Rule Of Law (တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး)

မတ္လ၊ ၂၇ ၊ ၂၀၁၃
M-Media
ေရးသူ- ဥပေဒပညာရွင္တစ္ဥိး

ကမာၻေပၚတြင ္မည္သည္႔တိုင္းၿပည္၊ မည္သည္႔လူမ်ိိ္ဳး၊ မည္သည္႔ဘာသာမဆို  ေအးခ်မ္းစြာေနထိုင္  ၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားေရးကို ရွာေဖြ စားေသာက္ကာ ေနထို္င္ေသာ  လူေကာင္းမ်ားရွိသကဲ႔သို႔  ၿပစ္မွုမ်ားကို က်ဴးလြန္ေသာ လူဆိုးသူခိုးမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ထိုလူဆိုး  သူခိုး ၿပစ္မွုက်ဴးလြန္သူ  မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာၿပစ္မွုဆိုင္ရာဥပေဒမ်ားႏွင္႔အညီ  ၿပစ္ဒဏ္ေပးၿခင္းၿပဳလုပ္ရပါသည္။ ထိုၿပစ္ဒဏ္  မ်ားထဲတြင္ ေသဒဏ္၊ ေထာင္ဒဏ္၊ ေငြဒဏ္ စသၿဖင္႔ က်ဴးလြန္ေသာ   ပစ္မွုကိုလိုက္ၿပီး အၿပစ္ေပး  အေရးယူရပါသည္။ သို႔မွသာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွု(Rule of Law) ကို ၿဖစ္ေစပါသည္။ မည္သည္႔ဘာသာဝင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္(သို႔)လူတစ္စုက  ၿပစ္မွုမ်ား (မုဒိန္းမွု၊ ခိုးမွု၊ ရိုက္ႏွက္မွု) စသည္႔  တို႔က်ဴးလြန္သၿဖင္႔ ထိုသူတို႔ႏွင္႔ဘာသာတူသည္႔ သူမ်ား၏  အသက္၊အိုးအိမ္၊စည္းစိမ္၊ဘာသာသာသနာ အေဆာက္အဦးတို႔ကို ဖ်က္ဆီးၿခင္းမၿပဳ  လုပ္ရပါ။ ထို သို ့ၿပဳလုပ္သူမ်ားသည္ပင္လွ်င္ ၿပစ္မွဳမ်ားက်ဴးလြန္သူမ်ားၿဖစ္ၿပီး  ဥပေဒပါအတိုင္း အေရယူေဆာင္ရြက္မွသာ တိုင္းၿပည္၏ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳ (Rule  of Law) ၿဖစ္ေပၚလာမည္သာၿဖစ္ပါသည္။

မိမိတို ့ႏိုင္ငံသည္ဒီမိုကေရစီ ေခတ္သို ့ဦးတည္ေလွ်ာက္လွမ္းေနေသာ  ႏိုင္ငံၿဖစ္ပါသည္။(ဒီမိုကေရစီဆိုသည္မွာ အခြင့္အေရးရွိသလို  တာဝန္မ်ားလည္းရိွသည္။)  မည္သည့္ ဥပေဒတြင္ၿဖစ္ေစ အခြင့္အေရးႏွင့္တာဝန္ ၂ ရပ္ ပူးတြဲ  တည္ရိွေနပါသည္။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း    အခြင့္အေရးရွိသလို  လိုက္နာရမည့္ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားလည္းရိွသည္။  ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၿပည္ေထာင္စု ၿမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ ့စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ  ၆ (င) တြင္ “ႏိုင္ငံေတာ္သည္ …. ႏိုင္ငံေတာ္၌ တရားမွ်တၿခင္း၊  လြတ္လပ္ၿခင္း ႏွင့္ ညီမွ်ၿခင္းတည္းဟူေသာ ေလာကပါလတရားမ်ား  ပိုမိုထြန္းကားေရး…..တို ့ကို အစဥ္တစိုက္ဦးတည္သည္ ” ဟု ၿပဌာန္း  ထားပါသည္။

၄င္း ၿပင္ ပုဒ္မ ၃၄ တြင္ “ ၿငိမ္ဝပ္ပိၿပားေရးႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊  ၿပည့္သူ ့ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဤ ဖြဲ  ့စည္းပံုအေၿခခံ ဥပေဒပါ အၿခားၿပဌာန္း ခ်က္တို ့ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မဆန္  ့က်င္လွ်င္ ႏိုင္ငံသားတိုင္းသည္ဘာသာ သာသနာေရးတြင္  လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ေဆာက္တည္ႏိုင္ေသာ အခြင့္္အေရးတို ့ကို  အညီအမွ်ရရိွေစရမည္။”

ပုဒ္မ ၃၆ဝ (က) တြင္ “ဘာသာသာသနာေရးဆိုင္ရာ ကိုးကြယ္ေဆာက္တည္မွု သည္စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ အၿခားေလာကီေရးရာ ေဆာင္ရြကမွုတစ္ခုခုႏွင့္ဆက္စပ္ေနပါက ပုဒ္မ ၃၄ ပါ ဘာသာ သာသနာေရးဆိုင္ရာ  လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားတြင္ မပါဝင္ေစရ၊”

ပုဒ္မ ၃၆ဝ (ခ)တြင္ “ ထို ့သို ့ဘာသာသာသနာေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လြတ္လပ္ေသာ  အခြင့္အေရးမ်ားကို ေပးထားေသာ္လည္း အမ်ားၿပည္သူအက်ိဳးကိစၥႏွင့္  ၿပဳၿပင္ေရးကိစၥတို ့အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ဥပေဒၿပဳ ၿခင္း ကို မတားၿမစ္ရ။”

ပုဒ္မ ၃၆၁ တြင္ “ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ဗုဒၶဘာသာသာသနာေတာ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္၏  ဂုဏ္ထူးဝိေသသနႏွင့္ၿပည့္စံုသည့္ဘာသာသာသနာၿဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္က  အသိအမွတ္ၿပဳသည္။”

ပုဒ္မ ၃၆၂ တြင္ “ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာသာသနာ၊ အစၥလာမ္ဘာသာသာသနာ၊  ဟိႏၵဴဘာသာသာသနာႏွင့္ နတ္ကိုးကြယ္ေသာဘာသာတို ့ကို ဤဖြဲ  ့စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒအာဏာတည္ေသာေန ့ဠ္ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ရိွေနၾက ေသာ  ကိုးကြယ္ရာဘာသာမ်ားဟူ၍ အသိအမွတ္ၿပဳသည္။”
ပုဒ္မ ၃၆၃ တြင္ “ႏိုင္ငံေတာ္သည္ အသိအမွတ္ၿပဳ ထားေသာ ဘာသာသာသနာမ်ားကို  တတ္ႏိုင္သမွ် ကူညီေစာင့္ေရွာက္မည္။”

ပုဒ္မ ၃၆၄ “ႏိုင္ငံေရးကိစၥ အလို ့ငွာ ဘာသာသာသနာကို အလဲြသံုးစားမၿပဳရ။ ထို  ့ၿပင္ လူမ်ိဳးေရးေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း  တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္၊ တစ္ ဂိုဏ္း ႏွင့္တစ္ဂိုဏ္း မုန္းတီးၿခင္း၊  ရန္မူၿခင္း. စိတ္ဝမ္းကြဲၿခင္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚေပါက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ေသာ  သို ့မဟုတ္ ေပၚေပါက္လာရန္အေၾကာင္းရိွေသာ အၿပဳအမူသည္ ဤ ဖဲြ ့စည္းပံု  အေၿခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္ ့က်င္ သည္။ထို အၿပဳအမူမ်ိဳးအတြက္ ၿပစ္ဒဏ္ေပးႏိုင္ရန္  ဥပေဒၿပ ႒ာန္း ႏိုင္သည္။”  ထို ့ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ လြတ္လပ္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊  ခံစားပိုင္ခြင့္၊ တာဝန္ႏွင့္ တားၿမစ္ခ်က္မ်ား ထိေရာက္ခိုင္မာၿပည္စံုေစရန္  လိုအပ္ေသာဥပေဒ ၿပ ဌာန္း ရမည္ဟု ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဖြဲ ့စည္းပံု အေၿခခံဥပေဒ ပုဒ္မ  ၂၁(ဃ) တြင္ ၿပဌာန္းထားသည့္အၿပင္ ပုဒ္မ ၃၆၄ ပါ ၿပဌာန္းခ်က္မ်ားအရ  လိုအပ္ေနေသာ “ဘာသာသာသနာမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေသာ ဥပေဒ” အား  ၿပည္ေထာင္စုလႊတ္ ေတာ္မွ့ အၿမန္ဆံုး  ၿပဌာန္းေပးပါရန္ ေလးစားစြာ  တိုက္တြန္း အပ္ပါသည္။  ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿပစ္မွဳ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ ( ရာဇသတ္ၾကီး Penal Code) အခန္း ၁၅  – ပုဒ္မ ၂၉၅ ၊ ၂၉၅ (က)၊ ပုဒ္မ ၂၉၆ ၊ ပုဒ္မ ၂၉၇၊ ပုဒ္မ ၂၉၈ တုို ့တြင္  ဘာသာသာသနာႏွင့္ ဆိုင္ ေသာ ၿပစ္မွ ုမ်ားကို ၿပစ္ဒဏ္မ်ားႏွင့္တကြ ၿပ ဌာန္း  ထားပါ သည္။ ၄င္း ပုဒ္မ မ်ား အၿပည့္အစံု မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းၿဖစ္သည္။

ရာဇသတ္ၾကီး ပုဒ္မ ၂၉၅ အရ ။  ။- လူတစားကိုးကြယ္သည့္ဘာသာသာသနာကို  ေစာ္ကားရန္ အၾကံၿဖင့္ၿဖစ္ေစ၊ကိုးကြယ္ဝတ္ၿပဳေသာ ေနရာကိုေသာ္၄င္း၊  အထြဋ္အၿမတ္ထားေသာ အရာဝတၳဳကိုေသာ္၄င္း၊ ဖ်က္ဆီးၿခင္းသည္၊ သို ့တည္းမဟုတ္  ပ်က္စီးနစ္နာေစၿခင္းသည္၊သို ့တည္းမဟုတ္ ယုတ္ည့ံေစၿခင္းသည္၊ ထို  ဘာသာသာသနာကို ေစာ္ကားသည္ဟု လူတစားက ယူဆတန္ရာသည္ကို သိလ်က္ႏွင့္ၿဖစ္ေစ  မည္သူမဆို၊ ထိုလူတစားက ဘာသာသာသနာေရးဆိုင္ရာ ကိုးကြယ္ဝတ္ၿပဳ ေသာ  ေနရာကိုေသာ္၄င္း၊ အထြဋ္အၿမတ္ထားေသာအရာဝတၳဳ ကို ေသာ္၄င္း၊ ဖ်က္ဆီးလွ်င္၊  သို ့တည္းမဟုတ္ ပ်က္စီးနစ္နာေစ လွ်င္ ္၊သို ့တည္းမဟုတ္ ယုတ္ည့ံေစလွ်င္ ္၊   ထိုသူကို ႏွစ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ၿဖစ္ေစ၊  ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးၿဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။

ရာဇသတ္ၾကီးပုဒ္မ ၂၉၅ (က) ။  ။ ၿပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ေနထိုင္ေသာ  လူတစား၏ဘာသာေရးစိတ္ ကို နာၾကည္းေစရန္ တမင္မသမာေသာ အၾကံၿဖင့္ မည္သူမဆို၊  စကားၿဖင့္ၿဖစ္ေစ၊ စာၿဖင့္ၿဖစ္ေစ၊ ထင္ရွားေသာပံုသဏၭာန္ၿဖင့္ ၿဖစ္ေစ၊ထို  လူတစားကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာသာသနာကို ေသာ္၄င္း၊ ဘာသာသာသနာေရးယံုၾကညမွုကိုေသာ္၄င္း၊ ေစာ္ကားလွ်င္၊သို ့တည္းမဟုတ္ ေစာ္ကားရန္အားထုတ္လွ်င္၊  ထိုသုူကို ႏွစ္ႏွစ္ထိ ေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ၿဖစ္ေစ၊  ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုး ၿဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။

ရာဇသတ္ၾကီး ပုဒ္မ ၂၉၆။  ။ ဥပေဒႏွင့္အညီ ဘာသာသာသနာေရးဆိုင္၇ာ  ကိုးကြယ္ဝတ္ၿပဳၿခင္းၿပဳေနေသာ၊ သို ့တည္းမဟုတ္ ဘာသာသာသနာေရးဆိုင္ရာ  အခမ္းအနားကို က်င္းပေနေသာ အစုအေဝး တခုခုအား မည္သူမဆို၊ မိမိအလိုအေလ်ာက္  အေႏွာင့္အယွက္ၿဖစ္ေစလွ်င္၊ ထိုသူကို တႏွစ္ထိေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖစ္ေစ၊  ေငြဒဏ္ၿဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးၿဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။

ရာဇသတ္ၾကီး ပုဒ္မ ၂၉၇။  ။ တဦးတေယာက္ေသာသူ၏ စိတ္ကိုနာေစရန္  အၾကံၿဖင့္ၿဖစ္ေစ၊တဦးတေယာက္ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာသာသနာကို ေစာ္ကားရန္  အၾကံၿဖင့္ၿဖစ္ေစ တဦး တေယာက္ေသာသူ၏ စိတ္ကို နာေစတန္ရာသည္ကို၊ သို  ့တည္းမဟုတ္ တဦးတေယာက္ေသာသူ ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာသာသနာကို  ေစာ္ကားတန္ရာသည္ကို သိလ်က္ႏွင့္ၿဖစ္ေစ မည္သူမဆို၊ ကိုးကြယ္ဝတ္ၿပဳေသာေနရာ၌ ေသာ္၄င္း၊ သခႋ်ဳင္း၌ ေသာ္၄င္း၊ မသာအခမ္းအနား ေဆာင္ရြက္ရန္သီးသန္  ့ထားသည့္ ေနရာ၌ေသာ္၄င္း၊ လူေသအေလာင္းထားရန္သီးသန္ ့ေနရာ၌ေသာ္၄င္း  က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားလွ်င္၊ သို ့တည္းမဟုတ္ လူေသအေလာင္းကို မဖြယ္မရာၿပဳလွ်င္၊  သို ့တည္းမဟုတ္ မသာအခမ္းအနားက်င္းပေဆာင္ရြက္ရန္ စုေဝေနသူတို ့ကို  အေႏွာင့္အယွက္ၿဖစ္ေစလွ်င္၊ ထိုသူကို တႏွစ္ထိေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖစ္ေစ၊  ေငြဒဏ္ၿဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးၿဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။

ရာဇသတ္ၾကီး ပုဒ္မ ၂၉၈။  ။ တဦးတေယာက္ေသာသူ၏ ဘာသာေရးစိတ္ကို နာေစရန္  တမင္ၾကံ၍ ၊ မည္သူမဆို၊ ထိုသူၾကားေလာက္ေသာေနရာ၌ စကားေၿပာဆိုလွ်င္၊သို  ့တည္းမဟုတ္ အသံတခုခုကို ၿပဳလွ်င္၊ သို ့တည္းမဟုတ္  ထိုသူၿမင္ေလာက္ေသာေနရာ၌ ကိုယ္အမူအရာတခုခုကိုၿပဳလွ်င္၊ သို ့တည္းမဟုတ္  အရာဝတၳဳတခုခုကိုထားလွ်င္၊ ထိုသူကို တႏွစ္ထိေထာင္ဒဏ္တမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖစ္ေစ၊  ေငြဒဏ္ၿဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လံုးၿဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္။

အေၿခခံဥပေဒ ၂၁ (က)   ။ႏိုင္ငံသားတိုင္းသည္ ဤဖြဲ ့စည္းပံု  အေၿခခံဥပေဒတြင္ သတ္မွတ္ၿပဌာန္းထားသည့္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး၊ လြတ္လပ္မွု အခြင့္အေရး၊ တရားမွ်တမွ ုအခြင့္အေရး တို ့ခံစားခြင့္ရိွသည္။
၂၁(ဂ) ။  ၿပည္သူတို ့၏ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးတို ့သည္  ႏိုင္ငံသားတိုင္း၏ တာဝန္ ၿဖစ္သည္။
ဘာသာသာသနာတစ္ ရပ္ရပ္အား ထိခိုက္ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားေသာ ေဟာေၿပာမွု  ထိုေဟာေၿပာေသာ တရားေခြ VCD / DVD ေခြမ်ားကို တရားမဝင္ လြတ္လပ္စြာ  ေရာင္းခ်ၿဖန္ ့ၿဖဴး ေနမွ ု မ်ားသည္ နိုင္ငံေတာ္အားဆူ ပူအံုၾကြမွုၿဖစ္ေပၚေစရန္ အဓိကလံွု ေဆာ္ေဆာင္ရြက္မွု အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ၿဖစ္ပါသည္။  ထို ေဆာင္ရြက္ၿဖန္ ့ၿဖဴး ခ်က္ မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ( ၿပည္ထဲေရး  နွင့္ ဘာသာေရးဝန္ၾကီး ဌာန ရဲ အရာရိွမ်ား၊ တရားစီရင္ေရးဆိုင္ရာ  တရားရုံးမ်ား)ႏွင့္ တကြ တာဝန္သိ ၿပည္သူတစ္ရပ္လံုးမွ ဝိုင္းဝန္းေဖာ္ထုတ္ဟန္ ့တား အေရးယူ  ေဆာင္ရြက္ေပးမွသာလွ်င္  ႏိုင္ငံသားတို ့၏ အသက္ အိုးအိမ္စည္းစိမ္၊  ဘာသာသာသနာ အ ေဆာက္အဦးတို ့အား ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ႏိုင္မည္ၿဖစ္ေၾကာင္း  ႏွင့္ ကမၻာအလယ္တြင္ လူ ့အခြင့္အေရး ကို ေလးစားလိုက္နာေသာ  ႏိုင္ငံတစ္ခုအၿဖစ္ သိကၡာရိွစြာ ရပ္တည္ႏိုင္မည္ၿဖစ္ပါသည္။