အစၥလာမ့္ ဒီမိုကေရစီ ပံုရိပ္လႊာ (ေဆာင္းပါးရွင္ က႑)

ေအာက္တုိဘာ ၂၉၊ ၂၀၁၃
M-Media
ဂ်ဴလိုင္ရဲရင့္

မုစ္လင္မ္ႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕ရိွ အိုးနင္းခြက္နင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္မ်ားက ”အစၥလာမ္ နွင့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ယွဥ္တဲြရိွနို္င္သေလာ” ဟူသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္ေပၚလာျပီး မႀကံဳစဖူး သည္းသည္းလႈပ္ ျငင္းခုန္လ်က္ရိွၾကပါသည္

မုစ္လင္မ္ကမာၻအဖို႔ ဒီမိုကေရစီပန္းတိုင္သို႔ေရာက္ရိွရန္ တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းမွာ ေလာကီဝါဒကို က်င့္သံုးလိုက္ျခင္းသာျဖစ္သည္ဟုအခ်ဳိ႕က ဆိုၾက၏။ ”အေနာက္တိုင္းသည္ အစၥလာမ္ နွင့္ အစၥလာမ့္အဆင့္အတန္းကို ဖ်က္ဆီးေနျခင္းသာျဖစ္သည္”ဟု ဆိုၾကကုန္ေသာ ေတြးေခၚရွင္မ်ား နွင့္ အစြန္းေရာက္သူမ်ားကို ဤအယူအဆက ထိုးဆြလုိက္ရာေရာက္သြားေစပါသည္။

ကမာၻ႕ရာဇဝင္ကို ျပန္ၾကည့္ေလေသာ္ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္သည္ အစၥလာမ့္ေခတ္ဦးကာလကတည္းကပင္ အယူအဆေရာ လက္ေတြ႕ပါ ညီညြတ္မွ်တစြာ ေပၚလြင္ ထြန္းကားခဲ့ျပီးျဖစ္ေနပါသည္။ မုစ္လင္မ္ကမာၻ၌ လက္ရိွ နိုင္ငံေရးဖံြ႕ၿဖိဳးမႈသည္ အဖိနိွပ္ခံစံနစ္မွလြတ္ေျမာက္လိုသည့္ဆႏၵနွင့္ တဲြလ်က္ရိွေနေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစၥလာမ့္နည္းက်ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ဟူသည္ မည္သို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ျမင္ေယာင္လာနိုင္ရန္ လံုေလာက္သည့္အခ်ိန္တစ္ရပ္ကို ေပးရေပလိမ့္မည္

မုစ္လင္မ္တို႔သည္ ႀကီးႀကီးမားမားအစဥ္အလာရိွခဲ့ေသာအစၥလာမ့္နည္းက်ဒီမိုကေရစီစံနစ္၏စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ျပန္လည္ခ်ိတ္ဆက္မိရန္ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ ရွာေဖြ ၾကရ မည္ျဖစ္သည္။ သို့မွသာလွ်င္ ဒီမိုကေရစီ၏ အေတြးအေခၚသည္ မိမိတို႔၏ယံုၾကည္ခ်က္မွာ ျပီးျပည့္စံုေသာဘဝလမ္းစဥ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံယူထားၾကသည့္ မုစ္လင္မ္မ်ား အၾကား ေျပျပစ္ေခ်ာေမြ႕စြာ ေရာက္ရိွသြားေပမည္။ အကယ္၍ ကုရ္အာန္အပါအဝင္ အစၥလာမ့္အရင္းအျမစ္မ်ား နွင့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္မွာ မုစ္လင္မ္တို႔၏အသိတရား၌ မကိန္းေအာင္းနိုင္ခဲ့ပါလွ်င္ ပညာရွင္တို႔၏က်မ္းဂန္မ်ားသည္ လက္ေတြ႕အသံုးခ်၍ မရေသာ စာအုပ္မ်ားသက္သက္အေနနွင့္သာ စခန္းသိိမ္းရေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ဖန္ဆင္းရွင္၏ဥပေဒ နွင့္ လူလုပ္ဥပေဒတို႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ျခင္း

“ဒီမိုကေရစီစံနစ္ နွင့္ အစၥလာမ့္ဥပေဒမွာ မတူကဲြျပားမႈရိွသည္။ ဒီမိုကေရစီသည္ လူလုပ္ဥပေဒ ျဖစ္ျပီး အစၥလာမ္သည္ ဖန္ဆင္းရွင္၏ ဥပေဒျဖစ္သည္”ဟု အခ်ဳိ႕မွ အျငင္း ဝင္ၾက၏။ သို႔ရာတြင္ ယင္းသို႔ေသာ လူစားမ်ားက အစၥလာမ္သည္ သီယိုကေရစီ (သာသနာ့ပေဒသရာဇ္စံနစ္)အား ကိုယ္စားျပဳသည္ဟု လဲြမွားစြာ ယူဆေနတတ္ၾကျပန္ ၏။ စင္စစ္ ၎ Theocracy သည္ ဒီမိုကေရစီ၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္၏။ Theocracy ဟူသည္မွာ ဖန္ဆင္းရွင္ကိုယ္စား ေျပာေရးဆိုခြင့္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ရိွသူမ်ားမွ အာဏာပိုင္ အျဖစ္ သာသနာ့အာဏာျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္စံနစ္ကို ေခၚဆိုသည္။

သီယိုကေရစီဝါဒ၌ ဗဟိုဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္သူ (ဥပမာ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး) သို႔မဟုတ္ အခြင့္ထူးခံလူတစ္စု (ဥပမာ ဆရာသခင္/ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား)က အထူးအဆင့္အတန္း တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ဗ်ာဒိတ္သတင္းမ်ားကို မျပတ္ရရိွေနၾကျပီး ၎အားျဖင့္ ဖန္ဆင္းရွင္၏ အလိုေတာ္ကိုသိလ်က္ အခါအားေလ်ာ္စြာ လ႔ူ႔အဖဲြ႕အစည္းအေပၚသို႔ ျပ႒ာန္း က်င့္သံုးေသာဓေလ့ရိွသည္။

သို႔ေသာ္ စြနၷီမုစ္လင္မ္အားလံုးက လူတစ္ဦး (ဝါ) လူတစ္စုမွ ဖန္ဆင္းရွင္နွင့္ တိုက္ရိုက္အဆက္အသြယ္ရိွျပီး ဖန္ဆင္းရွင္၏အလိုေတာ္အားသိနိုင္သည့္ အထူးနည္းလမ္း ပိုင္ဆိုင္ျခင္းအယူအဆကို လက္မခံၾကေခ်။ လံုးဝ ျပီးျပည့္စံုေသာ ၊ လိုအပ္ခ်က္ဟူ၍ မရိွေသာ၊ ေမးခြန္းထုတ္ရန္မလိုအပ္ေသာ သာသနာ့အေျခတည္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာမွာ မည္သည့္အဖန္ဆင္းခံ၏လက္ထဲတြင္ မရိွနိုင္။ မိမိတို႔၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈသည္ ကုရ္အာန္နွင့္စြနၷဟ္ရိွ ဗ်ာဒိတ္ဥပေဒအတိုင္း ျဖစ္မွသာလွ်င္ အာဏာ သို႔မဟုတ္ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈရိွေပသည္။ အစၥလာမ္သာသနာ၌ ကုရ္အာန္နွင့္စြနၷဟ္ရိွ ထင္ရွားေသာ အမိန္႔မပါဘဲ လူသား၏ဥာဏ္ရည္သက္သက္ျဖင့္ ဖန္ဆင္းရွင္၏အလိုေတာ္အား ဆံုးျဖတ္သတ္မွတ္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ယံုမွတစ္ပါး အျခားမရိွပါေလ။

ထို႔ေၾကာင့္လည္း (ဗ်ာဒိတ္က်မ္းဂန္ ရရိွထားပါလ်က္) အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကိုစြန္႔၍ မိမိတို႔၏ဓမၼဆရာမ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအား အရွင္သခင္အျဖစ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည့္ဂ်ဴးနွင့္ခရစ္ယာန္တို႔အေပၚ ကုရ္အာန္က ျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္ထားျခင္းျဖစ္သည္ (၉း၃၁)။ တစ္နည္းဆိုေသာ္ လြန္ေလျပီးေသာအတိတ္က သာသနာေရးဆိုင္ရာ လူ႔အဖဲြ႕ အစည္းတို႔သည္ ဖန္ဆင္းရွင္၏ဥပေဒအစား ၄င္းတို႔၏ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားေနာက္သို႔ မ်က္ကန္းရမ္းေလွ်ာက္ျပဳခဲ့ျခင္းကို ကုရ္အာန္မွ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပထားေလ သည္။

ထိုနည္းတူ သာသနာေရးရာလုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို အထက္မွေအာက္သို႔ အဆင့္ဆင့္သတ္မွတ္ ထူေထာင္ျခင္း မျပဳရန္ ကုရ္အာန္က အထူးသတိေပးထား၏။ ယင္းလူစား မ်ားသည္ ကာလေရြ႕ေမ်ာလာသည္နွင့္အမွ် လူတို႔၏ဥစၥာပစၥည္းအား မတရားေသာနည္းျဖင့္ ရယူၾကယံုမက လူတို႔အား အလႅာဟ့္လမ္းေတာ္မွလည္း ပိတ္ပင္တားဆီး လာေလ့ ရိွေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ (၉း၃၄)။

ကုရ္အာန္သည္ သီယိုကေရစီဝါဒအေပၚ အယံုအၾကည္ မရိွ။ ကုရ္အာန္႔နည္းက်အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစံနစ္မွာ ေဖာ္ျပပါ အယူအဆအခ်က္သံုးခ်က္အေပၚ တည္ေဆာက္ေစသည္။
၁။ ဖန္ဆင္းရွင္တစ္ပါးတည္းသာ တုနိႈင္းမဲ့ဂုဏ္ေတာ္မ်ား၏ အရွင္သခင္

တစ္ဆူတစ္ပါးတည္းေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္သာ ဖန္ဆင္းရွင္၊ ေကြ်းေမြးေပးကမ္းသည့္ ပ်ဳိးေထာင္ရွင္၊ အရွင္သခင္ ဟူေသာ ဂုဏ္ေတာ္အေပါင္း၏ ပိုင္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူရာ ထိုအရွင္သည္သာ အဖန္ဆင္းခံ ေဝေနယ်အားလံုးအေပၚ စိုးမိုးလ်က္ရိွေတာ္မူ၏။ သို႔ျဖစ္၍ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံေတာ္၌သာ လူတစ္ဦးခ်င္းအတြက္ ျဖစ္ေစ၊ လူအမ်ားအတြက္ျဖစ္ေစ လူ႔ဘဝေရးရာဥပေဒမ်ားကို ဖန္တီးနိုင္ေသာ မူလအခြင့္အာဏာကို ပို္င္ဆိုင္ေတာ္မူ၏။

၂။ ဝဟီ (ဗ်ာဒိတ္အသိေပးခ်က္)

လူသားတို႔အဖို႔ စံျပဳရာဘဝ၊ ၄င္း ဖန္ဆင္းရွင္၏ဥပေဒနွင့္လမ္းညႊန္မႈအေပၚတည္ေဆာက္ထားေသာ လမ္းစဥ္ကို သိနားလည္ေစေအာင္ ဝဟီ(ဗ်ာဒိတ္လမ္းညႊန္)ကသာ ကိုယ္စားျပဳထားျခင္းျဖစ္သည္ (၄း၇၉-၈ဝ ၊ ၇း၁၅၇-၁၅၈)။

၃။ ဖန္ဆင္းရွင္မွခ်ီးျမွင့္ထားသည့္ ကမာၻ႕ကိုယ္စားလွယ္ဟူေသာ လူသားအဆင့္အတန္း

သာသနာ့ဂုဏ္ေဆာင္ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး သို႔မဟုတ္ သာသနာအုပ္စုတစ္စုသာလွ်င္ ဤအဆင့္အတန္း၏ ပိုင္ရွင္ဟု ေၾကြးေၾကာ္စရာ အေၾကာင္းမရိွ၊ ဤသည္မွာ တာဝန္နွင့္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဗ်ာဒိတ္ဥပေဒေအာက္၌ ေနထိုင္ရွင္သန္ေနၾကကုန္ေသာ လူသားအားလံုးမွ ကိုယ္စီပိုင္ဆိုင္ထားၾကသည့္ ဂုဏ္ရည္အဆင့္အတန္းျဖစ္၏။ သို႔ျဖစ္ရာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေစ လယ္သမားျဖစ္ေစ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းဝင္တိုင္း၌ အခြင့္အေရးနွင့္တာဝန္နွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဥပေဒ၏ေအာက္တြင္ တန္းတူသာျဖစ္သည္။ ဥပေဒ၏အထက္ ၌ မည္သည့္လူသားမွ မရိွေခ်။ ဖန္ဆင္းရွင္၏အလိုေတာ္အား ၾကားခံတင္ျပေပးေနသူအျဖစ္ ရာထူးခန္႔အပ္ခံရျခင္းဟူ၍လည္း မရိွပါေခ်။

အမ်ဳိးသားအမ်ဳိးသမီးတိုင္းသည္ ေရြးခ်ယ္ခံရသူမ်ားပီပီ အလႅာဟ့္သိစိတ္အေျခတည္လူ႔ယဥ္ေက်းမႈႀကီးကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းလူ႔ေဘာင္အဖဲြ႕ အစည္းသည္ လူထုေကာင္းက်ဳိး နွင့္ ေကာင္းျမတ္သည့္ အေရးအရာမ်ား၌ ပူးေပါင္းပါဝင္ၾကရပါမည္။ လူထုဆိုးက်ဳိးနွင့္ေဘးအနၲရာယ္မ်ားကို အားထုတ္ကာကြယ္ ၾကရပါမည္ (၉း၇၁ ၊ ၂၂း၄၁)။ ေျပာင္းလဲတိုးတက္ေနေသာလူ႕အဖဲြ႕အစည္းအတြက္ အေရးပါေသာအေၾကာင္းရပ္အသစ္မ်ားလည္း ထြက္ေပၚလာေလ့ရိွျခင္းေၾကာင့္ ဖန္ဆင္းရွင္၏အလိုေတာ္အားသိရိွနိုင္ရန္ ဥာဏ္လႊာအားထုတ္ခ်က္ (အိဂ်္သိဟာ့ဒ္) ၌လည္း လူ႔အဖဲြ႕အစည္းမွ နိုးၾကားစြာ ပါဝင္ၾကရေပမည္

ဗ်ာဒိတ္ဥပေဒကို လိုက္နာေသာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔သည္ အျပန္အလွန္နီွးေနွာတိုင္ပင္ျခင္းစံနစ္ (ယွူရာ)၏ေအာက္မွ ယင္းဥပေဒမ်ားအား သတ္မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရပါသည္ (၄၂း၃၈)။ ၄င္း၌ ပါလီမန္ သို႔မဟုတ္ ကြန္ကရက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားကဲ့သို႔ ဥပေဒ အတည္ျပဳေရးေရြးခ်ယ္ခံ အင္အားစုတစ္ရပ္က က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္၊ စြနၷဟ္ နွင့္ အျခားဥပေဒရင္းျမစ္မ်ားအားျဖင့္ အေခ်အတင္ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ၾကရ၏။

အေနာက္တိုင္းဒီမိုကေရစီ နွင့္ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီအၾကား အဓိကကြာျခားခ်က္အခ်ဳိ႕ ရိွေနပါသည္။ အေနာက္တိုင္းဒီမိုကေရစီက အုပ္ခ်ဴပ္မႈ အာဏာစက္ (ဝါ) အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာကို လူတို႔ထံေပးအပ္သည္။ ယင္းသူတို႔က နိုင္ငံသားတို႔အတြက္ တာဝန္နွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို သတ္မွတ္၍ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအျဖစ္ ပံုေဖာ္ၾကသည္။ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီမွာကား အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ/ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းကို ဖန္ဆင္းရွင္ထံ လဲႊအပ္သည္။ ဖန္ဆင္းရွင္မွ လူတို႔အေပၚ တာဝန္ဝတၱရားနွင့္အခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်မွတ္ေပးေတာ္မူသည္ (၄း၁)။ အေနာက္တိုင္း ဒီမိုကေရစီတြင္ လူတို႔သည္ ကာလံေဒသံ လမ္းေၾကာင္းအေပၚ မူတည္ျပီး ကိုယ္ပိုင္ဥပေဒမ်ားကို ဖန္တီးၾကသည္။ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီ မွာေတာ့ အေျပာင္းအလဲမရိွေသာ ဖန္ဆင္းရွင္၏နိစၥထာဝရစည္းမ်ဥ္းမ်ားအတိုင္း လႈပ္ရွားလည္ပတ္သည္။ အေနာက္တိုင္း ဒီမိုကေရစီက လူတို႔၏ ဆနၵကို ဦးထိပ္ထားအလုပ္အေကြ်းျပဳသည္။ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီကား ဖန္ဆင္းရွင္၏အလို ဆႏၵေတာ္ကို ဦးထိပ္ထားအလုပ္အေကြ်းျပဳသည္။ ခ်ဳပ္ရပါလွ်င္ စံနစ္နွစ္ရပ္ လံုး၌ တူညီသည့္အနွစ္သားတစ္ခုမွာ ေရြးခ်ယ္ခံကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရိွျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

လူလုပ္ဒီမိုကေရစီစံနစ္၌ ဖဲြ႕စည္းပံုစည္းမ်ဥ္း နွင့္ စကားလံုးမ်ားက ဥပေဒျပဳနိုင္ေသာ လူသားစြမ္းရည္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထား၏။ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္၌ လူသား၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စြမ္းရည္ကို ကုရ္အာန္၏ဗ်ာဒိတ္ဥပေဒ နွင့္ စြနၷဟ္အေျချပဳစည္းမ်ဥ္းမ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ကန္႔သတ္ထားေပသည္။

ျပည္သူ့ဆႏၵ အဓိက

ဒီမိုကေရစီစံနစ္ဟူသည္ ျပည္သူ႔ဆႏၵကို ကိုယ္စားျပဳ၏။ နိုင္ငံသူနိုင္ငံသားတို႔သည္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းျဖင့္ မိမိတို႔ဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ရ၏။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ က ယင္းကဲ့သို႔ အမ်ားဆႏၵျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္မႈကို ညႊန္ျပထားပါသေလာ ? ဧကန္ပင္ ညႊန္ထားပါသည္။

ကုရ္အာန္(၂း၃ဝ)အရ ကမာၻ႕လူသားမ်ဳိးႏြယ္သည္ ဖန္ဆင္းရွင္၏ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကေပရာ မိမိတို႔ တိုင္းျပည္နိုင္ငံမ်ားအတြက္ တာဝန္ရိွေနၾကသည္။ ဤအခ်က္က လူတို႔၏ေခါင္းေဆာင္ နွင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို လူထုကပင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရမည့္ အယူအဆပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ကုရ္အာန္၏အမိန္႔ျဖစ္ေသာ ယွဴရာ (အျပန္အလွန္နီွးေနွာဖလွယ္၍ သေဘာတူညီခ်က္ရယူမႈ)သည္ ဒီမိုကေရစီ နည္းက် ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္း၏ အနွစ္သာရပင္ ျဖစ္သည္။

ကုရ္အာန္က မုစ္လင္မ္တို႔အား ”အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား နာခံၾက၊ ရစူလ္တမန္ေတာ္အား နာခံၾက၊ ၄င္းေနာက္ အသင္တို႔အနက္မွ (လမ္းစဥ္မွန္)အာဏာပိုင္မ်ားကို နာခံၾက” ဟု သင္ၾကားထားသည္ (၄း၅၉)။ ဤပါဒေတာ္၏ တတိယညႊန္းခ်က္တြင္ အသင္တို႔အေပၚ ဟုဆိုမထားဘဲ “အသင္တို႔အနက္မွ” ဟု ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ဆိုထားေသာေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ကို ျပည္သူလူထုအနက္မွ ျပည္သူမ်ားကသာေရြးခ်ယ္၍၊ ေခါင္းေဆာင္သည္ ျပည္သူလူထုထဲမွပင္ ထြက္ေပၚလာရမည္ျဖစ္သည္။ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအေပၚ ေခါင္းေဆာင္ကို တစ္ဖက္သတ္ တင္ေျမွာက္သတ္မွတ္ျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ရပါ။

ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မႈအယူအဆဆိုင္ရာ အေျဖတစ္ခ်ဳိ႕ နွင့္ စံျပပံုရိပ္ကို ေခတ္ဦးအစၥလာမ့္ရာဇဝင္၌ ခိုင္ခိုင္မာမာ ထူးထူးျခားျခား ေတြ႕ၾကရေပလိမ့္မည္။ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ (ဆြ) ကြယ္လြန္အံ့ဆဲဆဲအခ်ိန္တြင္ ကိုယ္ေတာ္၏ေဆြသဟာမ်ားက ကိုယ္ေတာ္သည္ မိမိ၏လူ႔ေဘာင္ အဖဲြ႕အစည္းအတြက္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးဦးကို ထုတ္ေဖာ္ မွာၾကားေတာ္မူလိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းယူဆခဲ့ၾက၏။ သို႔ေသာ္ တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ ဤအေရးအရာနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေရငံုနႈတ္ပိတ္ေနေတာ္မူခဲ့သည္မွာ မထူးျခားပါသေလာ ? တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)သည္ မည္သည့္အမိန္႔မွ မေပးေတာ္မူခဲ့ျခင္းမွာ လူ႔အဖဲြ႕အစည္း၏ေခါင္းေဆာင္ကို လူထုကိုယ္တိုင္က ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ေစရန္ျဖစ္ပါ၏။ ထိုအေျခ အေန၌ အဆိုျပဳခံရေသာ ေဆြသဟာေတာ္ သံုးပါးရိွခဲ့၏။ အဗူဗကရ္၊ အုမရ္ နွင့္ စအဒ္ (ရႆိြ-ဟံြမ္)တို႔ျဖစ္၏။ ၄င္းတို႔အနက္ အဗူဗကရ္အား အခိုင္မာဆံုး ေရြးခ်ယ္လိုက္ ၾကၿပီး အစၥလာမ္သာသနာ၏ ပထမဦးဆံုး ခလီဖဟ္အျဖစ္ အတည္ျပဳတင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကသည္။ အျခားေသာ အစဥ္အဆက္ခလီဖဟ္မ်ားျဖစ္လာၾကေသာ အုမရ္၊ အုဆ္မာန္း၊ အလီ (ရႆိြ-ဟံြမ္) တို႔သည္လည္း အလားတူပံုုစံအတိုင္း အြမၼဟ္ (မုစ္လင္မ္လူထု)၏ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ၾကရေပသည္။ ဤသည္ကား မုစ္လင္မ္ လူထု အမ်ားစု၏ဆႏၵကို ကိုယ္စားျပဳခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ျဖစ္၍ ေရြးေကာက္ပဲြဟူသည္ အစၥလာမ့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္အတြက္ သဟဇာတ ျဖစ္သည္သာမက အစၥလာမ့္နည္းက်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္၏ အေရးပါေသာ က႑တစ္ရပ္ အျဖစ္လည္း ပါဝင္ေနေပသည္။

လူထုမွအပ္နွင္းေသာ အာဏာ နွင့္ တာဝန္

ဒီမိုကေရစီယႏၲရား ပီျပင္စြာလည္ပတ္နိုင္ေရးအတြက္ လူထုအေနျဖင့္ တာဝန္ေက်ပြန္နိုင္မည့္ ေခါင္းေဆာင္နွင့္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ၾကရေပမည္။ ဤလုပ္ငန္းစဥ္၌ ယွဴရာသည္ အေရးႀကီးသည့္ အခန္းက႑ျဖစ္လာသည္ (၄၂း၃၈)။ ယွဴရာ၏ အေတြးအျမင္က လူထု၏သေဘာတူညီမႈအားျဖင့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ မည့္ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ထြက္ေပၚရရိွေစသည္။ အာဏာသံုးခန္႔အပ္ျခင္းပံုစံက တရားမဝင္ပါ။

သို႔ေသာ္လည္း အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္အေပၚ သံသယပြားသူတို႔က ယွဴရာသည္ ဒီမိုကေရစီ၏ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၌ မပါဝင္၊ ေပါင္းစပ္ထည့္သြင္းစရာလည္း မဟုတ္ဟု ဆိုၾက၏။ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္အား ေထာက္ခံရပ္တည္ၾကသူတို႔ကမူ ယွဴရာက လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေပၚ ဧကန္ပင္ ၾသဇာသက္ေရာက္ရမည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)နွင့္ လက္ဦးခလီဖဟ္ေလးပါးတို႔၏ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၌အေျခခံကာ ပညာရွင္အမ်ားစု၏ အႀကံဥာဏ္ကို ရယူအပ္သည္ဟု ျပန္လည္ ေခ်ေပၾက၏။ ဒုတိယအားျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္နွင့္လူထုကိုယ္စားလွယ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေရးတာဝန္အား ကုရ္အာန္ က ေအာက္ပါကဲ့သို႔ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရ မည္။

အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ အသင္ (မုစ္လင္မ္)တို႔အား (မိမိတို႔ထံသူတစ္ပါးက) ယံုၾကည္စြာအပ္နံွမႈမ်ားကို ထိုအပ္နံွၾကသူမ်ားထံ (ျပန္လည္) ေပးဆပ္ၾကရန္ လည္းေကာင္း၊ လူတို႔စပ္ၾကား၌ စီရင္ဆံုးျဖတ္ၾကရာတြင္ တရားမွ်တစြာျဖင့္ စီရင္ဆံုးျဖတ္ၾကရန္လည္းေကာင္း ဧကန္စင္စစ္ အမိန္႔ေတာ္ေပးထားေတာ္မူ၏။ ကုရ္အာန္ (၄ း၅၈)

အေရြးခ်ယ္ခံကိုယ္စားလွယ္သည္ လူထုမွ ယံုၾကည္စြာလဲႊအပ္ခံရသူ ျဖစ္သည္။ ယင္းအပ္နံွမႈနွင့္ ထိုက္တန္စြာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသူ သို႔မဟုတ္ သူမအေနျဖင့္ တရားမွ်တမႈအေပၚ ရပ္တည္ရန္လည္း အေရးႀကီးသည္။ အကယ္၍ လူထုကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးဦးမွာ ဤစံခိ်န္စံညႊန္းနွစ္ရပ္၏အရည္အခ်င္း မရိွေသာ္ ထိုသူ သို႔မဟုတ္ သူမသည္ ျပည္သူတို႔၏ယံုစားျခင္းမွ လက္မဲ့ျဖစ္၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနွင့္ထိုက္တန္သူ မမည္ေခ်။

တတိယအားျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္တို႔၏ဥပေဒတင္သြင္းမႈ/အတည္ျပဳမႈမ်ားမွာ မိမိတို႔၏ကိုယ္ပိုင္ဆႏၵ နွင့္ ရမၼက္မ်ားအေပၚ အေျခမျပဳရေပ။ ကုရ္အာန္ နွင့္ စြႏၷဟ္၏ လမ္းေၾကာင္းအတြင္း၌သာ တည္ရိွေနရေပမည္ (၄း၅၉)။ ကုရ္အာန္ နွင့္ စြႏၷဟ္ တည္းဟူေသာ အရင္းအျမစ္ႀကီးနွစ္ရပ္မွာ အစၥလာမ္၏ ဖဲြ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အေျခခံဥပေဒအား ခ်ဳိးဖ်က္ရာေရာက္သည့္ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုပယ္ခ်နိုင္ရန္ ဘက္ညီမႈ နွင့္ တန္ျပန္စစ္ေဆးမႈစံနစ္ ရိွေနရမည္၊ ၎အတြက္ “(ေႏွာင္ႀကိဳးမဲ့) လြတ္လပ္ေသာ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား ေကာင္စီ” တစ္ခုကိုလည္း ဖဲြ႕စည္းၾကရေပမည္။ အေၾကာင္းမွာ ဥပေဒပါရဂူတစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း ထံ၌ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ/ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား စုၿပံဳေရာက္ရိွမေနရန္ ျဖစ္သည္။ ဆက္လက္၍ လူထုကိုယ္စားလွယ္နွင့္ဥပေဒပညာရွင္မ်ားသည္ လူထုမွ အပ္နွင္းထားေသာ ဦးေဆာင္မႈ၊ ကိုယ္စားျပဳမႈ၏တာဝန္မ်ားနွင့္အညီ ညီလာခံက်င္းပရန္ တာဝန္ရိွပါသည္။

က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာအေတြးအျမင္က လူထုဆႏၵအေျချပဳဒီမိုကေရစီ၏ အဓိကစည္းမ်ဥ္းအား ေဖာ္က်ဴးျပသလ်က္ရိွေနေပသည္။
လြတ္လပ္ခြင့္ နွင့္ အစၥလာမ့္အေတြးအေခၚ

လူတို႔ထံ၌ ဥပေဒျပင္ဆင္ရန္ လြတ္လပ္စြာ အေရးဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာေဟာေျပာေရးသားခြင့္ ၊ လြတ္လပ္စြာစည္းရံုးစုေဝးခြင့္ အပါအဝင္ သက္ဆိုင္ရာလြတ္လပ္မႈမ်ား ရိွရျခင္းသည္ ဒီမိုကေရစီ၏လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္၏။ လြတ္လပ္ျခင္းဟူသည္ နိုင္ငံေရးမူဝါဒထက္ မ်ားစြာက်ယ္ျပန္႔ပါသည္။ ဥပမာ – ဘာသာေရးဆိုင္ရာလြတ္လပ္ခြင့္ ကိစၥမ်ဳိးလည္း ပါဝင္ေနသည္။ မိမိအတြင္းေရး/ကိုယ္ေရးကိုယ္တာကို ကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ကဲ့သို႔ အျခားဥပေဒမ်ားမွာ ဒီမိုကေရစီစစ္စစ္ဟုဆိုေနသည့္ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအတြင္း ယေန႔တိုင္ေအာင္ အျပင္းအထန္ အေရးဆိုေနရဆဲပင္။

လြတ္လပ္မႈကိုအတည္ျပဳေရးသည္ အစၥလာမ့္လူ႔အဖဲြ့အစည္းတစ္ရပ္၌ အခြင့္အေရးသက္သက္သာမဟုတ္၊ တာဝန္လည္းျဖစ္ေနသည္။ ကုရ္အာန္က လူသားကို ကမာၻေျမ၏ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဂုဏ္တင္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ (၂း၃ဝ)။ သို႔ျဖစ္၍ အမ်ဳိးသားအတြက္ျဖစ္ေစ အမ်ဳိးသမီးအတြက္ျဖစ္ေစ ဥပေဒေရးရာ ေဆြးေႏြး တင္ျပခြင့္ အခြင့္အေရးကို ဖယ္ရွားမရနိုင္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ မည္သည့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္အမ်ဳိးအစား၌ျဖစ္ေစကာမူ ဤအခြင့္အေရးနွင့္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား စမ္းသပ္ က်င့္သံုးၾကည့္ရန္ လက္ဆင့္ကမ္းသင့္ေပသည္။

လူ႔အဖဲြ့အစည္းအေပၚ စာရိတၱ နွင့္ စည္းကမ္း(က်င့္ဝတ္တရား) ပဲ့တင္ထပ္ေနေရးအတြက္ လူမႈေရးရာလႈပ္ရွားမႈ နွင့္ အေရးဆိုမႈမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ရန္ ကုရ္အာန္က ေထာက္ခံထားပါသည္။

၄င္းျပင္ အသင္တို႔၌ (အၾကင္သို႔ေသာ) လူ႔အဖဲြ႕အစည္း ရိွရမည္။ ထိုလူ႔အဖဲြ့အစည္းသည္ (လူသားတို႔အား) ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္းဖက္သို႔ဖိတ္ေခၚၾကရမည္။ ထို႔ျပင္ ေကာင္းျမတ္ေသာအရာမ်ားကို ညႊန္ၾကားၾကရမည္။ ၄င္းျပင္ မေကာင္းမႈမ်ားမွလည္း ျမစ္တားၾကရမည္။ ဤသို႔ေသာသူမ်ားသည္သာလွ်င္ (လံုးဝ) ေအာင္ျမင္မည့္သူမ်ား ျဖစ္ၾကေပသတည္း။ ကုရ္အာန္ ( ၃ း၁ဝ၄ )

အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္တစ္ရပ္အေနနွင့္ နိုင္ငံေရး နွင့္ လူမႈေရးရာ စည္းရံုးျခင္း/စုရံုးျခင္းအတြက္ လြတ္လပ္ခြင့္အား မျဖစ္မေန အသိအမွတ္ျပဳရေပမည္။ သာသနာ့ လြတ္လပ္ခြင့္မွာလည္း အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္တြင္ အေရးႀကီးလွေပသည္။ ယေန႔ကာလ အခ်ဳိ႕မုစ္လင္မ္လူ႔အစုအဖဲြ႕မ်ားအၾကားတြင္ သာသနာ့ေရးရာလိုက္ေလ်ာ နားလည္မႈနွင့္ပတ္သက္၍ အားနည္းလ်က္ရိွေနၾက၏။ သို႔တေစ အခ်ဳိ႕မုစ္လင္မ္နိုင္ငံမ်ားကမူ ဘာသာျခားအုပ္စုမ်ားအေပၚ အထူးလိုက္ေလ်ာစြာ အခြင့္အေရးမ်ား ေပးထားၾကပါသည္။

အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈ၌ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္အျပည့္အဝေပးခဲ့ၾကေသာ သမိုင္းေၾကာင္းသာဓက မ်ားစြာ ရိွေနပါသည္။ ဥပမာ – စပိန္သည္ အစၥလာမ္နိုင္ငံျဖစ္ခဲ့စဥ္က မုစ္လင္မ္မဟုတ္သူမ်ားမွာ ထိပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ရာထူးမ်ား ရရိိွခံစားနိုင္ခဲ့ၾကသည္အထိပင္ ျဖစ္သည္။

“သာသနာေရး၌ အဓမၼစံနစ္ မရိွ ” (၂း၂၅၆) ဟူေသာအဆိုျဖင့္ ကုရ္အာန္က ဘာသာတရားလြတ္လပ္ခြင့္အား အျပည့္အဝ အသိအမွတ္ျပဳထားေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။ သို႔သာမက ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရန္၊ (ဘာသာျခားတို႔၏) ဝတ္ျပဳရာေက်ာင္းကန္ဇရပ္မ်ား တိုက္ခိုက္ခံရလွ်င္ မုစ္လင္မ္တို႔မွ အကာအကြယ္ေပးၾကရန္ အထိပင္ မုစ္လင္မ္တို႔ကို သြန္သင္ထားပါသည္ (၂၂း၄ဝ)။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုရ္အာန္႔သေဘာတရား၌ ဤအခြင့္အေရးလည္း ပါဝင္လ်က္ရိွေပသည္။

အတြင္းေရး/ကိုယ္ေရးကိုယ္တာကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ဥပေဒသည္ အေနာက္တိုင္းဒီမိုကေရစီေလာကအတြင္း လက္ရိွသမယ၌ အလြန္ေရပန္းစားေနေသာ ေဆြးေႏြးမႈတစ္ရပ္ ျဖစ္ေန၏။ ကုရ္အာန္ကမူ နိုင္ငံသားတစ္ဦး၏လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားအနက္ အတြင္းေရးကိစၥမ်ားသည္ အေရးပါေသာအခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ကနဦးကပင္ ရွင္းျပထားသည္။ ေထာက္လွမ္းစပ္စုျခင္း၊ သူတစ္ပါး၏အိမ္သို႔ အခြင့္မရိွဝင္ေရာက္ျခင္း၊ မိသားစုတစ္ခုတည္းအတြင္းမွာပင္ သက္ဆိုင္ရာသီးသန္႔အခန္းသို႔ဝင္ရန္ အခြင့္မေတာင္းျခင္း တို႔ကို ကုရ္အာန္က တားျမစ္ထားသည္ (၂၄း၂၇ ၊ ၂၄း၅၈ ၊ ၄၉း၁၂ )။ သို႔သာမက အိမ္ေန/အိမ္ရွင္မ်ား ဝင္ခြင့္မျပဳပါက ျပန္လွည့္ထြက္သြားရမည့္အေၾကာင္းကိုပါ ဆံုးမ ထား၏ (၂၄း၂၈)။ အစၥလာမ့္ဥပေဒသည္ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအတြင္းေရးက႑မ်ားအေပၚ အေလးအနက္ထားသည္ျဖစ္ရာ အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္အဖို႔ အေရးပါ လွသည့္အယူအဆတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။

လူထု၏စာရိတၱျခစားမႈကို အာဏာပိုင္မွ တရားသျဖင့္နိွမ္နွင္းနိုင္ပါေသာ္လည္း အတြင္းေရးက႑မွာ သီးသန္႔သာျဖစ္၏။ အေၾကာင္းမွာ အိမ္နံရံေလးဖက္အတြင္း ျပဳလုပ္ သည့္လုပ္ရပ္မ်ားသည္ ထိုသူနွင့္ဖန္ဆင္းရွင္အၾကားရိွ ကိစၥရပ္သာ ျဖစ္ေန၍တည္း။

အစၥလာမ္၏လြတ္လပ္မႈဆိုင္ရာစည္းမ်ဥ္းမ်ားသည္ ေရွးဆန္လွသည္ဟု ဆိုေကာင္းဆိုနိုင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီစံနစ္မွာကား ေရွးဆန္မႈနွင့္အတူယွဥ္တဲြ မရိွနိုင္ဟု ဆိုမရပါေလ။

ဥပမာ – အစၥလာမ့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္အေပၚ သံသယပြားသူမ်ားစြာက အစၥလာမ္သည္ ဒီမိုကေရစီနွင့္ သဟဇာတ မျဖစ္၊ အေၾကာင္းမွာ အမ်ဳိးသမီးတို႔သည္ မိမိနွစ္သက္ သလို ဝတ္စားဆင္ယင္ခြင့္မရိွ၍ျဖစ္သည္ဟု ေစာဒက ဝင္ၾက၏။ သို႔ရာတြင္ အေနာက္တိုင္းေလာက၌လည္း ဝတ္စားဆင္ယင္မႈဆိုင္ရာအဆင့္အတန္း ဟူသည္ ရိွေနပါ၏။ ၎တို႔မွာ အိေျနၵသိကၡာရိွရိွဝတ္စားဆင္ယင္ျခင္းအေပၚအေျခခံထားသည့္ ယဥ္ေက်းမႈအယူအဆျဖစ္သည္။ မုစ္လင္မ္နိုင္ငံမ်ားတြင္ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈဥပေဒမ်ား၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ခ်က္မ်ားမွာ တည္ၾကည္ေသာ လံုၿခံဳဝတ္စားဆင္ယင္မႈျဖစ္ေစေရးကို အက်ဳိးသက္ေရာက္ေစသည္။ ယင္းဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ လူ႔အဖဲြ႕အစည္း တစ္ခုနွင့္တစ္ခု မတူညီေခ်။ အိေျနၵသိကၡာအရိွဆံုး ဝတ္စားဆင္ယင္ပံုနွင့္ပတ္သက္၍ မုစ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးမ်ားထံ၌လည္း တစ္ေထရာတည္းဟူ၍ မရိွၾကပါ။ သို႔ရာတြင္ အစၥလာမ့္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္၌ လူတို႔၏ထံုးတမ္းဓေလ့သည္လည္း ဥပေဒျပဳျခင္း၌ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရေလ့ရိွပါသည္။

သာတူညီမွ်လူမႈေရးရာ နွင့္ အစၥလာမ့္ဥပေဒ

လူမႈေရးသာတူညီမွ်မႈသည္ ျပည့္ဝသည့္ဒီမိုကေရစီစံနစ္အတြက္မရိွမျဖစ္က႑တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီအေရးအရာ၌ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ကို မည္သည့္နိုင္ငံသားမွ လက္မဲ့မျဖစ္ေစရပါ။ ဤသည္မွာ ျပည္သူ႔အာဏာပင္ျဖစ္၏။ တိုင္းသူျပည္သားတိုင္းသည္ နိုင္ငံ၏ဥပေဒေအာက္ဝယ္ တစ္ေျပးညီရိွရပါမည္။ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံေရးမရွိပဲ တေျပးညီအခြင့္အေရးခံစားမႈတြင္ တန္းတူျဖစ္ေနရပါမည္။ ဤအခ်က္က လူနည္းစုတို႔၏အခြင့္အေရးမ်ားကိုအာမခံခ်က္ေပးေနသည္

ထိေရာက္ေသာနိုင္ငံေရးအင္အားစုဖဲြ႕ရန္ အင္အားမလံုေလာက္သည့္လူ႔အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအဖို႔ ဤအခြင့္အေရးမွာ မရိွမျဖစ္ အေရးပါလွေပသည္။ လူမႈဘဝသာတူ ညီမွ်မႈနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကုရ္အာန္က ပါဒေတာ္မ်ားစြာ ျပဆိုထားသည္။ သာတူညီမွ်မႈကိစၥသည္လည္း အစၥလာမ့္ဥပေဒ၌ မရိွမျဖစ္ က႑တစ္ရပ္အေနျဖင့္ ပါဝင္ေနသည္။ ဥပမာ ပါဒေတာ္(၄၉း၁၃)၌ က်ားမ မေရြး၊ လူမ်ဳိးမေရြး လူသားတိုင္းသည္ ဖန္ဆင္းရွင္၏ တူညီေသာ ဖန္ဆင္းခံမ်ားပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တဖန္ (၆ဝး၈)၌ မုစ္လင္မ္တို႔သည္ အစၥလာမ္၏ရန္သူ မဟုတ္ၾကကုန္ေသာ ဘာသာျခားမ်ားနွင့္ ေကာင္းမြန္သင့္ျမတ္စြာနွင့္ တရားမွ်တစြာ ဆက္ဆံရမည့္အေၾကာင္း ညႊန္ျပထား၏။

သာတူညီမွ်မႈဆိုင္ရာ လူမႈဥပေဒမ်ား၌ ေခါင္းခဲစရာ အခ်က္သံုးရပ္ ႀကံဳရေလ့ရိွ၏။ စီးပြားေရးက႑၌ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးတည္း၏ သက္ေသခံ ထြက္ဆိုမႈ၊ အေမြခံမႈ၊ ကြာရွင္းျပတ္စဲမႈတို႔ျဖစ္ၾက၏။ ဤအေျခအေနသံုးရပ္တြင္ အမ်ဳိးသမီးတို႔မွာ တန္းတူအခြင့္အေရးရဖို႔ေနေနသာသာ ခဲြျခားခံရသည္ဟု အခ်ဳိ႕က အျမင္ရိွေနခဲ့သည္။ မုစ္လင္မ္တို႔၏ ဤဥပေဒေနာက္ကြယ္မွအေၾကာင္းရင္း/ရည္ရြယ္ရင္းကို နံွ႔စပ္ေသခ်ာစြာ ေလ့လာၾကေသာအခါဝယ္ ယင္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားမွာ ခဲြျခားနိွမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း မဟုတ္၊ အစၥလာမ့္လူ႔အဖဲြ႕အစည္းရိွ “ လူမႈေရးရာနွင့္မိသားစုဆိုင္ရာ တာဝန္ယူရျခင္း အေနအထား ”ေပၚမူတည္၍ ေဖာ္ေဆာင္ခ်ျပထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိျမင္လာၾက ေပသည္။

ေခတ္သစ္ အစၥလာမ့္ေရးရာ ဖြင့္ဆိုခ်က္အခ်ဳိ႕က အစၥလာမ့္ဥပေဒရိွ တရားမွ်တမႈ အနွစ္သာရနွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစေရးအတြက္ အခ်ဳိ႕ဥပေဒမ်ားကို လက္ရိွေခတ္ ၏ သရုပ္မွန္မ်ားအေပၚ သံုးသပ္ကာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ တည္ေဆာက္ရန္ တြန္းအားေပးေနပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဤအခ်က္တစ္ခ်က္တည္းျဖင့္ ဒီမိုကေရစီဖံြ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးကို အကာအကြယ္ေပးရာ မေရာက္ပါေလ။ အေၾကာင္းမူ ယေန႔ေခတ္၏ မည္သည့္တိုင္းနိုင္ငံ၌ပင္ျဖစ္ေစ မညီမွ်မႈ၊ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္မႈမ်ားမွာ နည္းမ်ားမဆို ရိွေနၾက၍ ျဖစ္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤလူမႈေရးရာကိစၥမ်ား တိုးတက္လာဖို႔မွာ အခ်ိန္ယူရေပဦးမည္။

ေနာက္ဆံုးအားျဖင့္ေထာက္ျပလိုသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ ရိွပါသည္။ အစၥလာမ္သည္ ေခတ္နွင့္အညီ ရင္ေဘာင္တန္းနိုင္ျခင္းရိွမရိွ မွသည္ ကုရ္အာန္သည္ ဒီမိုကေရစီနွင့္ သဟဇာတ ျဖစ္မျဖစ္အထိ ၿခံဳငံုေဆြးေႏြးခဲ့ေလျပီ။ အစၥလာမ့္အစိုးရအာဏာပို္င္မ်ားအေနျဖင့္ လြတ္လပ္မႈနွင့္တရားမွ်တမႈအလို႔ငွါ (ေဘာင္မလြတ္ေသာ) အျခားပံုဟန္ မ်ားကိုလည္း ေဖာ္ေဆာင္နိုင္ေပသည္။ ကုရ္အာန္၏ရႈေထာင့္၌ “ ကဲြျပားျခားနားျခင္းသည္ ဖန္ဆင္းရွင္၏အလိုေတာ္သာ ျဖစ္သည္ ” ဟု ေဖာ္ျပေန၏ (၄၉း၁၃)။ နိုင္ငံတိုင္း သို႔မဟုတ္ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းတိုင္းက လူသားမ်ားဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ တစ္ပံုစံတည္းေသာ နိုင္ငံေရး သို႔မဟုတ္ လူမႈေရးစံနစ္ကိုလိုက္နာရန္ မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ပင္တည္း။

** Sohaib Sultan ၏ The Koran(Qur’an) for Dummies – (Wiley Publishing Inc, Indiana, USA, 2004) မွ ေကာက္ႏႈတ္၍ တိုက္ရုိက္ျပန္ဆိုေရးသားသည္။

—————————————-

** M-Media သို႔ ေဆာင္းပါးရွင္ ဂ်ဴလိုင္ရဲရင့္ေပးပို႔ေသာ ဘာသာျပန္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။ မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္၏ အျမင္နဲ႔ အာေဘာ္ျဖစ္ပါသည္။

ေဆာင္းပါးမ်ား ေပးပို႔လုိလွ်င္ [email protected] သို႔ အီးေမးလ္ေပးပို႔ႏိုင္ပါသည္။