ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃၊ ၂၀၁၉
မုိင္းျပင္ေအာက္ရြာတြင္ ခုိလႈံေနရသည့္ ကေလးငယ္မ်ား (Photo Credit – mmtimes) – ရွမ္းျပည္နယ္ မုိင္းျပင္ေအာက္ရြာက ေအးစိမ့္လွတဲ့ မနက္ခင္းမွာ Ah Mu တစ္ေယာက္ တာေပၚလင္တဲတစ္ခုေရွ႕မွာ ထုိင္ကာ အသက္တစ္လအရြယ္ သမီးငယ္ေလးကို ႏုိ႔ခ်ိဳတုိက္ေကၽြးေနခ်ိန္ ၄ ႏွစ္အရြယ္ သားငယ္ေလးက အနီးအနားမွာ ေဆာ့ကစားေနပါတယ္။
ရွမ္းျပည္ တုိးတက္ေရးပါတီနဲ႔ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီတုိ႔အၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ လား႐ႈိးၿမိဳ႕ကေန ၁၂ မုိင္အကြာမွာရွိတဲ့ မုိင္းျပင္က Ah Mu နဲ႔ အျခားေဒသခံေတြ ထြက္ေျပးကာ ယိုင္နဲ႔နဲ႔တဲေတြမွာ ခုိလႈံေနထုိင္ေနရတာ ၄ လ ၾကာျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
မုိင္းျပင္ေအာက္ပုိင္းမွာ ေနထုိင္သူေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ တာေပၚလင္တဲေတြကုိ ထုိးတာတာျဖစ္ၿပီး စားနပ္ရိကၡာကိုေတာ့ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္ KBC၊ ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕နဲ႔ ေမတၱာေဖာင္ေဒးရွင္းတုိ႔က လွဴဒါန္းပါတယ္။ မုိင္းျပင္မွာ ေနထုိင္သူေတြအားလံုးဟာ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလကစၿပီး မုိင္းျပင္အနီးမွာ ႏွစ္ဖက္ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ရြာသားေတြက ေျပာပါတယ္။ အနီးအနားရြာကလူေတြလည္း အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။
“ကုိယ္၀န္႔အရင့္အမာႀကီးနဲ႔ ကၽြန္မ ထြက္ေျပးရတာ။ ကေလးအသက္ရွင္တာ ကံေကာင္းတယ္” လုိ႔ Ah Mu က ေျပာပါတယ္။ ရြာကလူေတြ အကုန္လံုး ထြက္ေျပးရၿပီးတဲ့ေနာက္ သူမရဲ႕ခင္ပြန္းဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနပါတယ္။ လသားအရြယ္သားကုိ ေက်ာပုိးၿပီး ေဆြးမ်ိဳးေတြနဲ႔အတူ ထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္လုိ႔လည္း Ah Mu က ေျပာပါတယ္။
“မုိင္းျပင္မွာ ကၽြန္မတုိ႔ေနတာ ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာေနၿပီ။ အုိးပစ္အိမ္ပစ္ထြက္ေျပးခဲ့ရတာနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္ႏုိင္မလဲဆုိတာ မသိေသးတဲ့အေပၚ ၀မ္းနည္းမိပါတယ္” လုိ႔ သူမက မ်က္ရည္လည္ရြဲနဲ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
မုိင္းျပင္ရြာသားေတြဟာ အနီးအနားကရြာကုိ ေအာက္တုိဘာလမွာ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ၃ ရက္ေနထုိင္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီရြာမွာ လံုၿခံဳေရး အာမခံခ်က္မရွိတာေၾကာင့္ သူတုိ႔ေတြဟာ လာ႐ႈိးက KBC မွာ တစ္ပတ္ေလာက္ ေနထုိင္ခဲ့ရၿပီး အဲဒီေနာက္ မုိင္းျပင္ေအာက္ပုိင္းကုိ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
မုိင္းျပင္ေအာက္ရြာမွာ အိမ္ေထာင္စု ၃၈ စုက လူ ၁၂၀ ေလာက္ရွိေနၿပီး မုိင္းျပင္အထက္ပုိင္းက ေျပာင္းလာသူေတြနဲ႔ဆုိရင္ ကခ်င္လူမ်ိဳး ၂၀၀ ေလာက္ ရွိေနတယ္လုိ႔ စခန္းကုိ ဦးစီးေနတဲ့ Htwel Shaung က ေျပာပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလံုးဟာ ကခ်င္ေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ သူတုိ႔ကုိ လက္ခံခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာကလည္း ဆင္းရဲတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနစရာထုိင္စရာနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာေတြေပးဖုိ႔ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ သူတုိ႔အိမ္ကုိ မၾကာခင္ ျပန္ႏုိင္မယ္လုိ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္”
တုိက္ပြဲေတြစျဖစ္ကတည္းက ရြာသားေလးဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး အဲဒီအထဲမွာ Khun Sinn ရဲ႕ အသက္ ၆၀ အရြယ္ မိခင္နဲ႔ အသက္ ၂ ႏွစ္အရြယ္ တူမတုိ႔ ပါ၀င္သြားပါတယ္။
“ကၽြန္မအေမနဲ႔ အမက ရြာျပင္မွာ ေကာက္သြားရိတ္ေနတာ။ ပစ္သံခတ္သံေတြကုိ ၾကားတဲ့အခါ အေမက ေသြးအုိင္ထဲမွာ လဲေနၿပီ။ အေမမေသေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ အေမ့ကုိ မကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး” လုိ႔ Khun Sinn က ေျပာပါတယ္။ အသက္ ၃၆ ႏွစ္အရြယ္သူမမွာ သားႏွစ္ဦးနဲ႔ သမီးႏွစ္ဦး ရွိပါတယ္။
“႐ုိး႐ုိးတန္းတန္း ေနမေကာင္းျဖစ္ၿပီး ေသသြားတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေျဖသာေသးတာေပါ့။ ေကာင္းေကာင္းလည္း ျပဳစုခြင့္ရမယ္ေလ။ တုိက္ပြဲေၾကာင့္ အခုလုိျဖစ္သြားတယ္ဆုိေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး နာက်င္ခံစားရပါတယ္။ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္းပစ္တာက ပစ္ေလ။ ဘာ့ေၾကာင့္ ကၽြန္မအေမက ၾကားထဲကေန ေသရတာလဲ” လုိ႔ Khun Sinn က မ်က္ရည္စက္လက္နဲ႔ ေျပာပါတယ္။
အသက္ ၂၈ ႏွစ္အရြယ္ Aung Mai ကေတာ့ တုိက္ပြဲက တုန္လႈပ္စရာအေျခအေနေတြရဲ႕ ေျခာက္လွန္႔မႈကုိ ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ စိတ္က်ေ၀ဒနာကုိ မိသားစုက အစြမ္းကုန္ ေစာင့္ေရွာက္ကုသေပးခဲ့ေပမယ့္ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ Aung Mai ဟာ ရြာက မီးတုိင္ေပၚတက္ၿပီး ႀကိဳးဆြဲခ် အဆံုးစီရင္ကာ ဇနီးနဲ႔ Mai Jar နဲ႔ အသက္ ၂ ႏွစ္အရြယ္ သမီးျဖစ္သူတုိ႔ကုိ ထားသြားခဲ့ပါတယ္။
“တုိက္ပြဲေၾကာင့္ ခင္ပြန္း၊ သားသမီးေတြနဲ႔အတူ ထြက္ေျပးရ႐ံုတင္မက၊ ဒီဒဏ္ေၾကာင့္ပဲ ကၽြန္မေယာက်္ား ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ဘာအျပစ္ေတြလုပ္ခဲ့လုိ႔ ဒီလုိႀကံဳေတြ႕ရလဲဆုိတာ ဘုရားသခင္ကုိ ေမးမိပါတယ္” လုိ႔ Mai Jar က ေျပာပါတယ္။
လာ႐ႈိးက ‘ဒုကၡသည္ေစာင့္ေရွာက္ေရးေကာ္မတီ’ ရဲ႕ ဒုတိယဥကၠဌ Sai Ba Nyan က လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ႏွစ္ခုအၾကား တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားမႈဟာ ျပႆနာေတြကုိသာ တုိးလာေစၿပီး အေျဖရမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“အေျဖတစ္ခု ရွာဖုိ႔ဆုိရင္ အတိတ္ကုိခ်န္ထားၿပီး အနာဂတ္ကုိၾကည့္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ေတြေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားေတြ ဒုကၡသည္ဘ၀ေရာက္တာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါဘူး”
တုိက္ပြဲေတြ၊ မတည္ၿငိမ္မႈေတြကေန ေကာင္းမြန္တဲ့အရာ ေပၚထြက္လာတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ အခက္အခဲေတြ၊ ရာသီဥတုဒဏ္ေတြကုိ ခံစားေနရတဲ့ ကခ်င္ျပည္သူေတြအတြဟာ မၾကာခင္ အကူအညီေတြ ရရွိေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ‘ေမတၱာအရင္းအျမစ္ေဖာင္ေဒးရွင္း’ (MRF) က မုိင္းျပင္ေအာက္ပုိင္းမွာ ဒုကၡသည္မိသားစု တစ္ခုစီအတြက္ အိမ္ငယ္ေလးေတြ ေဆာက္ေပးမွာပါ။
MRF ဟာ အက်ိဳးအျမတ္မယူတဲ့ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလမွာ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနမွာ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ အဲဒီအဖြဲ႕ဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးနဲ႔ ထိခုိက္ခံစားရသူေတြကုိ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြ ေပးအပ္ေနပါတယ္။
အိမ္အသစ္ေတြေဆာက္လုပ္ဖုိ႔အတြက္ ေျမေနရာကုိ ေဒသခံေတြက ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ တတိယပတ္ေလာက္မွာ အိမ္ေတြကို ေဆာက္လုပ္မွာျဖစ္ၿပီး သီတင္းပတ္ ၆ ပတ္ေလာက္မွာ ၿပီးစီးဖုိ႔ လ်ာထားပါတယ္။
မုိင္းျပင္အထက္ရြာရဲ႕ အႀကီးအကဲ Thein Bwan က ကခ်င္ေတြဟာ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ မေျပလည္ေပမယ့္ သူတုိ႔လူမ်ိဳးေတြကုိ ကူညီၾကတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္ရြာသားေတြတင္မကဘဲ အနီးအနားရြာေတြက ရွမ္းနဲ႔ ပေလာင္လူမ်ိဳးေတြကလည္း ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြ ေထာက္ပံ့ၾကပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ရွမ္းျပည္နယ္က ကခ်င္တုိင္းရင္းသားေတြပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကခ်င္လူမ်ိဳးတူခ်င္းကလြဲလုိ႔ တစ္ျခားလူေတြ မကူညီဘူးလုိ႔ ထင္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း အကူအညီလုိအပ္လာတဲ့အခါမွာ ရွမ္းနဲ႔ ပေလာင္တုိ႔ကလည္း သူတုိ႔ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ပါ၀င္ကူညီၾကပါတယ္” လုိ႔ Thein Bwan က ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ထြက္ေျပးစရာေနရာ မရွိေတာ့တာေၾကာင့္ အိမ္ေတြမၿပီးခင္ မုိင္းျပင္ေအာက္ရြာမွာ တုိက္ပြဲေတြ ထပ္မျဖစ္ဖုိ႔ ရြာသားေတြက ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္း သူက ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
Ref: mmtimes
(Myanmar Times အဂၤလိပ္ပုိင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Fleeing fighting in Shan State, Kachin people find kindness among strangers ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
