မြတ္စ္လင္မ္ေတြေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈရပ္ဖို႔ ကုလတိုက္တြန္း (VOA)

ဇြန္-၁၈၊၂၀၁၃

VOA မွ  ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

Internally displaced Rohingya boys shiver in rain in a makeshift camp for Rohingya people in Sittwe, Burma, May 14, 2013.

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္ေတြအပါအ၀င္ မြတ္ဆလင္လူနည္းစုေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေတာ္ေလး စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ရတယ္ဆိုတာကို ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ေစဖို႔နဲ႔ မတူကဲြျပားမႈေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအေျဖရွာၾကဖို႔ကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔တုန္းက ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ ဒီအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့တာကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူနည္းစုမြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားေစဖို႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေရးယူကိုင္တြယ္မႈေတြ ခ်က္ျခင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒ရဲ႕ေၾကညာခ်က္ကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔ကေန အတည္ျပဳေပးလိုက္တာပါ။ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ သံုးသပ္ေဆြးေႏြးၾကရာမွာ လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြက အေလးေပး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီ မူၾကမ္းနဲ႔ အဆိုတင္သြင္းတဲ့ OIC ကမၻာမြတ္ဆလင္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္အဖဲြ႔ကိုယ္စား ပါကစၥတန္ကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အၾကပ္အတည္းကို သေဘာေပါက္ နားလည္ေပမယ့္ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ အခက္အခဲ အေျခအေနကိုေတာ့ လ်စ္လ်ဴမျပဳထားလိုဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ဒီျပႆနာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရးအတြက္ ျမန္မာဖက္ကေန ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း OIC က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္ ဦးေမာင္ေ၀ကေတာ့ ေၾကညာခ်က္ပါ စာသားအခ်ိဳ႕ကို လက္မခံေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ျမန္မာျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ သေဘာမတူႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။

“ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သေဘာမတူႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ပိုင္ခြင့္ကို က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔အညီ သံုးသပ္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီျပႆနာကို အေတာ္ေလးကို ေလးေလးနက္နက္ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ရိွသူတိုင္းအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး သဟာဇာတရိွတဲ ့လူ႔အဖဲြ႔အစည္းျဖစ္လာဖို႔ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္တဲ့ Ms.Elleen Chamberlain Donhoe ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အခုလို အေျပာင္းအလဲကာလမွာ ဗဟုသေဘာေဆာင္တဲ့ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းတရပ္ျဖစ္လာဖို႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္သြားေရးကို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဗဟုသေဘာေဆာင္တဲ့ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း သီးခံနားလည္မႈရိွတဲ့ လူအဖဲြ႔အစည္းတရပ္ျဖစ္လာဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ျမန္္မာအစိုးရကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး တိုက္တြန္းပါတယ္။ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက လူတိုင္းလူတိုင္း ႏိုင္ငံသားျဖစ္ပိုင္ခြင့္အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ မြတ္ဆလင္လူနည္းစုေတြအေပၚမွာ အခုလို အၾကမ္းဖက္မႈေတြအေပၚမွာ အလြန္အမင္းလည္း စိုးရိမ္ပူပင္တယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေျပာပါတယ္။ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္တဲ့ အန္ယာလန္နိုင္ငံက Mr.Gerard Corr ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ဖို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး႐ံုးထားရိွဖို႔ကို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။

“ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္းလူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကို အျပည့္အ၀အကာအကြယ္ေပးနုိင္ဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးမဟာမင္းႀကီး႐ံုး OHCHR ႐ံုးထားဖို႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရကို ထပ္မံ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ တိုင္းျပည္အတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္စံုစမ္းဖို႔ OHCHR ႐ံုးထားရိွေရးက အခရာ က်ပါတယ္။ ”

ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္းလည္းျဖစ္ အာဆီယံအဖဲြ႔၀င္လည္းျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႏို္င္ငံတကာရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို အေရးတႀကီးတုုံ႔ျပန္ဖို႔လိုမယ္လို႔ အင္ဒိုနီးရွားကိုယ္စားလွယ္ Mr.Triyono Wibowo က ေျပာပါတယ္။

“ႏိုင္ငံတကာရဲ႕စိုးရိမ္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ အေရးတႀကီးတုံ႔ျပန္ကိုင္တြယ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို အင္ဒိုနီးရွားက ေျပာလိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးစံႏႈန္းစံထားေတြနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ စံႏႈန္းစံထားေတြ ကိုက္ညီေအာင္ တုန္႔ျပန္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ဒီ စိန္ေခၚခ်က္အေပၚမွာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ ျမန္မာအစိုးရမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ရိွမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔လည္း ယံုၾကည္ပါတယ္။”

ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္ ဦးေမာင္ေ၀ကေတာ့ အခုျဖစ္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္က တိတိက်က် အေရးယူမယ္လို႔ ဂတိေပးထားၿပီးျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ လက္ေတြ႔အားျဖင့္လည္း ရခိုင္အေရး စံုစမ္းေရးေကာ္မတီဖဲြ႔စည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို အျခား အေရးယူမႈေတြကိုလည္း ျပဳလုပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အခု ႏိုင္ငံတကာက ေျပာေနသလို လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ေတြကို ဗုဒဘာသာ၀င္ေတြက တဖက္သက္ တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႔မွာ ဒီ ပဋိပကၡေၾကာင့္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းႏွစ္ဖက္လံုး နစ္နာခံစားရတယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္လိုမယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။

“အၾကမ္းဖက္္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တာကို ျပန္လည္သံုးသပ္တဲ့အခါမွာ အေထာက္အထားေတြအရ ဒီ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အျပန္အလွန္ျဖစ္ၾကတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မွ််မွ်တတ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ေတြက မြတ္ဆလင္ေတြကို ဆန္႔က်င္တယ္ဆိုတာ မမွန္ကန္ပါဘူး။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ လူ႕အသက္ေတြ ဆံုးရံႈးၿပီး၊ အိုးအိမ္ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ ဖ်က္ဆီးခံရတာ အိုးအိမ္ေတြကို စြန္႔ခြာၿပီး ထြက္ေျပးၾကရတာဟာ ၀မ္းနည္းစရာပါ။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈကို လူ႔အဖဲြ႔အစည္းႏွစ္ဖက္မွာ တဖက္ကပဲ ခံစားၾကရတာမဟုတ္ပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္စလံုးက နစ္နာခံစားၾကရပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ ၿမိဳ႕အခ်ိဳ႕မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ကင္တာနားရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာလည္း ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ ကိုင္တြယ္မႈအားနည္းတာေတြကို ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဒီ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူအျပစ္ေပးဖို႔ မစၥတာကင္တာနားက တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။