ေဘးကင္းရာေရႊ႕ ေျပာင္းေပးျခင္း မရိွက ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ား၏ တာ၀န္ျဖစ္ေၾကာင္း HRW မွေျပာၾကား

ေမ-၁၆-၂၀၁၃
M-Media

ကမ္းေျခအနိမ့္ပိုင္းရိွ စခန္းမ်ား၌ ယမန္ႏွစ္ကတည္းက ရိွေနၾကေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ဒုကၡသည္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႕မွာ လံုၿခံဳေဘးကင္းသည့္ေနရာသို႕ ေရႊ႕ေျပာင္းခံရျခင္းအစား မုန္တိုင္းကို ရင္ဆိုင္ေစသည့္အျဖစ္မ်ဳိး ႀကံဳေနရသည္။

က်ေရာက္လာေတာ့မည့္ မုန္တိုင္းအႏၱရာယ္မွကင္းေ၀းေအာင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးမည့္ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ား၏ အဆိုကို ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕က အယံုအၾကည္ မရိွသျဖင့္ လက္ရိွစခန္းမ်ားမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းထြက္ခြာရန္ ျငင္းဆိုၾကသည္။ လက္ရိွေနရာႏွင့္အေျခအေနသည္ ၄င္းတို႕ေရႊ႕ေျပာင္းခိုင္းသည့္ေနရာမ်ားထက္ ပိုမိုလံုၿခံဳႏိုင္သည္ဟု ယူဆထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဒီစခန္းထဲေရာက္ေအာင္ သူတို႕ဘဲ အတင္းအဓမၼပို႕ခဲ့တာဘဲ။ အခုက်ေတာ့ မုန္တိုင္းရိွတယ္ဆိုၿပီး ေရႊ႕ခိုင္းေနျပန္ၿပီ။ (လံုၿခံဳတဲ့ေနရာ စီစဥ္ေပးထားတာမ်ဳိး မဟုတ္လို႕) ကၽြန္ေတာ္တို႕ ျငင္းဆန္ေနရျခင္းျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႕ သူတို႕က ေသနတ္နဲ႕ခ်ိန္ၿပီး ခိုင္းလာၿပီဆိုယင္ေတာ့ ေရႊ႕ရေတာ့မွာေပါ့ဗ်ာ ” ဟု အမ်ဳိးသားႀကီးတစ္ခုမွ ဆိုပါသည္။

သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီး တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ မုန္တိုင္းကယ္ဆယ္ေရး ျပင္ဆင္ထားပံုမ်ားကို ရွင္းလင္းတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခုလို အာမခံခ်က္ေပးပါတယ္။

“သူတို႔ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစိတ္ေတြ ရွိပါတယ္။ လံုၿခံဳမႈ ရွိရဲ႕လား။ နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္က ဒီေနရာကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ျပန္မွရပါ့မလား ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ သမၼတႀကီး အာမခံထားတဲ့အထဲမွာ တပ္က ေရႊ႕ေပးမယ္။ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ လံုး၀ ယူပါတယ္။ နံပါတ္ႏွစ္ကေတာ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပး မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္သံုးကေတာ့ မုန္တုိင္းၿပီးလို႔ရွိရင္ မူလေနရာကို ျပန္ေရႊ႕ေပးမယ္ဆုိတဲ့ အာမခံခ်က္ ေပးထားၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။”
ယင္းကမ္းေျခေဒသမ်ားထံ မဟာဆင္း မုန္တိုင္းသည္ ၁၆.၅.၂၀၁၃ တြင္ စတင္ျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္မည္ဟု ခန္႕မွန္းထားၾကသည္။ အိႏိၵယသမုဒၵရာမွျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္လာမည့္ မဟာဆင္းဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းသည္ အိႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ကမ္းရိုးတန္းေဒသမ်ားမွ လူေပါင္း ၈.၂ သန္းေက်ာ္အတြက္ အႏၱရာယ္ျပဳ ၿခိမ္းေျခာက္လ်က္ရိွေၾကာင္း ကမာၻ႕ကုလသမဂၢမွ ေျပာၾကားလိုက္သည္။

ယမန္ေန႕မုန္တိုင္းအရိွန္ေၾကာင့္ သီရိလကၤာတြင္ မိုးႀကီးေရလွ်ံၿပီး လူ ၈ ဦးေသဆံုးခဲ့သည္။ ၄င္းေနာက္ မုန္တိုင္းမွာ အဆင့္ ၁ အေရးေပၚအေနအထားသို႕ စတင္ေျပာင္းလဲလာေနၿပီျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရိွ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအဖို႕ ပို၍စိုးရိမ္စရာအေျခအေန၌ ေရာက္ေနသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းရိွ လူေပါင္း ၃၈၀၀၀ အတြက္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကို စီစဥ္ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရမွ ေျပာဆိုေသာ္လည္း မည္ေရြ႕မည္မွ်အထိ ေနရာခ်ထားၿပီးခဲ့သည္ကိုမူ ရွင္းလင္းစြာ မသိရေသးဟု ကုလသမဂၢမွ ဆိုသည္။

ယင္းသို႕ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးကိစၥမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာ လူမ်ုဳိးတို႕၏ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ က်ယ္ျပန္႕လာသည္ႏွင့္အမွ် ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ပိုမိုရႈပ္ေထြးခဲ့ရသည္။

“ တကယ္လို႕ အစိုးရအေနနဲ႕ ဒီလူေတြကို (အမွန္တကယ္ ေဘးကင္းလံုၿခံဳတဲ့ ေနရာဖက္) ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထား မေပးဘူးဆိုယင္ ျဖစ္လာတဲ့ဒုကၡ အက်ဳိးဆက္မွန္သမွ်ဟာ သဘာ၀အႏၱရာယ္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႕(အစိုးရ)ကိုယ္တိုင္ ဖန္တီးလိုက္တဲ့ ကိစၥသာျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈအဖြဲ႕မွ Brad Adams က ေျပာဆိုလုိက္ပါသည္။

Ref: South China Morning  & VOA- May 16, 2013
(  သစၥာခ်ဳိ  )