေန႔မွ (၁၂၊၂၊၄၇)ေန႔ အထိ က်င္းပတဲ့ ပင္လုံ အစည္းအေဝးႀကီးဟာ (၁၀၊၂၊၄၇)ရက္မွာ အခ်င္းခ်င္း အေပးအယူ မမွ်လို႔ အစည္းအေဝး ပ်က္ေတာ့မလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ ရန္ကုန္ျပန္ရေအာင္ စိတ္ဆင္းရဲစရာေတြ ႀကံဳခဲ့ရတယ္။ ဦးေဖခင္ပဲ သူ႕ရဲ႕အစြမ္းအစကို အစြမ္းကုန္ ထုတ္သံုးခဲ့ရတယ္။ ပြဲေစ်းတန္း သြားၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ ရန္ကုန္ ျပန္ၾကေတာ့မယ္လို႔ သတင္း လႊင့္တယ္။ ရ.ပ.လ ဦးေဆာင္တဲ့ ရွမ္းလူထုႀကီးက ညီလာခံႀကီးကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ဝိုင္းဝန္း ဆႏၵျပၾကတယ္။ ေစာ္ဘြားေတြဟာ (၁)လူထုမပါဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္လို႔ မရဘူး၊ (၂) အဂၤလိပ္ရဲ႕ ဒိုမီနီယံ လံုၿခံဳေရး ထီးရိပ္ထက္ ျပည္မနဲ႔ ပူးေပါင္း လြတ္လပ္ေရး ယူတာက ေစာ္ဘြားအက်ဳိး/ လူထုအက်ဳိး တကယ္ရွိ မရွိဆိုတာ သေဘာ ေပါက္လာၾကတယ္။ ကခ်င္၊ ခ်င္းစတဲ့ တိုင္းရင္းသား အားလံုး ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ကို ႏွလံုးမူလို႔ ျပည္မေတာင္တန္း ပူးေပါင္းေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဦးေဖခင္ဟာ ပင္လံုမွာ အထူးပင္ပန္းစြာနဲ႔ အားလံုး အဆင္ေျပေအာင္ ေအာက္ေျခမွ အစျပဳၿပီး စည္း႐ံုးေပးခဲ့ရတယ္။ ညီလာခံ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္ ဖဆပလ ဝန္ႀကီးေတြ၊ ရွမ္းလူငယ္ေတြလည္း အထူး ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။
ႏိုင္ငံေရးတာဝန္မ်ားနဲ႔ ဦးေဖခင္
ဦးေဖခင္ဟာ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟို အမႈေဆာင္ (ေတာင္တန္းေဒသ အတြင္းေရးမွဴး) သာမက ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ သခင္ႏုရဲ႕ အစိုးရ အဖြဲ႕မွာလည္း ဝန္ႀကီး တာဝန္ေတြ ယူခဲ့ရတယ္။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ တစ္ေလွ်ာက္ (၂၅)ႏွစ္တိုင္ သံအမတ္ႀကီး တာဝန္နဲ႔ ပါကစၥတန္၊ ထုိင္း(ယိုးဒယား)၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ေလာ၊ ကေမၻာဒီးယား၊ ကုလသမဂၢ၊ အီဂ်စ္၊ ဆီးရီးယား၊ ႐ုရွား၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္၊ ပိုလန္၊မေလးရွား၊ စင္ကာပူႏုိင္ငံတို႔မွာ အမႈထမ္းခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးက ေပးခဲ့တဲ့ မဟာသေရစည္သူဘြဲ႕ ရရွိခဲ့တယ္။ (၁၉၇၂)ခုမွာ အနားယူၿပီး ၈၁-R စုေပါင္းလမ္း၊ အင္းယားၿမိဳင္တြင္ ဇနီး ေဒၚေမေမခင္နဲ႔ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံဂုဏ္ရည္ (ပထမအဆင့္)လည္း ရရွိခဲ့တယ္။(၁၉၈၉)ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ဒုတိယ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ျမင့္ရဲ႕ စီစဥ္မႈအရ ေရႊတိဂံု ညီလာခံနဲ႔ ပင္လံုစာခ်ဳပ္မ်ဳိးေစ့ စေသာ အခန္းဆက္ ေဟာေျပာမႈကို ဦးေဖခင္က ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။ ဦးစိုးၫြန္႔ (ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး သတင္းႏွင့္ စာနယ္ဇင္း)ရဲ႕ေမတၱာ ရပ္ခံခ်က္အရ လုပ္သားျပည္သူ႔ ေန႔စဥ္ (ျမန္မာ/အဂၤလိပ္) သတင္းစာမ်ားမွာ အထက္ပါ ေခါင္းစဥ္မ်ားနဲ႔ အခန္းဆက္ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဆရာႀကီး ဦးေဖခင္က ေရးသားခဲ့တယ္။ ဆရာႀကီးဟာ လန္ဒန္ အစည္းအေဝးကိုေတာ့ လိုက္ပါခဲ့ျခင္း မရွိေပမယ့္ (၁) ေရႊတိဂံုညီလာခံ၊ (၂) လန္ဒန္ အစည္းအေဝး၊ (၃) ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ဆိုတဲ့ ေခါင္း စဥ္(၃)ခုက တစ္ဆက္တစ္စပ္တည္း ျဖစ္ေနလို႔ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရးသမုိင္းရဲ႕ အေရးအပါဆံုး အခ်က္ႀကီးမ်ားမွာ ဦးေဖခင္ဟာ ထဲထဲဝင္ဝင္ ျဖစ္ခဲ့ရတာကို သတိျပဳမိပါတယ္။
မွတ္ခ်က္ – (ဒိုမီနီယံ လြတ္လပ္ေရးဆိုတာ အဂၤလိပ္ ဘုရင္မႀကီးကို ႏုိင္ငံ အႀကီးအကဲအျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳရမယ္။ ကာကြယ္ေရးမွာ အဂၤလိပ္က တာဝန္ယူမယ္။ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိတဲ့ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့တာကို ေလ်ာ္ေၾကး ေပးစရာမလိုဘဲ လက္ေရာက္ ရႏိုင္မယ္လို႔ ဂဠဳန္ဦးေစာက (၁၉၄၆)ခု ပထမ ပင္လံု အစည္းအေဝးမွာ ဒိုမီနီယံ လြတ္လပ္ေရးလည္း ေက်းနပ္စရာလို႔ နယ္ရွင္ ေစာ္ဘြားႀကီးေတြကို ဆြယ္တရား ေဟာခဲ့ဖူးတယ္။ ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကေတာ့ အဂၤလိပ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရး ကိစၥပါ အဆက္ျဖတ္ခ်င္လို႔ လံုးဝ လြတ္လပ္ေရးကိုပဲ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္။)
မိုးျမင့္ဝင္း (သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ)
စာကိုး
(၁)ကိုယ္ေတြ႕ပင္လုံ(မဟာသေရစည္သူ-ဦးေဖခင္) ႏိုင္ငံဂုဏ္ရည္(ပထမအဆင့္)
(၂)တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အေရးႏွင့္ (၁၉၄၇) အေျခခံဥပေဒ (ပထမတြဲ)
မိုးျမင့္ဝင္း(သိပၸံ/နည္းပညာ)
By Monitor News Journal
