ျပဳျပင္ေရးကတိ အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ ဘန္ကီမြန္းတိုက္တြန္း

ဇူလိုင္-၁၁၊၂၀၁၃
VOA (ျမန္မာပိုင္း) မွ ထပ္ဆင့္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရက ဒီမုိကေရစီကုိ ဦးတည္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ကတိျပဳထားေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးအရ ျပႆနာေတြ ႀကံဳေနရတာေတြကုိ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြက ကုိယ္စားလွယ္ေတြကလည္း ေျပာခဲ့ၾကတာပါ။

အေျပာင္းအလဲေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးအရ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြကုိ လက္ေတြ႔ ေျဖရွင္းသြားဖုိ႔ အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း က ျမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံမ်ားအဖဲြ႔နဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပႆနာေတြကုိ ေျဖရွင္းရာမွာလည္း အစုိးရနဲ႔အတူ လူထုကလည္း ၀ုိင္း၀န္းပ့ံပုိးၾကဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္း အေလးထား ေျပာဆုိခဲ့တယ္လုိ႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ Martin Nesirky က နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢ႐ုံးခ်ဳပ္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

“ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မလွည့္ဘဲ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကုိ ဦးတည္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး၊ အားလုံး ခဲြေ၀ခံစားႏုိင္တဲ့ တုိးတက္မႈေတြ ရရွိေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္းတဲ့အခါ အစုိးရနဲ႔ လူထုရဲ႕ အားေပးပံ့ပုိးမႈေတြ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္း အဖြင့္အမွာစကား ေျပာၾကားရာမွာ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အပါအ၀င္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း အေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းခဲ့တာကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။”

အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြႏုိင္ငံေတြကလည္း မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြက တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံခဲ့ၾကေပမဲ့ စိမ္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတာကုိလည္း အေလးထား ေျပာခဲ့ၾကတဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးမႈအၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ ႏုိင္ငံေရးအရ အေျဖရွာဖုိ႔ အပါအ၀င္ မၾကာေသးခင္တုန္းက ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ေရွ႕႐ႈတဲ့ ေဆြးေႏြးသေဘာတူညီမႈေတြ ရရွိခဲ့တာကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံေတြက ကုိယ္စားလွယ္ အမ်ားစုကလည္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ (KIO) နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြကေန တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ ရယူၿပီး တျခားလက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြပါ ပါ၀င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ ဦးတည္တဲ့အထိ ျဖစ္လာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္က ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲ လူေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ ေသဆုံးၿပီး သိန္းနဲ႔ခ်ီ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ တျခားၿမိဳ႕ရြာေတြမွာပါ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ကဲြျပားမႈအေပၚ အေျခခံတဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ေနာက္ဆက္တဲြ ျပႆနာေတြကလည္း ေဆြးေႏြးပဲြမွာ လႊမ္းမုိးေနခဲ့တဲ့အေၾကာင္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ Nesirky က ေျပာပါတယ္။

“လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းၾကား ေသြးထြက္သံယုိ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အတြက္ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္ပ်က္ရတာကုိလည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႔ ကံၾကမၼာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အထူးစုိးရိမ္တယ္လုိ႔ ဆုိတဲ့အျပင္၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားရမယ့္ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္တာကုိ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ အစြန္းေရာက္တဲ့ အေျခအေနေတြ ေပၚေပါက္ေနတာဟာ အႏာၱရာယ္ႀကီးမားလွၿပီး၊ တိတိက်က် အေရးတႀကီး မေျဖရွင္းဘူး ဆုိရင္ေတာ့ ရွိေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြကေန အုံၾကြမႈေတြ ပုိမုိႀကီးထြားလာရာက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ထိခုိက္ေစႏုိင္သလုိ၊ ေဒသတြင္းမွာလည္း အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္တဲ့ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ေပၚေပါက္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ၊ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းၾကားက တင္းမာမႈေတြကုိ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းၿပီး ဒီမုိကေရစီ အေျခခံေတြ တည္ေဆာက္သြားႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ထားတဲ့ အေၾကာင္းလည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။ လတ္တေလာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ စိမ္ေခၚမႈေတြကုိ ေျဖရွင္းရာမွာ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ဆက္လက္ အားေပးကူညီသြားဖုိ႔လည္း ကတိျပဳခဲ့တာပါ။

အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ႐ုရွား၊ ျပင္သစ္၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္ စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ အပါအ၀င္ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြႏုိင္ငံမ်ား အဖဲြ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆုံး ေဆြးေႏြးပဲြကုိေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံအတြင္း က်င္းပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ ဒီလုိ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ ျမန္မာအစုိးရက ပါ၀င္ဖုိ႔ အတြက္လည္း ဖိတ္ေခၚထားတဲ့အေၾကာင္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္က ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္နဲ႔ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြ ႏုိင္ငံမ်ားအဖဲြ႔ရဲ႕ ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတဲ့ အစၥလာမ္အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (OIC) ကလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတရပ္ က်င္းပၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက မူဆလင္ေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္ခံေနရတဲ့အေပၚ အျပင္းအထန္ ေ၀ဖန္သြားခဲ့ပါတယ္။

ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေကာင္းျမင္ သေဘာထားေတြ ေျပာဆုိေနၾကေပမဲ့လည္း လက္ေတြ႔မွာေတာ့ မူဆလင္လူနည္းစုေတြဟာ ဖိႏွိပ္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ေဆာ္ဒီအာေရဗီးယား သံအမတ္ႀကီးက ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုက က်ဴးလြန္ေနတာ မဟုတ္ေပမဲ့လည္း လူမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကုိလည္း လက္မခံသင့္ဘူးလုိ႔ OIC တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာဆုိသြားခဲ့ၾကပါတယ္။

VOA မူရင္းသတင္းလင္ခ္ => http://burmese.voanews.com/content/un-burma/1699404.html
Secretary-General Statement Link=>Click Here