ျမန္မာျပည္၏ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈ ႏွင့္ လူျမင္မခံ အင္အားစုမ်ား (By Francis Wade)

ေအာက္တိုဘာ၊ ၁၁
M-Media
ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။

( ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္အား ဘဂၤါလီအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး လူမ်ဳိးေရးေသြးေခ်ာင္းစီးမႈကို ဦးတည္ေနၾကေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရခိုင္မ်ား)

စစ္တပ္သည္ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းေၾကာင္းမွ လက္လႊတ္ဆုတ္ခြာမည့္ အေနအထား ရိွေန၏။ ျပန္လည္ ခ်ဳပ္ကိုင္ေရး အတြက္ ေသြးေခ်ာင္း စီးလမ္းေၾကာင္း ခင္းက်င္းျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္အတြင္း အသက္ ၉၄ ႏွစ္အရြယ္ မြတ္စ္လင္မ္အမယ္အိုႀကီးတစ္ဦးကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားမွ ရက္စက္စြာသတ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတသည္ အၾကမ္းဖက္ခံေဒသထံသြားေသာ ပထမဆံုး ခရီးစဥ္အျဖစ္ သံတြဲၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရိွခဲ့သည္။ ၄င္းအလ်င္ ၂ ရက္က မြတ္စ္လင္မ္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ႏွင့္ ဆိုင္ကယ္တကၠစီသမားတစ္ဦးအၾကား အခ်င္းမ်ားၾကျခင္းကို ခုတံုးလုပ္၍ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္ေန႔တြင္ သံတြဲအနီးရိွ ယင္းအမယ္အို၏ရြာသို႔ လူရမ္းကားအုပ္စု တစ္စု ေရာက္လာ၏။ သူမ၏သမီးျဖစ္သူသည္ လြတ္ေျမာက္သြားေသာ္လည္း ျပန္လာၾကည့္ရႈေသာအခါ ဦးေခါင္း၊ လည္ပင္း၊ ၀မ္းဗိုက္တြင္ ဓားခုတ္ခံထားရသည့္ မိခင္အိုႏွင့္တစ္ကြ မီးကၽြမ္းေနေသာ ေနအိမ္ကိုသာ ေတြ႕လိုက္ရေလသည္။

အိမ္ေျခ ၁၀၀ နီးပါး မီးရိႈ႕ခံရသည့္ သံတြဲတိုက္ခိုက္မႈျဖစ္စဥ္၌ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာမ်ားရိွေနေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ေျပာၾကားခ်က္ကို ႏိုင္ငံပိုင္ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ “ (ဗုဒၶဘာသာ၀င္) ရခုိင္တိုင္းရင္းသား နဲ႔ ကမန္တိုင္းရင္းသား(မြတ္စ္လင္မ္) တို႔ဟာ ႏွစ္မ်ားစြာကတည္းက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္လာၾကတာပါ။ ျပင္ပ ပေယာဂေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ ႔ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ရတယ္။ လက္၀ယ္ရိွ အေထာက္အထားအရ ရြာေတြကို မီးရိႈ႕အၾကမ္းဖက္သူမ်ားဟာ ျပင္ပကလာ သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႕ရတယ္ ” ဟု ေျပာဆိုခဲ့၏။

လြန္ခဲ့ေသာ ၁၆ လတစ္ေလွ်ာက္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အကၽြမ္းတ၀င္မရိွသူ တစ္ဦးအတြက္ေတာ့ ယင္းေျပာဆိုခ်က္မွာ ထူးျခား ဆန္းၾကယ္ေနေပလိမ့္မည္။ ၄င္း၌ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ စံနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ကြန္ရက္မ်ားက ျမန္မာျပည္အတြင္း စီမံလႈပ္ရွားလ်က္ရိွေၾကာင္း အဆံုးသတ္ေသာ္ ၄င္းအေနႏွင့္ သေဘာေပါက္သိျမင္သြားစၿမဲသာ။

ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားထံတြင္ သံသယျဖစ္ဖြယ္အခ်က္မ်ား ရိွေနသည္မွာ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္၏။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္အျခားေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေသာ တိုက္ခိုက္ျခင္းနည္းလမ္းႏွင့္ပံုဟန္မွာ ထပ္တူထပ္မွ် နီးပါးျဖစ္ေနသည္။ အေသးအဖြဲျပႆနာေလးမ်ားမွ စတင္သည္။ ရုတ္တရက္ ခ်က္ျခင္း လူအုပ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာၿပီး ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ လက္နက္မ်ားကလည္း အရံသင့္။ ျဖစ္ရပ္အမ်ားစု၌ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက ငုတ္တုတ္ ရပ္ၾကည့္ရႈစားေနစၿမဲ။ ျမင္ကြင္းမ်ား၀ယ္ ေဒသခံတို႔ကိုေတြ႕ျမင္ရပါေသာ္လည္း အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမွာ ျပင္ပမွ စုရံုး၀င္ေရာက္လာသည္ဟု ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ဆိုျပန္၏။ ဤတစ္ပတ္ သံတြဲျဖစ္ရပ္မွတ္တမ္း ဓာတ္ပံုတစ္ခု၌ ေခါင္းစည္းနီမ်ားပတ္၍ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ဆူပြက္ေသြးၾကြေနသည့္ ေဒသခံမ်ားကိုပင္ ထရပ္ကားအျပည့္ျဖင့္ ေတြ႕လိုက္ရျခင္းက ယင္းအဆိုမွာ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေပၚလြင္သြားပါေတာ့သည္။

ျဖစ္စဥ္သစ္တစ္ရပ္ မဟုတ္
——————————
အကယ္၍ ဤျဖစ္စဥ္မ်ား၌ စံနစ္တက် ႀကိဳတင္ႀကံစည္သူရိွသည္ဟုဆိုလွ်င္ ထိုသူသည္ မည္သူနည္း၊ မည္သည့္အတြက္ လုပ္ရသနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းထုတ္ရပါမည္။ ရွင္းလင္းေသာအေျဖ မရိွေသး။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္ရိွ စစ္တပ္ ႏွင့္ အာဏာပိုင္မ်ားအဖို႔ ဤမတည္ၿငိမ္မႈမ်ားမွ အျမတ္ထြက္မည္ကား ေသခ်ာေနသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ ျပႆနာ မ်ားစြာကိုၾကည့္လွ်င္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးကို လူနည္းစု၀င္ လူမ်ဳိးတစ္စုစုႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေရာေထြး၍ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈထံ ဦးတည္ေလ့ရိွေၾကာင္း ေတြ႕ရ၏။ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး စံနစ္အေပၚ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏ တလြဲတေခ်ာ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအား အာရံုလႊဲရန္ တရုတ္လူမ်ဳိးတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို တိုက္ခိုက္ေစျခင္းျဖင့္ ၁၉၆၇ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ၄င္းေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ႏွင့္ ျပည္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအေပၚ တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖင့္ အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး ကိစၥကို လႊဲဖယ္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကတည္းပင္ စစ္တပ္သည္ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး ေရွ႕ေျပးလကၡဏာမ်ားအား ၿဖိဳခြဲေရးအတြက္ လူမ်ဳိးေရးတင္းမာမႈမ်ားကို ဖန္တီး သြတ္သြင္းႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လူေပါင္းမ်ားစြာမွ ယံုၾကည္ထားခဲ့ၾက၏။

ယေန႔ျမန္မာျပည္တြင္ ဤသီအိုရီအား အသံုးခ်ေနျခင္း မျဖစ္ႏိုင္သေလာ ? ဦးသိန္းစိန္၏ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားက ႏိုင္ငံ့ဘ႑ာ အားလံုး၏ ငါးပံု တစ္ပံုေက်ာ္ ခံစားရရိွေနသည့္ စစ္တပ္ကို တုန္လႈပ္သြားေစႏိုင္သည္။ ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေရွ႕ဆက္ေနျခင္းႏွင့္အတူ စစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ အင္အားစုႀကီးအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ရိွလာသည္။ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ သာသနာပိုင္ကဲ့သို႔ျဖစ္ေနေသာ ၄င္း၏အေနအထားက တန္ခိုးထြားေနဆဲျဖစ္၏။ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခ ံဥပေဒအား ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပါက ဆိုး၀ါးျပင္းထန္သည့္ အႏၱရာယ္ ႏွင့္ မမွန္းႏိုင္သည့္အက်ဳိးဆက္ကို ခံစားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အာဏာရ ပါတီျဖစ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ယခုအပတ္တြင္ သတိေပးေျပာၾကားလိုက္သည္။ ယင္းသို႔ အတိုက္အခံ ဆန္႔က်င္ရသည့္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္မွာ စစ္အာဏာရွင္အႀကိဳက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုစည္းမ်ဥ္းအား ျပန္လည္ဆန္းသစ္ပါက စစ္တပ္၏ၾသဇာ ေမွးမွိန္သြားမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း။

လူမ်ဳိးစုတင္းမာမႈမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡ ေရွ႕ဆက္မႈေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ျဖစ္ေပၚလာသည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈက မည္သည့္စစ္တပ္ကိုမဆို ၄င္း၏ၾသဇာျပန္လည္ လႊမ္းမိုးေရးအတြက္ အဓိက အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ ရရိွေစသည္။ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးခြဲျခားမႈ အရိုးစြဲျပင္းထန္လွသည့္ႏိုင္ငံတစ္ခုတြင္ ယင္းသို႔ ျဖစ္ပြားသြားရ စၿမဲကို ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေပသည္။ မိမိတို႔၏နယ္ေျမ၌ စစ္တပ္မ်ား တပ္စြဲထားမႈကို ေရရွည္ဆန္႔က်င္လာၾကသည့္ ရခိုင္တို႔က ယခုအခါ ၄င္းတို႔အား (၄င္းတို႔အျမင္အရ) အစၥလာမ့္လႊမ္းမိုးမႈမွ တားဆီးကာကြယ္ရန္ စစ္တပ္ကိုပင္ ေတာင္းဆိုေနသည္။ “က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာသူမ်ား” အျဖစ္ အမည္ေပးထားေသာ လူနည္းစုရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္တို႔ကို စစ္တပ္ႏွင့္ပူးေပါင္း၍ တိုက္ထုတ္မည့္ အေၾကာင္း ဒီမိုကေရစီေထာက္ခံသည္ဟုဆိုသူမ်ားက ေျပာဆိုေနၾက၏။ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေစျခင္း၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရဟန္းသံဃာမ်ား၏ တြန္းအားေပးေနျခင္းအေပၚ လူမ်ားစြာမွ အံ့အားသင့္ေနၾက၏။ သို႔တေစလည္း ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္အတြင္း ဗလီမ်ားအားတိုက္ခိုက္ျခင္း၌ သံဃာမ်ားလည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ထားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား တည္ရိွမႈက အႏၱရာယ္ေလာ ?
———————————————
ရခိုင္ႏွင့္ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတို႔အၾကား လြန္ခဲ့သည့္ၾသဂုတ္လ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ ပဋိပကၡအဆင့္ဆင့္ျဖစ္ေပၚမႈသည္ လူမ်ဳိး သို႔မဟုတ္ ဘာသာေရး ကြဲလြဲမႈမွာ တစ္ေနရာတည္း၌ တန္႔မသြားေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနေပသည္။ အထင္ရွားဆံုးအခ်က္တစ္ခ်က္မွာ ယမန္ႏွစ္ ဇြန္လကတည္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားစုသည္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတို႔ကို ဦးတည္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုေနာက္ဆံုး သံတြဲၿမိဳ႕တြင္ျဖစ္ခဲ့ေသာတိုက္ခုိက္မႈမွာ ကမန္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို တိုက္ရိုက္ပစ္မွတ္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ ကမန္ တို႔မွာ ျခားနားကြဲျပားလွ၏။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏တည္ရိွေနမႈသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအဖို႔ အႏၱရာယ္ရိွသည္ဟု သတ္မွတ္၍ ရခိုင္တို႔မွ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ခိုး၀င္ဘဂၤါလီမ်ားအျဖစ္ အျမင္ထားရိွေနသည္မွာ ၾကာျမင့္ၿပီေသာ္လည္း၊ ကမန္မ်ားမွာမူ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကရကုန္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အေပၚ အၾကမ္းဖက္ေရးအစီအစဥ္မ်ားသည္ နယ္ေျမကာကြယ္ေရးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသြင္အျဖစ္ ရခိုင္မ်ားစြာက ရႈျမင္ထားခဲ့ၾကသည္။

ဤႏွစ္ မတ္လအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း မိတၳီလာ၌ အၾကမ္းဖက္မႈ ပြင့္အံေသာအခါ ယင္းျဖစ္စဥ္အေနအထားက အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားေလသည္။ မိတၳီလာ၌ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ အတန္ပင္ရိွေသာ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား မဟုတ္ၾက။ အလားတူစြာ ရွမ္းျပည္နယ္မွ လားရိႈးၿမိဳ႕၊ ရန္ကုန္တိုင္းမွ ဥကၠံ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ဖားကန္႔တို႔တြင္ မြတ္စ္လင္မ္တို႔ အေပၚ ျပင္းထန္သည့္တိုက္ခိုက္မႈ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းရိွ လူနည္းစု၀င္ တစ္အုပ္စုတည္းႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ျခင္း မဟုတ္ေတာ့ပဲ မြတ္စ္လင္မ္အားလံုးအေပၚ အဆင့္ဆင့္ ဆန္႔က်င္လာသည့္ ျပႆနာ ျဖစ္ေနေပသည္။

လူမ်ဳိးစုအၾကားျဖစ္ပြားရေသာအၾကမ္းဖက္မႈမွန္သမွ်မွာ အခ်ိန္တိုတစ္ခုအတြင္း ၿပီးဆံုးသြားေလ့ မရိွေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ျဖစ္ျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ပါ၀င္ ပတ္သက္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာလူမ်ဳိးပညာရွင္ ေမာင္ဇာနည္မွ လတ္တစ္ေလာ ေထာက္ျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၿဗိတိသွ်ေခတ္ကပင္ ျမန္မာျပည္အေနအထားအတြင္း အာရံုလႊဲရန္ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ျပႆနာဖန္တီးမႈသမိုင္းကို ေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ထိုအခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ကိုလိုနီလက္ေအာက္မွ လြတ္လွ်င္ လြတ္ခ်င္း သတိေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆိုပါသည္္။

လက္ရိွျဖစ္ပြားေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး အရိွန္ျမွင့္တက္လာမႈအေပၚ သုေတသီအသီးသီးမွ ယူဂိုဆလားဗီးယား ျမင္ကြင္း ပံုဟန္ျဖင့္ ခ်ိန္ထိုးကာ အေျဖရွာထုတ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကသည္။ ယူဂိုဆလားဗီးယားတြင္ လူမ်ဳိးေရးတင္းမာမႈသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ တအံုေႏြးေႏြးရိွခဲ့ရာမွ ပြင့္အံထြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အသြင္သ႑ာန္ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့၏။ ၄င္းမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ေနသည္။ မြတ္စ္လင္မ္တို႔၏ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္ျဖစ္ျခင္းကို အစေဖ်ာက္ရန္အလို႔ငွာ လြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္မွစ၍ အုပ္ခ်ဳပ္သူအဆက္ဆက္က နည္းလမ္းေဖာ္ ဖန္တီးခဲ့ၾက၏။ အရိွန္ရအားေကာင္းေနေသာဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ား၊ ၀ါဒျဖန္႔အစီအမံ ႏွင့္ လံႈ႕ေဆာ္ေရးတို႔၌ မီး၀င္ေမႊးေသာအခါ ေတာမီးေလာင္သကဲ့သို႔ က်ယ္ျပန္႔သြားေစ၏။ သို႔ျဖစ္ရာ မိတၳီလာ ႏွင့္ စစ္ေတြ အျဖစ္ခ်င္း မကြာျခားပါေတာ့ေခ်။

ႏိုင္ငံတစ္၀ွန္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆင္တူရိုးမွားတိုက္ခိုက္မႈမ်ား၌ အထူးသံသယျဖစ္ဖြယ္ အခ်က္တစ္ခ်ဳိ႕ရိွေသး၏။ ၿပီးခဲ့သည့္ စေနေန႔က ရန္ကုန္အနီး ေက်ာင္းကုန္းရိွ ရဲစခန္းျပင္ပတြင္ လူတစ္စုမွ ၀န္းရံေရာက္ရိွကာ ဗုဒၶဘာသာမိန္းကေလးတစ္ဦးကို မုဒိန္းက်င့္သည္ဟု စြဲခ်က္တင္ခံရသူ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသားတစ္ဦးအား ၄င္းတို႔ထံ လက္လႊဲေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ရဲစခန္းမွျငင္းဆိုလိုက္ရာတြင္ ၄င္းတို႔က မြတ္စ္လင္မ္တို႔၏ေနအိမ္ ငါးလံုးကို မီးတင္ရိႈ႕ခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းမွာ သံတြဲ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္လာပံုႏွင့္ တစ္ေထရာတည္း တူညီေန၏။ ၄င္း၌ အျငင္းပြားမႈတစ္ခုေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္းထားေသာ ကမန္မြတ္စ္လင္မ္ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးကို လက္ေျပာင္းေပးရန္ေတာင္းဆိုခ်က္အား ရဲစခန္းမွ ျငင္းဆန္လိုက္သျဖင့္ အလားတူအတိုင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္။

စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏ ဓာတ္ျပားေဟာင္းနည္းဗ်ဴဟာ
————————————————
ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ရခိုင္ ကဲ့သို႔ သီးျခားရိွတည္ရိွေနေသာ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ေဒသမ်ား တခြင္၌ တစ္ပံုစံတည္း ျဖစ္ပ်က္ေန၏။ ကခ်င္ျပည္နယ္အဖို႔ ျဖစ္စဥ္သစ္တစ္ရပ္ဟု ဆိုရေပမည္။ ဤျပည္နယ္တြင္း တိုင္းရင္းသားအုပ္စုတို႔၏ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒ၌ အေျခခံအားျဖင့္ ဗမာလူမ်ဳိးႏွင့္၄င္းတို႔၏ ပံုဟန္တို႔ကို မလိုလားျခင္းျဖစ္၏၊ မြတ္စ္လင္မ္တို႔ကို မဟုတ္ေခ်။ ဤသို႔ က်ယ္ျပန္႔စြာ ကြဲျပားေနသည့္ အျမင္ႏွင့္ ပထ၀ီအေနအထားအရ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ အရိွန္အဟုန္ျဖင့္ျဖတ္၀င္လာႏိုင္ေခ် နည္းပါးလြန္း၏။ သို႔ဆိုလွ်င္ မြတ္စ္လင္မ္တို႔တည္ရိွျခင္းအေပၚ အၾကမ္းဖက္ျခင္းက အဘယ္ကဲ့သို႔တုန္႔ျပန္မႈ ျဖစ္လာမည္နည္း ? ၁၉၆၀-၇၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ တရုတ္လူမ်ဳိးမ်ား အလံုးအရင္း၀င္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရးအေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္လာသူမ်ားထံ အလုပ္အကိုင္မ်ား ေရာက္ရိွသြားမည္ကို ျပည္တြင္းေနမ်ား စိုးေၾကာက္မႈက တုန္႔ျပန္ျခင္းအေၾကာင္း၌ ပါ၀င္ခဲ့၏။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အနည္းငယ္မွ်သာရိွသည့္အုပ္စုက တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာကို လႊမ္းမိုးႏိုင္သည္ဟူေသာ အျမင္မွာ မည္သို႔မွ် ေၾကာင္းက်ဳိးမညီညြတ္ပါေလ။ လက္ရွိျဖစ္ရပ္မ်ား၌ လက္လွ်ဳိမႈတစ္ရပ္ ရိွေနေပလိမ့္မည္။ ဤအေနအထားကို ကိုင္တြယ္ထားႏိုင္ေသာ အုပ္စု ၂ စုသာရိွသည္။ စစ္တပ္ႏွင့္သံဃာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၄င္းတို႔ထံတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရတိုးပြားလာမႈကို ရပ္တန္႔ေစလိုသည့္ အတၱစြဲမ်ား ရိွေနၾက၏။ သံတြဲကဲ့သို႔ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္ခံရသည့္ေနရာတိုင္းမွ ဒုကၡသည္တို႔ေျပာဆိုထားသည့္အတိုင္း ဤတိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ကနဦးကပင္ လူျမင္မခံေသာေနာက္ကြယ္ အင္အားစုတစ္ရပ္မွ စီမံခင္းက်င္းထားေၾကာင္း ဦးသိန္းစိန္က သံေယာင္လိုက္ေျပာၾကားေနခဲ့၏။

၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္ကို စတင္ဖန္တီးခဲ့သူ ႏွစ္ဘက္လွ ဦးေက်ာ္လြင္ မွာ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ သာသနာေတာ္ ျပန္႔ပြားေရးဌာနမွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ခ်ဳပ္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရသည္။ (M-Media)

မည္သူတို႔နည္း ? တိက်ရွင္းလင္းစြာ မသိၾကေသး။ လူေျပာမ်ားလွသည့္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး ၉၆၉ အဖြဲ႕ကို ျပန္လည္ေျခရာ ခံၾကည့္ေသာအခါ စစ္အစိုးရေဟာင္းလက္ေအာက္ရိွ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနမ ွအစျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ အစိုးရပိုင္းအတြင္း ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ ပိုမို အားေကာင္းရွင္သန္ေနေပသည္။ အလယ္အလတ္လမ္းေၾကာင္းေလွ်ာက္သူဟု သတ္မွတ္ခံထားရသည့္ ဦးသိန္းစိန္သည္ပင္လွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာဖယ္ရွားေရးစကားကို လူသိရွင္ၾကား ေျပာဆိုသည္သာမက၊ ၉၆၉ လမ္းစဥ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ အတြင္းက်က်ဆက္ႏႊယ္ေနသည့္တိုင္ “ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၏သေကၤတ” ဟုပင္ ဖြင့္ဟခဲ့ေပသည္။ ယခင္အပတ္က ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏အထူးေျပာခြင့္ရသူ ဦးေရႊမန္းက “ ျမန္မာျပည္ကာကြယ္ေရးအတြက္ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးမြမ္းပါတယ္ ” ဟု ေျပာခဲ့၏။ ႏိုင္ငံ့အေနာက္ျခမ္းျပည္နယ္အား သိမ္းရန္ႀကိဳးစားေနသည့္ ဘဂၤါလီတို႔ကို တိုက္ထုတ္ရမည္ဟူသည့္ အဆိုအား ေထာက္ခံရာေရာက္ေန၏။

သို႔အားျဖင့္ မြတ္စ္လင္မ္ရပ္၀န္းမ်ားအား မီးေလာင္တိုက္သြင္းရန္ ႀကံေဆာင္ေနသည့္ မည္သည့္အင္အားစုကိုမဆို အစိုးရမွ စီစဥ္ေပးေနပါသည္ဟု အနီးစပ္ဆံုးယူဆစရာ ျဖစ္ေနသည္မဟုတ္ပါေလာ ? သို႔ေသာ္ အကယ္၍ ဤကိစၥမ်ဳိး ရိွေနပါကလည္း ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္မွ အဘယ္ေၾကာင့္ ရိပ္ဖမ္းသံဖမ္း ေျပာထုတ္ပါမည္နည္း ? တဖန္ ရွင္းလင္းျပတ္သားသည့္ အေျဖမရိွေသာ္လည္း အစိုးရတြင္း၌ အကြဲအၿပဲရိွေနသည္ဟု ေလ့လာသူမ်ားစြာ၏သံုးသပ္ခ်က္က တမူထူးျခားေနျပန္သည္။ စစ္တပ္မွခန္႔အပ္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားသည္ပင္လွ်င္ ဆႏၵမဲေပးရာ၌ သေဘာထား တစ္မ်ဳိးတည္း ျဖစ္မေနၾကေပ။ ဦးသိန္းစိန္သည္ တိုင္းျပည္ကို ေရွ႕ဆက္တိုးသြားေစလိုသည့္သေဘာ၌ ရိွ၏။ သုိ႔တေစ သူ႔အစိုးရအဖြဲ႕ထဲမွ အျခားသူတို႔မွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွ ၄င္းတို႔၏ျခယ္လွယ္မႈကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားလိုျခင္းက သိသာထင္ရွားေနသည္။

မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၌ ေတြ႕ျမင္ေနရေသာ နည္းဗ်ဴဟာအခ်ဳိ႕သည္ စစ္အာဏာရွင္တို႔ အသံုးခ်ခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ တူညီလ်က္ရိွ၏။ ျပင္ပမွေရာက္လာေသာလူအုပ္ႀကီး ဟုဆိုျခင္းက အလားတူအဖြဲ႕တစ္ခုကို ျပန္လည္အမွတ္ရသြားေစပါသည္။ ၄င္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပမႈမ်ားအတြင္း သစၥာဘက္ေတာ္သားတို႔အား ရႈပ္ေထြးသြားေစရန္ (ႏွင့္) အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေအာင္ႀကံေဆာင္ေစရန္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးခ်ခဲ့ေသာ “ စြမ္းအားရွင္ ” ကဲ့သို႔ အရပ္၀တ္ စစ္ေသြးၾကြမ်ား ျဖစ္ေပသည္။ မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈ ဒုတိယေန႔ေရာက္လာသည့္တိုင္ေအာင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ မည္သည့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရိွျခင္း၊ ၀င္ေရာက္တားဆီးရန္ အမိန္႔ေရာက္မလာျခင္းတို႔ကို မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ သတင္းမ်ားတြင္ ထုတ္ႏႈတ္ သံုးသပ္ႏိုင္ၾကမည္ျဖစ္၏။ ပံုရိပ္မွာ အက်ည္းတန္ဆိုး၀ါးလွပါဘိျခင္း။

အင္အားစုႀကီးႏွစ္ရပ္အၾကားမွ ထြက္ေပၚလာေသာ ေမႊေႏွာက္ ဖန္တီးခ်က္လည္း ျဖစ္ေကာင္းေပမည္။ ယင္း အင္အားစုႏွစ္ရပ္ ဟူသည္ – သံဃာမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအတြင္း အလုိတူ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ျပႆနာ လံုးေထြးေနသည့္ စစ္ေရးႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ လူကံုထံမ်ား (ႏွင့္) မြတ္စ္လင္မ္တို႔သည္ ရြံမုန္းစရာေကာင္းသူ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူဟု မႈိင္းသြင္းခံရသည့္ ျပည္သူမ်ား တို႔ျဖစ္၏။

တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္က အခ်ိတ္အဆက္ညီစြာ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္သြားၾကသည္။ အဆင့္အတန္း ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္းအားျဖင့္ ျမန္မာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာဆိုးမ်ား စိမ့္၀င္သက္ေရာက္ေစျခင္းက ရုတ္ျခည္း တိုးတက္လာေတာ့မည့္ႏိုင္ငံအတြက္ အႏၱရာယ္ရိွသည္ဟုဆိုကာ ခုန္ဆင္းကယ္တင္၍ ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္လိုေသာ အတုအေယာင္ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္ရပ္ကို စစ္တပ္ သို႔မဟုတ္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရွာေဖြေနျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျဖင့္ အာဏာခြဲေ၀ရရိွမႈ – PR အတြက္ ဤအခ်က္က မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳသည့္အျပင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္လည္း ခ်ည့္နဲ႔ၿပိဳကြဲသြားမည္ျဖစ္သည္။ စစ္တပ္အတြက္ ထပ္မံသက္ဆိုးရွည္ေစရာအေၾကာင္းတည္း။ စင္စစ္၌ ဤနည္းဗ်ဴဟာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမိုင္း အစဥ္အဆက္၌ ရိွေနၿပီးျဖစ္ပါ၏။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပန္လည္ရွင္သန္ေခါင္းေထာင္လာေစမည့္ နည္းလမ္းသာ ျဖစ္ေလရာ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာက္ေရးလမ္းေၾကာင္းမွ အတန္ပင္ ဖယ္ခြာလ်က္ရိွေနေတာ့သည္။

Francis Wade ၏ Are invisible forces orchestrating Myanmar’s anti-Muslim violence ? ေဆာင္းပါးကို “ ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ” မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။

ေဆာင္းပါးရွင္ ဖရန္စစ္ ၀ိတ္ ( Francis Wade ) သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အလြတ္တန္းဂ်ာနယ္လစ္၊ ၄င္းျပင္ ျမန္မာႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေရးရာသုေတသီတစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤေဖာ္ျပခ်က္မ်ားမွာ ေဆာင္းပါးရွင္၏အျမင္သာ ျဖစ္ၿပီး အလ္ဂ်ဇီးရားအယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ မဟုတ္ပါ။