မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အႀကမ္းဖက္မွဳ ရဲေတြ ဘာေႀကာင့္ ရပ္ႀကည့္ ရသလဲ?

ေအာက္တိုဘာ ၅ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
သူရမင္းမင္း ေရးသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လ အတြင္း  မိထၳီလာျမိဳ႕ရိွ မြတ္စလင္ ရပ္ကြက္အား မီးရိႈ႕ ဖ်က္ဆီးထားစဥ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔အားေတြ႔ရပံု

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာျပည္တလြားျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ဆန္ ့က်င္ေရးအႀကမ္းဖက္မွဳေတြကုိ ရဲေတြက တားဆီးရမဲ့အစား ရပ္သာႀကည့္ေန ခဲ့ႀကပါတယ္။ ေရွ ့တည့္တည့္မွာ လူအုပ္ႀကီးက မြတ္စလင္ ဘာသာေရးအ ေဆာက္အအံုေတြ၊ အိမ္ေတြ၊ ဆိုင္ေတြ၊ ပစၥည္းဥစၥာေတြကုိ ဥပေဒကင္းမဲ့စြာ၊ မင္းမဲ့တိုင္းျပည္ဆန္စြာ ဖ်က္ဆီးမီး ရွိဳ ့ေနတာကို “အထက္အမိန္ ့တိတိက်က်မရ လို ့” ဆိုတဲ့အေႀကာင္းျပခ်က္နဲ ့အႀကမ္းဖက္ေနတဲ့ လူအုပ္ကို မထိန္းခဲ့သလို ခံရတဲ့မြတ္စလင္ျပည္သူေတြကိုလည္း လိုအပ္တဲ့ အကာအကြယ္မေပးခဲ့ပါဘူး။

ျမန္မာ ျပည္သူအမ်ားစုကလည္း အႀကမ္းဖက္မွဳကို ရပ္ႀကည့္ေနခဲ့တဲ့ရဲေတြလုပ္ရပ္ ကို အျပစ္လို ့ မျမင္ႀကပါဘူး။ တခ်ိဳ ့က အားေတာင္ေပးပါေသးတယ္။ ကုလားကိုႏွိပ္ကြပ္တာ ဘာကိစၥ၀င္ေျပာ ေပးရမလဲေပါ့။

ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ားအပါအ၀င္ တခ်ိဳ ့ကလည္း ဆိုပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ ျမန္မာအစိုးရ ေပၚလစီက မြတ္စလင္ဖိႏွိပ္ေရးျဖစ္လို ့တဲ့။ တခ်ိဳ ့ကလည္းေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရနဲ ့ ရဲေတြ ကိုယ္တိုင္က မြတ္စလင္ေတြ ကို မုန္းလို ့။ မွန္သင့္သေလာက္မွန္ပါတယ္။

ဒါေပမယ္ ရဲေတြရဲ ့ ရပ္တည္ခ်က္က မြတ္စလင္ ႏွိပ္ကြပ္ေရးဆိုတာထက္ ျပည္သူ အားလံုးအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲနဲ ့ပိုျပီးဆိုင္ပါတယ္။ တဖက္မွာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဆိုတာ လုပ္ေနေပမဲ့ အစိုးရ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ေအာင္၊ တနည္းအားျဖင့္ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္ သက္ဆိုး ရွည္ဖို ့အတြက္ ျပည္သူေတြကို ဖိႏွိပ္တဲ့ ေနရာမွာ အသံုးခ်တဲ့ ယႏၱရားတစ္ခုကို တျခားတစ္ခုနဲ ့ အစားထိုးလိုက္ တာပါပဲ။ မြတ္စလင္ေတြကို ခ်ေကြ်းျပီး အစားထိုးလိုက္ေတာ့ ကုလားမုန္း မိႈင္းတိုက္ခံထားရ တဲ့ ျပည္သူေတြအေနနဲ ့ အစိုးရက တကြက္ေရြ ့ လွည့္စားလုိက္တာကို လွည့္စားလို ့လွည့္စားမွန္း မသိျဖစ္သြားပါတယ္။

ဘာကိုေရႊ႕လိုက္တာလဲ။ ဘာယႏၱရားကို ဘာနဲ ့ အစားထိုးလိုက္တာလဲ။

စစ္တပ္ကို ရဲ နဲ ့ အစားထိုးလိုက္တာပါ။ ေရာ့အင့္ဆိုျပီး လူျမင္သူျမင္ ေန ့ခ်င္းညခ်င္း အစားထိုးလို ့မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အ တြက္ က်ားထိုးသလို အကြက္ခ်ျပီးမွ ထိုးလိုက္တာပါ။

ဆိုလိုတာက စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲမဟုတ္ဘဲ ဘမ္းျပ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးပဲ လုပ္ခ်င္ တဲ့အစိုးရ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ သူတို ့ ခ်ဳပ္ကိုင္မွဳကို ဆက္ျပီး ထိန္းထားႏိုင္ဖို ့အတြက္ အရင္ လုပ္ျမဲအတိုင္း ဆက္လုပ္ေနဖို ့လိုတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္ သူေတြ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ေနရာမွာ လိုအပ္တဲ့ “လံုျခံဳေရးယႏၱရား” (security apparatus) ကို ဆက္ျပီး က်င့္သံုး သြားဖို ့လိုတယ္။ အဲ့ဒီ ယႏၳရားကို အရင္က စစ္တပ္က အဓိက တာ ၀န္ ယူရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနတယ္လို ့ ျပခ်င္တဲ့အတြက္ စစ္တပ္က စင္ေပၚ မွာဆက္ေနလို ့ မရေတာ့ လို ့စစ္တပ္ကို ကိုယ္ေယာင္ ေဖ်ာက္ျပီး သူ ့အစား ရဲကို ေရွ ့မ်က္ႏွာစာမွာထား သံုးသြား မွာပါ။ အခုဆိုရင္ ျမိဳ ့ေပၚေတြမွာ အရင္လို စစ္ယူ နီေဖာင္း၀တ္ေတြ မေတြ ့ရေတာ့ ဘဲ ရဲေတြကိုပဲ ေတြ ့ရေတာ့တာ မဟုတ္ဘူးလား။ အမွန္ကေတာ့ ရဲရဲ ့ ေနာက္မွာ စစ္တပ္ရွိေနပါတယ္။

၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအရ ျပည္သူ ့ရဲတပ္ဖြဲ ့က ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ေအာက္မွာရွိပါတယ္။ ပုဒ္မ ၂၃၂ အရ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီိးဟာ လက္ရွိစစ္တပ္ အရာရွိျဖစ္ဖို ့လိုျပီး သူ ့ကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က တိုက္ရိုက္ခန္ ့အပ္ပါ တယ္။ ျပည္သူက ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားတာ မဟုတ္တဲ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဟာ သမၼတနဲ ့ အစိုးရအ ဖြဲ ့ ထက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို တာ၀န္ခံရပါတယ္။ ဒုျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ရဲခ်ဳပ္ကလည္း စစ္တပ္ကပဲျဖစ္ ျပီး တျခားအရာရွိႀကီးေတြလည္း စစ္တပ္ကေနပဲ ေျပာင္းပို ့ တာပါပဲ။ ရဲတပ္ဖြဲ ့ကို တိုင္းျပည္ကာကြယ္ေရးရဲ့ အရံ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အျဖစ္လည္း ထားထားပါေသးတယ္။ အရွင္းဆံုးေျပာရရင္ ရဲတပ္ဖြဲ ့က စစ္တပ္ရဲ ့ ကိုယ္ပြား ပါပဲ။ မြတ္စလင္ေတြအႀကမ္းဖက္ခံေနရခ်ိန္မွာ ရဲေတြက “အထက္အမိန္ ့” မရလို ့ ဘာမွမလုပ္ဘူးဆိုေတာ့ ရဲေတြကို ဗဟိုကေနတိုက္ရိုက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္ဆိုတာ မထင္ရွားေနဘူးလား။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေရစီးေႀကာင္းထဲေျမာေနတဲ့ အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ ့ေထာက္ခံမွဳရေအာင္ ႏိုင္ ငံတကာ စံႏွဳန္းေတြေနာက္ကို အမွီလိုက္ရပါတယ္။ အေတြးအေခၚေတြလည္း ေျပာင္းရပါတယ္။ အရင္တုန္းက ရဲ ေတြနဲ ့ ေဒသခံေတြ နီးစပ္သြားမွာကို အားမေပးပါဘူး။ ဗဟိုအစိုးရ အမိန္ ့နာခံတာထက္ ေဒသခံေတြနဲ့ ပိုျပီးနီး စပ္သြားမွာကို တားဆီးထားခဲ့ေပမယ့္ ခုေတာ့ “community policing” ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚကို စျပီးက်င့္သံုးဖို ့ႀကိဳး စားလာပါတယ္။ ေကာ္ျမဴနတီ အေျချပဳ ျဖစ္ဖို ့အတြက္ဆိုတာ ေဒသခံ ေကာ္ျမဴနတီနဲ ့ ျပည္သူေတြနဲ ့ နီးနီးစပ္ စပ္ရွိဖို ့၊ ျပည္သူေတြရဲ ့ယံုႀကည္ စိတ္ခ်အားထားမွဳရွိဖို ့လိုတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္က ရဲေတြကို ျပည္သူေတြက အယံုအႀကည္မရွိတဲ့အျပင္ ရြံ ့ေႀကာက္၊ ရြံ ့မုန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ community policing အေတြးအေခၚက အလွမ္း ေ၀းေနတယ္။ စစ္အစိုးရ ကာလတေလွ်ာက္ အစိုးရရဲ့ လက္ကိုင္ ဒုတ္လုပ္ျပီး ၈၈ ေနာက္ပိုင္းအဖမ္းအဆီးေတြ၊ စစ္ေႀကာေရးေတြ၊ ေထာင္တြင္းႏွိပ္စက္မွဳေတြ၊ သတင္းပို ့ေတြ အျပင္ ၂၀၀၃ ဒီပဲယင္းကိစၥ၊ ၂၀၀၇ ေရြွ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးကိစၥ၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥေတြအတြက္ ရဆိုရင္ လူမုန္းပါတယ္။ အဲ့ဒါအျပင္ လာဘ္စားတာ၊ မတရားလုပ္တာ၊ ပါ၀ါျပတာေတြေႀကာင့္ ရဲေတြဟာ ျပည္သူ ့ခ်ဥ္ဖတ္ပါပဲ။

ဒီလိုုျပည္သူ ့ခ်ဥ္ဖတ္ အဖြဲ ့အစည္းကို အစိုးရအသိုင္းအ၀ိုင္း သက္ဆိုးရွည္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ လံုျခံဳေရး ယႏၳရားကို လည္ပတ္ခိုင္းဖို ့ဆိုတာ အႀကီးစား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳေတြလိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ community policing ေအာင္ျမင္ဖို ့အတြက္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြရဲ ့ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အင္တိုက္အားတိုက္ ေထာက္ခံ ဖို ့လိုပါတယ္။ နည္းလမ္းရွာရင္း မြတ္စလင္ ဆန္ ့က်င္နည္းကို လမ္းႀကံဳေတြ ့သြားသလား၊ တမင္ အကြက္ရွာ အေျခအေန ဖန္တီးသလားေတာ ့ မေျပာတတ္ပါ။ အမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ သာသနာ လွဳပ္ရွားမွဳဟာ ျပည္သူ ေတြကို ဖိႏွိပ္တဲ့ေနရာမွာ အသံုးေတာ္ခံမယ့္ ရဲတပ္ဖြဲ ့ အနာဂတ္အတြက္ အသံုးေတာ့ တည့္သြားပါတယ္။

ခုလို အမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ သာသနာဆိုျပီး မြတ္စလင္ မုန္းတီးေရး ေရခ်ိန္ျမင့္ေနခ်ိန္မွာ မြတ္စလင္ေတြကို ထိခိုက္ေအာင္ လုပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြဟာ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ေစာင့္ထိန္းတဲ့ လုပ္ရပ္၊ တုိင္းျပည္နဲ ့ ျပည္သူ ့အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္တဲ့ လုပ္ရပ္လို ့ မ်က္စိမွိတ္ ယံုႀကည္ေနႀကပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ မြတ္စလင္ေတြကို အႀကမ္းဖက္ေနတာကို မ်က္စိေရွ ့တည့္တည့္ ျမင္ေနလ်က္နဲ ့လ်စ္လ်ဴရွဳေပးတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ ့ကို ျပည္သူ ့ဖက္က ရပ္တည္တဲ့ ျပည္သူ ့သား ေကာင္းေတြ၊ အမ်ိဳးဘာသာသာသနာ ေစာင့္ ထိန္းသူေတြ၊ ျပည္သူေတြနဲ ့ တထပ္တည္း တသားတည္းက်တဲ့ အစိုးရအဖြဲ ့အစည္းဆိုျပီး လက္လီလက္ကား အားေပးလိ္မ့္မယ္လို ့ တြက္ခ်က္လိုက္ပံုပါပဲ။

ရဲေတြကို ျပည္သူေတြက ယံုႀကည္သြားတယ္ဆိုရင္ အစိုးရ အေျပာင္းအလဲအကြက္ေတြထဲက တစ္ကြက္ျဖစ္တဲ့ စစ္တပ္ ကိုယ္ေယာင္ေဖ်ာက္၊ ရဲကို စင္ေပၚတင္ေပးတဲ့ ကိစၥလည္း ေအာင္ျမင္ျပီး သြားျဖစ္သြားမွာပါ။ အစိုးရအတြက္ တခ်က္ခုတ္ သံုးခ်က္ျပတ္ကာ ႏိုင္ငံတကာကလည္း police reform (community policing) ကို အားရ၊ အစိုးရ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ ့ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေပးဖို ့ လံုျခံဳေရး ယႏၱရား လည္ပတ္ေရးကို စစ္တပ္လက္ကေန ရဲလက္ ထဲထည့္ေပးျပီးသား၊ အစိုးရ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ကာကြယ္ေပးမယ့္ ရဲတပ္ဖြဲ ့ကိုလည္း ျပည္သူေတြက ေထာက္ခံျပီး သြားျဖစ္သြားမွာပါ။ အစိုးရ အသိုင္းအ၀ိုင္း အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ျပည္သူေတြကို ဖိႏွိပ္မဲ့ အဖြဲ ့အစည္းကို ျပည္သူ ေတြကိုယ္တိုင္က လက္ခံေအာင္ လွည့္ဖ်ားလိုက္ေလျခင္း။

ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြက ဒီေလာက္ေတာ့ မညံ့သင့္ဘူးထင္တယ္။

ရဲတပ္ဖြဲ ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဘယ္သူလုပ္တာလဲ?

၈၈ အာဏာသိမ္းျပီး စစ္တပ္က အရာရာကို ထိန္းခ်ဳပ္လာျပီးေနာက္ ပထမဆံုး ရဲတပ္ဖြဲ ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ၁၉၉၄ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္ ့ကစလုပ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္ ့အဖမ္းခံရျပီးေနာက္ ရဲတပ္ဖြဲ ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကို လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဆက္လုပ္ပါတယ္။ သူနဲ ့အတူ ရဲတပ္ဖြဲ ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္တာကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ခင္ရီ (ယခု လ၀က ၀န္ႀကီး) ပါပဲ။ ေနာက္ေတာ့ စစ္တပ္ကေန ရဲခ်ဳပ္ ခင္ရီျဖစ္လာတယ္။ ႏွစ္ရွည္ စီမံကိန္း ဆိုျပီးေတာ့လည္း ဆြဲခဲ့ပါေသးတယ္။  ဦးသိန္းစိန္တို ့ဦးခင္ရီတို ့ဆိုတာ အခု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဦးေဆာင္ေန ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင ္အဖြဲ ့အစည္းေတြနဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး ပြဲတိုင္းလိုလိုမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဦးခင္ ရီက အခု လ၀က ၀န္ႀကီးျဖစ္ျပီး သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ခံေရး မွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင ္ကိစၥဆိုေတာ့ နယ္စပ္နဲ ့လ၀က ကိစၥလည္း အေရးပါပါတယ္။ လ၀က ဆိုေတာ့  ရခိုင္ကိစၥ မပါမ ျဖစ္ကေန ဘာသာေရး ကိစၥလည္း ႏြယ္လာတာပါပဲ။

ဘာသာေရး ကိစၥႏြယ္တယ္ဆိုရင္ လက္ရွိ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ကိုကို ဆိုရင္ ၀န္ႀကီး မျဖစ္ခင္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ၾကီးဌာန အထူး စစ္ဆင္ေရး အဖြဲ ့၃ (Bureau of Special Operation 3) ကို တာ၀န္ယူရပါတယ္။ ဒီဌာနက အေနာက္ပိုင္းတိုင္း (ရခိုင္၊ ခ်င္း)၊ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း (ပဲခူး၊ မေကြး)၊ အေနာက္ေတာင္တိုင္း (ဧရာ၀တီ) စစ္တိုင္းေတြကို ကြပ္ကဲရ ပါတယ္။ မြတ္စလင္ ဆန္ ့က်င္ေရး အႀကမ္းဖက္မွဳေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္အျပင္ ပဲခူး၊ မေကြးနဲ ့ ဧရာ၀တီတိုင္းေတြ မွာလည္း ျဖစ္ခဲ့တာရယ္၊ မိတၳီလာနဲ ့၀န္ႀကီးရဲ ့ဇာတိ မႏၱေလးမွာ အႀကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္သြားတာ ကလည္း ရဲ၊ ရခိုင္၊ မြတ္စလင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကိစၥဆက္ႏြယ္မွဳေတြက စဥ္းစားစရာေတြပါ။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ စစ္တပ္ ကိုယ္ပြား ရဲတပ္ဖြဲ ့(သို ့) အနာဂတ္၏ လံုျခံဳေရး အေယာင္ျပ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖိႏွိပ္မွဳကိုယ္ရံ ေတာ္ကို ဖိႏွိပ္ခံ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံရမဲ့ ျပည္သူေတြ ကိုယ္တိုင္ကေထာက္ခံလာေအာင္ မြတ္စလင္ေတြကို ထိုးေကြ်းလိုက္ တာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ မြတ္စလင္ေတြ ခံရလို ့ ျငိမ္ျငိမ္ေလး မသိခ်င္ ဟန္ေဆာင္ေနမယ္ ဆိုရင္ အစိုးရရဲ ့အဓိက ပစ္မွတ္က ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ မသိလုိက္ဘူးျဖစ္သြားမယ္။ ေက်ာ ခ်မွ ဓားျပမွန္းသိတာ မ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ ဓားျပ  ေက်ာခ် ခ်င္ခ်၊ ကုလားနာရင္ျပီးေရာဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း ပါပဲ။