ဧၿပီ ၁၃၊ ၂၀၁၈
M-Media
– သူ႕ရဲ႕ မူးယစ္တုိက္ဖ်က္ေရးကိစၥကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံု႐ံုး (ICC) အႀကီးအကဲ ဖိလစ္ပုိ င္ကိုလာရင္ ဖမ္းခ်ဳပ္သြားမယ္လုိ႔ ဖိလစ္ပုိင္သမၼတ ဒူတာေတးက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။
ဒူတာေတးရဲ႕ မူးယစ္တိုက္ဖ်က္ေရးအစီအစဥ္မွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြဟာ လူေတြကုိ တရားလက္လြတ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈအတြက္ ဒူတာေတးကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္ေရး ICC အႀကီးအကဲ ဖာတူ ဘန္ဆူဒါက စီစဥ္ေနတာပါ။
ဒီကေန႔ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ဒူတာေတးက ဖိလစ္ပုိင္ဟာ ICC အဖြဲ႕၀င္ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ကုေဋကုဋာမက ၾကာရင္လည္း ICC က သူ႕အေပၚမွာ တရားစီရင္ပုိင္ခြင့္မရွိဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။
“ကနဦး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလုပ္ဖုိ႔ေတာင္မွ ခင္ဗ်ားဟာ အခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ား ဒီကုိမလာပါနဲ႔ မစၥ ဖာတူေရ။ ခင္ဗ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ ဖမ္းခ်ဳပ္မွာ။ အေျခအျမစ္မရွိတဲ့ ဘယ္လုိလုပ္ရပ္ကိုမွ ခင္ဗ်ား ဒီမွာ လုပ္လုိ႔မရပါဘူး။ ဒါဟာ တရားမ၀င္ပါဘူး။ ခင္ဗ်ားကို ဖမ္းခ်ဳပ္သြားမွာပါ”
ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕ေတြမွာ ဖိလစ္ပုိင္က အဖြဲ႕၀င္ထားတာဟာ မွားယြင္းမႈတစ္ခု ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အက်ံဳး၀င္မႈ ဖိလစ္ပုိင္မွာ မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔လည္း ဒူတာေတးက ဆုိပါတယ္။
ကုလ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး ဇုိက္ ရာအဒ္ အလ္ဟူစိန္က ဒူတာေတးကုိ ‘စိတ္က်န္းမာေရး စစ္ေဆးရမယ္’ လုိ႔ တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
မတ္လမွာ ဒူတာေတးက ICC ကေန ဖိလစ္ပုိင္းဟာ ခ်က္ျခင္းႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
ဖိလစ္ပုိင္ဟာ ICC ရဲ႕ ေရာမသေဘာတူညီခ်က္ (Rome Statue) ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးထားၿပီး အဲဒီ သေဘာတူညီခ်က္အရ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံဟာ အဖြဲ႕ကေန ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း ကုလ အေထြေထြညီလာခံကုိ တရား၀င္ အသိေပးၿပီး တစ္ႏွစ္ၾကာမွ ႏႈတ္ထြက္မႈ အထေျမာက္မယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံတစ္ခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ICC မွာ ထင္တားတဲ့ အမႈတြဲေတြကုိ ဒီႏုိင္ငံ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ကေန မထြက္မခ်င္း ပလပ္လုိ႔ မရပါဘူး။
ဒူတာေတးရဲ႕ မူးယစ္ႏွိမ္ႏွင္းေရးအစီအစဥ္ေၾကာင့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔ကေန႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႔အထိ လူေပါင္း ၃၉၆၇ ဦးေသဆံုးခဲ့တယ္လုိ႔ ဖိလစ္ပုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အတုိက္အခံအမတ္တစ္ဦးက ဒူတာေတး အာဏာရလာတဲ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔က အခုအခ်ိန္အထိ မူးယစ္တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ လူေပါင္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ref: Aljazeera
