ဂြာတာနာမို အက်ဥ္းစခန္း အေစာင့္ျဖစ္ခဲ့သူမွ အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအား ေတာင္းပန္

ၾသဂုတ္-၁၂ ၇က္။ ၂၀၁၃
M-Media

Detainees sit in a holding area at Camp X-Ray, inside Guantanamo Bay. (Credit: Reuters/Shane T. McCoy)

ဂြာတာနာမိုအက်ဥ္းစခန္းဖြင့္လွစ္စဥ္က လဟာျပင္ေလွာင္အိမ္မ်ားထဲ၌ ရာႏွင့္ခ်ီေသာအက်ဥ္းသားမ်ားမွာ အစာငတ္ေရျဖတ္သည့္ဒဏ္ကို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးခံစားခဲ့ရသည္။ ထိုကာလအတြင္း ဘရန္ဒန္ နီးလီ(၂၉ ႏွစ္)က ဓာတ္မွန္ဌာန၏ အေစာင့္တပ္သားျဖစ္သည္။

မိမိကိုယ္ပိုင္လုပ္ရပ္မ်ားအပါအ၀င္ အက်ဥ္းသားမ်ားအေပၚဆက္ဆံမႈ၌ အျပစ္ရိွသည္ဟု ခံစားရသျဖင့္ တပ္မွထြက္လုိက္ၿပီျဖစ္ေသာ နီးလီသည္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသည့္အက်ဥ္းသားမ်ားစြာကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်ေတာင္းပန္မႈျပဳရန္ ၿဗိတိန္သို႕ထြက္ခြာသြားေၾကာင္း BBC မွ တင္ျပခဲ့သည္။

တကၠဆက္နယ္၊ ဟန္႕စ္ဗီလီမွစတင္ခဲ့သည့္ ယင္းေျပၿငိမ္းေရးခရီးစဥ္မွာ တစ္ႏွစ္နီးပါးၾကာေညာင္းၿပီျဖစ္သည္။ မစၥတာ နီးလီသည္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္စစ္တပ္မွထြက္၍ ရဲအရာရိွျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဂြာတာနာမိုအက်ဥ္းစခန္း၌ အမႈထမ္းစဥ္ကႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္မ်ားအေပၚ စိတ္ဒုကၡခံစားေနခဲ့ရသူျဖစ္သည္။

“ ဂြာတာနာမိုအက်ဥ္းစခန္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေတြက ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ထားရိွဆက္ဆံသလို အစဥ္အၿမဲ လုပ္ႀကံထုတ္လႊင့္ခဲ့ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ လံုး၀ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပစ္မဲ့တဲ့လူမ်ားစြာကို သားရဲတြင္းထဲ ကၽြန္ေတာ္ ပို႕ေဆာင္ေနခဲ့မိပါတယ္ ” ဟု ၀န္ခံေျပာဆိုခဲ့သည္။ ႏိွပ္စက္ၫွင္းပန္းမႈျဖစ္အင္အေျမာက္အမ်ားကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသည့္ အေပၚ လြန္စြာ ေဒါသထြက္မိေၾကာင္း၊ မိမိသည္လည္း အျပစ္ရိွသူတစ္ဦးဟု ခံစားရေၾကာင္း ဆိုသည္။

ယင္းအက်ဥ္းစခန္းတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္က သူ႕အသက္ ၂၂ ႏွစ္သာရိွေသး၏။ အီရတ္တြင္ ေျခာက္လတာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈျဖင့္ သြားေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ တပ္မွထြက္ၿပီးေနာက္ ဂြာတာနာမိုအေပၚရိွ သူ၏ သံသယမ်ားမွာ တစ္ေန႕တစ္ျခား ပိုမိုခိုင္မာလာခဲ့သည္။ ထိုအခ်က္က သူ႕အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားထံ သူ႕အား အေရာက္ပို႕ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္၏။

“ ကၽြန္ေတာ္ Facebook ေပၚ လူသစ္စိတ္သစ္နဲ႕ျပန္တက္လာတယ္။ သူတို႕နာမည္နဲ႕ profile ေတြကို ရိုက္ၿပီး ရွာေဖြဖို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီမွာ ရွဖီးက္ရဲ႕စာမ်က္ႏွာနဲ႕ သြားဆံုေတာ့ သူ႕ဆီ အီးေမးလ္တစ္ခ်ဳိ႕ ပို႕ဖို႕ စိတ္ပိုင္းျဖတ္လိုက္ပါတယ္ ” ဟု သူကေျပာျပသည္။

မစၥတာ ရာစူးလ္၊ မစၥတာ အဟ္မဒ္ ႏွင့္ ၿဗိတိန္ရိွ တစ္ပ္တန္မွ အျခားမိတ္ေဆြတစ္ဦးတို႕သည္ တာလီဘန္တို႕ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရိွေၾကာင္း သံသယျဖစ္ခံရ၍ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ထိန္းသိမ္းခံရမႈ ၂ ႏွစ္ရိွၿပီးေနာက္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္ေျမာက္လာၾကသည္။ သူတို႕သည္ အေမရိကန္တပ္သားတို႕၏ ရိုက္ႏွက္မႈကို ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္က ယင္းသို႕မျပဳပါဟု အေမရိကန္အစိုးရက ျငင္းဆိုေနခဲ့ေၾကာင္း သံုးဦးစလံုးမွ ဆိုသည္။ Facebook မွ ဆက္သြယ္မႈရလာသည့္အခါ မစၥတာ ရာစူးလ္ အဖို႕ အံအားသင့္သြားခဲ့ေၾကာင္း၊ မစၥတာ နီးလီအဖို႕လည္း ျပန္စာႏွင့္အတူ အျပန္အလွန္အီးေမးလ္ဖလွယ္မႈရိွလာေသာေၾကာင့္ အံၾသ၀မ္းသာျဖစ္ရေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလံုးမွ ေတြ႕ဆံုရန္အစီအစဥ္ရိွမရိွကို BBC မွ ေမးျမန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

“ သူ႕လုပ္ရပ္မွားယြင္းခဲ့တယ္ဆိုတာ သူနားလည္သေဘာေပါက္ေနၿပီ။ သူ႕အမွားသူ သိၿပီးကတည္းက အျပစ္ရိွေနတယ္လို႕ ေတာက္ေလွ်ာက္ခံစားေနရတာေလ။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ဒါပါဘဲ ” ဟု နီးလီ၏ ေျပလည္ေရးအားထုတ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အဟ္မဒ္က BBC သို႕ ေျပာျပခဲ့၏။

ဂြာတာနာမိုစခန္းတြင္ လက္ရိွအခ်ိန္ထိ ၁၆၆ ဦး ထိန္းသိမ္းခံရဆဲျဖစ္ၿပီး လူမ်ားစြာမွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုစာခန္႕ ပစ္ထားခံၾကရသည္။ အက်ဥ္းသား ၈၆ ဦးမွာ တရား၀င္လႊဲေျပာင္းေပးရန္ အမိန္႕ထုတ္ျပန္ခံရၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုကာလအတြင္း ေဖေဖာ္၀ါရီလ၌ အစာငတ္ခံဆႏၵျပမႈျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အက်ဥ္းသား ၄၀ ေက်ာ္တို႕သည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ႏွင့္ ေဆးပညာအသိုင္းအ၀ိုင္းခံယူခ်က္ကို ခ်ဳိးေဖာက္ေသာ လူမဆန္စြာ ညွင္းပန္းႏိွပ္စက္မႈကို ခံစားခဲ့ၾကရသည္။