6 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
6 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
6 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
7 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
7 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
7 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
7 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
7 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
7 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
7 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

ဇူလို္င္ ၉ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
ေဆြမြန္ ျမန္မာမႈျပဳသည္။

အိႏၵိယ နဲ႔ ျမန္​မာႏိုင္​ငံ​ေတြမွာ မြတ္​ဆလင္​​ေတြကို ဦးတည္​တိုက္​ခိုက္​တဲ့ ​ေၾကာက္​လန္႔စ​ရာ​လုပ္​ရပ္​​ေတြဟာ မလံု​ေလာက္​​ေသးသလိုမ်ဳိး သီရိလကၤာႏိုင္​ငံလည္​း ဒီလိုတိုက္​ခိုက္​မႈ​ေတြမွာ မၾကာခင္​ကမွ ပါ၀င္​လာခဲ့မႈဟာ ​ေတာင္​အာ႐ွမွာ ​ေနထိုင္​ၾကတဲ့ မြတ္​ဆလင္​​ေတြၾကားမွာ အခ်က္​​ေပး​ေခါင္​း​ေလာင္​းသံတစ္​ခု ျဖစ္​လာ​ေနခဲ့ပါၿပီ။

People hold wooden poles as they stand next to police officers in Colombo

အစြန္​း​ေရာက္​ ဗုဒၶစြမ္​းအား႐ွင္​ အၾကမ္​းဖက္​ အဖြဲ႔ျဖစ္​တဲ့ Bodu Bala Sena (BBS) အဖြဲ႔က ဦး​ေဆာင္​ၿပီး စတင္​ခဲ့တဲ့ အၾကမ္​းဖက္​မႈ​ေၾကာင္​့ အိမ္​​ေတြ၊ ​ေစ်းဆိုင္​​ေတြ​ေပါင္​း မ်ားစြာဟာ တစစီ ဖ်က္​ဆီးခံခဲ့ရၿပီး သီရိလကၤာ​ေတာင္​ပိုင္​းက အလူ႔သ္​ဂါမာၿမိဳ႕မွာ​ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္​​ေတြရဲ႕ စိတ္​တိုင္​းက် သတ္​ျဖတ္​ခဲ့မႈ​ေတြ​ေၾကာင္​့ အနည္​းဆံုး လူ​ေလးဦး ​ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္​။ ေနရာ​ေပါင္​းမ်ားစြာမွာ ဘာသာ​ေရးကို အ​ေျခခံတဲ့တိုက္​ခိုက္​မႈ​ေတြဟာ ဘက္​မလိုက္​တတ္​တဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္​​ေတြက ျဖစ္ရပ္တိုင္းမွာ လႈံ႕ေဆာ္ က်ဴးလြန္တဲ့ အဓိကတရားခံေတြကို ထိုက္သင့္ျပစ္ဒဏ္ေတြေပးၿပီး တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္​ ကိုင္​တြယ္​​ေျဖ႐ွင္​းလိုက္ရင္​ စိုးရိမ္​စရာ အ​ေၾကာင္​းတစ္ရပ္ မဟုတ္​ေတာ့ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ ပံုမွန္အားျဖင့္ ေဒသတစ္ခုတြင္းမွာ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပြတ္ထိမိမႈေတြနဲ႔ တစ္ခ်ိန္လံုး စိုးရိမ္ပူပန္ေနေစတာရယ္၊ အၾကမ္းဖက္သမား အုပ္စုလုိက္နဲ႔ လူနည္းစုေတြ အေပၚမွာ တိုက္ခိုက္မႈက်ဴးလြန္တတ္တဲ့ ပံုစံေတြဟာ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲစရာျဖစ္ရပ္တစ္ခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ဘာသာ​ေရးယံုၾကည္​ခ်က္​အ​ေပၚ အ​ေျခခံတဲ့ ဒီလိုအၾကမ္​းဖက္​တိုက္​ခိုက္​မႈုပံုစံ​ေတြဟာ ​ေဒသတစ္​ခုလံုးမွာ ပုုံစံတူညီမႈ ႐ွိ​ေနပါတယ္​။ ဒီလိုမ်ဳိး မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚတိုက္ခိုက္ရတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံသ​ေဘာ သဘာ၀အေၾကာင္းရင္းဟာ ဒီလိုတိုက္​ခိုက္​မႈ​ေတြကို အ​ေၾကာင္​းခံၿပီး သူတို႔ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္​းေတြကို ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပန္ၿပီးလူႀကိဳက္​မ်ား​ေအာင္​ လုပ္​ဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ဘာသာေရးကို အသံုးခ်ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္ လုပ္ေဆာင္အၾကမ္းဖက္မႈေတြက သူတို႔ရဲ႕ မြတ္ဆလင္ပစ္​မွတ္​​ေတြကို အျပစ္​​ေပးခံရျခင္​းမ႐ွိဘဲ စိတ္​တိုင္​းက် ထိ​ခိုက္ေအာင္​ တိုက္​ခိုက္​ႏိုင္​ခဲ့ၾကပါတယ္​။

စုစုေပါင္း ​ေသဆံုးရမႈအ​ေရအတြက္ ၁၀၀၀၀ ​ေက်ာ္​ထိ ျမင့္တက္ခဲ့တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံက မြတ္​ဆလင္​ ဆန္​႔က်င္​​ေရး အစုအျပဳံလိုက္​ သတ္​ျဖတ္​မႈ​ေတြျဖစ္​ၾကတဲ့ ၁၉၆၉ မွာ ျဖစ္​ခဲ့တဲ့ ဂူဂ်ရတ္​သတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၈၀ မွာ မိုရာဒါဘတ္​​သတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၈၃ မွာ နယ္လီသတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၈၉ မွာ ဘာဂါလ္ပါးလ္သတ္ျဖတ္မႈ၊ ၁၉၉၂ မွာ ဘာဘရီဗလီျဖစ္ရပ္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ခဲ့တဲ့ ဘံုေဘ အဓိက႐ုဏ္းနဲ႔ ၂၀၀၂ မွာ ျဖစ္​ခဲ့တဲ့ ဂူဂ်ရတ္​ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈစတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြအားလံုးမွာ မြတ္ဆလင္ေတြကို ရက္ရက္စက္စက္သတ္ျဖတ္တယ္၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္ အားေပးေထာက္ခံတယ္ ဒါမွမဟုတ္ အေရးယူမႈ လံုး၀ မရွိဘူးစတဲ့ ပံုစံတူေတြရွိခဲ့ပါတယ္။

သ႑ာန္တူစြာပဲ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္တဲ့၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ျမန္မာ နဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ သီရိလကၤာတို႔မွာလည္း သတ္ျဖတ္ ဖ်က္ဆီးမႈေတြက်ဴးလြန္ၿပီး လံုး၀ အေရးမယူတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶ၀ါဒဟာ အျခားေသာ ဘာသာတရား အယူ၀ါဒေတြအေပၚမွာ အမုန္းတရားေဟာေျပာပို႔ခ်မႈေတြ၊ ရက္ရက္စက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္ ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈေတြနဲ႔အတူ ထင္ရွားလာခဲ့ပါတယ္။

ေတာင္အာ႐ွေဒသက မြတ္ဆလင္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္ေတြက မြတ္ဆလင္ မဟုတ္တဲ့ လူနည္းစုေတြမွာလည္း ေၾကာက္ရြံ စိုးရိမ္ေနရမႈေတြဟာလည္း ျမင့္ တက္လာေနပါတယ္။

ပမာဆိုရရင္ အိႏၵိယက RSS အဖြဲ႕၊ ျမန္မာျပည္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ၊ သီရိလကၤာက BBS အဖြဲ႔၊ ပါကစၥတန္မွာ TTP စတဲ့အဖြဲ႔ေတြဟာ ဒီလို “ဘာသာျခား မြတ္ဆလင္ေတြကို မုန္းတီးတိုက္ခိုက္ျခင္းဟာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္ရာေရာက္တယ္”  ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးေတြမွာ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ရိုက္သြင္းခဲ့ပါတယ္။

ဘာသာတရားဟာ ဆင္းရဲလွတဲ့ လူဦးေရမ်ားျပားရာ ေတာင္အာရွေဒသက လူေတြအတြက္ ေသာက တရားအားလံုးေျပၿငိမ္းရာ အေျဖ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အတိတ္ကာလက အ​ေၾကာင္​းအရာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ၿပိဳင္ဖက္ဘာသာ တရားအယူ၀ါဒေတြက ဗုဒၶဘာသာအယူအေပၚမွာ လႊမ္းမိုးက်ယ္ျပန္႔သြားမွာကို အၾကမ္းဖက္ တားဆီးရမယ္ဆိုတဲ့ ေဟာေျပာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ဘုန္းႀကီးေတြကိုယ္တိုင္က ခ်မွတ္ကာ လိုက္နာေစဖို႔ ဖိအားေပးေနတာေတြကို ဒီေတာင္အာရွက လူေတြ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ကမၻာကို ျပန္႔ပြား ထြန္းကားခဲ့တဲ့ “ေရႊေခတ္ကာလ”ကို ျပန္လည္ ရရွိေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းဟာ ဒီလို အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို “ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္တဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ လုပ္ရပ္” အျဖစ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္ကို လႈံ႕ေဆာ္ ပံုသြင္းဖို႔ရာ လံုေလာက္ေစခဲ့ပါတယ္။

ငယ္ရြယ္လြန္းလွတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးေတြဟာ အမုန္းတရားေတြကို ထပ္ဆင့္ကာ ေဟာေျပာျဖန္႔ျဖဴးသူ၊ အမုန္းတရားေတြကို ေလ့က်င့္ လိုက္နာေစသူ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္တိုင္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ကာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္သူေတြျဖစ္​ၾကတယ္​ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြကို ရိုက္ထည့္သြင္းျခင္း ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ပမာဆိုရရင္ အိႏၵိယက RSS အဖြဲ႕၊ ျမန္မာျပည္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ၊ သီရိလကၤာက BBS အဖြဲ႔၊ ပါကစၥတန္မွာ TTP စတဲ့အဖြဲ႔ေတြဟာ ဒီလို “ဘာသာျခား မြတ္ဆလင္ေတြကို မုန္းတီးတိုက္ခိုက္ျခင္းဟာ ဗုဒၶသာသနာကို ကာကြယ္ရာေရာက္တယ္” ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးေတြမွာ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ရိုက္သြင္းခဲ့ပါတယ္။

ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ကိစၥတိုင္းမွာလည္း အစိုးရရဲ႕ အားေပးေထာက္ခံမႈကို ရရွိခဲ့တာလည္း သက္ေသအထင္အရွား ရွိေနပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြဟာ ေတာင္အာရွေဒသကို ဗဟိုျပဳကာ အလ်င္ျမန္ဆံုးျပန္႔ပြားလာေနၿပီျဖစ္သလို လက္ရွိအေနနဲ႔ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြကို ႏိုင္ငံ ၉ ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ေနရပါၿပီ။

အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ဟိႏၵဴေတြရဲ႕ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာ အသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြဟာ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ခုနီးပါး ရွိလာခဲ့ပါၿပီး RSS ရဲ႕ ဦးေဆာင္ေဟာေျပာသူ နာရင္ျဒာမိုဒီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာမႈနဲ ႔အတူ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်မႈဟာ အျမင့္ဆံုးေရာက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ နီေပါႏိုင္ငံကေတာ့ ဟိႏၵဴလူမ်ားစုရဲ႕ အႀကီးအက်ယ္ လႊမ္းမိုးမႈရွိေနခဲ့ၿပီး ဘူတန္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဟိႏၵဴေတြလက္ တစ္ဆုပ္စာမွ်သာရွိေနေပမယ့္ သဘာ၀အားျဖင့္ကို အိႏၵိယရဲ႕လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြ အၿမဲလႊမ္းမိုးခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံငယ္ျဖစ္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံ၊ သီရိလကၤာနဲ႔ ဘူတန္တို႔မွာ တူညီစြာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေရးမွာအသံုးခ်ၿပီး လူႀကိဳက္မ်ားေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔တဲ့ အႀကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ျဖစ္ေစၿပီး မြတ္ဆလင္ေတြ အမ်ားအျပားေသေၾကပ်က္စီးေစတဲ့ထိ ဦးတည္သြားေစခဲ့ပါတယ္။

ယခုေတာ့ မြတ္ဆလင္ လူနည္းစုေတြအေပၚမွာ BBS အစြန္​း​ေရာက္​ ဗုဒၶစြမ္​းအား႐ွင္​အၾကမ္​းဖက္​အဖြဲ႔ရဲ႕ အုပ္စုဖြဲ႔အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ သီရိလကၤာမွာ ျပန္႔ႏွံ႔လာခဲ့ျပန္ပါၿပီ။

အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ ပိုမိုၿပီး မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြရွိလာေလေလ၊ တရားဥပေဒနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ခက္လွတဲ့ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒ အမုန္းတရားေဟာေျပာပို႔ခ်မႈေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တိုင္းျပည္ေပၚမွာ ဖိအားေတြအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေနရာေပါင္းစံုမွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ေနရာယူကာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ပ်က္ျပားေစဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒ ပိုမိုထြန္းကားလာမႈက မႏွစ္သက္စရာေနာက္ဆက္တြဲ ရလာဒ္ေတြကို ဆက္တိုက္ျဖစ္ေပၚေစမွာျဖစ္ၿပီး အျခား​ေသာ ေတာင္ အာရွေဒသႏိုင္ငံေတြမွာ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ပိုမိုတြင္က်ယ္ေစဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို ရက္စက္ျပင္းထန္ခက္ထန္လွတဲ့ သက္ေရာက္မႈနဲ႔ တန္ျပန္သက္ေရာက္မႈ အမုန္း၊ ေၾကာက္ရြံမႈ၊ ေသြးထြက္သံယိုအၾကမ္းဖက္မႈ သံသရာစက္၀န္းထဲမွာ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနေတြဆီကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဦးတည္ေန မိၿပီလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ကိုေတာ့ ေတာင္အာရွေဒသက ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ရမယ့္ အခ်ိန္ကိုေရာက္ေနပါၿပီ။

The Express Tribune တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ​ေဆာင္​းပါး႐ွင္​ Adnan Randhawa ​ေရးသား​သည့္ Muslims under attack in Lanka ​ေဆာင္​းပါးအား ​ေဆြမြန္​ ဆီ​ေလ်ာ္​​ေအာင္​ ျပန္​ဆိုပါသည္​။

Leave a Reply