အေဝးသင္

ဧျပီ ၂၈-၂၀၁၃
M-Media
ေဆာင္းပါးရွင္- ေက်ာ္မိုးေအာင္

  ကၽြန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ႏွစ္ခုတြင္ အေဝးသင္ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ေက်ာင္းတက္ကာ ပညာသင္ယူဖူးပါသည္။

ထိုတကၠသိုလ္မ်ားအေၾကာင္းမေျပာမီ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပညာသင္ယူခဲ့ရသည့္ ပညာသင္ႏွစ္၏ ထူးျခားမႈျဖင့္စတင္လ်င္ ပိုျပည့္စံုမည္ျဖစ္သျဖင့္ ထိုအေၾကာင္းအရာမွ စပါရေစ။

ကၽြန္ေတာ္ သူငယ္တန္းစတက္ေတာ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္။ ထိုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲတစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ၈.၈.၈၈ သပိတ္ႀကီးေၾကာင့္ တစ္ျပည္လံုး႐ွိေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ႏွစ္တြင္လည္း သူငယ္တန္း ျပန္တက္ရသည္။ ထိုအခ်ိန္မွ ၅ႏွစ္ျပည့္ေသာ ေက်ာင္းသားသစ္မ်ားလည္း သူငယ္တန္းတက္ရာ ထိုပညာသင္ႏွစ္သည္ အျခားအျခားေသာ ႏွစ္မ်ားထက္ ေက်ာင္းသားဦးေရ စံခ်ိန္တင္ ႏွစ္ဆမ်ားေသာ ထူးျခားသည့္ႏွစ္ျဖစ္သည္။ တစ္ႏွစ္တစ္တန္း ပံုမွန္ေအာင္လာၾကသူတို႔ ၁၉၉၉-၂၀၀၀ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ ဆယ္တန္းေျဖဆိုၾကရာ ၁၀တန္းေျဖသူ အမ်ားဆံုးႏွစ္ ျဖစ္ခဲ့ျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ တကၠသိုလ္ တက္ၾကစဥ္လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း။ ေက်ာင္းသား အလြန္မ်ားသည့္ႏွစ္။

ကၽြန္ေတာ္ ၁၀တန္းေအာင္ေတာ့ အမွတ္က မေကာင္းတေကာင္းဟု ဆိုရေပမည္။ ေဆးႏွင့္ဆိုင္ေသာတကၠသိုလ္ တက္ႏိုင္ေလာက္ေသာ အမွတ္မမီေသာ္လည္း ကြန္ျပဴတာတကၠသိုလ္၊ နည္းပညာတကၠသိုလ္တို႔  တက္ႏိုင္သည့္ အေနအထား။ သို႔ေသာ္ ထိုစဥ္က စဥ္းစားသည္က ကြန္ျပဴတာသည္လည္း ျပင္ပတြင္ ေလ့လာႏိုင္သလို ႏိုင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ အင္ဂ်င္နီယာသင္တန္းမ်ားလည္း ျပည္တြင္းတြင္ ဖြင့္ေနၿပီျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕ႏွင့္ အေတာ္အတန္ ေဝးကြာေသာေနရာတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ထိုတကၠသိုလ္မ်ားတက္ပါက တစ္ရက္လ်င္ တစ္နာရီခြဲခန္႔ ဖယ္ရီကားေပၚတြင္ အခ်ိန္ကုန္ရမည္ကို မလိုလားေသာေၾကာင့္တစ္ေၾကာင္း အေဝးသင္တကၠသိုလ္သာ တက္ေရာက္ကာ အျပင္မွသာ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားႏွင့္ က်န္ဘာသာရပ္မ်ား ေလ့လာဖို႔ရန္ပင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

ထို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အရင္ ၁၉၉၈-၁၉၉၉ ပညာသင္ႏွစ္ အေဝးသင္တကၠသိုလ္ ဘာသာရပ္အလိုက္ အနိမ့္ဆံုးဝင္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုၾကည့္ကာ စိတ္ဝင္စားမည့္ဘာသာရပ္ ေရြးခ်ယ္ရန္ ဆံုးျဖတ္လ်က္ ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာႏွင့္ ဥပေဒတို႔က ထိပ္ဆံုးသံုးခု။ အမွတ္ေပါင္း ၂၉၀ေက်ာ္ အနည္းဆံုးရသူတို႔ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္သည့္ဘာသာရပ္မ်ား။ (မွတ္ခ်က္ … ထိုစဥ္က ဆယ္တန္းတြင္ ဘာသာရပ္၅ခု ေျဖရသည့္အခ်ိန္ျဖစ္ရာ တစ္ဘာသာလ်င္ ပ်မ္းမွ် အမွတ္၆၀ခန္႔ အနိမ့္ဆံုးရသူမ်ား တက္ၾကသည့္ ဘာသာရပ္မ်ားျဖစ္သည္။) ထိုအထဲကမွ ဥပေဒပညာ သင္ယူရန္ ေရြးခ်ယ္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။

လအနည္းငယ္ၾကာေတာ့ ေက်ာင္းမွ ဝင္ခြင့္ျပဳေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားစာေရာက္လာေတာ့ ေက်ာင္းသြားအပ္သည္။ ေက်ာင္းသြားအပ္သည့္အခ်ိန္တြင္ ပထမဆံုး စတင္ၾကံဳရသည္က ေက်ာင္းသားေရးရာတြင္ ေက်ာင္းအပ္ရန္ ေရာက္ေနေသာ ေသာင္းဂဏန္းရွိသည့္ လူအုပ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္အတူ ဥပေဒအထူးျပဳသင္ယူၾကမည့္ ေက်ာင္းသားအေရအတြက္က ၃၀၀၀ နီးပါး။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္အတြက္ အနိမ့္ဆံုးဝင္ခြင့္အမွတ္ မည္မွ်သတ္မွတ္သည္ကို သိခ်င္ေသာေၾကာင့္ ေၾကာ္ညာသင္ပုန္းသြားၾကည့္မိေတာ့ အေတာ္စိတ္ပ်က္သြားမိသည္။ အနိမ့္ဆံုအမွတ္ သတ္မွတ္ခ်က္က အမွတ္ ၂၀၀။ ဒီအတိုင္းဆိုေတာ့ မေအာင္မခ်င္းေမာ္ဒေရးရွင္းျဖင့္ ေအာင္လာသူလည္း အတူတူ တက္ခြင့္ရသည္ေပါ့။ တစ္ဘာသာ အမွတ္၄၀ျဖင့္ ေအာင္သည္ဆိုရံုမွ်ဆိုႏိုင္ရံု ေအာင္လာလည္း တန္းတူပဲေပါ့ ဆိုသည့္အေတြး ေရာက္လာသည္။ အမွန္ေတာ့ ကိုယ္ႏွင့္တိုက္႐ိုက္မဆိုင္ဟု ဆိုလိုကလည္း ဆိုႏိုင္သည့္ ကိစၥျဖစ္ေသာ္လည္း ကိုယ့္ရမွတ္ကိုယ္ ဘဝင္ေလဟပ္၊ ဂုဏ္ယူေၾကနပ္သူတစ္ဦးအေနျဖင့္ေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာ။

ဒီလိုႏွင့္ ပထမႏွစ္ စတက္ျဖစ္သည္။ ေငြစာရင္းသြင္းၿပီးေတာ့ ခ်လံေလးတစ္ေစာင္ရသည္။ သင္ခန္းစာ စာအုပ္မ်ား၊ ကက္ဆက္ေခြမ်ား ကေတာ့ ေနာက္လေလာက္မွ တစ္ေခါက္ျပန္လာဖို႔ … ေက်ာင္းသား မ်ားလြန္းေသာေၾကာင့္ အားလံုးမရႏိုင္ေသး၊ ေရွ႕ဆံုးလာအပ္သူ အခ်ိဳ႕သာ ေပးလိုက္ႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။ ေနာက္တစ္လ ေက်ာင္းသြားေတာ့ ေနာက္ထပ္ တစ္လေလာက္ၾကာမွ ျပန္လာရန္ ေျပာျပန္သည္။ ေနာက္လလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း၊ ေနာက္တစ္လ (ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္မွစလ်င္ ၃လအၾကာ)မွသာလ်င္ လက္ထဲသို႕ စာအုပ္မ်ား အစံုအလင္ရသည္။

ထိုႏွစ္အတြက္ Assignment စာစဥ္မ်ား ေျဖဆိုရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္တြင္ စာအုပ္မ်ားမရွိ။ သို႔ေသာ္ ျပႆနာမရွိ … အသင့္ေျဖဆိုၿပီးသား စာစဥ္မ်ား ေရာင္းသည္ေလ။ ျပန္ကူးေရး႐ံုသာ … ဘာခက္တာမွတ္လို႔။ ျမန္မာစာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာမွလြဲလ်င္ က်န္သည္တို႔ကို ကၽြန္ေတာ္ နားမလည္ …. ဒီတိုင္းပဲ ျပန္ကူးေပးလိုက္သည္။ ေညာင္းလိုက္သည့္လက္ … ပ်င္းစရာ။

စာေမးပြဲမေျဖခင္ ၁၀ရက္အလိုေရာက္ေတာ့ အနီးကပ္သင္တန္း တကၠသိုလ္တြင္ သြားတက္ရသည္။ ဆရာေတြက စာေမးပြဲတြင္ေမးမည့္ ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ အေျဖမ်ား သင္ေပးသည္။ တစ္ဘာသာလ်င္ ၁၀ပုဒ္ … ထိုအထဲက ၆ပုဒ္ေမးကာ ၄ပုဒ္ေျဖရမည္။ ၃ပုဒ္ေျဖႏိုင္လ်င္ စာေမးပြဲေအာင္မည္။

စာေမးပြဲေျဖရေတာ့ တကၠသိုလ္ထဲမွာမဟုတ္ … အစိုးရ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ။ စာေမးပြဲေျဖခါနီးတြင္ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္မွ ဦးေဆာင္ကာ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးလ်င္ ၃၀၀က်ပ္ လိုက္ေကာက္သည္။ အခန္းေစာင့္မည့္ဆရာမတို႔အား ကန္ေတာ့ရန္တဲ့။ စိတ္မဝင္စားေသာ္လည္း အားလံုးႏွင့္ဆန္႔က်င္ကာ ကန္႔လန္႔မလုပ္လိုေသာေၾကာင့္  ေပးလိုက္သည္။ ထူးထူးျခားျခားပါပင္ …. ေက်ာင္းသားအားလံုးနီးပါး စာအုပ္ဖြင့္ကာ ေပၚေပၚတင္တင္ ကူးေရးၾကသည္။ ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ စာရြက္အတိုအစ ေသးေသးမႊားမႊားတို႔ျဖင့္မဟုတ္။ (ၾကြားျခင္းမဟုတ္ပါ … ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ့္စာကိုယ္က်က္ကာ မကူးဘဲ ေျဖခဲ့ပါသည္။ သူငယ္ခ်င္းကေတာ့ မင္းက သူရဲေကာင္းလုပ္တာလား … ႐ူးတာလား တစ္ခုခုပဲတဲ့။)

ခဏေနေတာ့ အတန္းေစာင့္ဆရာမက စစ္ေဆးေရးလာလ်င္ ကူးေရးေနသည္ကို ေခတၱရပ္ထားရန္ႏွင့္ အျခား စာေမးပြဲခန္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးလ်င္ ၅၀၀ႏႈန္းကန္ေတာ့ၾကေၾကာင္းဆိုလာေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား တစ္ဦးလ်င္ ၂၀၀စီ ထပ္ေပးၾကရသည္။

သည္လိုႏွင့္ ပထမႏွစ္ၿပီးဆံုးကာ ဒုတိယႏွစ္ ေရာက္ခဲ့သည္။ သည္ႏွစ္ေတာ့ နပ္သြားၿပီ … လက္အေညာင္းခံကာ စာစဥ္ေတြ ကူးမေရးေတာ့။ ေက်ာင္းသြား အပ္စဥ္က မုန္႔ဖိုးေပးကာ အကူအညီေတာင္းခဲ့ဖူးသည့္ ေက်ာင္းသားေရးရာ စာေရးက စုစုေပါင္း တစ္ေသာင္းက်ပ္ျဖင့္ စာစဥ္ေရးေပးေၾကာင္း ေျပာလာေတာ့ သူ႔လက္ အပ္လိုက္သည္။ သက္သာသြားသည္ေပါ့ … ထံုးစံအတိုင္း စာေမးပြဲ ေျဖရျပန္သည္။ ဒီတစ္ႏွစ္လည္း ႐ိုး႐ိုးသားသာ ခိုးမစားသူေလးကၽြန္ေတာ္ေပါ့။ ပိုက္ဆံကေတာ့ (သူတို႔အေခၚ ခန္းဝင္ေၾကးတဲ့) တစ္ရက္၅၀၀ ကန္ေတာ့ရတုန္း။

တတိယႏွစ္ေယာက္လာေတာ့လည္း ထုိနည္းႏွင္ႏွင္။ ဒီတစ္ႀကိမ္ေတာ့ ပထမႏွစ္ေလာက္ မ႐ိုးသားေတာ့ … က်က္ရမွတ္ရ လြယ္သည့္ဘာသာရပ္မ်ား က်က္မွတ္ကာ တစ္ခ်ိဳ႕တစ္ဝက္ ကူးေရးခဲ့သည္။

သည္လိုႏွင့္ပဲ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေရာက္ခဲ့သည္။ ဒီႏွစ္ကေတာ့ ထူးျခားသည္။ တကၠသိုလ္ထဲတြင္ စာေမးပြဲေျဖရသည္။ အခန္းေစာင့္ဆရာမ်ားကလည္း တကၠသိုလ္ဆရာမ်ား။ ယခင္ကလို လႊတ္မေပးရန္ အထက္က ညႊန္ၾကားထားသည္တဲ့။ BBC ၊ VOA ၊ RFA တို႔တြင္ သတင္း ပါခဲ့သည္ကိုး။ သူငယ္တန္းဖတ္စာပါ “သူစာကူး၏ … ပထမဆုရသည္” ဆိုသည္ကို ေျပာင္ေလွာင္သည့္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေၾကာင့္ “သူပညာထူး၏ … ပထမဆုရသည္”ဟု ေျပာင္းလဲ လိုက္သည့္ႏွစ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခိုးခ်သမွ်အား စာ႐ြက္သိမ္းသည္။ သံုးႀကိမ္ေျမာက္အထိ ခိုးခ်ရန္အားထုတ္သူကို စာေမးပြဲေျဖခြင့္ ပယ္ဖ်က္သည္။

သံုးႏွစ္သာလ်င္ တက္ခဲ့ၾကရသူ အျခား ဘာသာရပ္မ်ားကို အထူးျပဳေလ့လာသူတို႔အတြက္ကေတာ့ ဘြဲ႔သာရသြားသည္ … ဤသို႔ေသာစာေမးပြဲမ်ိဳး တကၠသိုလ္တြင္ မၾကံဳလိုက္ရ။ ႏွစ္စဥ္ ခန္းဝင္ေၾကးေပးကာ စာကူးလ်က္ ေက်ာင္းၿပီးသြားၾကရေလသည္။

ထိုႏွစ္ကစာေမးပြဲကို ကၽြန္ေတာ္ ေပ်ာ္ပါသည္ … တကယ္တမ္းေတာ့ ဘာမွလည္းမခက္လွ။ ဒါေမးဒါေျဖ ၅ပုဒ္ေလာက္ အလြတ္က်က္ လိုက္လ်င္ ေအာင္ၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုႏွစ္က မနည္းလွေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား စာေမးပြဲ က်ၾကသည္. က်မည္ေပါ့ … ယခင္သံုးႏွစ္လံုးလံုး စာမွ မက်က္ခဲ့ၾကရေလသည္ပဲေလ။ မဟုတ္တာလူမိမွာ အလြန္ေၾကာက္တတ္ေသာကၽြန္ေတာ္၊ သိကၡာက်မွာ အလြန္ေၾကာက္တတ္ေသာကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ စာက်က္လိုက္သည္ေပါ့ … ဒီနည္းက စာေမးပြဲခန္းထဲမွာ ေခၽြးျပန္ ေသာကေရာက္ေနစရာမလိုေသာ၊ အသက္သာဆံုးေသာနည္း။

တကၠသိုလ္မွေပးေသာ ျပဌာန္းစာအုပ္မ်ား၊ ပို႔ခ်ခ်က္ ကက္ဆက္ေခြမ်ား လံုးဝမရလိုက္သည့္ႏွစ္လည္း ရွိခဲ့သည္။ ကက္ဆက္ေခြတို႔တြင္ အေပၚမွ ပတ္ထားေသာ တိပ္ ကိုပင္ မခြာျဖစ္ခဲ့သည္တို႔လည္း အမ်ားအျပား။ မွတ္မွတ္ရရ သံုးေခြသာ နားေထာင္ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါသည္။

ထိုစဥ္က ျမန္မာ့႐ုပ္သံမွတစ္ဆင့္လည္း ပို႔ခ်ခ်က္ သင္ခန္းစာမ်ား ထုတ္လႊင့္ခဲ့ဖူးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳးစားပမ္းစား အပတ္စဥ္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ဖူးပါသည္။ မွန္ရာ ေျပာရလ်င္ အေတာ္ပင္ ပ်င္းရိဖြယ္ေကာင္းေနကာ အသက္မဝင္သည္ကေတာ့ အမွန္ပါ။ ဆရာဆရာမမ်ားက အေတာင့္လိုက္ႀကီးႏွင့္ စာဖတ္ျပေနသည္မွာ ၾကာေတာ့ ပ်င္းလာသည့္အတြက္ ဆက္နားမေထာင္ျဖစ္ေတာ့။

ဒီလိုႏွင့္ပင္ ေလးႏွစ္တိတိ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ ကၽြန္ေတာ္ ဘြဲ႔တစ္ခုရခဲ့သည္။ ထိုဘြဲ႔ယူရန္ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ ကၽြန္ေတာ္ မတက္ခဲ့ပါ။ ရွက္သည္ေလ။ ခုခ်ိန္ထိလည္း ကၽြန္ေတာ္ ဘာဘြဲ႔ရသလဲ ေမးလာလ်င္ ေျဖရသည္မွာ လိပ္ျပာမလံု …. ေနာက္ထပ္တက္ခဲ့ေသာ၊ ကိုယ္တိုင္လည္း စိတ္ဝင္စားေသာ၊ အျပင္ကေနလည္း တတ္ကၽြမ္ေအာင္ ေလ့လာသင္ယူခဲ့ေသာ၊ တကယ္လည္း ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာ ဒီပလိုမာကိုလည္းေကာင္း၊ အျပင္သင္တန္းတက္၊ စာေမးပြဲေျဖကာ ရရွိခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံျခားမွခ်ီးျမွင့္ေသာ အင္ဂ်င္နီယာ ဒီပလိုမာတို႔ကိုလည္းေကာင္းသာ ေဖာ္ထုတ္ေျပာတတ္သည္။ ဥပေဒဘြဲ႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းလ်င္မူ  အာ႐ံုမေရာက္ေစရန္ ေဖာ့ေျပာတတ္သည့္အက်င့္ ရခဲ့သည္။ ဘာမွလည္း မတတ္ခဲ့ဘဲေလ။ ဥပဒႏွင့္ပတ္သက္လ်င္ ၄၂၀၊ ၃၇၆ ေလာက္သာ သိသူျဖစ္သည္။

ထုိေခတ္က အေဝးသင္တကၠသိုလ္တက္ကာ ဘြဲ႕တစ္ခုရခဲ့သူ လူတိုင္းကုိမဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း မနည္းလွသည့္ လူမ်ားကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္နည္းတူ …. သို႔မဟုတ္ ကၽြန္ေတာ့္ထက္ ပိုမိုဆိုးရြားစြာ ေက်ာင္းၿပီးကာ ဘြဲ႕ဓာတ္ပံုအိမ္မွာ အလွခ်ိတ္ႏိုင္သည့္အဆင့္ ပညာေရး ရခဲ့ၾကပါလိမ့္မည္။ ထိုသူတို႔က ေက်ာင္းဆက္ တက္ၾကကာ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ဆရာျဖစ္ေနၾကသူေတြလည္း ရွိေနေလာက္ၿပီ။ သို႔မဟုတ္လည္း လုပ္ငန္းခြင္ အသီးသီးတြင္လည္းေကာင္း၊ မိသားစုတြင္လည္းေကာင္း ဦးစီးဦးေဆာင္ ျပဳေနသူမ်ား ျဖစ္ေနရေလာက္ပါၿပီ။

ကြယ္လြန္သြားရွာၿပီျဖစ္ေသာ စာေရးဆရာ၊ ကာတြန္းဆရာ၊ ပန္းခ်ီဆရာ ဦးကံခၽြန္၏ ေဟာေျပာမႈမွ ဟာသတစ္ခုကို သတိရမိသည္။ သူငယ္တန္းေက်ာင္းသား သားငယ္အား သူ႔ဖခင္က “ေဖေဖ” ကို မည္သို႔စာလံုးေပါင္းရေၾကာင္းေမးေတာ့ ကေလးက မေပါင္းတတ္ေၾကာင္းေျပာသည္။ ထိုအခါ ဖခင္က “ဒါေလးေတာင္ မေပါင္းတတ္ဘူးလား … ေသခ်ာမွတ္ထား …. ေဖ့ေရးခ်ေဖ ေဖ့ေရးခ် ေဖ .. ေဖေဖ” ဟုေပါင္းျပသည္တဲ့။ ထိုအခါ မိခင္က ျပန္ေျပာပံုက“ ေတာ္က လူႀကီးကို … ေပါင္းတတ္မွာေပါ့” တဲ့။ ဤသည္က ဟာသေျမာက္ေအာင္ အလြန္အက်ဴးေျပာထားေသာ လက္ေတြ႕မဟုတ္သည့္အရာဆိုေသာ္လည္း ဆင္တူ႐ိုးမွားတို႔ ေတြ႕ေနရသည္ကေတာ့ အမွန္ပါပင္။

ထိုကာလမ်ားက ဘြဲ႔ရကာ ဘာမွမတတ္ၾကသူေတြ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာလည္း ေတြ႕ေနရသည္။ အဂၤလိပ္စာအထူးျပဳျဖင့္ MA မဟာဝိဇၹာဘြဲ႕၊ MRes မဟာသုေတသနဘြဲ႕ရထားသူေတြ၊ PhD ပါရဂူဘြဲ႔အတြက္ ေလ့လာျပင္ဆင္ေနသူေတြက အဂၤလိပ္ဘာသာစကားအား ထမင္းစားေရေသာက္အဆင့္ သာသာေတာင္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ မေျပာႏိုင္ၾကသည္ကို အင္တာဗ်ဴးမ်ားတြင္ လက္ေတြ႕ၾကံဳ ရဖူးသည္။ေနာက္ထပ္ ျမင္သာသည့္ ဥပမာ ေပးရလ်င္ တီဗီအစီအစဥ္တြင္ ၅တန္းႏွင့္ၿပိဳင္တာေတာင္ မႏိုင္သူ ဘြဲ႕ရမ်ားလည္း ဒုႏွင့္ေဒး မဟုတ္ပါေလာ။
ေျပာရလ်င္ ကိုယ္ေတြ႔ အေတြ႕အၾကံဳအရ  ထို႔ေနာက္ပိုင္း အေဝးသင္ပညာေရးကို အထင္မႀကီးမိေတာ့။ ယခင္က စာေပးစာယူ ေခတ္ကေတာ့ မသိ။ အေဝးသင္ကိုေတာ့ ပညာေရးႏွင့္ အေဝးေရာက္ေအာင္ပင္ သင္ေပးလိုက္သည့္ စနစ္လားဟုပင္ သံသယ ျဖစ္ခဲ့မိသည္။

အေဝးသင္ပညာေရးကို ေၾကာက္သြားသူ ကၽြန္ေတာ္ ၂၀၁၂မွ စတင္ကာ အေဝးသင္ပညာေရးႏွင့္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ထိေတြ႕ခြင့္ ရခဲ့ရျပန္ပါသည္။

ဒီတစ္ခါေတာ့ ျပည္တြင္းတကၠသိုလ္ မဟုတ္ေတာ့။ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္တစ္ခုမွ ဖြင့္သည့္ မဟာဘြဲ႔သင္တန္းျဖစ္သည္။ အေဝးသင္ဟုဆိုႏိုင္သည့္ စနစ္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္သည့္ online e-learning course ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း အင္တာနက္ဆက္သြယ္မႈျမန္ႏႈန္းျဖင့္ အေတာ္ပင္ စြန္႕စြန္႕စားစား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ကာ တက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ဘက္ကလည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံ အင္တာနက္အေနအထားကို သိရွိလက္ခံထားေသာေၾကာင့္ ျပႆနာ ႀကီးႀကီးမားမားေတာ့ မရွိလွ။ စာေမးပြဲ ေျဖေနစဥ္ အင္တာနက္ ေခတၱ ျပတ္ေတာက္သြားေသာေၾကာင့္ စိတ္ကသိကေအာက္ အနည္းငယ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္ကလြဲလ်င္ အဆင္ေျပသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

ယခင္က ကၽြန္ေတာ္ ၾကံဳခဲ့ဖူးသည့္ အေဝးသင္ႏွင့္မူ အေတာ္ ကြာျခားလွပါသည္။ ကုန္က်စရိတ္ သင္တန္းေၾကးအားျဖင့္လည္း အဆမ်ားစြာ ကြာသည္ကိုး။ သင္႐ိုးပံုစံက (3-0-6) credit စနစ္ျဖစ္သည္။ ဘာသာရပ္တစ္ခုအတြက္ သီတင္းပတ္တစ္ပတ္လ်င္ ၃နာရီစာ သင္ခန္းစာမ်ားကို video file မ်ား download လုပ္ကာ ၾကည့္႐ႈေလ့လာရသည္။ 0 ဆိုသည္က lab တစ္ခုတြင္ လက္ေတြ႕လုပ္ရေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ယူသည့္ဘာသာရပ္က သိပၸံအထူးျပဳမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္မလို။ ထို႔ေနာက္ တစ္ပတ္လ်င္ စုစုေပါင္း ၆နာရီစာမွ်ရွိေသာ reference readingမ်ားဖတ္ျခင္း၊  assignment မ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ project မ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊  webinar ေခၚ web-seminar ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားတြင္ ပါဝင္ျခင္းမ်ား လုပ္ရသည္။ ယခင္ကလို အဆင္သင့္ ready-made ကူးေရးစရာ မရွိ။ သူမ်ားေရးထားေသာ စာအုပ္စာတမ္းအား ကိုးကားေဖာ္ျပခ်က္ “quotation”  အေနျဖင့္မွလြဲလ်င္ ဝါက်တစ္ေၾကာင္းစာမွ်ပင္ တိုက္႐ိုက္ကူးယူပါက သူတစ္ပါးထံမွခိုးခ်သည္ plagiarism ဟုသတ္မွတ္ကာ အပယ္ခံရမည္။ ကိုယ့္အားကိုယ္သာ အျပည့္အဝ ကိုးရသည္။ မရွင္းလင္းသည္ရွိကလည္း သင္ၾကားသည့္ဆရာထံ email ပို႔ကာေမးျမန္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ႀကိဳတင္ခ်ိန္းဆိုကာ  video conference လုပ္ၾကလ်က္လည္းေကာင္း၊ forum မ်ားတြင္ အျခားေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေမးၾကေျဖၾကဖလွယ္ၾကျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း ေမးျမန္းေဆြးေႏြးႏိုင္သည္။ အေဝးမွသင္ယူေနေသာေၾကာင့္ အေဝးသင္ဟု ဆိုရေသာ္လည္း လက္ေတြ႕စာသင္ခန္းတြင္းတြင္ သင္ယူေနရသည္ႏွင့္ မ်ားစြာ မကြာလွ။ အိုးမကြာအိမ္မကြာ လုပ္ငန္းခြင္အားလပ္ခ်ိန္တြင္ ေလ့လာႏိုင္သည္က အားသာခ်က္ျဖစ္သည္။ ျပင္ပ တြန္းအားမရွိေသာ္လည္း ကိုယ့္ကိုကိုယ္ တာဝန္ယူကာ အခ်ိန္တစ္ခု သတ္သတ္မွတ္မွတ္ျဖင့္ ေလ့လာသင္ယူတတ္ရန္သာ အေရးႀကီးပါသည္။

ထိုသင္တန္း စတက္စဥ္မွစကာ ျမန္မာျပည္၏ အေဝးသင္စနစ္ႏွင့္ အျပဳသေဘာ ႏႈိင္းယွဥ္သံုးသပ္ေနမိသည္။ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံ၏ အေဝးသင္ပညာေရး စနစ္ကို ယခုလိုျဖစ္လာေအာင္ ဘာေတြ လုပ္ၾကရန္ လိုအပ္ေနသည္လဲ။ ဘာေတြက အတားအဆီး ရွိေနသည္လဲ။ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသားအခ်ိဳး မမွ်တေသာေၾကာင့္လား … ႀကိဳးနီစနစ္ ႀကီးစိုးေနျခင္းေၾကာင့္လား … ေပးႏိုင္သည္ႏွင့္ ယူလိုသည္ supply and demand မမွ်တေသာေၾကာင့္လား …. ေက်ာင္းသားျဖစ္သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အပါအဝင္ အဆင့္ဆင့္က ၿပီးစလြယ္ပင္ လက္မွတ္ရ႐ံုသက္သက္သာလ်င္ လုပ္ေနၾက၊လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင္းလား … စသည့္ ေမးခြန္းေပါင္းမ်ားစြာကို အေျဖထုတ္ေနမိသည္။ တကၠသိုလ္တြင္ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် on-campus လက္ေတြ႕သြားေရာက္ သင္ယူျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္မွန္ေသာ္လည္း အေဝးသင္စနစ္သည္လည္း မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ပါက မဆိုးပါ။ အသံုးတည့္လွပါသည္။ ယခု ျပည္တြင္းအေနအထားကေတာ့ မည္သို႔ေသာ ပံုစံျဖင့္ သင္သင္၊ တတ္သင့္သေလာက္ မတတ္သည္ကေတာ့ အရွိတရားပင္။

တိုင္းျပည္အနာဂတ္ေကာင္းတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ပညာေရးသည္ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ပါသည္။ အနာဂတ္ေက်ာင္းသားမ်ိဳးဆက္သစ္မ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႔ၾကံဳခဲ့ရေသာ ဘာမွမတတ္သည့္ပညာေရးမ်ိဳး မၾကံဳရေလေအာင္ ဘာေတြလုပ္ၾကရမည္နည္း။ လက္ရွိ  အဆိုပါ ပညာေရးျဖင့္ ေက်ာင္းၿပီးထားၾကသူတို႔အတြက္ေရာ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္း ကုစားႏိုင္မည့္နည္းလမ္းမ်ား မည္သို႔ ရွာၾကမည္နည္း။ သူတို႔ကို ျပန္လည္ မျဖည့္စည္းေပးႏိုင္ပါကလည္း တိုင္းျပည္၏ ပစၥဳပၸန္က သူတို႔လက္ထဲမွာ ေရာက္ေနရာ အနာဂတ္က ရင္ေလးစရာ။ အစိုးရကိုသာ ရွိသမွ်တာဝန္ ပံုခ်အျပစ္တင္မည့္အစား တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီျဖစ္ေစ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကပညာေရး အခန္းက႑တို႔မွျဖစ္ေစ မည္သို႕ေဆာင္ရြက္ၾကမည္နည္း။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ကေတာ့ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ဖူးသည္ကို ျပန္လည္ ေဝမွ်လ်က္ အေျဖရွာေနေသးသူ တစ္ဦး သက္သက္သာ ျဖစ္ပါသည္။ စာ႐ႈသူ မိတ္ေဆြကလည္း မိမိတို႔ အေတြ႔အၾကံဳ၊ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား မွ်ေဝေပးၾကေစလိုပါသည္။

ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ေစေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား ရယူျခင္းသည္လည္း အေရးပါသည့္ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အေရးႀကီးသည္က ထိုသို႔ေသာစနစ္ကို ၾကံဳခဲ့ဖူးသူတို႔ ကိုယ္တိုင္က လိုလိုလားလားျဖင့္ ထိုအေျခအေနမွ ထိုးေဖာက္ထြက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကရန္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သူမဆို မိမိကိုယ္ကို မိမိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွသာ စစ္မွန္ေသာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈရရွိႏိုင္ပါမည္။

မွတ္သားဖူးသည့္ ဆို႐ိုးစကားအား ကိုးကားလ်က္ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါမည္။

“The difference between who you are and what you want to be is what you do.”

“သင္ လက္ရွိ ဘာျဖစ္ေနသည္” ႏွင့္ “သင္ ဘာျဖစ္လိုသည္” ဆိုသည့္ႏွစ္ခုအၾကား ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ “သင္ လက္ေတြ႕ ဘာလုပ္မည္” ဆိုသည္ပါပင္။