ေက်ာက္ဆည္နယ္ (သုိ႔မဟုတ္) လူမ်ဳိးစုံ အေျခစိုက္နယ္

၆၂။ ပုဂံျပည့္႐ွင္ အေနာ္ရထာမင္းေကာင္းစြာ အစျပဳခဲ့ေသာ ဆည္ေတာ္ေျမာင္းေတာ္တုိ႔ႏွင့္ လယ္တြင္းေဒသႀကီးသည္ စီးပြားေတာ္ႀကီးနယ္ေျမဟူ၍ အမင္းမင္းတုိ႔၏ အေရးတယူျပဳျခင္းခံခဲ့ရသည္။ လူဦးေရႏွင့္ႏႈိင္းစာလွ်င္ ေျမဧရိယာအလြန္က်ယ္၀န္းသည္ဟု ဆုိႏိုင္သည္။ မင္းေနျပည္ေတာ္တုိ႔ႏွင့္လည္း အနီး၀န္းက်င္ျဖစ္ရကား ျပည္တြင္းျပည္ပ စစ္မက္ေရးရာတုိ႔မွ အႏိုင္ရဖမ္းဆီးခဲ့သမွ်ႏွင့္ ခုိ၀င္ေရာက္႐ွိလာသမွ် စုလိုက္အုပ္လိုက္ သုံ႔ပန္းလူသူတုိ႔ကုိ ေနေျမလုပ္ေျမေပး၍ အမႈေတာ္ကုိ ထမ္းရြက္ႏိုင္ၾကေစရန္ ဤလယ္တြင္းေဒသသုိ႔ အေျမာက္အျမား ပုိ႔ေဆာင္ခ်ထားခဲ့သည္။

၆၃။ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ သထုံေအာင္ပြဲမွ မြန္သုံ႔ပန္းမ်ားစြာကုိ ေခၚေဆာင္ခဲ့ၿပီးလွ်င္ ဧရာ၀တီျမစ္႐ုိးတေလွ်ာက္၌ ေနရာခ်ထားခဲ့သည္။ ေနာင္အခါသည္ ဆည္ေျမာင္းတုိ႔ျဖင့္ လယ္တြင္းနယ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာရာ အဆုိပါျမစ္႐ုိးတေလွ်ာက္ မြန္သုံ႔ပန္းတုိ႔သည္ လယ္တြင္းနယ္သုိ႔ ေ႔ရႊေျပာင္းခဲ့ၾက၏။ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဘက္စြန္းေဒသသုိ႔ထိတုိင္ တုိင္းခန္းလွည့္လည္၍အျပန္တြင္ အမႈေတာ္ထမ္းရန္လိုက္ပါလာၾကေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္႐ွမ္းလူမ်ဳိးတုိ႔ကုိ ေနေျမလုပ္ေျမေပး၍ ရြာတည္ေနၾကသည္ကုိလည္း တ႐ုတ္ကုန္းႏွင့္ ႐ွမ္းေတာင္ဦးရြာတုိ႔အေၾကာင္းျဖင့္ သိ႐ွိႏိုင္ေပသည္။
၆၄။ အေလာင္းမင္းတရားသည္ ဟံသာ၀တီ မြန္တုိ႔ကုိ ၁၇၅၆-ခုႏွစ္၌ ေအာင္ျမင္စြာတိုက္ခိုက္ၿပီး မြန္သုံ႔ပန္းမ်ားကုိ ေခၚေဆာင္ခဲ့၍ လယ္တြင္းနယ္တြင္ ခ်ထားျပန္သည္။ ထုိသုံ႔ပန္းထဲမွ ေရြးလက္ယာ ေရြးလက္၀ဲတပ္မ်ားလည္း ဖြဲ႕စည္းေသာအခါ တပ္သားေပါင္း (၁၅၇၀)ရ႐ွိခဲ့သည့္အျပင္ ႐ုိး႐ုိးလက္ယာေၾကာင္း (၁၀၃၂)ေယာက္ႏွင့္ လက္၀ဲေၾကာင္း (၁၈၄၈)ေယာက္တုိ႔ကုိလည္း ဖြဲ႕စည္းရ႐ွိခဲ့သည္။
၆၅။ အေလာင္းဘုရား၏သားေတာ္ ဆင္ျဖဴရွင္လက္ထက္တြင္လည္း ယုိးဒယား လင္းဇင္း ႐ွမ္းတ႐ုတ္ႏွင့္ အာသံမဏိပူရစသည္ျဖင့္ သုံ႔ပန္းမ်ဳိးစုံတုိ႔ကုိ အစုအ၀န္းအလိုက္ အမႈထမ္းတပ္မ်ားဖြဲ႕၍ ေနရာခ်ထားျခင္း ျပဳျပန္သည္။
၆၆။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဘုိးေတာ္ဦး၀ိုင္းလက္ထက္၌ အိမ္ေ႔႐ွမင္းသားႀကီးဦးေဆာင္၍ ျမန္မာတပ္မ်ားက ရခိုင္သုိ႔ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ရာ ရခိုင္သုံ႔ပန္းမ်ားစြာ ေခၚေဆာင္ခဲ့ျပန္သည္။ ယင္းတုိ႔ကုိ ဗုဒၶဘာသာ အစၥလာမ္ဘာသာ ခြဲျခား၍ ဤလယ္တြင္းေဒသတြင္ ေနေျမလုပ္ေျမေပးၿပီး ခ်ထားခဲ့ျပန္သည္။
၆၇။ ဘႀကီးေတာ္ မွန္နန္း႐ွင္လက္ထက္၌ မဟာဗႏၶဳလ၏တပ္မ်ားက မဏိပူရ ကသည္းျပည္သုိ႔ စစ္ခ်ီ၍ တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္သည္ႏွင့္ သုံ႔ပန္းမ်ားေခၚေဆာင္ခဲ့ျပန္ရာ ကသည္းျမင္းတပ္စုဖြဲ႕၍ လယ္တြင္းနယ္တြင္ပင္ ေနထိုင္ေစခဲ့သည္။
၆၈။ ဤသည္တုိ႔ကား သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္၀ယ္ လူမ်ဳိးစုံသုံ႔ပန္းတုိ႔ကုိ မင္းမႈလည္းထမ္းၾကေစ ေနေျမလုပ္ေျမလည္း မခဲမျငံ့ရၾကေစဟူ၍ လယ္တြင္း လယ္တြင္းရိကၡာနယ္ေျမေဒသႀကီးသုိ႔ ေနရာေပးခဲ့ၾကပုံ သာဓကမ်ားျဖစ္၏။ ယုတ္စြအဆုံးဆုိရလွ်င္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၈၅-ခုႏွစ္၌ မႏၱေလးေနျပည္ေတာ္ကုိ အၿပီးသတ္ သိမ္း၍ ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံးကုိ ကၽြန္ျပဳေရး တတိယအဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပြဲအတြက္ လိုက္ပါခဲ့ၾကသည့္ အစၥလာမ္စစ္သားအခ်ဳိ႕တုိ႔သည္ ေက်ာက္ဆည္နယ္႐ွိ အစၥလာမ္ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ လာေရာက္ပူးေပါင္း အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။
၆၉။ လယ္တြင္းေဒသအတြင္း႐ွိ ေက်းရြာအသီးသီး၏ ေရွးဇစ္ျမစ္တုိ႔ကုိ ေလ့လာေသာအခါ အထက္ပါ အေၾကာင္းခ်င္းရာကုိေထာက္ခံသည့္ ပုိမုိစိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ သိရွိလာရေပသည္။ သမုိင္းစဥ္တေလွ်ာက္လူမ်ဳိးအသီးသီးတုိ႔ ေနေျမလုပ္ေျမမွီ၍ ေရာက္လာအေျခစိုက္ေနထိုင္ခဲ့ၾကရာ ကာလၾကာသည့္အေလ်ာက္ ကုိးကြယ္သည့္အယူ၀ါဒတူရာ ေပါင္းေႏွာသြားၾကျခင္းအားျဖင့္ ယခုအခါတြင္မူ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးသာ သိသာျခားနားေတာ့သည္။

======================================================================

၁၉၈၂-ခု၊ စက္တင္ဘာလ (၁၅)ရက္ ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ေ၀ထားသည့္ “မႏၱေလးတုိင္း၊ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕နယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္မွတ္တမ္း၊ (စာမ်က္ႏွာ ၂၇-၂၈)” မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

News@MMSY