ဆစ္ဒနီေကာ္ဖီဆုိင္ အပုိင္စီးမႈ ဘာလဲ၊ ဘယ္လဲ။ (သူ႔အျမင္)

ဒီဇင္ဘာ ၁၇ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

– ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔မနက္ပုိင္က စျဖစ္တဲ့ ဆစ္ဒနီေကာ္ဖီဆုိင္တစ္ခုကုိ အီရန္ဖြား ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးက အပုိင္စီးတဲ့သတင္းဟာ ဒီရက္ပုိင္းမွာ ဟုိးေလးတစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

စီးပြားေရးအခ်က္အခ်ာၾကတဲ့ ေနရာက အဲဒီေကာ္ဖီဆုိင္ကုိ အပုိင္စီးမႈဟာ ၁၆ နာရီေက်ာ္ ၾကာခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုး ျပန္ေပးသမားနဲ႔ ဓားစာခံေတြထဲက ၂ ေယာက္ စုစုေပါင္း ၃ ေယာက္ေသၿပီး ပြဲသိမ္းခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကုိ အသံုးခ်ၿပီး ၾသေတးလ် အစုိးရ ဘာေတြလုပ္သြားတယ္ ဆုိတာက စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ စတင္ၿပီးေနာက္ပုိင္း ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕လယ္ေကာင္လမ္းမက ျပည္သူေတြကုိ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီ ပုိက္စိတ္တုိက္ရွာေဖြတယ္၊ အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းတစ္ခုလံုးကုိ အသက္သြင္းတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ကုိလည္း ပိတ္ဆုိ႔ခံ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။

ေသနတ္သမားတစ္ေယာက္ ေကာ္ဖီဆုိင္ထဲ၀င္၊ ဓားစာခံေတြကုိ ဖမ္းထားတယ္ဆုိတာ သာမန္ျဖစ္႐ုိးျဖစ္စဥ္ တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္းကပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ပင္ဆဲလ္ဗားနီးယားမွာ လူေျခာက္ေယာက္ေသဆံုးတဲ့ ေသနတ္ပစ္မႈတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ၿပီး တရားခံက အခုအခ်ိန္အထိ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ေနတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႕ပဲ ဒီကိစၥကုိ ကုိင္တြယ္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆစ္ဒနီကိစၥမွာေတာ့ အစုိးရ၊ အတုိက္အခံပါတီေတြ၊ မီဒီယာေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တုိနီအက္ေဘာ့ ပါ၀င္လာၿပီး ႏုိင္ငံလံုး ဆုိင္ရာ ျပႆနာအျဖစ္ ပံုေဖာ္တယ္။

ေသဆံုးသြားသူ ဓါးစာခံ ၂ ဦးအတြက္ ဝမ္းနည္းေၾကာင္းပန္းစည္းလာခ်ျပီး ဆုေတာင္းေပးေနသည့္ ၾသဇီမြတ္စလင္မ်ား

စစ္တပ္နီးပါး လက္နက္တပ္ဆင္ထားသူေတြအပါအ၀င္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ရာခ်ီက ဆစ္ဒနီ လမ္းမေတြေပၚမွာျပည့္သြားတယ္။ အခင္းျဖစ္ပြားရာ ေကာ္ဖီဆုိင္ ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ အေဆာက္အဦးေတြကုိ ပိတ္ပစ္တယ္။ ပုိ႔ေဆာင္ေရး ယာဥ္ေတြကုိ တပ္ျပန္ေခါက္ခုိင္းၿပီး ဆစ္ဒနီ ဆင္ေျခဖံုး၊ ကန္ဘာရာနဲ႔ အျခားၿမိဳ႕ေတြမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ကင္းလွည့္မႈကို တုိးျမႇင့္လုိက္တယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အက္ေဘာ့က မိန႔္ခြန္း ၂ ႀကိမ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေထြေထြထူးထူးမဟုတ္ဘဲ နယူးေဆာက္ေ၀းလ္ျပည္နယ္ အစုိးရနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို ဖက္ဒရယ္ အဖြဲ႕အစည္းေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ရဲ၊ စစ္သားနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက အျပည့္အ၀ ေထာက္ပံ့မယ္ဆုိတာပါပဲ။

ဒီလုိေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ိဳးေၾကာင္းခုိင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ကုိေတာ့ အစုိးရက မေပးပါဘူး။ အခင္းျဖစ္ၿပီး သိပ္ၾကာခင္မွပဲ ေကာ္ဖီဆုိင္ျပန္ေပးဆြဲ သူဟာ အီရန္ဖြား ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံသား မန္ ဟာရြန္ မုိနစ္ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ေၾကညာခဲ့တယ္။ IS၊ အလ္ကုိင္းဒါးနဲ႔ အျခားေသာ အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ မပတ္သက္ဘူး။ ဇနီးေဟာင္းသတ္မႈမွာ ပါ၀င္တယ္လုိ႔ သံသယျဖစ္ျခင္း ခံရသူျဖစ္ၿပီး အာမခံနဲ႔ လြတ္ေျမာက္ေနသူျဖစ္တယ္။ အျခားေသာ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြလည္း ရွိေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ပုိင္းမွာ အဲဒီေကာ္ဖီဆုိင္ကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ၀င္စီးတယ္။ ဒီလုိ ဆံုးျဖတ္မႈအတြက္လည္း အဆီအေလ်ာ္တည့္တဲ့ ရွင္းလင္းမႈမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ေကာ္ဖီဆုိင္ထဲမွာ ေသနတ္သံၾကားလို႔ ၀င္စီး လုိက္တယ္ဆုိၿပီး နယူးေဆာက္သ္ေ၀းလ္ ရဲမင္းႀကီးက ပထမပုိင္းမွာ ေျပာခဲ့ေပမယ့္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ဖုိ႔ ေနာက္ပုိင္းမွာ ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ ရလဒ္ကေတာ့ ျပန္ေပးသမားနဲ႔အတူ အျပစ္မဲ့သူ ၂ ဦး အသက္ေပးလုိက္ရတာပါပဲ။

ဒီျပႆနာမွာ အက္ေဘာ့ပါ၀င္လာတာက ျပည္သူေတြၾကားထဲမွာ မေသခ်ာမႈနဲ႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြရွိတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္လာေအာင္ တမင္တကာ ဖန္တီးလုိက္သမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အျပင္မွာ တကယ္ ဘာေတြျဖစ္ေနလဲဆုိတာ ရဲတပ္ဖြဲ႕က သတင္းအေမွာင္ခ်ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ မီဒီယာေတြမွာလည္း အာရဘီဘာသာစကားနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ အလံနက္က လႊမ္းမုိးေနၿပီး ဒီျပန္ေပးဆြဲမႈဟာ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္သေယာင္ေယာင္ ၀ါဒျဖန္႔ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီလုိ မေရရာ မေသခ်ာတာေတြရဲ႕ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ၾသစေတးလ်ဟာ အၾကမ္းဖက္ေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ခံေနရတဲ့ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ `အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးစစ္´ အတုအေယာင္ ဖန္တီးဖုိ႔ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆုိၾကတာသာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီျပႆနာကုိ အက္ေဘာ့က အသံုးခ်ၿပီး စစ္ပြဲရဲ႕ အေျခအေနမ်ိဳးပံုေဖၚကာ အဲဒီအေျခအေနကုိ အေရွ႕အလယ္ပုိင္း အေမရိကန္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးမွာ ၾသစေတးလ်ပါ၀င္မႈ တုိးျမႇင့္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ငန္းကုိ တုိးခ်ဲ႕ဖုိ႔ အသံုးခ်သြားပါလိမ့္မယ္။ ယူကရိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႐ုရွားကုိ အေမရိကန္ ရင္ဆုိင္ေနမႈနဲ႔ ဆီးရီးယား၊ အီရတ္တုိ႔ကိစၥမွာ  ၾသစေတးလ်ဟာ ေရွ႕ဆံုးက ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အုိဘားမားအစုိးရရဲ႕ `အာရွဗဟိုျပဳ´ အစီအစဥ္နဲ႔ တ႐ုတ္ကုိၿပိဳင္ဆုိင္ဖုိ႔ စစ္အင္အား တုိးျမႇင့္မႈမွာလည္း အက္ေဘာ့အစုိးရက ပါ၀င္ေနပါတယ္။

စက္တင္ဘာလအတြင္း ၾသစေတးလ်သမုိင္းမွာ အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ဆန္႔က်င္ေရး စီးနင္းဖမ္းဆီးမႈကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆစ္ဒနီရဲ႕ ဘရစၥဘိန္းၿမိဳ႕တုိ႔မွာ နံနက္အ႐ုတ္တက္အခ်ိန္ ျပဳလုပ္တဲ့ အဲဒီစစ္ဆင္ေရးမွာ ကြန္မန္ဒိုနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရး ၈၀၀ ေလာက္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ၀ရမ္းမဲ့ တစ္အိမ္တက္ဆင္း ရွာေဖြခဲ့ကာ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြကုိလည္း ၿခိမ္းေျခာက္ အၾကပ္ကုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစစ္ဆင္ေရးအတြင္းမွာ လူ ၁၅ ဦးကုိ စစ္ေဆးဖုိ႔ ေခၚသြားခဲ့ၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တယ္လုိ႔ ယူဆရတဲ့ လူတစ္ဦးကုိသာ တရားစြဲႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာလည္း မေသခ်ာေသးပါဘူး။

အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ေခါင္းျဖတ္ေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ လုပ္ႀကံဇာတ္လမ္းထြင္ၿပီး အီရတ္မွာ စစ္ေရးအရတုိးခ်ဲ႕ဖုိ႔၊ ဒီမုိကေရစီမဆန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒေတြ ျပဌာန္ဖုိ႔ အက္ေဘာ့အစုိးရက လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီကလည္း အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွာ အေမရိကန္တုိက္ေနတဲ့စစ္အတြက္ ဒီလုပ္ႀကံဇာတ္လမ္းကုိပဲအသံုးခ်ခဲ့ပါတယ္။

ဒီျပႆနာမွာ ၾသစေတးလ်အစုိးရဲ႕ လုပ္ပံုကုိင္ပံုေတြဟာ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္တဲ့ က်ဴးေက်ာ္ေရး စစ္ပြဲေတြကုိ ပံုေဖာ္ဖုိ႔နဲ႔၊ ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ စစ္တပ္ပံုစံ ရဲတပ္ဖြဲ႕အေျခအေနကုိ တုိးျမႇင့္ဖုိ႔ အသံုးျပဳတဲ့ ႏုိင္ငံတကာက လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြအတုိင္းပါပဲ။ ဒီလိုပံုစံမ်ိဳးကုိ ၉/၁၁ ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ဘုရွ္အစုိးရက လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတုိက္ခုိက္မႈကုိ အသံုးခ်ၿပီး `အၾကမ္းဖက္တုိက္ဖ်က္ေရး စစ္´ ဆုိကာ ၾသေစၾတးလ်လုိ မဟာမိတ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္က အာဖဂန္၊ အီရတ္တုိ႔ကုိ က်ဴးေက်ာ္တုိက္ခုိက္ခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဧၿပီလတုန္းက ေဘာ္စတြန္ မာရသြန္ပန္း၀င္းေနရာမွာ ဗံုး ၂ လံုးဆက္တုိက္ေပါက္ကြဲၿပီးေနာက္ ေဘာ္စတြန္တစ္ၿမိဳ႕လံုး မာရွယ္ေလာေအာက္မွာ ေနလုိက္ရသလုိ ျဖစ္သြားတယ္။ လက္နက္တပ္ဆင္ထားတဲ့ယာဥ္ေတြ၊ ရဟတ္ယာဥ္ေတြနဲ႔အတူ စစ္လက္နက္ပစၥည္းအျပည့္အစံုနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ၊ စစ္သားေတြက လူေတြကုိ အိမ္ထဲမွာေနခုိင္းၿပီး ၀ရမ္းမပါဘဲနဲ႔ တစ္အိမ္တက္ဆင္း လုိက္လံရွာေဖြပါတယ္။

ဒီႏွစ္ေအာက္တုိဘာလအတြင္းမွာလည္း အိုတာ၀ါက ပါလီမန္အေဆာက္အဦးမွာ စစ္သားတစ္ေယာက္ အသတ္ခံရမႈကုိ တုန္႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္နဲ႔ လမ္းမေတြကုိ ကေနဒါအစုိးရက ပိတ္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အစုိးရအလုပ္သမားေတြ၊ ေစ်းဆုိင္ပုိင္ရွင္ေတြနဲ႔ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားေတြကုိလည္း ကန္႔သတ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါတင္မကေသးဘဲ ဥပေဒပ ဖမ္းဆီးတာမ်ိဳးေတြ၊ စစ္ေဆးတာမ်ိဳးေတြလုပ္ၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕မႈ အေျခအေနတစ္မ်ိဳးကုိ ျပည္သူေတြအတြက္ ဖန္တီးေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရွ႕အလယ္ပုိင္းစစ္မွာ ကေနဒါအစုိးရ ပါ၀င္ႏုိင္ခဲ့တာ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံျခားေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းေရးေပၚလစီေတြမွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ၾသစေတးလ်ကလည္း ဒီဇာတ္လမ္းအတုိင္း ဖန္တီးလုပ္ေဆာင္လုိက္တာပါ။ အလ်င္အျမန္ က်ဆင္းေနတဲ့ စီးပြားေရး ျပႆနာကုိ ရင္ဆုိင္ဖုိ႔၊ ဥေရာပ၊ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းနဲ႔ အာရွတုိ႔မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ ေရွ႕တန္းကပါ၀င္သူျဖစ္လာဖုိ႔နဲ႔ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျပည္သူေတြကုိ တုိက္႐ုိက္ သက္ေရာက္လာမွာျဖစ္တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးႀကီးတစ္ခုအတြက္ ဆစ္ဒနီစီးနင္းမႈကုိ အသံုးခ်ၿပီး စမ္းသပ္ေဆာင္ရြက္လုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

World Socialist တြင္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါးရွင္ Peter Symonds ၏ “The Sydney siege” ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆို ေရးသားေဖာ္ျပပါသည္။

** မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္။