ဟားမက္စ္အား တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳရမည္ဟု အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာဆုိ

ၾသဂုတ္ ၉ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

ဟားမက္စ္အား ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳရမည္ဟု အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာဆုိ

– ဂါဇာအားက်ဴးေက်ာ္တုိက္ခုိက္မႈအတြက္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွ ႐ႈတ္ခ်မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာႏွင့္ အုိင္ယာလန္ သမၼတေဟာင္း ေမရီ ေရာ္ဘင္ဆင္တုိ႔ကလည္း အစၥေရး၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ကန္႔ကြက္ ႐ႈတ္ခ်လုိက္ၿပီး ဟားမက္စ္ အဖြဲ႕အား ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အျဖစ္ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳရန္ ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။

“အစၥေရးစစ္တပ္က ဒီစစ္ပြဲမွာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ နည္းလမ္းဟာ က်ိဳးေၾကာင္း ခိုင္လံု တရားနည္းလမ္းက်မႈနဲ႔ လူသားဆန္မႈေတြ ဘာမွ မရွိပါဘူး။ ဟားမက္စ္ကုိ ဖယ္ထုတ္ဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ သူတုိ႔အဖြဲ႕ ပ်က္သြားေအာင္ သူတုိ႔နဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ခ်င္ေနလုိ႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ပါလက္စတုိင္း ျပည္သူအခ်ိ႕ကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕ အျဖစ္ ဟားမက္စ္ကုိ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္မွသာ သူတုိ႔ရဲ႕ လက္နက္ကုိ စြန္႔ဖုိ႔နဲ႔ ဟားမက္စ္အတြက္ မွန္ကန္တဲ့ အက်ိဳးတရားေတြကုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ေပးႏုိင္မွာပါ” ဟု Foreign Policy မဂၢဇင္းတြင္ ကာတာႏွင့္ ေရာ္ဘင္ဆင္တုိ႔က ပူးတြဲေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထုိ႔ျပင္ ဟားမက္စ္ႏွင့္ ဖာတာတုိ႔ ပူးေပါင္းကာ ညီညြတ္ေသာ ပါလက္စတုိင္းအစုိးရ ဖြဲ႕စည္းျခင္းကုိ အစၥေရးက ပ်က္ျပားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး၊ ပါလက္စတုိင္းေဒသ ကုိလည္း ခ်ည့္နဲ႔သြားေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ၎တုိ႔က ထည့္သြင္းေရသားခဲ့သည္။

အစၥေရး၏ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဂါဇာေဒသ လူမႈအေျခအေနမ်ား ဆုိးရြားေနမႈကုိလည္း ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး စစ္ရာဇ၀တ္မႈအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

“ပဋိပကၡမွာ အရပ္သားေတြကုိ တမင္ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္တာေတြအတြက္ ဆင္ေျခဆင္လက္ေတြ ဘယ္ေတာ့မွ မရွိရပါဘူး။ ဒါေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြပါပဲ” ဟု ၎တုိ႔က ဆုိသည္။

ဂ်င္မီကာတာ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ အီဂ်စ္သမၼတေဟာင္း အန္န၀ါရ္ အလ္-အာဆတ္၊ အစၥေရး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မီနာရွန္ ေဘဂင္တုိ႔က Camp David Accords ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္။ ထုိစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ ပါလက္စတုိင္း မိသားစုမ်ားမွာ ရာဖာေဒသ တစ္၀ွမ္း ျပန္႔ႏွံ႔သြားခဲ့သည္။

ဂါဇာေဒသအား အစၥေရးက ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈ အတြက္လည္း ကာတာႏွင့္ ေရာ္ဘင္ဆင္တုိ႔က ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး ပါလက္စတုိင္းျပည္သူမ်ား လြတ္လပ္စြာ သြားလာႏုိင္ေရး၊ လြတ္လပ္စြာ ကုန္စည္ စီးဆင္းႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွ ဖိအားေပးေဆာင္ရြက္ရန္ အတြက္လည္း တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

ဟားမက္စ္က ဒံုးက်ည္မ်ားႏွင့္ ပစ္ခတ္သည္ဟုဆုိကာ Operation Protect Edge အမည္ျဖင့္ စစ္ဆင္ေရးတစ္ခုကုိ အစၥေရက စတင္ခဲ့ၿပီး ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ဂါဇာေဒသအား က်ဴးေက်ာ္ တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္။

လူေနအိမ္၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံုး၊ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း၊ ေဘာလံုးကြင္း စသည့္ေနရားမ်ားကုိ အစၥေရးက တမင္ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တစ္လနီးပါးၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ အဆုိပါ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအတြင္း ပါလက္စတုိင္း ၁၈၆၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး အမ်ားစုမွာ အရပ္သားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားမွာလည္း တစ္ေသာင္းနီးပါးရွိေနၿပီ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရသူမ်ားမွာ သန္း၀က္ခန္႔ ရွိေနသည္။

Ref:Forbes