ဖဆပလအစိုးရလက္ထက္ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္

ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္ (၁၉၅၂-၅၅) ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ၾကီးမ်ား

(ဝန္ၾကီး ဦးရာရွစ္ – ဒုတိယတန္း ဝဲမွယာ ဆဌမေျမာက္ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္ – ေနာက္ဆုံးအတန္း ဝဲမွယာ တတိယေျမာက္)

အထက္ပါ ဓါတ္ပုံမွတ္တမ္းအရ  ၁၉၅၂ တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ ဖဆပလ အစိုးရ လက္ထက္ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ဝန္ၾကီးမ်ားအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ဝန္ၾကီးႏွစ္ဦး ရွိခဲ့ျပီး ၄င္းတို႔မွာ ဦးရာရွစ္ႏွင့္ ဦးခင္ေမာင္လတ္ တို႔ျဖစ္သည္။ ယခု ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္အေၾကာင္းကို ဖတ္မိသေလာက္ ျပန္လည္ေဝမွ်ခ်င္ပါသည္။

(စကားခ်ပ္။ ။ ပ-ထ-စ(ျပည္ေထာင္စု) အစိုးရ လက္ထက္ [၁၉၆၀-၁၉၆၂] တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ ဝန္ၾကီး ေနာက္တစ္ဦး ရွိပါေသးသည္။ ၁၉၆၁ တြင္ က်န္းမာေရး ဝန္ၾကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံရေသာ Sultan Mahmood ျဖစ္ပါသည္။)

ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း

အလ္ဟာဂ်္ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ခ) Abdul Latif Khan [၁၉၁၃-၁၉၇၇] ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ဥပေဒပညာ ဘီေအဘီအယ္လ္ (B.A., B.L.) ဘြဲ႕ရရွိခဲ့သည္။ ဆရာၾကီး ဦးရာဇာတ္ လုပ္ၾကံမခံရမီ အခ်ိန္ထိ ဆရာၾကီး၏ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢတြင္ တက္တက္ၾကြၾကြ လွဳပ္္ရွားခဲ့ျပီး သမိုင္းဝင္ ၁၉၃၆ ေက်ာင္းသားသပိတ္တြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၊ ဧျပီလ ၉ တြင္က်င္းပေသာ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ (ေျမာင္းျမခရိုင္ ေက်းလက္ေတာင္ပိုင္း) မွ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ရာ အႏိုင္ရရွိခဲ့ျပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံခဲ့ရသည္။ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ကက္ဘိနက္ အဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ၾကီးတစ္ဦးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္း ခံခဲ့ရျပီး တရားေရးဝန္ၾကီး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူမွဳဝန္ထမ္း ဝန္ၾကီးဌာန ဝန္ၾကီး အျဖစ္ တိုင္းျပည္ တာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၈တြင္ သန္႔ရွင္းဖဆပလႏွင့္ တည္ျမဲဖဆပလ ဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားေသာအခါ ဦးခင္ေမာင္လတ္သည္ တည္ျမဲဖဆပလ အဖြဲ႕တြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ (ထိုအခ်ိန္တြင္ ဦးရာရွစ္သည္ ဦးႏုႏွင့္အတူ သန္႔ရွင္းဖဆပလတြင္ ရပ္တည္ခဲ့သည္။)

ဦးခင္ေမာင္လတ္သည္ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းရွိ မြတ္စလင္မ္လူထုကို ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး လွဳပ္ရွားမွဳအတြက္ ဖဆပလ အဖဲြ႔ၾကီးတြင္ တပ္ေပါင္းစုအျဖစ္ ပါ၀င္ရန္္ (ဆရာၾကီး ဦးရာဇာတ္ႏွင့္အတူ) ေအာင္ျမင္စြာ စည္းရုံးႏိုင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဗ-မ-က (ဗမာမြတ္စလင္မ္ ကြန္ဂရက္) အဖဲြ႕ႀကီးသည္ (၁၉၄၆)ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ေရႊတိဂုံ အလယ္ပစၥယတြင္ က်င္းပသည့္ (ဖ-ဆ-ပ-လ) ညီလာခံ၌စတင္ကာ လူမ်ဳိးေရး အဖဲြ႕အစည္းတစ္ရပ္ အျဖစ္ (ဖ-ဆ-ပ-လ) အဖဲြ႕ႀကီးတြင္ ထပ္ေပါင္းစုပါ၀င္၍ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။

ဦးခင္ေမာင္လတ္ သည္ ၁၉၄၁ တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗ-မ-က အဖြဲ႕ၾကီး၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ လည္းေကာင္း (၁၉၅၄)ခုနစ္ဒီဇင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔တြင္ စတင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့ေသာ အမူေဆာင္ အဖဲြ႕ ၁၁၊ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစၥလာမ္ သာသနာေရးရာ ေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္၏ ဥကၠဌ အျဖစ္လည္ေကာင္း သာသနာေရးရာ တာဝန္မ်ားကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။

၁၉၇၇ တြင္ အလႅာအရွင္ျမတ္ အမိန္႔ေတာ္ ခံယူသြားခဲ့သည္။

ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ တိုင္းျပည္တာဝန္မ်ား

၁။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ ေျမာင္းျမခရိုင္ (ေက်းလက္ေတာင္ပိုင္း) ကိုယ္စားျပဳ လႊတ္ေတာ္အမတ္

၂။ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ တရားေရးဝန္ၾကီး ၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူမွဳဝန္ထမ္း ဝန္ၾကီးဌာန ဝန္ၾကီး

သာသနာေရးရာ တာဝန္မ်ား

၁။ ၁၉၄၁ တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ဗ-မ-က (ဗမာမြတ္စလင္္မ္ ကြန္ဂရက္) အဖြဲ႕ၾကီး၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး

၂။ (၁၉၅၄)ခုနစ္ဒီဇင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔တြင္ စတင္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့ေသာ အမူေဆာင္အဖဲြ႕ ၁၁ ၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစၥလာမ္ သာသနာေရးရာေကာင္စီ ဌာနခ်ဳပ္၏ ဥကၠဌ

လႊတ္ေတာ္အမတ္ႏွင့္ ဝန္ၾကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဥ္က ဓါတ္ပုံမွတ္တမ္းမ်ား

ဂ်ပန္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ ကီရွီအား ျမန္မာဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုမွ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးေနစဥ္ (၁၉၅၇)

ဗီယက္နမ္ သမၼတ ဟိုခ်ီမင္းအား ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္တြင္ ၾကိဳဆိုဧည္႔ခံစဥ္

အီရတ္ႏိုင္ငံ၏ မင္းသား ဟာစန္အား ၾကိဳဆိုႏွဳတ္ဆက္စဥ္ (သခင္ သာခင္ ႏွင့္အတူ)

(အေပၚပုံ) ဖိလစ္ပိုင္ သမၼတ Raymond Magsaysay အား အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ ေပးအပ္စဥ္
(ေအာက္ပုံ) အိႏၵိယႏိုင္ငံ သမၼတ ေဒါက္တာ Rajendra Prasard ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံႏွဳတ္ဆက္စဥ္

ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံ ေရနံႏွင့္ သတၱဳတြင္းထြက္ဌာန ဝန္ၾကီး Sheikh Yamani ႏွင့္ စကားလက္ဆုံ

အီဂ်စ္ေလတပ္အရာရွိ Hosni Mubarak (ေနာင္ အီဂ်စ္သမၼတ) ႏွင့္အတူ ကိုင္ရိုတြင္ (၁၉၅၅)

ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဆုံး ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ Liaquat Ali Khan ၏ ကရာခ်ီျမိဳ႕ရွိ ဂူသခ်ိဳ ၤင္းသို႔ ေဇယာရတ္လုပ္စဥ္ (၁၉၅၃)

ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးရုံးတြင္ ထိုင္းတပ္မေတာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး Darwee Chulasapaya ႏွင့္အတူ

ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ အေထြအေထြ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး အား တည္ခင္းဧည့္ခံေသာ ညစာစားပြဲတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေနစဥ္

တာေမြကဗရ္စတာန္႐ွိ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္၏ ကဗရ္

ကိုးကား။ ။

1. List of Burmese Muslims (Wikipedia entry)

2. အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီေပၚေပါက္လာပံု (IRAC Myanmar’s facebook notes)

3. ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္အစၥလာမ္သာသနာ (တိုင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားအစၥလာမ္သာသ…

4. တာေမြကဗရ္စတာန္႐ွိ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္၏ ကဗရ္ပုံ (uploaded by Ko Kyaw Moe Aung)
မွတ္ခ်က္။ ။

ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္၏ အတၳဳပတၱိကို အင္တာနက္ေပၚတြင္ အျပည္႔အစုံ ရွာမေတြ႕ပါ၍ အထက္ပါ စာညႊန္းသုံးပုဒ္ ႏွင့္ ဓါတ္ပုံ တစ္ပုံကိုသာ ကိုးကားေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သမိုင္းအခ်က္အလက္မ်ား မွားယြင္းေနပါက ျပင္ဆင္ေပးေစလိုျပီး ပိုမိုျပည့္စုံေသာ အတၳဳပတၱိရွာေတြ႕လွ်င္ ျဖည့္စြက္ေပးေစလိုပါသည္။ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္သြားပါမည္။

Najma