ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူမ်ဳိးေရး အမုန္းပြားမႈမ်ားေၾကာင့္ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ ကိုင္တြယ္ေတာ့မည္ေလာ ?

စက္တင္ဘာ ၆ ရက္၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္
မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ – Nirmal Ghosh ( Indochina Bureau Chief In Bangkok )
ဘာသာျပန္ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္
M-Media

မၾကာျမင့္လွေသးသည့္ကာလတစ္ခုက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏စာေပစိစစ္ေရးရံုးခန္းတြင္ စစ္အရာရိွလူငယ္တစ္ဦးသည္ ထင္ရွားေသာျမန္မာစာေရးဆရာတစ္ဦး၏ ေဆာင္းပါးပါ၀င္သည့္ သတင္းစာအား ေခ်မြကာ ၾကမ္းျပင္ေပၚသို႕ပစ္ခ်လိုက္၏။  ၄င္းေနာက္ ေဂါက္ရိုက္တံ တစ္ေခ်ာင္းျဖင့္ အခန္းေထာင့္သို႕ ရိုက္လႊတ္လိုက္ေလသည္။

ယခုေသာ္ ေဂါက္ရိုက္တံမွာ ဗီရိုထဲေရာက္ရိွေနၿပီး စိစစ္တည္းျဖတ္ေရး ဟူသည္မွာလည္း မရိွေတာ့ပါေလ။

ႏွစ္ေပါင္းေလးဆယ္စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အရပ္သားအစိုးရမွ အင္တာနက္ကို လႊတ္ေပးလိုက္၏။ ပုဂၢလိက သတင္းစာထုတ္ေ၀ခြင့္ကိုလည္း ေပးလိုက္၏။ ဤသို႕ျဖင့္ လိုင္စင္ရ သတင္းစာေစာင္ေပါင္း ၃၁ ေစာင္ထြက္လာေလရာ ေန႕စဥ္ထုတ္ပုဂၢလိက သတင္းစာမွာ ၁၂ ေစာင္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာ ၄ ေစာင္အထိ ရိွခဲ့သည္။

သို႕ရာတြင္ ပုဂၢလိကမီဒီယာမ်ားသည္ လြတ္လပ္မႈႏွင့ ္ယွဥ္တြဲေနေသာ တာ၀န္ယူမႈကိစၥ၌ မက်င့္သံုးႏိုင္ -မရင့္က်က္ႏိုင္ေသး။ အထူးသျဖင့္ ဘာသာေရးႏွင့္လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အေၾကာင္းမ်ား၌ ဆူလြယ္နပ္လြယ္ လမ္းေၾကာင္းဖက္ ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည္ဟု ေ၀ဖန္ခံေနရ၏။

ပုဂၢလိကစာေစာင ္မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ အဆင့္အတန္းရွိရိွ ေဆာင္ရြက္မည္၊ ဆူလြယ္နပ္လြယ္ ေဖာ္ျပေရးသားခ်က္မွ ခြဲထြက္မည္ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုရိွေသာႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ္လည္း မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားခ်က္မ်ားသည္ လက္ရိွအေျခအေနအထိ ေရာက္ရိွေတာက္ေလာင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အခ်ဳိ႕က ေတြးဆၾက၏။

ယမန္ႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူမ်ဳိးခြဲျခား အၾကမ္းဖက္မႈအတြင္း လူ ၁၀၀ ဦးထက္မနည္း ေသေၾကပ်က္စီးခဲ့ရၿပီး အိမ္ယာမဲ့သူေပါင္း တစ္သိန္း ေလးေသာင္းအထိ ရိွခဲ့ရသည္။ ထိုသူတို႕အနက္ အမ်ားစုမွာ လူနည္းစု ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ ျဖစ္ၾက၏။

ယခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း ႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ျဖစ္ပြားေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ ေသဆံုးသူ ၅၀ ႏွင့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားရသည္။

မႏၱေလးၿမိဳ႕ကိုေျခကုပ္ယူထားသည့္ ဦး၀ီရသူဦးေဆာင္ေသာ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ကဲ့သို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အစြန္းေရာက္အုပ္စုတို႕သည္ မီဒီယာကို လႊမ္းမိုး၍ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး လႈိင္းလံုးအား ႀကီးထြားလာေစခဲ့သည္။

“ မီဒီယာအမ်ားစုကိုၾကည့္ယင္ အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး နဲ႕ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးဖက္ ဦးတည္ေနတာကို ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒါ့ျပင္ ဆိုရွယ္မီဒီယာသမားေတြကလည္း က်င့္၀တ္နဲ႕ဆိုးက်ဳိးကို အေလးမထားၾကဘူး ” ဟု ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္း၏အယ္ဒီတာျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေဇာ္မွ ေျပာဆိုသည္။

တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအျဖစ္ ေတြးဆႏိုင္စရာ သာဓက ၂ ခ်က္ အနည္းဆံုး ရိွေနေပသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္လအတြင္း  ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအထူးသံတမန္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား ေရာက္ခဲ့စဥ္က သူသည္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား လြန္ကဲစြာ ရိုေသေလးစားၿပီး လူမ်ားစုအသိုင္းအ၀ိုင္းကိုမူ ျပည့္ျပည့္၀၀ေလးစားသမႈ မျပဳခဲ့ဟု အလဲဗင္းမီဒီယာကဲ့သို႕ေသာ ပုဂၢလိကမီဒီယာအုပ္စုမ်ားမွ ပံုေဖာ္ခဲ့ၾက၏။

သို႕ေသာ္ ယင္းေတြ႕ဆံုမႈမ်ား၌ လိုက္ပါခဲ့သူတစ္ဦးက ၄င္းမွာ လုပ္ႀကံခ်က္သာျဖစ္လ်က္ စစ္စစ္၌မူ မိမိမ်က္ျမင္အရ သံတမန္သည္  ထိုသူမ်ားအားလံုးကို တန္းတူညီမွ် ဂါရ၀တရားျဖင့္ ဆက္ဆံခဲ့ျခင္းကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ဆိုခဲ့သည္။

ပံုအညႊန္း – ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၁၂ ရက္ေန႔က ျပည္လုပ္ခဲ့သည့္ မြတ္စ္လင္မ္ ပညာရွင္မ်ား ႏွင့္ Unity for Peace Networks ၏ သတင္းစာ ႐ွင္းလင္းပြဲသတင္းအား The Daily Eleven သတင္းစာမွ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံသတင္း [Link]

တစ္ခါ ဇူလိုင္လအတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု၌ The Voice Weekly ၏ သတင္းေထာက္က မြတ္စ္လင္မ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအးလြင္အား ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္း သီဆိုျပရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ယင္းေတာင္းဆိုခ်က္မွာ လက္ရိွေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ ဆီေလ်ာ္အံ၀င္မႈမရိွေၾကာင္း၊ ဂ်ာနယ္လစ္အား သီးသန္႕အားျဖင့္ သီဆိုျပမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအးလြင္မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ႏို္င္ငံေတာ္သီခ်င္းအား သီဆိုရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္ဟု သတင္းတြင္ ထည့္သြင္းေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ေလသည္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီတို႕သည္ ထိုအခ်က္ကိုပင္ မၾကာခဏဆိုသလို ေဇာင္းေပးလ်က္ ရိွကုန္၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရိွၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ေနအိမ္ႏွင့္ဆိုင္မ်ားကို မီးတင္ရိႈ႕ၾကစဥ္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမွ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းအား သံၿပိဳင္သီဆိုခဲ့ၾကသည္။

London School of Economics ၏ visiting fellow တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာ ေမာင္ဇာနည္မွ The Straits Times ထံ ေပးပို႕သည့္ အီးေမးလ္တစ္ေစာင္၌ ဤသို႕ေဖာ္ျပခဲ့၏။

“ ျမန္မာစာနယ္ဇင္းသမာ းအမ်ားစုဟာ အစၥလာမ္အေပၚ တစ္လြဲျမင္ အေၾကာက္လြန္ေရာဂါ စြဲကပ္ေနၿပီး professional အဆင့္မရိွၾကဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို ပိုၿပီးအရိွန္ျမွင့္လာေအာင္ ပရမ္းပတာ က်င့္၀တ္မဲ့ေဖာ္ျပေနတာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ မအံ့ၾသမိပါဘူး ”။

ပကတိတရားကို ပံုဖ်က္ေရးသား ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားသည္ အာရွ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ မထူးျခားလွ။ အထူးသျဖင့္ ႏို္င္ငံေရးႏွင့္ ဘာသာေရးကို ကြဲျပားေအာင္မခြဲျခားတတ္သူမ်ား ႀကီးစိုးေနေသာအသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား၌ ျဖစ္၏။

သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္လည္း ယမန္ႏွစ္အေစာပိုင္းကတည္းက ဆင္ဟာလာ ဘာသာစကားျဖင့္ေဖာ္ျပသည့္ မီဒီယာ အားလံုးလိုလိုမွ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရးကိုသာ တစ္ဖက္သတ္ေရးသား တင္ျပထုတ္ေ၀ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ လူမ်ားစု ျမန္မာ လူမ်ုဳိးမ်ားကဲ့သို႕ သီရိလကၤာ လူမ်ားစု ဆင္ဟာလီတို႕သည္လည္း မိမိကိုယ္ကို ေထရ၀ါဒဗုဒၶ ဘာသာအား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသူမ်ားအျဖစ္ အျမင္ထား ရိွေနၾကေပသည္။

“ အဖံုးအကာကိုဆြဲဖြင့္ၿပီး မေက်နပ္ခ်က္အေပါင္း ပြင့္အံလာမႈရဲ႕အဆိုးဆံုးအျဖစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မီဒီယာေတြကလည္း မီးေလာင္ရာေလပင့္ၾကေသးတယ္။ မုန္းတီးေရး စကားေတြကို ေရာင္းစားၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရး သို႕မဟုတ္ စီးပြားေရးအက်ဳိးအျမတ္အတြက္ မီဒီယာေတြရဲ႕ေဖာက္ျပန္ေနမႈက စိုးရိမ္စရာပါဘဲ ” ဟု ေတာင္အာရွသတင္း ဦးစားေပးမဂၢဇင္း Himal အား ထုတ္ေ၀ခဲ့သူ ႏွင့္ Nepali Times ၏ အယ္ဒီတာ ကြန္ဒါ  ဒီဇစ္ (Kunda Dixit) မွ ေျပာဆိုလိုက္သည္။

အၾကြင္းမဲ့ လြတ္လပ္မႈကို ျပန္လည္ကန္႕သတ္ရန္ ႀကိဳးစားေသာအားျဖင့္ အစိုးရသည္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ နွင့္ လိုင္စင္ ရုပ္သိမ္းမႈ ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းအား ေရးဆြဲ လိုက္ၿပီျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဤအေနအထား၌ ဆိုရွယ္မီဒီယာ တာ၀န္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို ပဲ့ထိန္းအျဖစ္ အစိုးရႏွင့္အတူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မၾကာေသးမီက သတင္းအခ်က္အလက္ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ႀကည္ က စာနယ္ဇင္းသမားတုိ႕အား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မလႈပ္သာမလွည့္သာ တေသြမတိမ္းနာခံရမည့္ လမ္းေၾကာင္းဖက္သို႕ ေနာက္ျပန္ေလွ်ာဆင္းမည္ေလာ၊ သို႕မဟုတ္ ပြင့္လင္းမႈႏွင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈအၾကားမွ မွ်တမႈတစ္ရပ္ကို ရွာေဖြမည္ေလာ ဟူသည့္ ေရြးခ်ယ္မႈတစ္ခုႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီ ဟု သမိုင္းစာေပပညာရွင္ သန္႕ျမင့္ဦးမွ သံုးသပ္ထား၏။

မည္သို႕ေသာ အေျဖ ထြက္လာဦးမည္နည္း ?  မသိႏိုင္ၾကေသးပါ။

[email protected]

** ေဆာင္းပါးရွင္ Nirmal Ghosh သည္ မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ၿပီးေနာက္ ၄င္းၿမိဳ႕သို႕ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် လာေရာက္သတင္းရယူခဲ့သူျဖစ္သည္ **

စင္ကာပူႏိုင္ငံထုတ္ The Straits Times သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ “Myanmar seeking to manage media” ေဆာင္းပါးကုိ ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ဆိုပါသည္။