ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အေရးနဲ႔ အိုဘားမားရဲ႕ ႏို၀င္ဘာ၀မ္း ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါ့မလား ?

ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

အေနာက္တိုင္းမွာ ဘားမားလို႔သာသိရိွၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တိုင္းတစ္ပါးဂုဏ္သေရရိွသူမ်ား အလည္အပတ္လာေရာက္ၾကတ့ဲအခါ . . . . .

ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္း အုပ္စုေတြ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ ေနရာေဒသေတြဆီ သြားေရာက္ေလ့ မရိွၾကပါဘူး။ ဥပမာ ကရင္ျပည္နယ္ထဲက ေ၀ၚေလေက်းရြာလို ကုန္းတစ္တန္ေလွတစ္တန္နဲ႔ ခရီးၾကမ္းႏွင္ရတဲ့ေနရာမ်ဳိးေတြေပါ့။

ေ၀ၚေလေက်းရြာကို မဟာရန္ကုန္တို႔ ေနျပည္ေတာ္တို႔ကလူေတြ သိေတာင္သိၾကမွာ မဟုတ္ဘူးထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ပစ္ခတ္ခံရတဲ့အႏၱရာယ္မရိွဘဲ သြားေရာက္ႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲရဲ႕ အေရးပါတဲ့အေထာက္အထားတစ္ရပ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္တို႔က ၃ ႏွစ္တာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲ့ဒီအခါ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အတြင္း ကရင္ကေလးငယ္ေတြအဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာႀကီးျပင္းေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေရာင္ျခည္သန္း လာခဲ့တယ္။ ေကာင္းမြန္လွပတဲ့ အနာဂတ္ကိုပင္လွ်င္ အိပ္မက္ ရဲရဲမက္လာႏိုင္ၾကတယ္။

ကမာၻ႕မ်က္ႏွာစာက ျမန္မာ့ပံုရိပ္ ဘာေတြရိွေနသလဲ ၾကည့္ၾကရေအာင္။ ႏိုဗယ္လ္ဆုရွင္ သူရဲေကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ အရွက္တကြဲအက်ဳိးနည္းျဖစ္သြားတဲ့ စစ္အစိုးရက အဲ့ဒီရလဒ္ကို မဆိုင္းမတြ ပယ္ခ်ခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ငန္းစဥ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့စြဲခ်က္နဲ႔ ႏွစ္မ်ားစြာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံရၿပီး လြတ္ေျမာက္လာတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူမအေနနဲ႔ သမၼတေနရာ၀င္အေရြးခံရင္ ေသခ်ာေပါက္ ရႏိုင္ေခ်ရိွတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအခြင့္အေရးကို တားျမစ္ပိတ္ဆို႔ထားတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာ့အကူးေျပာင္းကာလအတြက္ လက္ရိွစိန္ေခၚခ်က္ေတြကို ရုပ္လံုးေဖာ္ျပေနျခင္းျဖစ္တယ္။

ဒုတိယကမာၻစစ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီဘ၀ကေန လြတ္ေျမာက္ခဲ့တယ္။ ၿဗိတိသွ်ေတြ ကတိက၀တ္ျပဳထားခဲ့တဲ့အတိုင္း တိုင္းရင္းအုပ္စုအသီးသီးက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရဖို႔ေတာင္းဆိုေတာ့ ဗဟိုအစိုးရသစ္ ပယ္ခ်လိုက္တဲ့အတြက္ ပဋိပကၡဇာတ္လမ္း စတင္ခဲ့တယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေသြးႏုသားႏု ဒီမိုကေရစီစနစ္က ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းလက္ခ်က္နဲ႔ ဇာတ္သိမ္းသြားရတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕အမည္နာမေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕နာမည္အတိုေကာက္ စာလံုးေတြ ေျပာင္းလဲသြားတာကလြဲလို႔ ဘာမွ မထူးျခားခဲ့ပါဘူး။ ဥပမာ SLORC (State Law and Order Restoration Council) ကေန SPDC (State Peace and Development Council) ျဖစ္သြားတာမ်ဳိးေပါ့။

ျပည္သူ႔ခ်ဥ္ဖတ္ စစ္အစိုးရက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕နဲ႔အတန္လွမ္းကြာတဲ့ေနရာမွာ ေနျပည္ေတာ္ကို တည္ေဆာက္တယ္။ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္သင့္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း အေနာက္တိုင္းရဲ႕အကူအညီကို ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကတယ္။ တိုင္းရင္းအုပ္စုအသီးသီးေတြအေပၚ ေသြးေခ်ာင္းစီးေစျခင္း၊ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္ပြဲကို တားဆီးၿပီး ကေမာက္ကမျဖစ္ေစျခင္း၊ လူထုဆႏၵျပမႈကို ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ၿဖိဳခြင္းျခင္း၊ အေျခခံလြတ္လပ္မႈအေပၚ ဖိႏွိပ္ျခင္း စသျဖင့္ ျပည္သူလူထုကို အာဏာရအစိုးရအစဥ္ အဆက္ကလည္း စစ္ဆင္ခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာလူထုေတြဟာ ဆင္းရဲတြင္းထဲ ပိတ္မိကုန္ၾကတယ္။ အေျပာင္းအလဲဟာ သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ျဖစ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ သုေတသီဆိုလို႔ မဆိုစေလာက္သာ ရိွၾကတယ္။

အဲ့ဒီေနာက္မွာ စစ္တပ္က ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ျပန္ကိုင္တြယ္ခဲ့တယ္။ စစ္အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္တစ္ရပ္ကို ေရးဆြဲတယ္။ အရင္ေလးႏွစ္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပၿပီး အာဏာကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ျပန္ယူထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တယ္။ စနစ္တစ္ခုလံုးကို ေကာက္က်စ္စြာနဲ႔ စီမံခဲ့ၾကတယ္။ ေဒၚစုၾကည္နဲ႔ အျခား အတိုက္အခံေတြ ေကာင္းေကာင္း မလႈပ္ရွားႏိုင္ေအာင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာရဲ႕ ေလးပံုတစ္ပံုကို စစ္တပ္အတြက္ ေနရာေပးခန္႔အပ္ၾကတယ္။ ေဒၚစုၾကည္ရဲ႕ ခင္ပြန္းနဲ႔သားမ်ားက ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ သူမရဲ႕သမၼတ၀င္ေရြးခံခြင့္ကို တားျမစ္ကန္႔သတ္ထားတယ္။ သိပ္မၾကာခင္မွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတယ္၊ မီဒီယာတင္းၾကပ္မႈကို ေျဖေလ်ာ့ေပးတယ္၊ ေဒၚစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီကိုလည္း တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးလိုက္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းသိန္းစိန္က အရပ္သားသမၼတအျဖစ္ ခံယူၿပီး ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ေျခလွမ္းက်ယ္က်ယ္နဲ႔ တရား၀င္ေရွ႕တန္းတင္ ျပဳလုပ္လာတယ္။

အေမရိကန္န႔ဲဥေရာပက စီးပြားေရးပိတ္ပင္မႈေတြရုပ္သိမ္း၊ အျပန္အလွန္လည္ပတ္မႈခရီးစဥ္ေတြနဲ႔ အားတက္သေရာ တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကတယ္။ အိုဘားမား အစိုးရအဖြဲ႕အတြက္ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒမွာ အေကာင္းဆံုး၊ အထင္ရွားဆံုး ေအာင္ျမင္မႈရတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလို႔ ဆိုရမေလာက္ပါပဲ။ ဒီေလာက္ေအာင္ျမင္မႈကို အာဖဂန္နစၥတန္၊ လစ္ဗ်ား၊ အီရတ္၊ ေျမာက္ကိုးရီးယား၊ အီဂ်စ္၊ ဆီးရီးယား၊ ယူကရိန္း၊ ပါကစၥတန္၊ ဘာရိန္း၊ အစၥေရး၊ ပါလက္စတိုင္း၊ ရုရွားေတြမွာ လံုး၀ မရရိွသေလာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီေအာင္ျမင္မႈေရွ႕ဆက္ႏိုင္ခဲ့ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားထဲ ၀င္ဆန္႔ေအာင္ တြန္းပို႔ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္စရာ ရိွပါတယ္။

သို႔ေပမယ့္ အတားအဆီးေတြကေတာ့ ျမင့္မားေနဆဲပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ စစ္ေရးပဋိပကၡ အစဥ္အလာေရွ႕ဆက္ေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးလက္၀ါးႀကီးအုပ္မႈ၊ စီးပြာေရးခၽြတ္ၿခံဳက်မႈ၊ ႏိုင္ငံတကာ့ခ်ဥ္ဖတ္ျဖစ္ျခင္း စတာေတြကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံေဟာင္းမွာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီ အရင္းရွင္စနစ္ဆီ ကူးေျပာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္က အေနာက္တိုင္းသားေတြ ထင္ျမင္ထားတာထက္ ဆိုးဆိုးရြားရြား ခဲယဥ္းခဲ့တယ္။ အၾကြင္းမဲ့လြတ္ေျမာက္ေရးနည္းစဥ္၊ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရးေတြဟာ လူထုလက္ထဲ အစစ္အမွန္ အာဏာေရာက္ရိွမယ့္ ဒီမိုကေရစီပံုသြင္းမႈကို ျဖစ္ေပၚေစမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သုေတသီအခ်ဳိ႕က သံုးသပ္လာၾကတယ္။

အရပ္သားအစိုးရလို႔အေရခြံလဲထားလင့္ကစား ျမန္မာ့ အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္မႈ လမ္းေၾကာင္းက တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ရႈပ္ေထြးေနဆဲျဖစ္တယ္။ စစ္တပ္က လူထုရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈ လမ္းေၾကာင္းကိုေတာ့ ေဖာ္ေဆာင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အာဏာကို လက္မလႊတ္ပါဘူး၊ အေရးႀကီးဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ တစ္ခ်က္လႊတ္ဗီတိုအာဏာနဲ႔ အထိမခံ စြဲကိုင္ထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ လူထု ဆႏၵေတြကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ေနာက္ဆုတ္လိုက္ေလ်ာျခင္းနဲ႔ မတူပါဘူး။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ သူတို႔ရဲ႕ ၾကြယ္၀မႈနဲ႔ ၾသဇာေတြကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားႏိုင္ဖို႔ ပံုေျပာင္းဆင္ယင္ျခင္း တစ္မ်ဳိးသာျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ အမ်ားက ယံုၾကည္ယူဆေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဟာ တရုတ္နဲ႔အနီးကပ္ဆက္ဆံေရးမွာလည္း မေျပလည္မႈေတြ ရိွလာပါတယ္။ တရုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပေရာဂ်က္ေတြအေပၚ လူထုရဲ႕ မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈေတြ၊ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈေတြ ထင္ထင္ရွားရွား ေပၚထြက္လာတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးအရ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာထိန္းညိွဖို႔ အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပ ဆက္ဆံေရးကို လက္မလႊတ္ႏိုင္သလို ယခင္ထိန္းခ်ဳပ္ခ်က္ေတြကိုလည္း စြန္႔လႊတ္လိုစိတ္ မရိွၾကဘူး။

ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွစြာနဲ႔ လက္ရိွလပိုင္းမ်ားမွာ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြက အလုပ္မျဖစ္လို႔ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မယ့္ သေဘာ ေပၚလြင္လာပါတယ္။

ႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္းေဒသမ်ားမွာ ရံဖန္ရံခါ တိုက္ပြဲငယ္ေလးမ်ားျဖစ္တာက လြဲလို႔ စစ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈ အမ်ားစု နည္းပါးလာေသာ္လည္း ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ တေအာင္းေတြနဲ႔ ပဋိပကၡမ်ားကေတာ့ ရိွေနဆဲျဖစ္တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့လ သမၼတအိုဘားမား အလည္အပတ္ေရာက္ရိွစဥ္ကလည္း တိုင္းရင္းသားနယ္ပယ္ေတြထဲမွာ တရားလက္လႊတ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ မုဒိန္းမႈ၊ မတရားလုပ္သားခိုင္းေစမႈဆိုင္ရာ ဖိႏွိပ္ေစာ္ကားျခင္းအစီရင္ခံခ်က္ေတြအပါအ၀င္ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရိွေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ဟေျပာဆိုသြားခဲ့တယ္။

အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥမွန္သမွ်  ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖက္ကို အသြင္မေျပာင္းႏို္င္ေသးပါဘူး။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ကရင္တိုက္ခိုက္ေရးသမားတစ္ဦးက Economist ကို ဒီလိုေျပာၾကားခဲ့တယ္။ “တိုက္ခိုက္မႈေတြ အဆံုးသတ္ခ်င္ သတ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးဆံုးခ်င္မွလည္း ၿပီးဆံုးလိမ့္မယ္။  ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ လက္နက္ကို စြဲကိုင္ထားရဦးမွာပါပဲ”။ ေအာက္တိုဘာလက ရန္ကုန္မွာက်င္းပတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားဖိုရမ္ကေန “အေကာင္းဖက္ဦးတည္လာတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို မဆိုစေလာက္သာ ေတြ႕ရတယ္၊ အခ်ဳိ႕ကိစၥမ်ားရဲ႕ အေနအထားကေတာ့ ယခင္အတိုင္း ထူးမျခားနားပါ”ဆိုတဲ့ သေဘာထားထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ လက္နက္ကိုင္မ်ားထိန္းခ်ဳပ္ေဒသခံ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအမ်ားစုကေတာ့ ခိုင္မာေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ငံ့လင့္ေနၾကပါတယ္။

အလားတူျပႆနာမ်ဳိးလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျပည္နယ္လူဦးေရပမာဏာ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရိွတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရခိုင္မ်ားဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျပစ္မွတ္ ထားၿပီး လူမ်ဳိးေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတဲ့အတြက္ ေဒသနစ္နာမႈ မ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚရတယ္။ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအတြင္း ေဒသခံရဲ၊ လံုထိန္း၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္၊ စစ္တပ္ စတဲ့ ႏိုင္ငံ့လံုၿခံဳေရးအင္အားစုေတြပင္လွ်င္ အလွမ္းက်ယ္က်ယ္ ပါ၀င္ပူးေပါင္းျပဳလုပ္ေနၾကတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရ အနည္းဆံုး ၂၀၀ ေသဆံုးၿပီး ခန္႔မွန္းေခ် တစ္သိန္းေလးေသာင္းေလာက္က အိုးအိမ္မဲ့ဘ၀ေရာက္သြားရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႕က ဒီျပႆနာကို “လူမ်ဳိးသုဥ္းရွင္းလင္းမႈ” အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အဲ့ဒီေဒသက လူမ်ားစု၀င္ရခိုင္မ်ားကိုယ္တိုင္ကလည္း ဗဟိုအစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈကို ေရရွည္ခံစားလာရသူေတြျဖစ္တယ္။ ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္ျခင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္လက္မခံျခင္းအထိ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ႏိုင္ငံ့အႏၱရာယ္အျဖစ္ အျမင္ထားရိွၾကတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္က အျပစ္မဲ့ဓားခံေတြကိုယ္စား တစ္စံုတစ္ရာ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရိွပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ အဲ့ဒီအၾကမ္းဖက္မႈႀကီးကို ေဖာ့ထားၿပီး လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကိုလည္း ကာကြယ္ဖံုးဖိေပးခဲ့တယ္။

ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆိုတာကလည္း ေတာမေရာက္ ေတာင္မေရာက္ ျဖစ္ေနဆဲ။ Diplomat  က Luke Hunt ကေတာ့ “ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲကာလ ေလးႏွစ္တာ လြန္ေျမာက္ခ့ဲပါၿပီ။ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္လိုတဲ့ ပံုဟန္ကိုလည္း အက်ည္းတန္စြာ တေရြ႕ေရြ႕ျမင္ေနရၿပီ” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ထို႔အတူ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ကလည္း ေခတ္ တစ္ပတ္ျပန္လည္လို႔ တင္းၾကပ္သြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္းသမား ၁၀ ဦးကို ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခဲ့တယ္၊ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း ေအာင္ေက်ာ္ႏိုင္ (ကိုပါၾကီး) အမည္ရိွသူက စစ္တပ္ထိန္းသိမ္းမႈေအာက္မႈ ေသဆံုးသြားခဲ့တယ္။ Human rights Watch အဖြဲ႕၀င္ David Mathieson က ဒါကို “သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ ဖ်က္ဆီးျခင္းရဲ႕ အထင္ရွားဆံုးျမင္ကြင္း” လို႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ထိန္းသိမ္းထားဆဲျဖစ္တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲတစ္ႏွစ္လံုးမွာ အစိုးရဆန္႔က်င္သူအခ်ုဳိ႕ကိုလည္း ထပ္မံ ဖမ္းဆီးခဲ့ျပန္တယ္။ ဒီမိုကေရစီအေရးလႈပ္ရွားသူ အခ်ဳိ႕မွာလည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ လြတ္ေျမာက္ခြင့္ကို ရင္ဆိုင္ေနရတုန္းပါ။ “ေနာက္ေယာက္ခံလုိက္ျခင္း၊ စစ္ေဆးသတင္းႏိႈက္ျခင္း၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အၾကပ္ကိုင္မႈေတြ ရိွေနတယ္။ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္က အရိွန္အဟုန္ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္ လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာေကာင္းေျပာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္ အျဖစ္မွန္က လမ္းေဟာင္းလမ္းဆိုးကို ျပန္လွည့္ေနျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္” ဆိုၿပီး အရပ္သားလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကြန္ရက္ လႈပ္ရွားသူ ေဒၚခင္ဥမၼာက Time ကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

၂၀၀၈ ေျခဥကေတာ့ စစ္တပ္ႀကီးစိုးေရး၊ လြတ္လပ္စြာတရားစီရင္မႈမရိွျခင္း၊ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြရဲ႕ဆႏၵအရ ေဒၚစုၾကည္ကို သမၼတေနရာ၀င္ၿပိဳင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားျခင္းေတြနဲ႔အတူ နဂိုရ္ အတိုင္း မေျပာင္းမလဲ ပန္းပန္ၿမဲရိွေနဆဲပါ။ ဖြဲ႕ေျခဥဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲကို လာမယ့္ ေမလမွာ က်င္းပၿပီး ေနာက္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီအထိ မည္သည့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမွ မရိွေသးပါဘူးလို႔ လႊတ္ေတာ္အႀကီးအမွဴး သူရဦးေရႊမန္းကလည္း မၾကာေသးမီက ေၾကျငာထားပါတယ္။ “ခုအခ်ိန္မွာ လက္ရိွ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားထဲ ဥပေဒျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းမႈမွာ ဘာအမွားအယြင္းမွ အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး” ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိးကို အခိုင္အမာ ဆိုပါတယ္။

ဦးေရႊမန္းမွာလည္း သမၼတျဖစ္ေရး ကိုယ္ပိုင္ ရည္မွန္းခ်က္ ရိွေနတယ္လို႔ ဆိုၾကတာ တိုက္ဆိုင္မႈေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္ပါဘူး။ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေရြးေကာက္ပြဲ ထပ္မံမ၀င္ေရး စကားကို စြန္႔လႊတ္လိုက္ၿပီး သမၼတေနရာ ထပ္မံအေရြးခံဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္လာတာ ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ရတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အဲ့ဒီေနရာကို က်ားကန္ေပးေနတဲ့ စစ္တပ္ အလိုက် ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရး လမ္းေၾကာင္းကေန ျပန္လည္ဆုတ္ခြာလာပါတယ္။ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လိႈင္ကလည္း သမၼတေနရာကို မ်က္ေစာင္းထိုးေနျပန္ပါတယ္။

ေဒၚစုၾကည္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးမႈဟာ ပုဂၢလ ရည္မွန္းခ်က္ထက္ ပိုပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေရပန္းအစားဆံုး ႏိုင္ငံေရးျပယုဂ္အေပၚ ထိပ္တန္း အာဏာပိုင္အဆင့္ကေန တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ထာ၀ရ ပိတ္ပင္ျခင္းဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈလကၡဏာ ထြက္ရိွလာမယ့္ အရိပ္အေယာင္ မျမင္ေတာ့ပါဘူး။ ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူးအေျပာင္း အေနအထားကို ခ်ည့္နဲ႔သြားေစပါတယ္။ ပုိၿပီးဆိုးတာက စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ကန္႔သတ္ျခင္း ကဲ့သို႔ ေနာက္ထပ္လာမယ့္ အေျခခံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလိုမ်ဳိး အဓိကအားၿပိဳင္မႈက႑မ်ားအဖုိ႔ ဖိႏွိပ္ခံရကိန္းဆိုက္ေနပါတယ္။

စီးပြားေရး လြတ္လပ္ခြင့္ပင္လွ်င္ တုန္႔ဆိုင္းလာေနပါတယ္။ ဆဲလ္ဖုန္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အသံုးျပဳႏိုင္လာတယ္၊ အသစ္အသစ္ေသာေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ မ်က္ျမင္ထင္ရွား ျဖစ္ေနတယ္၊ ႏိုင္ငံျခားသြင္းကုန္ေတြက အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ၀င္ေရာက္ဆဲ စတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကေတာ့ အဟုတ္ရိွေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ားစုက ႏိုင္ငံေတာ္ သို႔တည္းမဟုတ္ စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈလက္ေအာင္မွာ က်န္ရိွေနဆဲပါ။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာဥပေဒသစ္ကိုလည္း ေရးဆြဲတဲ့အဆင့္ မေရာက္ေသးပါဘူး။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရိွတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အဓိကရင္းႏွီးျမွဳပ္သူမ်ားဖက္က ေစာဒကေတြလည္း တက္ေနပါတယ္။ က႑အမ်ားစုမွာ အေျပာင္းအလဲလုပ္တယ္ဆိုတာက ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္လက္တံေတြ ဆန္႔တန္းေပးျခင္း မွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ ပြင့္လင္း လြတ္လပ္တဲ့ ေစ်းကြက္ျပဳျပင္ေရး စနစ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းက စီးပြားေရးက႑ကို ႀကီးစိုးထားတဲ့ ခရိုနီေတြကို ပိုမိုခိုင္မာေတာင့္တင္းသြားေစလ်က္သာ ရိွေနပါတယ္” လို႔ ၾသစေတးလ် Macquarie တကၠသုိလ္က  Sean Turnell  မွ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားဟာ အစပိုင္းမွာ အလားအလာေကာင္းရဲ႕ဆြဲေဆာင္မႈကို ခံရေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေစ်းကြက္ထဲ၀င္ေရာက္ဖို႔ တြန္႔ဆုတ္သြားပါတယ္။

ဒီျပႆနာေတြထဲမွာ အတိုက္အခံမ်ားရဲ႕အေျခအေနမ်ားကလည္း ေရာေႏွာပါ၀င္ေနပါတယ္။ လူေတြရဲ႕ေလးစားအားက်မႈကို အင္မတန္ ရရိွထားၿပီး ေရွ႕ထြက္ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ အျမင္ထားရိွခံရတဲ့ ေဒၚစုၾကည္လည္း ေ၀ဖန္မႈေတြ ခံေနရတယ္။ သူမဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ အခ်ိန္မ်ားစြာ ေပးေနၿပီး သူမရဲ႕ပါတီနဲ႔ ကင္းကြာေနခဲ့တဲ့အျပင္ ပါတီကိုကိုယ္စားမျပဳသေယာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ သူမရဲ႕ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈထိခိုက္ခံရမွာစိုးလို႔ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ဆက္ဆံခံေနရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် ရင္ဆိုင္စကား မဆိုခဲ့တဲ့အတြက္ အေ၀ဖန္ခံထားရပါတယ္။ သမၼတေနရာအတြက္ အတိုက္အခံျပဳမႈကိုေလွ်ာ့ခ်ရင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ အနီးကပ္ဆက္ဆံမႈေတြကို တည္ေထာင္ေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီအခ်က္ေတြအေပၚ စိတ္အပ်က္ႀကီးပ်က္ေနၾကသူေတြပင္လွ်င္ သူမကို ေထာက္ခံေနဆဲပါလို႔ ဆိုၾကတယ္။ တကယ္လို႔ သူမဟာ ထိပ္သီးႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ တက္လွမ္းႏိုင္ခဲ့ရင္လည္း သူမကို ေစာင့္ႀကိဳေနတဲ့ စိန္ေခၚခ်က္အသစ္ေတြ ရိွေနဦးမွာပါ။ NLD မွာ အနာဂတ္အတြက္ ဦးေဆာင္သူအသစ္ မေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ေသးပါဘူး။

အတိုခ်ဳပ္ဆိုရရင္ မၾကာေသးမီက က်ယ္ေလာင္လာခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြဟာ လက္ေတြ႕ျဖစ္ေရးအဆင့္ကေန ၿပိဳလဲခဲ့ပါၿပီ။ စိတ္ပ်က္စရာေတြ မလြဲမေသြ ႀကံဳဆံုဖို႔မ်ားေနပါတယ္။  National Security Council က  Ben Rhodes အေနနဲ႔ ဒီလိုသံုးသပ္ထားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန လံုး၀ ပိတ္ပင္ခံထားရတဲ့ တိုင္းျပည္၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းထဲ လံုး၀ ပိတ္မိေနတဲ့တိုင္းျပည္၊ စစ္တပ္က လံုး၀ ႀကီးစိုးခဲ့တဲ့ တိုင္းျပည္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ပိတ္ေလွာင္ထားခဲ့တဲ့တိုင္းျပည္ … ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ရုတ္ျခည္း တံခါးဖြင့္ၿပီး လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အကူးအေျပာင္းကာလကို ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ျဖတ္သန္းေနတယ္။ ဒီလိုေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အျမင္တစ္မ်ဳိး ထားရိွဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုအဆင့္ေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ သို႔မဟုတ္ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ျဖတ္သန္းႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံဆိုတာ မရိွေသးပါဘူး”။

ေသခ်ာတာကေတာ့ ထပ္တိုးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ မၾကာေသးမီက ၀ါရွင္တန္ကေန လူတစ္ဦးကို အမည္ပ်က္ စာရင္းထည့္မႈဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ အရိွန္ေလ်ာ့သြားေစမယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ေရးအတြက္ အခ်က္ျပသလိုမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ အတိတ္ကာလမူ၀ါဒဖက္ ျပန္လွည့္ျခင္းက အဆံုးသတ္မႈ ဆိုး၀ါးေစပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အာဏာရအုပ္စုဟာ သာယာ၀ေျပာေရးထက္ အာဏာလက္မလႊတ္ေရးကိုသာ အစဥ္သျဖင့္ အေလးထားၾကလို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ အတြက္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ တြက္ခ်က္ယူဆႏိုင္စရာ ဘာအေၾကာင္းမွ မရိွပါဘူး။ ထပ္တိုးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအလို႔ငွာ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကို ထပ္တုိးအကူအညီနဲ႔ ၀ယ္ယူမယ့္ ၀ါရွင္တန္႔ခ်ဥ္းကပ္မႈက အလုပ္မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ေနျပည္ေတာ္ကေတာ့ ဘယ္သူ႔ဆီကမဆို ေငြေၾကးနဲ႔အကူအညီကို အိတ္ကပ္ထဲ အမိအရထည့္လိုက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားဟန္ရိွပါတယ္။

အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဆိုတာ ဗမာဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ႕ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္က က်င့္သံုးဆဲ နည္းလမ္းျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ တကယ့္ အထိမခံ က႑တစ္ခုပါ။ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီမိုကေရစီႏွင္တံ အျဖစ္ စစ္တပ္ပါ၀င္မႈကို ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္။ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္က ဆက္လက္ေႏွာင့္ေႏွးေနဦးမယ္ဆိုရင္ အနိဌာရံုေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း တြန္းအားေပးႏိုင္တဲ့ ေမွာ္က်ည္ဆံ မရိွေနဘူး။ ၀ါရွင္တန္အဖို႔ မိမိရဲ႕အတိုင္းအတာကို သတိႀကီးစြာထားၿပီး မေရရာမႈကိုေရွာင္လို႔ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ဆက္ဆံသြားရမွာျဖစ္တယ္။ ၀ါရွင္တန္နဲ႔ အေပါင္းအပါေတြဟာ ေနျပည္ေတာ္ရဲ႕ ပကတိႏိုင္ငံေရး အေနအထားကို လက္ခံရပါလိမ့္မယ္။ အကူးအေျပာင္းကာလထဲက စစ္တပ္ရဲ႕အၾကပ္အတည္းကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ကမာၻ႕စီးပြားေရး လက္တံ အႀကီးမားဆံုးေလးခုမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အေမရိကန္၊ ဥေရာပ၊ ဂ်ပန္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ စစ္မွန္ေသာေစ်းကြက္ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈျဖစ္လာေအာင္ ညီညြတ္စြာ တြန္းအားေပးသင့္တယ္။ သို႔အားျဖင့္ လက္ရိွစီးပြားေရး လက္ႀကီးသမားေတြ အေျခအေန ပိုေကာင္းလာႏိုင္သလို ျပည္သူ တစ္ရပ္လံုး အဖို႔လည္း ေငြေၾကးေခ်ာင္လည္ မႈျဖစ္ လာႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း ေထာက္ျပသင့္တယ္။ ျပည္သူေတြခ်ဥ္ျခင္းတပ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈသက္သက္အေပၚ အာရံုစိုက္အေလးထားျခင္းက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို အႏၱရာယ္ထဲ တြန္းပို႔ရာေရာက္တဲ့အတြက္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မႈျဖစ္ေအာင္ တြန္းပို႔သလိုမ်ဳိး ျဖစ္သြားပါတယ္။
ကမာၻတစ္၀ွမ္းက လြတ္ေျမာက္ေရးဘက္ေတာ္သားမ်ားဟာ ရွင္သန္ဆဲ အာဏာရွင္စနစ္ကို အသြင္ေျပာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနသူေတြကို ေထာက္ပံ့ ကူညီမႈေတြ ေပးေနသင့္ပါတယ္။ ဒီအကူအညီဟာ အေမရိကန္ အစိုးရျပင္ပဖက္ကေန လာတာမ်ဳိးက အေကာင္းဆံုးပါ။ အေမရိကန္ေတြအေနနဲ႔ မူ၀ါဒေရးရာမ်ဳိး မဟုတ္ပဲ ကူညီအားေပးျခင္းကို ဆိုလိုတာျဖစ္တယ္။

သမၼတအိုဘားမား အလည္အပတ္ေရာက္လာစဥ္က “အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖို႔ မလြယ္ကူဘူး၊ ထာ၀စဥ္ေခ်ာေမြ႕ေျဖာင့္တန္းေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ လက္ခံနားလည္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အေကာင္းျမင္ေပးပါတယ္”လို႔ ဆိုခဲ့တယ္။ ဒါဟာ နိမ့္က်ေနဆဲႏိုင္ငံတစ္ခုအေနနဲ႔ လမ္းဆံုးေရာက္ဖို႔ ေ၀းေနေသးေၾကာင္း ၀ါရွင္တန္ဖက္က အေကာင္းဆံုးတုန္႔ျပန္ခ်က္လို႔ ယူဆလို႔ရပါတယ္။ အေမရိကဟာ လက္ေတြ႕က်ေသာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သစ္နဲ႔အတူ ေနျပည္ေတာ္အစိုးရနဲ႔ ေနာက္ကြယ္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ဆက္လက္ထိေတြ႕ပတ္သက္ဖို႔ လိုအပ္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Doug Bandow ေရးသားေသာ Myanmar Reforms Slip Into Reverse: Can Burma’s Democracy And Obama’s Number One Foreign Policy Success Be Saved? ေဆာင္းပါးကို နဒီဦး(စြယ္ေတာ္ေျမ)မွ ျမန္မာမႈျပဳ ျပန္ဆိုပါသည္။

——————

***   စာေရးသူ Doug Bandow သည္ Cato Institute တြင္ အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္၊ သမၼတေဟာင္းေရာ္နယ္ေရဂင္၏ အထူးလက္ေထာက္အရာရိွ၊ International Religious Persecution with the Institute on Religion and Public Policy ၏ အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္၊ Foreign Follies ၊ The Politics of Plunder ၊ Beyond Good Intentions အပါအ၀င္ စာအုပ္မ်ားစြာကုိ ပါ၀င္ေရးသားတည္းျဖတ္သူ၊ Florida State University ႏွင့္ Stanford Law School မွ ဘြဲ႕ရရိွထားသူပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။