News @ M-Media

Blog

  • ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး ႏ်ဴကိစၥ အဓိကထား ေဆြးေႏြးမည္

    ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး ႏ်ဴကိစၥ အဓိကထား ေဆြးေႏြးမည္

    ဧၿပီ ၂၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ေျမာက္ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္ (၀ဲ) ႏွင့္ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ မြန္ဂ်ယ္အင္ (ယာ)

    – မနက္ျဖန္ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတ မြန္ဂ်ယ္အင္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုဖုိ႔အတြက္ ေျမာက္ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္ဟာ နယ္စပ္မ်ဥ္းကုိ လမ္းေလွ်ာက္ ျဖတ္ေက်ာ္လာမွာျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစစ္ပြဲၿပီးကတည္းက နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လာတဲ့ ပထမဆံုး ေျမာက္ကုိရီးယားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးဟာ နယ္စပ္မွာ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၉ နာရီခြဲမွာ ေတြ႕ဆံုၾကမွာျဖစ္ၿပီး ႏ်ဴလက္နက္ စြန္႔လုိတယ္ဆုိတဲ့ ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ လတ္တေလာ ေျပာၾကားမႈကိစၥအေပၚမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။

    ဒီေဆြးေႏြမႈမွာ ေျမာက္ကုိရီးယားဖက္က ႏ်ဴလက္နက္စြန္႔ုမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္မ်ိဳးရဖုိ႔ ခက္ခဲတယ္လုိ႔ ေတာင္ကုိရီးယားက ေျပာၾကားထားၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ပုိင္း ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴနဲ႔ ဒံုးက်ည္နည္းပညာဟာ တစ္ဟုန္ထုိး တုိးတက္လာတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “ႏ်ဴကင္းစင္ဖုိ႔အတြက္ စိတ္ဆႏၵ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးဟာ သေဘာတူညီခ်က္ ဘယ္အဆင့္အထိ ရႏိုင္လဲဆုိတာက ခက္ခက္တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေတာင္ကုိရီးယားသမၼတရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဂၽြန္ဆြတ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကင္ဂ်ံဳအန္က သူ႕အေနနဲ႔ ႏ်ဴလက္နက္နဲ႔ ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္မႈေတြကို ရပ္တန္႔လုိက္တယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ေၾကျငာခဲ့ၿပီး ေတာင္ကုိရီးယားနဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ကေတာ့ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါတယ္။

    ေတာင္ကုိရီးယားနဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ကလည္း ႏွစ္စဥ္ျပဳလုပ္ေနတဲ့ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြကုိ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းေတြ လုပ္ေနစဥ္အတြင္း ရပ္တန္႔ထားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကင္ဂ်ံဳအန္နဲ႔ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္တုိ႔ဟာ ဇြန္လမွာေတြ႕ဆံုဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။

    Ref: BBC

  • ေ၀ဖန္မႈရွိေသာ္လည္း Facebook သံုးစြဲသူႏွင့္ အက်ိဳးအျမတ္ ျမင့္တက္

    ေ၀ဖန္မႈရွိေသာ္လည္း Facebook သံုးစြဲသူႏွင့္ အက်ိဳးအျမတ္ ျမင့္တက္

    ဧၿပီ ၂၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – သံုးစြဲသူေတြရဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြ က်ိဳးေပါက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္ခံေနရေပမယ့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ပထမ ၃ လပတ္အတြင္း အသံုးျပဳသူအေရအတြက္နဲ႔ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ျမင့္တက္လာတယ္လုိ႔ Facebook က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    မေန႔ကထုတ္ျပန္တဲ့ Facebook ရဲ႕ ၃ လပတ္ ရွင္းတမ္းမွာ အသံုးျပဳသူအေရအတြက္ ၂.၂ ဘီလီယံ ရွိတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး ဒါဟာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ပထမ ၃ လပတ္ အေရအတြက္ထက္ ၁၃ ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တစ္ေန႔တာအတြက္ဆုိရင္ ၁.၄၅ ဘီလီယံေလာက္ Facebook ကုိ ေန႔စဥ္အသံုးျပဳေနၿပီး ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ပထမ ၃ လပတ္ ေန႔စဥ္သံုးစြဲမႈနဲ႔ယွဥ္ရင္ ၁၃ ရာခုိင္ႏႈန္း တက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တစ္ႏွစ္တာအတြက္အက်ိဳးအျမတ္ဟာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ပထမ ၃ လပတ္မွာ ၈.၀၃ ဘီလီယံ ရွိရာကေန ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ပထမ ၃ လပတ္မွာ ၁၁.၉၆ ဘီလီယံ ရွိလာၿပီး ၄၉ ရာခုိင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာတာပါ။

    ႏုိင္ငံေရးအႀကံေပးအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Cambridge Analytica ထံကုိ Facebook အသံုးျပဳသူ ၈၇ သန္းရဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြ ေရာက္ရွိသြားမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ လအတြင္းမွာ Facebook ဟာ အႀကီးအက်ယ္ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရတာပါ။

    ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အေမရိကန္၊ ယူေကနဲ႔ အိႏၵိယတုိ႔အပါအ၀င္ ထိခုိက္ခံစားရတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ Facebook တည္ေထာင္သူ မာ့ခ္ ဇက္ကာဘတ္ကုိယ္တိုင္လည္း အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီကိစၥအတြက္ သြားေရာက္ ေျဖရွင္းခဲ့ရပါတယ္။

    ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲအတြင္း ႐ုရွားက ပတ္သက္တယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥမွာ Facebook ရဲ႕ ပါ၀င္မႈအတြက္လည္း လက္ရွိမွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ခံေနရပါတယ္။

    Ref : Aljazeera

  • အီရန္ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္ကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ အေမရိကန္ကုိ ျပင္သစ္သမၼတ တုိက္တြန္း

    အီရန္ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္ကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ အေမရိကန္ကုိ ျပင္သစ္သမၼတ တုိက္တြန္း

    ဧၿပီ ၂၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္တြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာေနသည့္ မာခရြန္

    – အီရန္နဲ႔ရရွိထားတဲ့ ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္ကုိ ထိန္းသိမ္းဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကုိ လက္မခံဖုိ႔ ျပင္သစ္သမၼတ အီမန္ႏ်ဴယဲလ္မာခရြန္က အေမရိကန္ကုိ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

    ႏုိင္ငံေတာ္ခရီးစဥ္အျဖစ္ အေမရိကန္ကုိေရာက္ရွိေနတဲ့ မာခရြန္ဟာ မေန႔က အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္မိန္႔ခြန္းမွာ ဒီလုိေျပာၾကားလုိက္တာပါ။

    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က အေမရိကန္အပါအ၀င္ အင္အားႀကီး ၆ ႏုိင္ငံနဲ႔ အီရန္တုိ႔ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ထရမ့္က ဆက္ၿပီး လက္ခံမလားဆုိတာ မေျပာတတ္ဘူးလုိ႔ မာခရြန္ကဆုိၿပီး အေရွ႕အလယ္ပုိင္းကိစၥမွာ အရင္အမွားေတြကုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ထပ္မလုပ္ၾကဖုိ႔လည္း သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

    “ခင္ဗ်ားတုိ႔သမၼတ ဘယ္လုိဆံုးျဖတ္မလဲဆုိတာ မသိေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သူဟာ ျပည္တြင္းေရးေတြေၾကာင့္ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကေန ထြက္လိမ့္မယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္”

    မာခရြန္ အေမရိကန္ကုိလာေရာက္မႈမွာ အီရန္ႏ်ဴကိစၥက ထိပ္ဆံုးကျဖစ္ၿပီး အီရန္ရဲ႕ ဒံုးက်ည္စီမံကိန္း တုိးတက္လာတာနဲ႔ ေဒသတြင္း ၾသဇာလႊမ္းမုိးလာတာေတြကို ထပ္မံ ကန္႔သတ္ဖို႔အတြက္လည္း ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

    တေန႔က ေအာက္လႊတ္ေတာ္မိန္႔ခြန္းမွာလည္း မာခရြန္က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ သေဘာတူညီခ်က္ဟာ စိုးရိမ္မႈေတြအားလံုးကုိ မေျဖရွင္းေပးႏုိင္ေပမယ့္ ဒီထက္ပုိၿပီးေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္းမ်ိဳး မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီစာခ်ဳပ္ကို မဖ်က္သိမ္းသင့္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    လက္ရွိ ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္မွာ ဆက္လက္ပါ၀င္မလား၊ မပါ၀င္ဘူးလားဆုိတာကုိ သမၼတထရမ့္ဟာ ေမလ ၁၂ ရက္ေန႔ ဆံုးျဖတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တစ္ကုိယ္ေကာင္း၀ါဒကုိ သတိေပး

    မာခရြန္ဟာ ထရမ့္ရဲ႕ အေမရိကန္သည္သာပထမဆုိတဲ့ ၀ါဒကုိ ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး၊ လူမ်ိဳးစံု၀ါဒေၾကာင့္ အေမရိကန္ဟာ ေအာင္ျမင္လာတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

    “ဒါ(တံးခါးပိတ္၀ါဒ)ဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ စုိးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြကုိ ခဏတာေျပေပ်ာက္ေကာင္း ေျပေပ်ာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ တံခါးပိတ္လုိက္တာနဲ႔ဘဲ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အဆင့္အဆင့္ ေျပာင္းလဲမႈကုိ တားဆီးႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကုိ မီးထုိးေပးလုိက္သလုိသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေရွ႕မွာရွိေနတဲ့ စိန္ေခၚမႈအသစ္ေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕မ်က္လံုးကုိ က်ယ္က်ယ္ဖြင့္ထားဖုိ႔ လုိပါတယ္” လုိ႔ မာခရြန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • အစၥေရးလက္ခ်က္ေၾကာင့္ ပါလက္စတုိင္းဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦး ထပ္မံေသဆံုး

    အစၥေရးလက္ခ်က္ေၾကာင့္ ပါလက္စတုိင္းဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦး ထပ္မံေသဆံုး

    ဧၿပီ ၂၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    အဟ္မဒ္ အဘူ ဟူစိန္၏ ႐ုပ္အေလာင္းကုိ သယ္ေဆာင္လာစဥ္

    – အခုလအေစာပုိင္း ဂါဇာဆႏၵျပမႈကုိ သတင္းယူေနစဥ္ အစၥေရးရဲ႕ ပစ္ခတ္မႈကုိ ခံခဲ့ရတဲ့ ပါလက္စတုိင္းဂ်ာနယ္လစ္ အဟ္မဒ္ အဘူ ဟူစိန္ဟာ ရရွိတဲ့ဒဏ္ရာေၾကာင့္ မေန႔မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။

    အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ရွိတဲ့ ဟူစိန္ဟာ ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ေန႔က ဂ်ာဘာလီယာေဒသအနီးက ဆႏၵျပမႈမွာ ၀မ္းဗုိက္ကုိ ပစ္ခတ္ခံလုိက္ရတာပါ။ လတ္တေလာ ဆႏၵျပမႈအတြင္း အစၥေရးရဲ႕ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ဟာ ဟူစိန္နဲ႔ပါဆုိ ႏွစ္ဦးရွိလာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

    ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ေတြကို အစၥေရးက က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္မႈအတြင္း အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူေတြရဲ႕ မ်ိဳးဆက္ေတြ ေနရပ္ျပန္ခြင့္ရေရးအတြက္ ပါလက္စတုိင္းေတြဟာ Great March of Return ေခါင္းစဥ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔ကစလုိ႔ ဆႏၵျပမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာပါ။

    ဂါဇာအေျခစုိက္ Voice of the People ေရဒီယုိက ဓာတ္ပံုဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဟူစိန္ဟာ ပစ္ခတ္ခံရခ်ိန္မွာ ‘Press’ (စာနယ္ဇင္း) လုိ႔ေရးထားတဲ့ ဦးထုပ္နဲ႔ အက်ႌကုိ ၀တ္ဆင္ထားတယ္လုိ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    က်င့္၀တ္အရ ဆႏၵျပမႈေတြမွာ သတင္းယူၾကသူေတြဟာ မီဒီယာကလူမွန္း သိသာေစတဲ့ ဦးထုပ္ေတြ၊ ၀တ္စံုေတြ ၀တ္ထားရၿပီး လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက သူတုိ႔ကုိ ကာကြယ္ေပးရပါတယ္။ ဟူစိန္က ဒီလုိ၀တ္ထားခဲ့ေပမယ့္ အစၥေရးရဲ႕ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈကုိ ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဂါဇာအေျခစုိက္ Ain Media သတင္းေအဂ်င္စီက ဓာတ္ပံုသမား ယာဆာရ္ မူရ္တာဂ်ာဆိုသူလည္း အစၥေရးရဲ႕ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ဧၿပီလ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေသဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။ မူရ္တာဂ်ာ အပစ္ခံရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ ၀တ္ဆင္ရမယ့္ ၀တ္စံုကုိ ၀တ္ဆင္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Re: Aljazeera

  • ေမ့ေပ်ာက္ခံ ကခ်င္တုိ႔၏ဘ၀ အေျခအေနပုိဆုိးလာ

    ေမ့ေပ်ာက္ခံ ကခ်င္တုိ႔၏ဘ၀ အေျခအေနပုိဆုိးလာ

    ဧၿပီ ၂၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ေရွ႕တန္းတစ္ေနရာမွ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္တစ္ဦး

    – ေရွ႕တန္းမွာ စစ္တပ္ဟာ တုိက္ေလယာဥ္ေတြ၊ လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ သူပုန္ေတြကုိ တုိက္ခိုက္ေနပါတယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္စခန္းမွာေတာ့ ေၾကာက္ရြံ႕ေနတဲ့ ျပည္သူတြဟာ သဲအိတ္ေတြ၊ ေက်ာက္တံုးေတြနဲ႔ ဗံုးခုိေနရာေတြ ေဆာက္ေနၾကရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းက ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ေနတဲ့ ဒီေဒသက ေနရာတိုင္းမွာ ပဋိပကၡေတြ ပုိဆုိးမယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားေတြက ျမင့္တက္လာပါတယ္။

    ကမၻာႀကီးက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ဒုကၡသုကၡေတြကုိပဲ အာ႐ံုစုိက္ေနတဲ့အခ်ိန္ ဒီေနရာ(ကခ်င္)မွာ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနၿပီး အစုိးရတပ္ေတြနဲ႔ တုိင္းျပည္က တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ေတြ တုိက္ခုိက္ေနၾကတာပါ။ ကခ်င္ေတြအမ်ားစုက ခရစ္ယာန္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပဋိပကၡဟာ ကမၻာပၚမွာ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ အရွည္ၾကာဆံုး စစ္ပြဲေတြက တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္မွာ သိသိသာသာကုိ ဆုိး၀ါးလာခဲ့ပါတယ္။ ကုလကေတာ့ ဇန္န၀ါရီလကတည္းက အနည္းဆံုး လူပါင္းတစ္ေသာင္းေလာက္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကမၻာအေပၚမွာ ေမ့ေဖ်ာက္ခံထားရဆံုး ကိစၥေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဒီကိစၥဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာလည္း ႏုိင္ငံအေနာက္ပုိင္း စစ္တပ္ရဲ႕စနက္ေၾကာင့္ လူပါင္း ၇ သိန္းနီးေပါင္းေလာက္ထြက္ေျပးရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ေလာင္းရိပ္ေအာက္ ေရာက္ေနပါတယ္။ တ႐ုတ္နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္က ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေတာင္တန္းေဒသေလးမွာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အေျခအေနေတြကုိ ႀကီးၾကပ္ေနတဲ့ ေကာ္မတီအႀကီးအကဲ Zau Raw က ဒီအျဖစ္အပ်က္ႏွစ္ခုဟာ အေျခအေနျခင္းမတူေပမယ့္ အျဖစ္ဆုိးေတြကေတာ့ တူညီၾကတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြလုိပဲ ကခ်င္ေတြကလည္း စစ္တပ္ဟာ ‘သူတုိ႔ကုိ အေပ်ာက္ရွင္းခ်င္ေနတယ္’ လုိ႔ ခံစားလာရေၾကာင္း သူက ဆုိပါတယ္။

    “ဒီစစ္ပြဲက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သုတ္သင္မယ့္ စစ္ပြဲဗ်”

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြႀကီးစုိးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ေတြဟာ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ပုိရေရးအတြက္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ကတည္းက တုိက္ပြဲ၀င္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ ဒီတုိက္ပြဲ၀င္မႈဟာ အင္အားေကာင္းတဲ့ စစ္တပ္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး အစုိးရထိပ္တန္းရာထူးကုိ ယူထားတဲ့ လူမ်ားစု ဗမာလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ တုိင္းရင္သား လူနည္းစုေတြအၾကား အာဏာလြန္ဆြဲပြဲအတြက္ ပုိၿပီးက်ယ္ျပန္တဲ့ ႐ုန္းကန္ႀကိဳးပမ္းမႈရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္ပါတယ္။

    ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်ဆီကေန လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက အနည္းဆံုး တုိင္းရင္းသား ၂၀ ေလာက္ဟာ လက္နက္စြဲကုိင္ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း အစုိးရဟာ ဒီထဲက အဖြဲ႕ ၁၀ ဖြဲ႕ေလာက္နဲ႔ အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ထုိးခဲ့ၾကပါတယ္။ ကခ်င္ေတြအပါအ၀င္ အျခား အုပ္စု ၆ ခုေလာက္က တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကတုန္းပါ။

    ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ရဲ႕ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္မႈကို မွတ္တမ္းတင္ထားသေလာက္ မမ်ားေပမယ့္ ဒီပဋိပကၡႏွစ္ခုမွာ ‘ေတာ္ေတာ္ေလး တူညီမႈေတြ ရွိတယ္’ လုိ႔ ကုလအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕က မတ္လအစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ရခိုင္မွာလုိပဲ (ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလည္း) သတ္ျဖတ္မႈ၊ ျပန္ေပးဆြဲမႈ၊ လုယက္တုိက္ခုိက္မႈ၊ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈ၊ အဓမၼက်င့္မႈနဲ႔ အဓမၼလုပ္အားခုိင္းေစမႈေတြ အပါအ၀င္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး က်ဴးလြန္မႈ သတင္းေတြကုိ ကုလက ထပ္ရခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္မဲ့ေနတဲ့ လူေပါင္း တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္း၀န္းက်င္အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ကုိလည္း အစုိးရက ရခုိင္မွာလုိပဲ ကန္႔သတ္ထားတယ္လုိ႔ ေဒသတြင္း တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အဲဒီလုိကန္႔သတ္မႈေတြဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အာဏာရၿပီးကတည္းက သိသိသာသာကုိ ပုိဆုိးလာခဲ့တယ္လုိ႔ Zau Raw က ေျပာပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာအစုိးရဟာ ကုလနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းအမ်ားစု သူပုန္ေတြထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ဒသထဲ ၀င္ေရာက္တာကုိ တားျမစ္လာခဲ့ၿပီး ေဒသတြင္း ခရစ္ယာန္ ႏွစ္ျခင္းနဲ႔ ခရစ္ယာန္ကက္သလစ္အသင္းေတာ္ေတြက အကူအညီေတြကုိ ေ၀ငွေပးေနရပါတယ္။

    ေရွ႕တန္းနားက ေတာထဲမွာ ပိတ္မိေနၿပီး အစားအေသာက္နဲ႔ ေရမလံုေလာက္ဘဲ သီတင္းပတ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့ရကာ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ေတြ၊ ကေလးငယ္ေတြပါ၀င္တဲ့ လူေပါင္း ၂၀၀၀ ေလာက္ဆီ ေဆး၀ါးအကူအညီေပးပုိ႔ေရး ခြင့္ျပဳဖုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ေတြက အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစုိးရဖက္က ဘာမွ မတုန္႔ျပန္ပါဘူး။

    အာဏာပုိင္ေတြကေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕အကူအညီေတြဟာ သူပုန္ေတြရဲ႕လက္ထဲကုိ ေရာက္သြားတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲခဲ့ၿပီး အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ သူပုန္ေတြက ဒါကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျငင္းဆုိပါတယ္။ Zau Raw က အစုိးရရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္က ရွင္းေနၿပီး ‘သူပုန္ေတြထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသက အရပ္သားေတြရဲ႕ဘ၀ ပုိမုိခက္ခဲေအာင္’ လုပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ကေလးေတြမွာ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့အေျခအေန ပုိဆုိးလာတယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာစစ္တပ္ကုိ ဒီကိစၥအတြက္ ေမးလုိ႔မရေသးဘဲ သမၼတရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈရွိတယ္ဆုိတာကုိ ၀န္ခံခဲ့ေပမယ့္ ႏွစ္ဖက္စလံုးကုိ အျပစ္တင္ခဲ့ပါတယ္။

    “တုိက္ပြဲျဖစ္တဲ့အခါတုိင္းမွာ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြကုိ ႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္မွာ လက္နက္ထုိးဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းေနတာပါ” လုိ႔ သူက ဆုိၿပီး အစုိးရဟာ စစ္ပြဲရပ္တန္႔ေရး စိတ္အားထက္သန္စြာ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕က တာ၀န္ရွိသူေတြဟာ အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတြ႕ဆံုၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ေပမယ့္ အစုိးရက သူတုိ႔နဲ႔မဟာမိတ္ဖြဲ႕ထားတဲ့ လက္နက္ကုိင္ေတြကုိ အသိအမွတ္မျပဳတာေၾကာင့္ အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ျငင္းခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္ေတြဟာ စစ္တပ္ကုိ အာဏာ အဆမတန္ အပ္ႏွင္းထားတဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကုိလည္း လက္မခံပါဘူး။

    အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြလုိပဲ ကခ်င္ေတြကလည္း သူတုိ႔ရဲ႕ တုိက္ပြဲ၀င္မႈဟာ သူတုိ႔ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏုိင္ေရးနဲ႔ တန္းတူအခြင့္အေရး ရဖုိ႔အတြက္ မျဖစ္မေန လုပ္ရတာမ်ိဳးျဖစ္တယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္ကေတာ့ ဒီသူပုန္ေတြဟာ တုိင္းျပည္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့ ‘အၾကမ္းဖက္’ အင္အားစုလုိ႔ ႐ႈျမင္ေၾကာင္း သူပုန္အဖြဲ႕က ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ Maran Zaw Tawng က ေျပာပါတယ္။

    ၁၇ ႏွစ္ၾကာ အပစ္ရပ္ေရး ပ်က္ျပယ္သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျပန္ျဖစ္လာတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြအတြက္ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ အျပစ္တင္ေနၾကပါတယ္။ ဒီစစ္ပြဲမွာ ေအာင္ႏုိင္သူကေတာ့ လက္နက္အင္အား အျပတ္အသတ္သာတဲ့ အစုိးရစစ္တပ္ျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းေပါတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္က သူပုန္စခန္းေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ သိမ္းယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ခဲ့တဲ့ အႀကီးအက်ယ္တုိက္ပြဲႀကီးက မတ္လမွာျဖစ္ၿပီး ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတြရဲ႕ တပ္ရင္းတစ္ခုလံုး တႏုိင္းကေန ဆုတ္ေပးလုိက္ရပါတယ္။ တႏုိင္းဟာ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတြအတြက္ ေငြတြင္းျဖစ္ၿပီး ေရႊနဲ႔ ကၽြန္းသစ္လုပ္ငန္းေတြကေန အခြန္အခေတြ ရယူေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အဲဒီတုိက္ပြဲမွာ ဒဏ္ရာနဲ႔လြတ္ေျမာက္လာသူ Dee La က အစုိးရတပ္ဟာ တုိက္ေလယာဥ္ေတြ၊ ရဟတ္ယာဥ္ေတြ၊ လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ လနဲ႔ခ်ီ တုိက္ခုိက္ခဲ့တယ္လုိ႔ AP သတင္းဌာနကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ တုိက္ပြဲေနာက္ဆံုးေန႔မွာ စစ္တပ္က ဗံုးေတြ အဆက္မျပတ္ႀကဲခ်ခဲ့ၿပီး သူနဲ႔ အျခားတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြဟာ ေသဆံုးသြားတဲ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ ၅ ဦးရဲ႕ အေလာင္းကုိေတာင္မွ မယူႏုိင္ခဲ့ဘူးလုိ႔ Dee La က ဆုိပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တည္ေနရာေတြကုိ သူတုိ႔က ဒ႐ုန္းနဲ႔ရွာတယ္။ အဲဒီေနာက္ ေလေၾကာင္းကေန ကၽြန္ေတ္ာတုိ႔ကို တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အားလံုးဆံုး႐ံႈးၿပီး လံုး၀ က်႐ံႈးသြားတာပါ” လုိ႔ လုိင္ဇာမွာ ေဆးကုေနရတဲ့ သူက ေျပာပါတယ္။

    အသက္ ၃၉ ႏွစ္အရြယ္ရွိတဲ့ Dee La ဟာ ဆုတ္ခြာတဲ့အခ်ိန္ မုိင္းေထာင္ေနစဥ္ မေတာ္တဆ ေပါက္ကြဲသြားတဲ့အတြက္ မ်က္စိတစ္ဖက္ဆံုး႐ံႈးကာ လက္မွာလည္း ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။

    တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈအတြင္း ႏွစ္ဖက္စလံုး မုိင္းေထာင္မႈေတြ၊ ကေလးေတြကုိ အဓမၼ လူသစ္စုေဆာင္းမႈေတြ ရွိတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲခံရေပမယ့္ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ မေကာင္းသတင္းကေတာ့ အျခားအုပ္စုေတြထက္ ပုိမို ေက်ာ္လြန္ပါတယ္။

    ကုလလူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီက စစ္ဟာ သူတုိ႔သံုးေနက် နည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ အရပ္သားေတြကုိ ဖမ္းဆီးၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္႐ုိက္ႏွက္တာ၊ လိင္ေစာ္ကားတာ၊ ေပၚတာအျဖစ္၊ လူသားတံတုိင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေဆာင္တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းအသစ္ေတြ ထပ္ရခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ျပန္ေပးဆြဲၿပီး သတ္ျဖတ္တဲ့သတင္းေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ယာယီစခန္းေတြမွာ ေနထုိင္တဲ့ ကခ်င္အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦးကုိ သတ္ျဖတ္ၿပီး ျဖစ္သလုိျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ ေနရာကုိ မတ္လမွာ ေတြ႕ရွိတာမ်ိဳးပါ။ အဲဒီ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထုိင္တဲ့ လူ ၃ ဦး အခုႏွစ္အေစာပုိင္းက ေပ်ာက္သြားသလုိမ်ိဳးပဲ ဒီႏွစ္ေယာက္ဟာလည္း ဘာမွန္းမသိတဲ့ကိစၥအတြက္ စစ္သားေတြရဲ႕ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းမႈကုိ ခံရၿပီးေနာက္ သီတင္းပတ္နဲ႔ခ်ီ ေပ်ာက္ဆံုးေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    စစ္တပ္ဟာ လုိင္ဇာမွာ အရပ္သား၊ သူပုန္ ခြဲျခားမႈမရွိဘဲ လက္နက္ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ေနတာကလည္း ႏွစ္နဲ႔ခ်ီေနၿပီး အရပ္သားေတြ ေသဆံုးမႈ၊ မသန္စြမ္းျဖစ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး ေပၚေပါက္လာတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈက ဧၿပီလ ၁၂ ရကေန႔က ျဖစ္ၿပီး လုိင္ဇာအနီး ငွက္ေပ်ာၿခံက အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာလည္း ဒီလုိ ဗံုးႀကဲတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ ဦး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

    ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ရက္နဲ႔ခ်ီ ဗုံးႀကဲၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ Mung Lai Hkyet နဲ႔ Woi Chyai ဆုိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းႏွစ္ခုမွာ ေနထုိင္သူေတြဟာ သူတုိ႔အိမ္ေတြေဘးနားမွာ ဗံုးခုိက်င္းေတြ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ တူးခဲ့ရၿပီး ဒါဟာ စစ္ပြဲရဲ႕ ၾကမ္းတမ္းခက္ထန္မႈကုိ ေဖာ္က်ဴးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေတြ အဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ လုိင္ဇာအနီးက စခန္းေတြမွာလည္း ဒီလုိ ကတုတ္က်င္းေတြ တူးခဲ့ၾကပါတယ္။

    “ကၽြန္မတုိ႔အားလံုး ေၾကာက္တာပဲသိတယ္” လုိ႔ အသက္ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္ မိခင္တစ္ဦးျဖစ္သူ Lahtaw Kai Ring က ေျပာပါတယ္။

    ခရစ္စၥမတ္အႀကိဳေန႔က ေမာ္တာက်ည္နဲ႔ပစ္မႈေၾကာင့္ သူမဟာ အသက္ ၅ ႏွစ္နဲ႔ ၈ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးႏွစ္ဦးကုိ ႀကိဳးနဲ႔ဆြဲၿပီး ၀မ္းလ်ားေမွာက္ကာ တူးေနတာမၿပီးေသးတဲ့ ကတုတ္က်င္းထဲကုိ ေျပးပုန္းခဲ့ရပါတယ္။

    အခ်ိန္မေရြးအခါမေရြး ဗံုးဆံေတြ က်ႏုိင္တယ္ဆုိတာက “သူတုိ႔ အေၾကာက္ရြံ႕ရဆံုး” ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူမက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြကေတာ့ ေဗ်ာက္အုိးေဖာက္သံၾကားရင္ေတာင္ ထြက္ေျပးဖုိ႔ ေျပာေနတယ္လုိ႔လည္း သူမက ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။

    အေျမာက္ဆံေၾကာင့္ ေက်ာကုန္း စုတ္ျပတ္သတ္ခဲ့ၿပီး၊ ေမး႐ုိးထိကာ သြားတစ္ဒါဇင္ေလာက္ ကၽြတ္သြားခဲ့တဲ့ အသက္ ၂၉ ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းဆရာမ Laphai Kai Nan က စစ္တပ္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ သိပ္ရွင္းတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဗံုးဆံ ဘယ္နားကုိက်လဲဆုိတာ သူတို႔ ဂ႐ုမစုိက္ဘူး။ ကခ်င္ဆုိရင္ ဘယ္သူျဖစ္ျဖစ္ ထိပေစလုိ႔ သူတုိ႔ သေဘာထားတာပါ”

    Ref: AP

    (AP သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပသည့္ In northern Myanmar, forgotten Kachin conflict intensifies ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)