ဆန္႕က်င္ဖက္ သံဃာမ်ား (ဘာသာျပန္)

ဇြန္ ၂၀၊၂၀၁၃
M-Media
ဘာသာျပန္္-သာကီထက္ေကာင္း

မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး ၉၆၉ အစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ ႀကီးစုိးလာေသာပံုရိပ္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ဆိုင္မ်ား၊ အငွားယာဥ္ေရွ႕ဖက္မွန္ခ်ပ္မ်ား၌ အမ်က္ႀကီးစြာ စူးစိုက္ႀကည့္သေယာင္ ေပၚလြင္လ်က္ ရိွသည္။ လမ္းမမ်ားတေလွ်ာက္ ပ်ံက်ေခြေရာင္းသူမ်ားထံမွတဆင့္ နာမည္ႀကီး ၉၆၉ ဂုိဏ္းဘုန္းေတာ္ႀကီးတို႕၏ တရားမ၀င္ DVD တရားေခြမ်ားမွာလည္း ကိုးရီးယား ဇာတ္လမ္းတြဲေခြမ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ ေရာင္းေကာင္းလ်က္ ရိွေနသည္။ ယင္းစစ္ဆင္ေရးမွာ ထင္သာျမင္သာ က်ယ္ျပန္႕လာသည့္တိုင္ေအာင္  ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္မြတ္စ္လင္မ္တို႕အၾကားေသြးခြဲေရး ၄င္းတို႕၏အစြန္းေရာက္တရားမ်ားသည္ လူတိုင္းက လက္ခံယံုၾကည္ေသာအေနအထားသို႕ ေရာက္မလာခဲ့ေခ်။

ဤအျငင္းပြားဖြယ္ရာလႈပ္ရွားမႈအျမင္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ၉၆၉ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ျမနန္းဆရာေတာ္ ဥဴးသဓမၼ ကိုလည္းေကာင္း၊ ၉၆၉ ဆန္႕က်င္သူဘုန္းေတာ္ႀကီး ဥဴးပ႑၀ံသ ကိုလည္းေကာင္း ဧရာ၀တီသတင္းဌာနမွ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္။

“ တိုင္းျပည္မၿငိမ္သက္မႈေနာက္ကြယ္၌ ၉၆၉ ရိွသည္ဆိုျခင္းမွာ အဓိပၸာယ္မဲ့စကား ဟူသည့္အျမင္ ”

(ျမနန္းဆရာေတာ္ ဥဴးသဓမၼ ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး)

(ေမး)  ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ ဆိုတာ ဘာပါလဲ ?
(ေျဖ)  ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃ ဆိုတဲ့ ဗုဒၶ၀ါဒရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္ဗဟိုစည္းမ်ဥ္း ရတနာသံုးပါး ျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားမွာ ဒီအခ်က္ေတြ ရိွမေနယင္ အယူ၀ါဒ ပ်က္သုဥ္းတာပါဘဲ။ ၉၆၉ က ဒီသံုးခ်က္ကို ကိုယ္စားျပဳတာ။ ဗုဒၶ၀ါဒကိုယ္စားျပဳ ဂဏာန္းနံပါတ္ကို တီထြင္ထားရတာကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အေပါင္း ရတနာသံုးပါးကို ဆင္ျခင္ႏွလံုးသြင္းႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိႈးေဆာ္ခ်က္တစ္ရပ္၊ စိတ္မ၀င္စားသူမ်ားအၾကား သာသနာျပန္႕ပြားလာေရးအတြက္ ႏိႈးေဆာ္မႈတစ္ခုသာျဖစ္တယ္။

(ေမး)  ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈက အခ်ိန္ကာလ ဘယ္ေလာက္ၾကာပါၿပီလဲ ?
(ေျဖ)  သာသနာျပန္႕ပြားေရးအတြက္ ဘုန္းဘုန္းလုပ္ကိုင္ေနတာ ေတာ္ေတာ္ၾကာပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ၉၆၉ နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေျခာက္လပဲ ရိွပါေသးတယ္။ ဒါဟာ ရာနဲ႕ခ်ီတဲ့သံဃာေတာ္ေတြကို ဗုဒၶဓမၼသင္ၾကားေပးေနၾကတဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္က ဓမၼာစရိယ ဆရာေတာ္ေတြဆီက ျမစ္ဖ်ားခံေပါက္ဖြား လာျခင္းျဖစ္တယ္။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ကို စတင္ခဲ့ၾကတယ္။

(ေမး)  ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ကို မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလို႕ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕လက္ခံထားၾကတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ တစ္စံုတစ္ရာ မွတ္ခ်က္ေပးမိန္႕ၾကားလိုတဲ့အခ်က္မ်ား ရိွပါသလား ?
(ေျဖ)  ဒါက ထင္ေယာင္ထင္မွားကိစၥသာျဖစ္ပါတယ္။ အျခားဘာသာတရားေတြကို အလိုမရိွေၾကာင္း ေျပာဆိုခ်က္ဟာ ဘုန္းဘုန္းတို႕နဲ႕ ဘာမွမသက္ဆိုင္ပါဘူး။ ဘုန္းဘုန္းတို႕က ဗုဒၶဘာသာအတြက္ အလုပ္လုပ္ျခင္းသာျဖစ္တယ္။ ဘုန္းဘုန္းတို႕လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ လူထုက အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တျခားဘာသာတရားေတြကို အႏိုင္ယူဖို႕ ဘုန္းဘုန္းတို႕ လုပ္ေနတာမဟုတ္ဘူး၊ မိမိဘာသာတရားကို ခိုင္မာေအာင္ျပဳလုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္တယ္။

(ေမး)  မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး လတ္တစ္ေလာအၾကမ္းဖက္မႈေတြကိုၾကည့္ယင္ ဖ်က္ဆီးခံအေဆာက္အဦနံရံေတြမွာ ၉၆၉ သေကၤတေတြကို ေဆးမႈတ္ေရးသားထားေတြ႕ရေတာ့ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ကြယ္မွာ ၉၆၉ တည္ရိွေနတာလား ?
(ေျဖ)  ဒီအမွတ္သေကၤတကို လူေတြဘယ္လိုအသံုးခ်ၾကသလဲဆိုတာ ဒကာတို႕ သတိထားအပ္တယ္။ လူတစ္ခ်ဳိ႕ဟာ မိမိတို႕အေရးကိစၥအတြက္ ဒါကို ခုတံုးလုပ္အသံုးခ်တာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုန္းဘုန္းတို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ ပန္းတိုင္က အဲ့ဒါမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ေမာ္လၿမိဳင္က ၉၆၉ စတင္ျမစ္ဖ်ားခံလာပံုကို ထပ္ၿပီး အသိေပးပါရေစ။ အကယ္၍ ဘုန္းဘုန္းတို႕ဟာ ဒီပဋိပကၡေတြျဖစ္လာဖို႕ ႀကံစည္ခဲ့မယ္ဆိုယင္ ေမာ္လၿမိဳင္ဟာ ပထမဆံုးပစ္မွတ္ျဖစ္ေနမွာေပါ့။ ဘုန္းဘုန္းတို႕ ၉၆၉ တရားပြဲျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပိုင္းနဲ႕ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသေတြမွာ ဘာသာေရးပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ သတင္းတစ္စံုတစ္ရာမွ မရရိွေသးပါဘူး။ ဒီအခ်က္ေတြကိုၾကည့္ယင္ လူအခ်ဳိ႕က ဒီအမွတ္သေကၤတကို တလြဲအသံုးခ်ေနတယ္လို႕ သံုးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။

(ေမး)  တကယ္လို႕ ဒီသေကၤတကို လူထုက တလြဲအသံုးခ်တယ္ဆိုယင္ သူတို႕နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဘာမ်ား မိန္႕ၾကားလိုတာ ရိွပါသလဲ ?
(ေျဖ)  ရတနာသံုးပါးဟာ လူေတြရဲ႕အသိစိတ္ထဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းမႈစီးဆင္းေစတဲ့ ေရအလား ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းတို႕ဟာ ေရတိုက္ေကၽြးသူမ်ားနဲ႕တူပါတယ္။ ဒီအရာထဲ လူအခ်ဳိ႕ အဆိပ္ခပ္ျခင္းကိစၥက ဘုန္းဘုန္းတို႕နဲ႕ ဘာမွမပတ္သက္ပါဘူး။  သူတို႕ဟာ တလြဲအသံုးခ်ေနတယ္လို႕ဘဲ ဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ သူတို႕ရဲ႕မိုက္မဲမႈကို ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ရမွာျဖစ္တယ္။ ဒီအမွတ္သေကၤတကို လြဲမွားစြာအသံုးခ်ျခင္းက ဘာသာေရးအရ မမွန္ကန္ဘူး။ မိမိတို႕ရဲ႕ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ ဘာသာေရးကို ခုတံုးမလုပ္ၾကဖို႕ သတိေပးလိုပါတယ္။ သူတို႕ဟာ ရလဒ္ဆိုးနဲ႕ အဆံုးသတ္သြားပါလိမ့္မယ္။

(ေမး)  ဒီလႈပ္ရွားမႈကေန ဘာသာေရးဆိုင္ရာပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႕ စဥ္းစားခဲ့ဖူးပါသလား ?
(ေျဖ)  ရိုးရိုးသားသားဆိုရယင္ေတာ့ မေတြးမိခဲ့ဖူးပါဘူး။ ေယာင္လို႕ေတာင္ မစဥ္းစားမိဖူးပါဘူး။ ကနဦးက ေဖာ္ျပထားတဲ့ အတိုင္း ဘုန္းဘုန္းတို႕က (တရား)ေရေအးတိုက္ေကၽြးသူေတြပါ။ မေကာင္းတဲ့အက်ဳိးဆက္ျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ေဟာေျပာခြင့္ ပိတ္ပင္မယ္ဆိုယင္ေတာ့ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္မရိွဘူးလို႕ ေဖာ္ျပရာေရာက္ေနပါတယ္။ မတည္ၿငိမ္မႈအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အရာေတြဟာ မျဖစ္သင့္မျဖစ္အပ္တဲ့အရာေတြလို႕ဘဲ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။

(ေမး)  ၉၆၉ တရားပြဲေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရဲ႕ဆိုင္ေတြမွာသာ၀ယ္ယူၾကဖို႕ တိုက္တြန္းေနၾကတယ္။ ဒါဟာ ခ်ဳိးႏွိမ္မႈလုပ္ရပ္လို႕ မထင္ျမင္မိဘူးလား ?
(ေျဖ)  ဘာသာျခားေတြနဲ႕အေရာင္းအ၀ယ္မလုပ္ရဘူးလို႕ ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ ေဟာေျပာခဲ့တာမ်ဳိး မရိွဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအခ်င္းခ်င္း ကူညီရိုုင္းပင္းၾကဖို႕ဘဲ အားေပးခဲ့တယ္။ တျခားဘာသာ၀င္ေတြက သူတို႕အခ်င္းခ်င္းရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကိုသာ အားေပးၾကဖို႕ မၾကာခဏ ေရွ႕တန္းတင္ေနေလေတာ့ ဘုန္းဘုန္းတို႕လည္း ကိုယ့္ဘာသာ၀င္အခ်င္းခ်င္းရဲ႕စီးပြားေရးကို အားေပးကူညီမႈ မျပဳအပ္ေပဘူးလား။ တကယ္လို႕ သူတို႕(မြတ္စ္လင္မ္ေတြ) မွာ ဒီစည္းမ်ဥ္းမ်ဳိး အမွန္တကယ္ရိွေနတယ္ဆိုယင္ ဘုန္းဘုန္းတို႕လည္း ဗုဒၶဘာသာတည္တံ့ဖို႕ ကိုယ္ပိုင္စည္းမ်ဥ္းကို ျပဳလုပ္ၾကရမွာပါဘဲ။

(ေမး)  ဗုဒၶ၀ါဒက အႏၱရာယ္ရိွတဲ့အေနအထားကို က်ေရာက္ေနၿပီလား ?
(ေျဖ)  ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ အထြန္းကားဆံုး တစ္ခုတည္းေသာတိုင္းျပည္ျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ဘာသာအယူ၀ါဒကို စိတ္၀င္စားမႈေလ်ာ့နည္းလာတာနဲ႕အမွ် ဘုန္းဘုန္းတို႕သာသနာဟာလည္း အႏၱရာယ္အေနအထားကို ေရာက္ရိွသြားႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြကို ဘာသာေရးမွာ ပိုမိုစိတ္အားထက္သန္လာေစဖို႕ ဘုန္းဘုန္းတို႕ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္တယ္။

(ေမး)  ၉၆၉ ဟာ အျမင္က်ဥ္းအစြန္းေရာက္တဲ့ ဘာသာေရးလႈပ္ရွားမႈျဖစ္တယ္လို႕ဆိုေနသူမ်ားအေပၚ ဘယ္လိုတုန္႕ျပန္မိန္႕ၾကားလိုပါသလဲ ?
(ေျဖ)  ဘုန္းဘုန္းတို႕ရဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္ကို အနီးကပ္မေလ့လာဘဲ ေျပာဆိုေနၾကသူေတြသာျဖစ္တယ္။ ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ ပညာရိွဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကေန ဦးေဆာင္ေနတဲ့အတြက္ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ဘာသာေရးအယူအဆအေတြးအျမင္ မဟုတ္ဘူး၊ အလြန္အေျမာ္အျမင္ႀကီးတဲ့အရာလို႕ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ မွတ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ ေပးခဲ့တဲ့ဥပမာအတိုင္း ဘုန္းဘုန္းတို႕ဟာ ရတနာသံုးပါးဆိုတဲ့ (တရား)ေရေအးတိုက္ေကၽြးသူမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻသိေအာင္ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ အျခားဘာသာတရားေတြကို အလိုမရိွေၾကာင္း ေျပာဆိုခ်က္ဟာ ဘုန္းဘုန္းတို႕နဲ႕ ဘာမွမသက္ဆိုင္ပါဘူး။ ဘုန္းဘုန္းတို႕က ဗုဒၶဘာသာအတြက္ အလုပ္လုပ္ျခင္းသာျဖစ္တယ္။

၉၆၉ ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး တရားပြဲ ရုပ္သံမွတ္တမ္းမ်ား ၾကည့္ရႈ႕ရန္

http://www.youtube.com/watch?v=viFU8KvvNYI&list=PLrN3vEHYCFKLVqhj_q2JJEDw6nYSNvQa0&index=1

ကရင္ျပည္နယ္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္စဥ္ေတြထဲက တခု

“ ရဟန္သံဃာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အသံုးခ်ခံေနရသည္ ဟူေသာ အျမင္ ”

(ဆရာေတာ္ ဥဴးပ႑၀ံသ ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး)

(ေမး)  ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအေပၚ ယံုၾကည္မႈ ရိွပါသလား ?
(ေျဖ)  လံုး၀ အယံုအၾကည္ မရိွပါဘူး။ တကယ္လို႕ ဒီလႈပ္ရွားမႈက တရားႏွလံုးသြင္းဖို႕ ဒါမွမဟုတ္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ျပန္႕ပြားဖို႕သာဆိုယင္ သိပ္ေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အခု ဘာျဖစ္လာသလဲ။ လူတစ္ခ်ဳိ႕က ၉၆၉ ကို အကာအကြယ္တစ္ခုအျဖစ္အသံုးျပဳၿပီး ဘာသာေရးတိုက္ခိုက္မႈေတြကို အရွိန္ျမွင့္တင္လာတယ္၊ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး ပဋိပကၡျဖစ္ပြားလာေအာင္ ဖန္တီးေနၾကတယ္။ ဒါဟာ (သူတို႕ေျပာတဲ့) မူလလမ္းစဥ္ကေန ေသြဖည္ေနတာပါဘဲ။ ကမာၻေပၚမွာ ဘာသာတရားႀကီးေလးခု တည္တံ့ေနဆဲပါ။ Globalization ေခတ္မွာ မိမိဘာသာတရားအက်ဳိးအတြက္ တျခားဘာသာတရားကို ဆန္႕က်င္ခ်ဳိးႏွိမ္ဖို႕ လူေတြကို တြန္းအားေပးျခင္းက အဓိပၸာယ္ မရိွပါဘူး။ ဒီအေတြးအျမင္ဟာ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေရးနည္းစဥ္နဲ႕လည္း လမ္းေခ်ာ္သြားေစပါတယ္။ ကမာၻ႕လူ႕အခြင့္အေရးကို လက္မခံေအာင္ တားဆီးရာလည္း ေရာက္ေနပါတယ္။ ေထရ၀ါဒဓမၼစည္းမ်ဥ္းအရ ဘုန္းဘုန္းတို႕ဟာ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ သြန္သင္မႈအဆံုးအမကိုသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္တယ္။ လက္ရိွ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕စကားေတြလို ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဟာၾကားခဲ့တာမ်ဳိး အလ်ဥ္း မရိွခဲ့ပါဘူး။

(ေမး)  ဗုဒၶဘုရားရွင္ဟာ ဗုဒၶဘာသာကိုသာလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက က်ားကန္ ကူညီေပးရမယ္လို႕ ေဟာၾကားခဲ့ပါသလား ?
(ေျဖ)  လံုး၀ မရိွခဲ့ပါဘူး။ ဗုဒၶဘုရားရွင္မွာ အယူကြဲျပားတဲ့ ၿပိဳင္ဖက္မ်ားစြာရိွခဲ့ေပမယ့္ သူတို႕ကို ဆန္႕က်င္တဲ့တရား မေဟာၾကားခဲ့ပါဘူး။ အလြန္ေက်ာ္ၾကားလူသိမ်ားတဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုရိွခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္ရဲ႕ၿပိဳင္ဖက္တစ္ဦးကို ကူညီက်ားကန္ေပးတဲ့ သူၾကြယ္တစ္ဦးရိွခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕တရားကိုနာၾကားၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အဆင့္ျမင့္ ရဟႏၱာတစ္ပါး ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာေတာင္မွ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္က သူ႕ကို မိမိရဲ႕မိတ္ေဆြေရာင္းရင္းေဟာင္းေတြအေပၚ ဆက္လက္ကူညီသြားဖို႕ မိန္႕ၾကားခဲ့တယ္။ အျခားဘာသာတရားေတြကို ဆန္႕က်င္ဖို႕ ဗုဒၶဘုရားရွင္က မိမိသားေတာ္သာ၀ကေတြကို သြန္သင္မႈ အလ်ဥ္းမရိွခဲ့ေၾကာင္း ဒီအခ်က္က ျပသေနပါတယ္။ ရဟန္းသံဃာေတြက ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကို ေရွ႕တန္းကဦးေဆာင္ေနေပမယ့္ မိမိတို႕စကားေၾကာင့္ ပ်က္ရာပ်က္ေၾကာင္းျဖစ္ေပၚလာေစဖို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွပံုမရပါဘူး။ သူတို႕ဟာ တိုင္းျပည္ကို မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ပြားေစလိုတဲ့ လူတစ္ခ်ဳိ႕ရဲ႕ ဓားစားခံမ်ားသက္သက္ ျဖစ္ေနတာပါ။

(ေမး)  အသံုးခ်ခံေနရတယ္လို႕ဆိုယင္ အသံုးခ်သူက ဘယ္သူပါလဲ ?
(ေျဖ)  ဘုန္းဘုန္းအေနနဲ႕ သိႏိုင္ဖို႕ အလွမ္းေ၀းပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း လက္ရိွအၾကမ္းဖက္ေနတဲ့ပံုစံကို ေလ့လာၾကည့္ယင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ စံနစ္တက်ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ သူတို႕ေနာက္မွာ ႀကိဳးကိုင္သူရိွေနတာကိုေတာ့ ျငင္းလို႕မရႏိုင္ပါဘူး။ မြန္ျပည္နယ္ထဲမွာ ေဟာေျပာထားတဲ့ ၉၆၉ ဒီဗီဒီေခြေပါင္း သံုးေသာင္းေက်ာ္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲ ျဖန္႕ေ၀ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ အလြန္မ်ားျပားတဲ့ပမာဏအထိ ျဖန္႕ခ်ိႏိုင္ေအာင္ တာ၀န္ယူက်ားကန္ေပးသူ(sponsor) ရိွေၾကာင္း ခိုင္လံုတဲ့အေထာက္အထားပါဘဲ။ ျဖစ္ႏိုင္စရာ အမ်ဳိးမ်ဳိးရိွပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းေတြနဲ႕အလြမ္းသင့္ခဲ့တဲ့ ခရိုနီေတြလား ဒါမွမဟုတ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အလိုမရိွၾကတဲ့အတြက္ တိတ္တဆိတ္ ေငြေၾကးေထာက္ပ့ံေပးေနသူေတြလား – ဘယ္သူသိႏိုင္မလဲ ။

(ေမး)  ရဟန္းသံဃာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားက မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ဖို႕ ေဟာေျပာေနတာကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ?
(ေျဖ)  သူတို႕လုပ္ရပ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံေတာ္လက္ေအာက္ခံ သံဃာ့မဟာနာယကအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားနဲ႕ ဆန္႕က်င္ေနတာေတာ့ အမွန္ပါဘဲ။ ဘုန္းဘုန္း မႏွစ္ၿမိဳ႕တဲ့အခ်က္တစ္ခုရိွတယ္။ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ လက္ပံတန္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းအေပၚ ရဟန္းသံဃာအပါအ၀င္ ဆႏၵျပၾကသူေတြကို အစိုးရက အလြန္အကၽြံ အင္အားသံုးၿဖိဳခြဲခဲ့တယ္။ မြတ္စ္လင္မ္ေတြကို သူတို႕မ်က္ေစ့ေရွ႕ေမွာက္မွာ ရိုက္ႏွက္၊ သတ္ျဖတ္၊ မီးေလာင္တိုက္သြင္းေနတဲ့ကိစၥက်ေတာ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို တားဆီးဖို႕ ေသနတ္တစ္ခ်က္မွ မေဖာက္ခဲ့ၾကဘူး။ ဒါဟာ တကယ့္ကို စိတ္ထဲမတင္မက်ခံစားေနရတယ္။ ေနာက္တစ္ဖက္က်ျပန္ေတာ့လဲ ၉၆၉ ဘုန္းႀကီးေတြရဲ႕ ေဟာေျပာမႈေတြက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႀကီးႏွစ္ခုအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ဖို႕ ပိုၿပီး အခက္ေတြ႕လာေစတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ခ်ဳိ႕ကို ဒီမိုကေရစီတရား မေဟာေျပာဖို႕၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူေရွ႕ထြက္ မိန္႕ခြန္းမဆိုဖို႕ တစ္ခ်ိန္က သူတို႕ပဲ တားျမစ္ပိတ္ပင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီကာလမွာက်ေတာ့ သူတို႕က ဘာလို႕ အလားတူ အေရးယူမႈမ်ဳိး မလုပ္ၾကတာလဲ ?

(ေမး)  ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ အထူးေရပန္းစားလာရတာ ဘာေၾကာင့္လို႕ထင္ပါသလဲ ?
(ေျဖ)  အာဏာပိုင္ေတြက လိုအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မလုပ္ၾကလို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအမ်ားစုဟာ သေဘာထားႀကီးနားလည္မႈရိွေနၾကေပမယ့္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကုိ မလွန္ႏိုင္တာလဲ ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာနဲ႕အလားသ႑ာန္တူေနလဲဆိုေတာ့ တစ္ခ်ိန္တုန္းက စစ္တပ္မေကာင္းေၾကာင္းေျပာတဲ့သူ မည္သူ႕ကိုမဆို ဒို႕တစ္ေတြ လိႈက္လႈိက္လွဲလွဲ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ပံုဟန္မ်ဳိးပါဘဲ။

(ေမး)  အၾကမ္းဖက္မႈ မက်ယ္ျပန္႕လာေအာင္ အစိုးရက မတားျမစ္မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ?
(ေျဖ)  အၾကမ္းဖက္မႈ ဒီေလာက္က်ယ္ျပန္႕လာလိမ့္မယ္လို႕ သူတို႕မေတြးမိတာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ၉၆၉ ကို ၾကပ္မတ္ကိုင္တြယ္မႈ မျပဳခဲ့တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သမၼတႀကီးက ႏိုင္ငံေတာ္မတည္ၿငိမ္မႈကို နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႕ ကာကြယ္ၾကဖို႕ ေမတၱာရပ္ခံလင့္ကစား အခ်ဳိ႕အာဏာပိုင္မ်ားက အဲ့ဒီက႑ကို အစီအစဥ္ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ ေနေနသာသာ ၊ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လ်စ္လ်ဴရႈေနတာကေတာ့ အလြန္စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ အထက္က အမိန္႕ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနပါတယ္ဆိုတဲ့ ဆင္ေျခကိုဘဲ တစိုက္မတ္မတ္ ေပးေနၾကတယ္။ တိုတိုေျပာရယင္ အစိုးရရဲ႕ တလြဲတေခ်ာ္ စီမံခန္႕ခြဲကိုင္တြယ္မႈကို အျပစ္တင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

( ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လထုတ္ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္း မွ Two Sides of the Sangha  ေဆာင္းပါးကို  ‘သာကီထက္ေကာင္း’  ျမန္မာလိုဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုျခင္းျဖစ္သည္)