ေတာင္းဆုိမႈမ်ား မလုိက္ေလ်ာလ်င္ အပစ္ရပ္ေရး သက္တမ္း မတိုးဟု ဟားမက္စ္ေျပာ

ၾသဂုတ္ ၇ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

ဂါဇာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ကုလ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဴပ္မွ ႏိုင္ငံတကာကို အကူညီေတာင္းထားပါတယ္။

ပါလက္စတုိင္းတုိ႔၏ အခ်ဳပ္အျခာအတြက္ မိမိတုိ႔ေတာင္းဆုိထားေသာ ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားအား လုိက္ေလ်ာျခင္းမျပဳပါက အပစ္ရပ္ေရး သက္တမ္းထပ္တုိးမည္မဟုတ္ဟု ဟားမက္စ္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ အစၥေမးလ္ ရဒ္၀န္က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

အီဂ်စ္မွ ၾကား၀င္ေစ့စပ္ေပးမႈေၾကာင့္ ရရွိခဲ့သည့္ ဂါဇာေဒသ သံုးရက္ၾကာ အပစ္ရပ္ေရးမွာ မနက္ျဖန္တြင္ ျပည့္ေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး၊ လံုး၀ၿငိမ္းခ်မ္ေရးအတြက္ ကုိင္႐ုိတြင္ ဟားမက္စ္ႏွင့္ အစၥေရးတုိ႔မွ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားက တစ္ဆင့္ခံေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။

ဟားမက္စ္တုိ႔ကမူ ဂါဇာေဒသအား အစၥေရးတုိ႔က ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးရန္ေတာင္းဆုိထားၿပီး၊ ပါလက္စတုိင္း ျပည္သူမ်ားကလည္း အစၥေရး၏ က်ဴးေက်ာ္အိမ္ရာမ်ားရပ္တန္႔ေရး၊ မတရားဖမ္းဆီးထားေသာ ပါလက္စတုိင္းမ်ားအား ျပန္လႊတ္ေပးေရးႏွင့္ ပါလက္စတုိင္းပိုက္နက္မ်ားအား အစၥေရးက ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးရန္ အလုိရွိေနသည္။

“စစ္မွန္တဲ့ေအာင္ျမင္မႈမရဘဲနဲ႔ အပစ္ရပ္ေရးကုိ သက္တမ္းတုိးေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေျပာခဲ့သလုိပါပဲ။ ဟားမက္စ္ရဲ႕ေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ ဘာမွမတုံ႔ျပန္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီအေၾကာင္းအရင္းေတြကုိ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ျခင္းမရွိဘူးဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါပဲ” ဟု ရဒ္၀န္ကဆုိသည္။

ၿဗိတိန္ပါလီမန္ကလည္း ပါလက္စတုိင္းေဒသမ်ားအား အစၥေရးမွ ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈမ်ားမွာ လံုၿခံဳေရးေၾကာင့္ဟု ေျပာ၍မဘဲ၊ ထုိပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားဖယ္ရွားေရး ၿဗိတိန္ႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားတုိ႔က အစၥေရးအစုိးရအား ဖိအားေပးရန္ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။

အီဂ်စ္မီဒီယာမ်ားမူ အပစ္ရပ္ေရး သက္တမ္းထပ္တုိးႏုိင္မည္ဟု ေဖာ္ျပေနေသာ္လည္း  ေဆြးေႏြးပြဲတုိးတက္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အခ်က္အလက္အနည္းငယ္သာ ထြက္ေပၚလာေသးသည္။ အစၥေရးဘက္ကမူ ဟားမက္စ္တုိ႔အား လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းၿပီး ဂါဇာေဒသအား စစ္တပ္မဲ့ဇုန္ ျဖစ္လာရန္ ေတာင္းဆုိထားသည္။

ဟားမက္စ္တုိ႔၏ ဒံုးက်ည္ပစ္လႊတ္မႈကုိ တုံ႔ျပန္သည္ဟုဆုိကာ ဇူလုိင္ ၈ ရက္ေန႔မွ စတင္၍ အစၥေရးက ဂါဇာေဒသအား က်ဴးေက်ာ္တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီး၊ တစ္လနီးပါးၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း လူေနအိမ္၊ ေဆး႐ံု၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း၊ မသန္စြမ္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးစင္တာ စသည့္ အရပ္ဖက္ပစ္မွတ္မ်ားကုိ တုိက္ခုိက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဂါဇာျပည္သူ ၁၈၇၅ ဦးေသဆံုးခဲ့သည္။ ဒဏ္ရာရရွိသူမွာ တစ္ေသာင္းနီးပါးရွိၿပီး၊ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူမ်ားမွာ သန္း၀က္ခန္႔ရွိေနသည္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္ကမူ အစၥေရး၏ ထုိတုိက္ခုိက္မႈမ်ားအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး ထုိလုပ္ရပ္မ်ားမွာ ကမၻာ့လူသားထုအတြက္ ရွက္ဖြယ္ရာပင္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ကုလ လူ႕အခြင့္အေရးအႀကီးအကဲ နဗီးပီးေလးကလည္း အစၥေရး၏ လုပ္ရပ္မ်ားမွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ရေနၿပီဟု ေျပာၾကားထားသည္။

Al Jazeera and agencies