သီတဂူ ဆရာေတာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ USCIRF အဖြဲ႔ရဲ႕ ျမန္မာခရီးစဥ္ ေတြ႔ရိွခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ေၾကညာ

ၾသဂုတ္ ၂၆၊ ၂၀၁၄
M-Media

.ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာ (အေမရိကန္ ေကာ္မရွင္)အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္သည့္ အမ္ ဇူဒီ ဂ်က္ဆာႏွင့္ အဲရစ္ ပီ ရွ၀ါ့ဇ္ တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ငါးရက္ၾကာသြားေရာက္ လည္ပတ္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၎တုိ႔ ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ကုိ ၾသဂုတ္လ္ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

– မိမိတုိ႔၏ ဤခရီးစဥ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေကာ္မရွင္နာအဆင့္ ပထမဆံုး သြားေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ခရီစဥ္အတြင္း မိမိတို႔မွာ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ၊ ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ား၊ ရန္ကုန္ရွိ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕မ်ား၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းဆုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ မိမိတုိ႔မွာ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး၊ မိတၳီလာႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔လည္း သြားေရာက္ ခဲ့ၾကသည္။ မိတၳီလာတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ အတြင္း ႐ုတ္တရက္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္  အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည့္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ ျပည္သူမ်ားေနထုိင္သည့္ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားကုိလည္း သြားေရာက္ခြင့္ရခဲ့သည္။

ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္အား ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးလူနည္းစုမ်ားကုိ အၾကမ္အးဖက္မႈ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိေနသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း သည္းခံမႈႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေစမႈ တုိးျမႇင့္ေပးရန္အတြက္ မိမိတို႔က ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မိမိတို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၿပီးေနာက္ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကုိ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။ ယေန႔ မိမိတုိ႔ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ ကနဦးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္။

ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္၊ လူ႕အခြင့္အေရးတုိ႔၏ အေရးႀကီးပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အမ်ားစု၏ ဖြင့္ဟမႈမ်ားကုိ ၾကားရသည့္အတြက္ေၾကာင့္ အလြန္ပင္ အားရမိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းရွိ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ ဘာသာေရး လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးအတြက္ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ လက္ေတြ႕ပုိင္းတြင္ တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိေရးက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အေရးပါသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ၎တုိ႔က သတိျပဳမိသည္။ “ႏုိင္ငံသား တစ္ေယာက္ခ်င္းစီႏွင့္ ႏုိင္ငံသားတုိင္း အတြက္ တူညီေသာအခြင့္အေရး ေသခ်ာေစျခင္း” ဟူသည့္  သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္လည္း မိမိတို႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။

မိမိတုိ႔ ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအား ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုေက်ာ္ၾကာ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္သူ အားလံုး၏ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ ကန္႔သတ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စုိးရိမ္မိသည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ား အတြင္း ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးမႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိမႈ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားအား ေျဖေလ်ာ့ေပးမႈႏွင့္ အျခားေသာ အားတက္ဖြယ္ေကာင္းသည့္ တုိးတက္မႈမ်ားကို မိမိတုိ႔မွ လႈိက္လိႈက္လွဲလွဲပင္ ႀကိဳဆုိခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဘာသာေရး လူနည္းစုမ်ားအေပၚ ဥပေဒအရ လည္းေကာင္း၊ နည္းဥပေဒအရလည္းေကာင္း လက္ေတြ႕ပုိင္းအရ လည္းေကာင္း ဆုိးဆုိးရြားရြား၊ ထင္ထင္ရွားရွား ခြဲျခားဆက္ဆံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိတို႔၏ စုိးရိမ္မႈကုိ ေပၚလြင္ေစရန္ လာေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈရလဒ္က အဆုိပါ လူနည္းစုဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ မတူညီေသာ အမွတ္သညာမ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အသိအမွတ္ျပဳ စာရြက္စာတမ္းမ်ား၊ အခြင့္အေရးမ်ား ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ အျခားေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ လူနည္းစု ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ဘာသာေရးအသင္း အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းျခင္းအား တားဆီး ပိတ္ပင္ထားျခင္း၊ ခရစ္ယာန္မ်ား၏ ဘာသာေရးက်င့္သံုးမႈကုိ ခက္ခဲေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔လည္း ရွိေနၿပီး ဘာသာေရး လူနည္းစုမ်ားအား တုိက္ခုိက္မ်ား အတြက္ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ရွိေနသူမ်ားကုိ အေရးယူရန္ ပ်က္ကြက္မႈကုိလည္း မိမိတို႔မွ စုိးရိမ္မိသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း ခံေနရသည္ဟု သတင္းမ်ား ရရွိသည့္အတြက္ မိမိတုိ႔မွ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို စနစ္တက်၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔၊ ကမ္းကုန္ေအာင္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ရွိသည္ဟူေသာ သတင္းမ်ားအား ဘက္မလုိက္ေသာ မည္သည့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ေမးခြန္း မထုတ္ခဲ့ၾကေခ်။ လုပ္ရပ္မ်ားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ လစ္လ်ဴ႐ႈျခင္းအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ လူ႕အခြင့္အေရး ထုိကဲ့သုိ႔ အလြဲသံုးစား လုပ္ေနျခင္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အတြင္း ေသဆံုးျခင္း၊ ဒဏ္ရာအနာတရရွိျခင္း၊ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရျခင္း၊ အေျခခံ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ အျခားေသာ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ျငင္းပယ္ခံရျခင္း၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာင္းေရႊ႕ သြားလာခြင့္ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္း၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္းႏွင့္ အျခားေသာ ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အဆင္းရဲဆံုးျပည္နယ္ျဖစ္ၿပီး ထုိျပည္နယ္အတြင္းရွိ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း အားလံုးမွာ ဂ႐ုစုိက္မႈ၊ ပူပန္မႈမ်ားကုိ ထုိက္ထုိက္တန္တန္ရရွိကာ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ေၾကာက္မက္ ဖြယ္ေကာင္းေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍လည္း အစုိးရ၏ အေရးယူမႈကုိ ခ်က္ခ်င္းလုိအပ္သည္။

ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႀကိဳးပမ္းမႈက ဆုိးရြားသည့္ ဤစုိးရိမ္ပူပင္မႈမ်ားကုိ မေျဖရွင္းႏုိင္ေသးသည့္ အတြက္ မိမိတုိ႔က စိတ္ပ်က္မိသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ထုိျပႆနာမ်ားအား အေသးစိတ္ေျဖရွင္းမႈမ်ားအား ျမင္ရရန္ အတြက္ မိမိတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္မိသည္။ ထုိ႔ျပင္ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ အျခားေသာ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးႏွင့္ဆုိင္သည့္ ဥပေဒမ်ားကဲ့သုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကတိက၀တ္ႏွင့္ မအပ္စပ္ေသာ လုပ္ရပ္မ်ားကုိလည္း မိမိတုိ႔က စုိးရိမ္မိသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္ေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ အရွိန္ျမင့္လာေစေရး အေမရိကန္ႏွင့္ အျခားေသာ အစုိးရမ်ားက ႀကိဳးပမ္းၾကရန္ မိမိတို႔မွ တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ လံု႔လ၀ိရိယအျပည့္ျဖင့္ ႀကိဳစားေဆာင္ရြက္ေနၿပီး လူ႕အခြင့္အေရး၊ သည္းခံမႈႏွင့္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္တုိ႔ကုိ အားေပးျမႇင့္တင္ရန္ အတြက္ ကုိယ္တုိင္ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံရေလ့ရွိသည့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ အစုိးရမ်ားက ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္၊ အထူးသျဖင့္ ဆုိးရြားေသာ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈမ်ား၏ သားေကာင္ျဖစ္ေနရသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ား၏ အခြင့္အေရး စသည္တုိ႔အတြက္ ေထာက္ပ့ံရန္ အစုိးရအေနျဖင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကုိ ရွာေဖြသင့္သည္။

.ေလးေမာင္ ဘာသာျပန္သည္။