ကိုယ့္သာသနာကို ကိုယ္တိုင္တကယ္ခ်စ္ပါသလား ?

ဂ်ဴလုိင္ရဲရင့္

အခုတစ္ေလာ Online ေပၚမွာေရာ၊ ပတ္၀န္းက်င္မွာပါ ဘာသာေရးပုတ္ခတ္မႈေတြ၊ ေျဖရွင္းမႈေတြ တအံုတက်င္းျဖစ္လာတာေတြ႕ရၾကားရပါတယ္။ ပုတ္ခတ္လႈံ႕ေဆာ္ေနၾကတဲ့သူေတြကို ဒီေနရာကေန ကၽြန္ေတာ္ ေမးခြန္း တစ္ခုေမးၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းေတြျဖစ္ေပၚလာတာကိုျမင္ခ်င္ေန ၾကလို႕လားခင္ဗ်ာ ? Online ေပၚမွာ လူလံုးမျပဘဲ ဟစ္ေမးေမးေနတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ အျပင္ေလာကမွာ အဲ့ဒီလို အစြန္းေရာက္ေနတဲ့ ( ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းဆိုရယင္ ေသြးဆူေနတဲ့) သူေတြကို ေတြ႕ႀကံဳတိုင္း ကၽြန္ေတာ္ ဒီလိုဘဲ ေမးျမန္းၾကည့္တယ္။ ဟုတ္တိပတ္တိ အေျဖမေပးႏိုင္ၾကဘူးဗ်။ တစ္ခ်ဳိ႕က်ေတာ့ေျပာတယ္ – ၀ံသာႏု ရကၡိတတရား ဆိုတဲ့ စကားလံုး  သံုးလာၾကပါတယ္။ ေမးတာတစ္ျခားေျဖတာ တစ္လြဲျဖစ္ေနေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားၾကည့္မိပါတယ္။ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ ၾသ၀ါဒျဖစ္တဲ့ မဇၥ်ိမပဋိပဋာလမ္းေၾကာင္းကေန စဥ္းစားၾကည့္တာပါ။

ကမာၻေပၚမွာေရာက္ရိွလာၾကတဲ့ လူသားတုိင္းဟာ (ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ေပါ့) မိမိဟာ ဘာလူမ်ဳိးျဖစ္ရမယ္လို႕ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ သတ္မွတ္ၿပီး လူျဖစ္လာရတာမွ မဟုတ္ေလဘဲ။ မိဘက ျမန္မာဆို သားသမီးက အလိုလိုေနယင္း ျမန္မာျဖစ္ရတာ – လူမ်ဳိးမတူယင္ ကျပားျဖစ္လာရတာ။ၿပီးေတာ့ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္မရိွတဲ့ ကံတရားအတိုင္း လူျဖစ္လာၾကတဲ့ေနာက္ ဘာလူမ်ဳိးပါလို႕ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ခံရတယ္ မဟုတ္ပါလား ? ဆိုပါစုိ႕။ အဂၤလန္ျပည္က အဂၤလိပ္စစ္စစ္ တစ္ဦးဟာျမန္မာျပည္မွာ လာေနၿပီး မိမိကိုယ္ကို ျမန္မာလူမ်ဳိးပါလို႕ သတ္မွတ္ ေၾကြးေၾကာ္ေနရင္ ရယ္စရာႀကီးျဖစ္ေနမွာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဒီလူဟာ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို စြန္႕လႊတ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာကို လက္ခံလုိက္တာနဲ႕ ျမန္မာလူမ်ဳိးျဖစ္မလာသလို၊ ဗမာလူမ်ဳိးတစ္ဦးက ခရစ္ယာန္ ဘာသာဖက္ ေျပာင္းသြားတာနဲ႕ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိးလဲ ျဖစ္မသြားပါဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လူမ်ဳိးက လူမ်ဳိးပါဘဲ။ ဘာသာတရားက ဘာသာတရားပါဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကိုယ္၌က မကြဲမျပား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘယ္လူမ်ဳိးကိုဘဲၾကည့္ၾကည့္၊ ကိုယ့္အမ်ဳိးကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူရိွသလို လူမ်ဳိးျခားကိုမွ အထင္ႀကီး တာေတြလည္း ရိွေနတာဘဲ။ သူ႕အေၾကာင္းနဲ႕သူပါ။ ခ်စ္ျခင္းျဖစ္ေစ၊ မုန္းျခင္းျဖစ္ေစ စိတ္မွာသာ တည္တာပါ။ မိမိရဲ႕စိတ္ကိုေတာင္ အစိုးမရႏုိင္တာ တျခားသူေတြကလည္း သူ႕စိတ္နဲ႕သူ သူ႕သေဘာ သူေဆာင္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္လုိလူမ်ုဳိးဟာ ဘယ္ဘာသာတရားေအာက္မွာဘဲရိွရမယ္ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ ေလာကမွာ မရိွပါဘူး။ လူမ်ဳိးတူေပမယ့္ ဘာသာကြဲတာ၊ ဘာသာတူေပမယ့္ လူမ်ဳိးကြဲတာ မျမင္ခ်င္အဆံုးဘဲ မဟုတ္လား။ ဒီသဘာ၀တရားအေပၚ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဘာေၾကာင့္ အလိုမက်ျဖစ္ေနဦးမွာလဲ?

မိမိလူမ်ဳိုးကို တကယ္ခ်စ္ယင္ လူမ်ဳိးကိုဘဲၾကည့္သင့္တယ္။ ဘာသာတရားလို႕ဆိုလာယင္ ဘာသာတရားရဲ႕မ်က္ႏွာတစ္ခုထဲ ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးနဲ႕ဘာသာ ေရာေထြးၿပီဆိုယင္ မိမိကိုယ္တိုင္ ေရာေထြးမႈျပသနာထဲ ခုန္ဆင္းေနတာပါဘဲ။ အဲ့လုိလူစားေတြကို ၾကည့္လိုက္ပါဦး။ ကိုယ့္ဘာသာသာသနာရဲ႕ ေကာင္းက်ဳိးကိုေရာ ကိုယ့္လူမ်ဳိးရဲ႕ေကာင္းက်ဳိးကိုပါ ထိထိေရာက္ေရာက္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေမ်ာက္သစ္ကိုင္းလြတ္ ျဖစ္ကုန္တာ လက္ေတြ႕ျမင္ရမွာပါ။ ဒီေတာ့ သူတုိ႕ရဲ႕ ေၾကြးေၾကာ္မႈ၊ ပုတ္ခတ္မႈ။ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြရဲ႕ေနာက္ကြယ္မွာ ဘာေတြကို အေၾကာင္းခံထားသလဲ၊ တကယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ အမွန္က ဘာလဲလို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ျမင္ေအာင္ၾကည့္ဖို႕ လုိအပ္လာပါၿပီ။ အဲ့ဒီအေျခအေနကေန ေရွ႕ဆက္ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အက်ဳိးတရားက ဘာလဲ …. မုန္းတီးရြံရွာမႈေတြ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ အၿငိဳးအာဃာတေတြ၊ျပသနာေတြ၊ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ အဆံုးသတ္မွာေတာ့ ရန္ပြဲေတြ၊ စစ္ပြဲေတြဖက္ ဦးတည္သြားတာဘဲ မဟုတ္လားဗ်ာ။ မလိုလားအပ္တဲ့ အဓိပၸါယ္မဲ့ အဓိကရုဏ္းေတြျဖစ္လာတဲ့ အခါ မိမိခ်စ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ မိမိလူမ်ဳိးတြ၊ မိမိဘာသာ၀င္ေတြ အနည္းနဲ႕အမ်ား ထိခိုက္နစ္နာေစတာ – ေသြးေခ်ာင္းစီးေစတာကလြဲလို႕ တျခားဘာ အက်ဳိးအျမတ္ရိွပါေသးသလဲ။ ရိွပါတယ္လို႕ ဇြတ္ေပျငင္းေနသူေတြကို အဲ့ဒီအက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ေဖာ္ျပခုိုင္းၾကည့္ပါ။ ဒီေလာက္ဆုိယင္ ဆင္ျခင္တံုတရား ရိွသူတိုင္း ရိပ္စားသိျမင္ႏိုင္ပါၿပီေနာ္။ မိမိအမ်ဳိးသား/ လူမ်ဳိးအေပၚေကာင္းက်ဳိးေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း မရိွရင္ေတာင္မွ လူထုၾကားထဲ ပူေလာင္မႈကို သြတ္သြင္းျဖန္႕ခ်ိတာမ်ဳိး ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႕၊ တားဆီးဖို႕ လုိအပ္ပါတယ္။ ၀ံသာႏုရကၡိတရဲ႕ အနိမ့္ဆံုးအေျခခံသေဘာက မတိုးတက္ယင္ေန – ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေနရမယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ဆိုခ်င္ပါတယ္။

ဘာသာေရးကိစၥမွာလဲ အလြယ္ကူဆံုးနဲ႕အရိုးရွင္းဆံုး ဥပမာတစ္ခုေပးလိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က (မွန္မွန္မွားမွား အေၾကာင္း တစ္ခုခုေၾကာင့္) လူတစ္ဦးကို မေအႏွမကိုင္တုပ္ၿပီး ရိုင္းရိုင္းစိုင္းစိုင္း ဆဲဆိုလိုက္တယ္ဆိုပါစုိ႕။ နံပါတ္တစ္ – ကၽြန္ေတာ္သည္ မၿငိမ္းခ်မ္းသူ၊ ပူေလာင္သူလို႕ ေပၚလြင္သြားပါတယ္။ နံပါတ္ႏွစ္ – ကၽြန္ေတာ္သည္ မိုက္ရိုင္းသူ၊ ေစာ္ကားတတ္သူအျဖစ္ ထင္ရွားသြားပါတယ္။ နံပါတ္သံုး – အဆဲခံရသူဟာ မိမိလိုလူစားျဖစ္ေနတယ္ဆိုယင္ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို မေအႏွမ ကိုင္တုပ္ၿပီးျပန္ဆဲမွာ မုခ်ပါဘဲ။ ဒီေတာ့ေတြးၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ သူတစ္ပါးရဲ႕ မေအႏွမကို သြားထိခုိက္တာဟာ မိမိရဲ႕မေအႏွမကိုျပန္ဆဲခိုင္းလိုက္တာနဲ႕ မတူေပဘူးလား ? ကိုယ့္မိခင္အေပၚ တကယ္ခ်စ္တဲ့သူဟာ ကိုယ့္မိခင္ကို တစ္ပါးသူက ဆဲဆိုလာေအာင္ ဘယ္ေတာ့မွ မဖန္တီးပါဘူး။ အလားတူဘဲ တစ္ပါးသူရဲ႕ ဘာသာတရားနဲ႕လူမ်ဳိးေရးကို သြားၿပီး ထိခိုက္ေစာ္ကားယင္ မိမိရဲ႕သာသနာ၊ မိမိရဲ႕လူမ်ဳိးအေပၚ ထိခုိက္ေစာ္ကား ပုတ္ခတ္ခံရမႈေတြ အနည္းနဲ႕ အမ်ားဆိုသလို ျပန္သက္ေရာက္ တတ္ပါတယ္။ မိမိရဲ႕ စကားတစ္ခြန္း၊ လုပ္ရပ္တစ္ခု၊ စာတစ္ပုဒ္ဟာ မိမိရဲ႕ သာသနာ၊ မိမိရဲ႕လူမ်ဳိးဆီကိုျပန္ၿပီး မေကာင္းက်ဳိး သက္ေရာက္ေစတာနဲ႕ မတူေပဘူးလား ? လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းျပေနယံုမွ်နဲ႕ ၀ံသာႏုစိတ္၊ သာသနာခ်စ္ စိတ္ရိွတယ္လို႕ အမည္မတပ္ႏိုင္ပါဘူး။ လူေတြ ခ်ီးမႊမ္းလာေအာင္၊ေျမွာက္စားလာေအာင္ေဆြ႕ေဆြ႕ခုန္  သည္းသည္းလႈပ္ျပေနတာထက္ လက္ေတြ႕က်တဲ့အေျဖ တစ္ခုထုတ္ႏိုင္ဖို႕ ပိုၿပီးအေလးထားသင့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေမးပါရေစ – ကိုယ့္သာသနာကို ကိုယ္တိုင္က တကယ္ခ်စ္ပါသလား ?

ဘာသာတရားနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ေနာက္ထပ္အေတြးေလးတစ္ခု တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕တစ္ေတြ (အမ်ားစု)က လူေတြရဲ႕ရုပ္လံုး – Figure of People နဲ႕ ဘာသာတရားေတြရဲ႕ အႏွစ္သာရ – Essence of Religions ကို ခြဲခြဲျခားျခား မျမင္တတ္ၾကဘူး။ ျပသနာအမ်ားစု အဲ့ဒီက စတာပါ။ လူတစ္ဦးဟာ ဘယ္သာသာ၀င္ဆိုလုိက္တာနဲ႕ အဲ့ဒီ ဘာသာတရားရဲ႕ကိုယ္စားျပဳသူျဖစ္မသြားပါဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ လူကသပ္သပ္ မူကသပ္သပ္ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ လူနဲ႕မူ တစ္ထပ္တည္းက်တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ထူး ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ေတြ အလြန္နည္းပါးပါတယ္။ သက္ဆုိင္ရာဘာသာတရားရဲ႕ ပရိယတၱိေတြ၊ သာသနာ့ အဆံုးအမေတြကို ထဲထဲ၀င္၀င္ေလ့လာလိုက္စားၿပီး က်င့္သံုးေနၾကသူဆိုလို႕ မဆိုစေလာက္ပါဘဲ။

ဒါေၾကာင့္ ဘာသာတရားတစ္ခုခုကို ခံယူထားတဲ့ လူတစ္ဦး/တစ္စုတစ္ဖြဲ႕ လုပ္ေဆာင္တာကိုၾကည့္ၿပီး အဲ့ဒီဘာသာတရားက အဲ့ဒီလုိ သြန္သင္ထားတာဘဲလို႕ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႕ရႏိုင္ပါ့မလား။ လူကိုၾကည့္ၿပီး ဘာသာတရားကို မုန္းတီးတာဟာ သဘာ၀ မက်ဘူးျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ လူတစ္ဦး/တစ္စုတစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ဆိုးသြမ္း မုိက္ရိုင္းတဲ့အေပၚ သူတို႕ရဲ႕ လူမ်ဳိး၊ သူတို႕ရဲ႕ ဘာသာ၀င္အားလံုး ဒီအတိုင္းပါဘဲဆိုၿပီး သိမ္းက်ဳံးယူဆလုိက္လို႕ မရစေကာင္းပါ။ မေကာင္းမႈကို ညႊန္ျပတဲ့ဘာသာတရားဆိုလို႕ တစ္ခုမွ မ၇ိွၾကပါဘူး။ ထို႕နည္းတူ ဘာသာတရားတိုင္းရဲ႕ က်မ္းဂန္ထဲမွာ အျခားဘာသာသာသနာေတြအေပၚ မေကာင္းျမင္တယ္ – ရႈတ္ခ်ထားတယ္လို႕ထင္ျမင္ရတဲ့ ေဖာ္ျပမႈေတြ ဧကန္ဆတ္ဆတ္ ေတြ႕ႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။ အမွန္ကေတာ့ ကိုယ့္သေဘာ ကိုယ္ေဆာင္ေနၾကျခင္းဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေခတ္ကာလတိုင္း၊ လူမ်ဳိးတိုင္း၊ ႏိုင္ငံေဒသတိုင္း၊ ဘာသာတရားတိုင္းမွာ ေကာင္းသူ ဆိုးသူ ရိွေနၾကတာခ်ည္းပါဘဲ။ မတူညီတဲ့ ကမာၻ႕ဘာသာတရားအသီးသီးကိုေလ့လာၾကည့္ယင္ တူညီတဲ့ အေျခခံ ပန္းတိုင္တစ္ခုထဲဆီ ေရွ႕ရႈေနတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီ အႏွစ္သာရကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတဲ့။ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ မရိွရင္ ဘယ္ေသာအခါမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႕ ပူေလာင္မႈကလည္း တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ေနရာတည္းမွာ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ယွဥ္တြဲမရိွႏိုင္ပါဘူး။ တစ္ခုကို ဆုပ္ကိုင္ယင္ ေနာက္တစ္ခုကို လက္လႊတ္ရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘာေရြးၾကမလဲ ?

ဘယ္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာမဆို ျမင့္ျမတ္တဲ့သူေတြရိွၾကတယ္၊ ယုတ္ညံ့တဲ့သူေတြလဲ ရွိတယ္။ သမမွ်တေအာင္ ေနထိုင္ဆက္ဆံသူေတြ ရိွၾကသလို အစြန္းေရာက္ေနသူမ်ားလည္း ရိွေနတာပါဘဲ။ မ်က္ေစ့ တစ္ဖက္လပ္ေနသူဟာ ျမင္ကြင္းတစ္ဖက္ဘဲ ရိွတတ္ပါတယ္။ မ်က္မွန္စိမ္းတပ္ၿပီး လုိက္ၾကည့္ေနသမွ် တစ္ေလာကလံုးကို အစိမ္းေရာင္ဘဲ ျမင္ေနရမွာပါ။ အစြဲကို ခၽြတ္ႏိုင္ပါမွ အေတြးအျမင္ၾကည္လင္ပါမယ္။ အျမင္ၾကည္လင္ပါမွ ပကတိတရားကို ေတြ႕ရပါမယ္။ ေရႊနဲ႕မစင္ဟာ ရံဖန္ရံခါမွာေတာ့ အေရာင္အေသြး ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အေရာင္တူတိုင္း အမ်ဳိးအစား၊ အရည္အေသြး၊ အဆင့္အတန္း မတူညီႏိုင္ပါဘူး။ ကြဲကြဲျပားျပား မခြဲျခားတတ္ယင္ မခြဲျခားတတ္သူရဲ႕ အျပစ္သာလွ်င္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

သူတစ္ပါးအိမ္က မီးသီးမီးေခ်ာင္းေတြကို ခဲနဲ႕လိုက္ပစ္ေနလို႕ ကိုယ့္အိမ္ကမီး ပိုမလင္းသြားပါဘူး။ ကိုယ့္အိမ္ထဲမွာ အလင္းေရာင္ ပိုၿပီးထိန္ထိန္သာခ်င္ယင္ေတာ့ မီးအားျမွင့္စက္တပ္ဆင္အသံုးျပဳတာက အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းပါဘဲ။ ကိုယ့္လူမ်ဳိး၊ ကိုယ့္သာသနာကို ကိုယ္တိုင္က တကယ္ခ်စ္တယ္ဆိုယင္ တစ္ပါးေသာလူမ်ဳိး၊ တစ္ပါးေသာသာသနာကို ထိခိုက္ေအာင္လုပ္ၿပီး အင္အား မျဖဳန္းတီးပစ္ပါနဲ႕လို႕ မီးေမာင္းထိုးျပ လိုက္ရပါတယ္။ေသြးဆာေနတဲ့ လူေတြအၾကား ေရႊြျပည္ေအး တရားေဟာျပတာ မဟုတ္ပါဘူး ခင္ဗ်။ ပူေလာင္တဲ့ ေသြး အစား ေအးခ်မ္းတဲ့ ေရၾကည္ ကို ေသာက္သံုးဖို႕ တုိက္တြန္းလိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။