ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး

ဧျပီ-၁၉-၂၀၁၃
ေဆာင္းပါးရွင္- ေဇာ္မင္းေထြး

ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းကာလ ျမန္မာျပည္၏ အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ မူလက လြန္စြါမွပင္ ျငင္သာသည္ဟုထင္ရျငား လတ္တေလာ ႏုိင္ငံေရး ထြက္ေပါက္ရွာမႈမ်ား ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းတုိ႔က ျမန္မာျပည္သည္ စစ္မွန္သည့္ အေျပာင္းအလဲကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ပါ့မလား ဆုိသည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္႐ွိလာသည္။ အေျပာင္းအလဲဆိုသည္မွာ အတိတ္ႏွင့္လက္ရွိ အခ်ိန္တို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာအေနအထားႏွင့္ စနစ္တို႔ကို လက္မခံႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ပိုေကာင္းသည့္ အေနအထား တစ္ရပ္ကို ဖန္တီးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္သည္။ သို႔လင့္ကစား လက္ရွိကြ်န္ေတာ္တို႔ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း၏ ပရမ္းပတာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ တလြဲအသံုးခ်လိုသည့္ ကိုယ္က်ိဳး႐ွာစိတ္ဓာတ္မ်ားအၾကား ေပါက္ဖြားလာခါစ အေျပာင္းအလဲမွာ မည္သို႔ ဆိုးရြားစြာ ပံုသြင္းခံရမည္ကို မေတြးဝံစရာပင္ ျဖစ္သည္။ မွန္ပါသည္။ စနစ္ေဟာင္းအၾကား အက်ဥ္းခ် ခံထားရသည့္ ဦးေႏွာက္မ်ားႏွင့္ ၾကီးျပင္းလာၾကေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သေဘာထား မၾကီးႏုိင္ၾကေသးသည္မွာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ လက္ခံႏုိင္စရာသည္။ သို႔ေပျငား ယခုလက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေနအထားတို႔ကို သံုးသပ္ခ်က္မ်ားအရ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ စစ္မွန္သည့္အေျပာင္းအလဲကို အကယ္စင္စစ္လိုလားရဲ႕လား ဟူသည့္ အခ်က္မွာေမးခြန္းထုတ္စရာပင္ျဖစ္သည္။

တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရးႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ “Social Capital” ဟူသည့္ လူမႈအရင္းကို အသံုးခ်ေရးအတြက္ လူတုိင္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးတို႔မွာ ႏုိင္ငံ စည္ပင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာမ်ား သဖြယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေပျငား အမ်ိဳးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳလုိေသာ မ်ိဳးခ်စ္အမည္ခံ အဖ်က္သမားမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈကို အသက္သြင္းေနၾကေသာ ေနာက္ျပန္ဆြဲ ဝါဒီတို႔အၾကား ျမန္မာျပည္ဖြ႔ံျဖိဳး တိုးတက္ေရးမွာ ဝိုးတဝါးႏွင့္ အခ်ိန္မေရြးေပ်ာက္ပ်က္သြားႏုိင္ေသာ အေနအထားတြင္ရွိေနသည္။

ယခုလတ္တေလာ အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ လူမႈေရးဝက္ဘ္ဆိုဒ္မ်ားတြင္ ေတြ႔ေနရေသာ ပို႔စ္အမ်ားစု၊ ကြန္းမန္႔မ်ားႏွင့္ လုပ္ၾကံဓာတ္ပံုအခ်ိဳ႕တို႔သည္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမွဳကို အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္းျဖင့္ ဖန္တီးေနၾကလ်က္ရွိျပီး ကနဦးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာဆန္႔က်င္ေရးအသြင္ျဖင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လုပ္ေဆာင္လာၾကကာ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ္မ်ားအား တိုက္ဖ်က္ေရး ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္သို႔ အသြင္ေျပာင္းသြားၾကသည္။

ထိုအခ်က္ကထူးျပီး မဆန္းလွ။ အသိဥာဏ္အေမွာင္တိုက္ထဲ ပိတ္မိေနေသာ လူတစ္စု၏ လုပ္ရုိးလုပ္စဥ္မွ်သာ ျဖစ္ျပီး၊ ယခင္ကလည္းရွိခဲ့သည္၊ ယခုလည္းလုပ္ေနသည္၊ေနာင္လည္းဆက္လက္ ရွိသြားမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ထူးဆန္းေနသည္ကား ႏုိင္ငံကိုခ်စ္လွပါသည္ ဆိုေသာ ႏိုင္ငံေရးသမား ၾကီးမ်ားက ေရငံုႏွဳတ္ပိတ္ ေနၾကသည္။ ေနာက္ကိုျပန္မလွည့္ပါဆိုေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက မ်က္ကြယ္ ျပဳထားၾကသည္။ ပြင့္လင္းလာပါသည္ဆိုေသာ မီဒီယာက သတင္းထိန္ခ်န္ထားၾကသည္။ ထို႔ထက္ပိုၿပီး ဆိုးသည္က တိုင္းျပည္ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ ယက္မသဖြယ္ ပဲ့ကိုင္ထိန္းသိမ္းေပးရန္တာ၀န္ရွိေသာ လူမႈဖြံ႔ျဖိဳးေရးအဖြဲ႔အစည္း(NGO) မ်ားႏွင့္ အဆိုပါ NGO တို႔၏ တာဝန္ရွိသည့္သူမ်ားကပါ ဝိုင္းဝန္းေျမာက္ထိုးပင့္ေကာ္ လုပ္ၾကေလျပန္သည္။ အဆိုးရြားဆံုးအေနျဖင့္မူကား အတုိက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတစ္ခ်ိဳ႕ႏွင့္ ပါတီ၀င္ အမ်ားစုကပါ မြတ္စလင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ေပၚေပၚတင္တင္ ေထာက္ခံအားေပးျပီး ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ပါ၀င္ပတ္သတ္ ၾကေလေသာအခါ … တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္အတြက္ ကြ်န္ေတာ္လြန္စြာမွပင္ တုန္လႈပ္ ေျခာက္ျခားမိပါသည္။

ထိုမွ်သာမကေသးအတန္ငယ္ သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းသူမ်ားက အၾကမ္းဖက္မွဳ ကို လက္မခံေပျငား ၎တုိ႔၏ ႏႈတ္ထြက္ စကားတို႔တြင္ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ ဧည့္သည္မ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ သင့္ျမတ္ေအာင္ ေနထိုင္ရမည္ဟူေသာ ၾသ၀ါဒမ်ားေျခြလာၾကေသာ အခါ လြန္စြာမွပင္ ခံျပင္းမိသည္။ ထိုစကားလံုးသည္ အေပၚယံအားျဖင့္ လူတစ္ခ်ိဳ႕အတြက္ နားေထာင္ေကာင္းေပျငား လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လ်စ္လ်ဴရွဳ ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္း(တနည္း) အႏုနည္းျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ယခု ဆယ္စုႏွစ္တြင္း ခုိး၀င္လာပါသည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရေသာ သူမ်ားအား ထားရွိေသာ ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ သေဘာထားအေပၚကြ်န္ေတာ္မွတ္ခ်က္မေပးလုိပါ။ သုိ႔ေပျငား ယခင့္ယခင္က ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမ်ား အရေရာ ယခုလက္ရွိ 2008 ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရပါ၊ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးသူ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားအေပၚ ဧည့္သည္ဟူ၍ သတ္မွတ္ဆက္ဆံ ေနျခင္းအား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ပါသည္။ ယခုေဆာင္းပါးတြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မွဳအား သတ္မွတ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားဟူသည့္ အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးႏွင့္ ဆက္ဆိုင္ေသာ ျမန္မာျပည္၏ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ားအား ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ေရွးဦးစြာေဆြးေႏြးလုိသည္မွာ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံအသီးသီးတုိ႔က သေဘာတူညီသတ္မွတ္မွဳျပဳျပီးေသာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဆုိင္ရာ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို တင္ျပေဆြးေႏြးလုိပါသည္။ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျပီးေသာ ျပည္သူတုိ႔အေပၚ မည္သည့္အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကမွ် ဧည့္သည္ဟူ၍ သတ္မွတ္လုိ႔မရပါ။ ေရွးဦးစြာ အေျခခ်မႈႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာအတည္တက် ေနထိုင္မႈတို႔အေပၚ မူတည္၍ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ကြဲျပားႏုိင္ေသာ္လည္း ဥပေဒ၏ေရွ့ေမွာက္တြင္ မည္သည့္ ႏုိင္ငံသားမဆို ရပိုင္ခြင့္မွာ ထပ္တူက်သည္သာျဖစ္၏။

သုိ႔ျဖစ္ေပရာ ေအာက္တြင္ေဖၚျပမည္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈအေပၚတြင္ ကြဲျပားေသာသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္သည္။

Ethnicity (လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ျခင္း)

လူမ်ိဳးစုျဖစ္ျခင္းသည္ အစုအဖြဲ႔အေပၚအေျခခံသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တူညီေသာ မ်ိဳးဗီဇႏွင့္ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ား (ဥပမာ – ဘာသာစကားတူျခင္း၊ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ တူညီျခင္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳတူညီျခင္း) စသည္တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ားအားျဖင့္လူမ်ိဳးစု ျဖစ္ျခင္းသည္ ပထ၀ီအေနအထားအရ ေနရာေဒသ တစ္ခုတည္းတြင္ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ျခင္း၊တူညီေသာ စားေသာက္ေနထိုင္မႈ ပံုစံရွိျခင္း၊ ကိုးကြယ္ရာ အယူအဆတူညီျခင္းတုိ႔သည္ လူမ်ိဳးစုဟုေခၚတြင္ သတ္မွတ္ရာ၌ အေရးပါလွသည္။

Race (လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္)

လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ဟူသည္ Ethnicity (လူမ်ိဳးစု) ႏွင့္ ဆင္တူေပျငား လူပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ အသြင္သ႑ာန္၊ အသားအေရာင္၊စသည္တုိ႔ႏွင့္ ပိုမိုပတ္သက္ ဆက္စပ္သည္။ လူမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ဟူသည္ ဇီ၀သေဘာတရားအရ သတ္မွတ္ထားမႈျဖစ္ျပီး ဆင္းသက္ရာ မ်ိဳးဗီဇတူညီျခင္း (ဥပမာ – ဆံပင္အေရာင္၊ မ်က္လံုးအေရာင္၊ အရိုးအဆစ္ တည္ေဆာက္မႈ၊ေမး႐ိုး အသြင္သ႑ာန္) အစရွိသည့္ တူညီမႈမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံ၍ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

Nationality (အမ်ိဳးသား/ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳ)

(အမ်ဳိးသား/ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ) သတ္မွတ္ရာတြင္ အဓိကအားျဖင့္ လူပုဂၢိဳလ္၏ ေမြးဖြားရာ ႏုိင္ငံေပၚ အေျခခံျခင္း (သို႔) Citizen ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္ခ်က္ ႏွင့္ ေဘာင္၀င္မႈတို႔အေပၚ မူတည္သည္။ သို႔ေသာ္ ရံဖန္ရံခါတြင္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ထုိပုဂၢိဳလ္၏ လက္ရွိ အေျခတက် ေနထိုင္ရာေဒသ (သို႔) အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာမ်ား ထပ္တူက်ျခင္း စသည္အားျဖင့္လည္း သတ္မွတ္ေလ့ရွိသည္။ ဥပမာ လူတစ္ဦးသည္ ႏုိင္ငံ A တြင္ေမြးဖြားခဲ့ျငား ႏိုင္ငံ B သို႔ ထာ၀ရ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္မည္ဆိုပါက ယင္းပုဂိၢဳလ္အားႏိုင္ငံ B အေနျဖင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါက ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳကို ခြင့္ျပဳေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မွဳ သတ္မွတ္ရာတြင္ အေရးပါေသာ အျခားအခ်က္တစ္ခ်က္မွာ အခ်ိဳ႕မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ျပည္နယ္ အတည္တက် သတ္မွတ္ ထားေပးမႈ မရွိျငား (သို႔) ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳမႈ နည္းပါးျငား ယင္းမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈတြင္ ရပိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိသည္ ဟူ၍ သတ္မွတ္ထားသည္။ (ဥပမာ – ပါလက္စတုိင္းမ်ား၊ ကာ့ဒ္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ တမီလ္လူမ်ိဳးမ်ား)

Citizen(ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း)

ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္းသည္ သတ္မွတ္ ႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ ေမြးဖြားျခင္း (သို႔) အျခားႏုိင္ငံတစ္ခုသို႔ ေရာက္ရွိစဥ္ေမြးဖြါးမွဳျပဳျခင္း (သို႔) အျခားႏိုင္ငံသား/သူ တစ္ဦးႏွင့္ လက္ထက္မွဳ ျပဳျခင္း (သို႔)စရိုက္လကၡဏာႏွင့္ ၀ိေသသ တူညီျခင္းတုိ႔ အေပၚမွဳတည္၍ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း စသည္အားျဖင့္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္သတ္မွတ္ လက္ခံထားၾကသည္။ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ျခင္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီပါက အဆိုပါပုဂိဳလ္သည္ တင္းျပည့္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္၍ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ရရွိရမည္ျဖစ္သည္။ (ဥပမာ မဲေပးခြင့္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္)

သို႔ျဖစ္ေပရာမည္သည့္ လူမ်ဳိးစု၊ မ်ဳိးႏြယ္ဆက္၊ တုိင္းရင္းသားတုိ႔မွ ဆင္းသက္လာသည္ျဖစ္ေစ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ကာလရွည္ၾကာေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္မွဳ မွႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ကိုက္ညီမွဳရွိေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္လာသည္ျဖစ္ေစ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆို အဆိုပါတိုင္းျပည္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိမွဳ ျပဳရမည္ ျဖစ္ျပီး အျပန္အလွန္အားျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္မွ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ ေပးရန္လိုအပ္သည္။

ဆက္လက္၍ ျမန္မာျပည္၏ ယခင့္ယခင္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားအရေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ေဆြးေႏြးသြားပါမည္။ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဟူသည္ကို –

– Personborn of parents both of whom are nationals of the Republic of the Union of Myanmar
(က)  ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ တုိင္းရင္းသား မိဘႏွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူ

– Personwho is already a citizen according to law on the day this Constitution comesinto operation.(ခ) ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳျပဌာန္းသည့္ ေန႔တြင္ ဥပေဒအရ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ျပီးသူ

–  Sect: 345, 2008 constitution
အဆိုပါအတိုင္းဖြင့္ဆိုထားသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ လူတစ္ဦးအေနျဖင့္ ၄င္းကိုယ္တိုင္ေကာ၊ ၄င္း၏မိဘႏွစ္ပါးကပါ ျမန္မာျပည္တြင္ ေမြးဖြါးသည္ဆိုပါက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို အလိုအေလ်ာက္ရရွိျပီး ျဖစ္သည္။ ၄င္းအျပင္ အေျခခံဥပေဒၾကီးက ႏုိင္ငံသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ျပဆိုရာတြင္

– Equalrights before the law  and  legal protection
ႏိုင္ငံေတာ္သည္မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာရယူပိုင္ခြင့္ေပးရမည္။

–  Non-discrimination based on race,birth, religion, official position, status, culture, sex andwealth
ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏ မည္သည့္ႏိုင္ငံသားကိုမွ် လူမ်ဳိး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ရာထူးဌာနႏၱရ၊ အဆင့္အတန္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာတုိ႔ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ခြဲျခားမွဳ မရွိေစရ။ ယင္းအျပင္ တန္းတူအခြင့္အေရး အေနျဖင့္ –

–  Equalopportunity
(a) Publicemployment
(b) Occupation
(c) Trade
(d) Business
(e) Technical know-how and vocation
(f) Exploration of art, science and technology.

sect:347, sect:348, Sect:349
ေဖၚျပပါမူရင္းအတိုင္း တရားဥပေဒေရွ့ေမွာက္တြင္ လူတိုင္းအခြင့္အေရး တန္းတူရွိရမည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးႏြယ္၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မွဳ၊ရာထူးရာခံ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဥစၥာဓန၊ လိင္သဘာဝ စသည္အားတို႔ျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမွဳမျပဳရ ဟူ၍လည္းေကာင္း ေဖၚျပပါရွိျပီးျဖစ္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ၏ မည္သည့္ေနရာတြင္မွ် မည္သည့္ႏုိင္ငံသားတုိ႔ကအိမ္ရွင္ျဖစ္၍ မည္သို႔ေသာ ႏုိင္ငံသားတို႔က ဧည့္သည္ ျဖစ္သည္ဟူ၍ ဖြင့္ဆိုထားျခင္းအလ်ဥ္းမရွိျငား၊ လူပုဂဳိလ္ အခ်ဳိ႕တုိ႔၏ အိမ္ရွင္၊ဧည့္သည္ဟူသည့္ အယူအဆကိုတြင္တြင္ေျပာဆိုေနျခင္းမွာ လြန္စြာမွပင္ ရယ္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။

အထက္ေဖၚျပပါအခ်က္မ်ားကို ေထာက္႐ႈျခင္းအားျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးကိုအမွန္တကယ္ လိုလားသည္ ဆိုပါက လူတစ္ဦးျခင္းစီ၏ ျဖစ္တည္မႈ၊ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ၄င္းတုိ႔၏ တန္ဖိုးတို႔ကို လက္ခံေလးစားေပးမွဳ ျပဳရမည္ျဖစ္ျပီး ၄င္းတို႔၏ အသက္ရွင္သန္ ရပ္တည္မႈႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈ တို႔ကိုအသက္ႏွင့္လဲ၍ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးမႈ ျပဳရမည္ျဖစ္သည္။

ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ေနာက္ဆက္တြဲအခြင့္အေရးမ်ား အျဖစ္အေျခခံဥပေဒမွ ျပဌာန္းထားေသးသည္တုိ႔မွာ –

–  TheRight to life, dignity and personal freedom  (sect:44,353, 354, 355)
–  Freedomof opinion and expression
–  Peacefulassembly
–  Freedomof association and organization
–  Theright to language, culture ,  literature, education and health ( sect:22,28,366)
–  Forcelabor, enslaving and anti-trafficking in person are prohibited. (sect:358, 359)
–  Religiousfreedom ( sect:34)

စသည္ျဖင့္အသက္ရွင္ခြင့္၊ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြြာေနထိုင္ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာေဖၚျပ ေျပာဆိုခြင့္၊ ျငိမ္းခ်မ္းစြာစုေ၀းခြင့္၊ အက်ဳိးျပဳ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ စာေပ၊ ပညာေရး က်န္းမာေရးတို႔တြင္ တန္းတူညီမွ်ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေစာင့္ထိန္းခြင့္၊ အတင္းအက်ပ္ အလုပ္ေစခိုင္းျခင္း ႏွိပ္စက္ကလူျပဳျခင္းတို႔မွ အကာအကြယ္ရရွိခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ တုိ႔ကိုသတ္မွတ္ ျပဌာန္းေပးထားျပီး ျဖစ္ေပရာ၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ေပါက္ဖြါးေသာ မိဘကေမြးဖြါးသည့္၊ျမန္မာျပည္သား ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အားလံုး၏ ရပိုင္ခြင့္တုိ႔ႏွင့္ အက်ံဳးဝင္ေနသည္မွာ အထင္အရွားပင္ျဖစ္သည္။

ယင္းအျပင္အေရးအၾကီးဆံုး အခ်က္အေနျဖင့္ အပိုဒ္ ၃၆၄ တြင္ ျပဌာန္းထားသည္မွာ “ႏုိင္ငံေရးကိစၥအလု႔ိငွာ ဘာသာသာသနာကို အလြဲသံုးစားမျပဳရ။ ထို႔ျပင္ လူမ်ဳိးေရးေၾကာင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္၊ တစ္ဂိုဏ္းႏွင့္တစ္ဂိုဏ္း မုန္းတီးျခင္း၊ ရန္မူျခင္း၊ စိတ္၀မ္းကြဲျခင္း တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးေပၚေပါက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ ေပၚေပါက္လာေစရန္ အေၾကာင္းရွိေသာ အျပဳအမူသည္ “ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည္။ ထိုအျပဳအမူမ်ိဳး အတြက္ျပစ္ဒဏ္ေပးႏုိင္ရန္ ဥပေဒ ျပဌာန္းႏုိင္သည္။” ဟူ၍ အတိအလင္း ေဖၚျပထားသည္။

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈကို အသက္သြင္းသူမ်ား၊ ဘာသာေရး အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းသူမ်ား၊ ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပ အမုန္းတရား သြတ္သြင္းသူမ်ားသည္မည္သည့္လူမ်ိဳး၊ မည္သည့္ဘာသာ၀င္၊ မည္သို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေနသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖါက္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳ ခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းအျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ အျပဳအမူမ်ိဳးကို ျမင္ေတြ႕ၾကားသိရပါလ်က္ မ်က္ကြယ္ျပဳေနသူမ်ား၊ ႏႈတ္ဆိတ္ေနၾကသူမ်ား၊ အားေပးအားေျမာက္ျပဳေနၾကသူမ်ားသည္လည္း တုိင္းျပည္အား အဖ်က္အေမွာင့္လမ္းေၾကာင္းသုိ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေနေသာတရားခံမ်ား ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနၾကသည္ကို သတိျပဳသင့္သည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ ယေန႔လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသူမ်ားမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ တစ္မ်ိဳးတည္းသာမဟုတ္။ က်န္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား အပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း ဆိုးဆိုးရြားရြားလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ခံေနရသည္သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေပျငား လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ရာတြင္ မိမိလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္း အခြင့္အေရးရျပီးေရာ၊ တစ္ျခားလူမ်ိဳးမ်ားက ဆက္လက္ျပီး အခြင့္အေရးမ်ား မရပါေစႏွင့္ ဟူသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးက လူပီသေသာ စိတ္ထားမ်ိဳးမဟုတ္ေခ်။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ္ မ်ားအေနႏွင့္လည္း မိမိတို႔အေရးကိုသာလွ်င္ ကြက္ကြက္ေလး မေတြးပဲႏုိင္ငံသားပီသေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ တုိင္းျပည္၏ အေရးကိစၥ အားလံုးတို႔တြင္ အနစ္နာခံ အပင္ပန္းခံေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္သားအားလံုး၏ ေကာင္းက်ိဳးကို ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ တာ၀န္ယူစိတ္မ်ားျပသရန္လိုအပ္သည္။ က်န္တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားအားလံုးအေနျဖင့္ လည္း မိမိတို႔အေရးကိုသာေရွ့တန္းတင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳပဲ တစ္တုိင္းျပည္လံုးအေရးကို ျပည္ေထာင္စုသား စစ္စစ္စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးျဖင့္ ဖန္တီးပံုေဖၚသြားရမည္ျဖစ္သည္။ ျပိဳင္တူတြန္းမွ ေရြ႔ႏိုင္မည့္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္အေျပာင္းအလဲ မ်ားကိုျမင္ေတြ႔လုိပါက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သေဘာထားၾကီးရန္၊ စည္းလံုးညီညြတ္ရန္လိုအပ္သည္။သို႔မဟုတ္ပါက မည္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ိဳးကို ေဖၚေဆာင္သည္ျဖစ္ပါေစ သမင္ေမြးရင္းက်ားစားရင္း အျဖစ္မ်ိဳးျဖင့္ အေဟာသိကံ ျဖစ္ေနဦးမည္မွာ မုခ်မလြဲပင္ျဖစ္သည္။

========================