ကေနဒါ သတင္းဌာန The Globe and Mail ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အင္တာဗ်ဴး

ဧျပီ ၇ ၊ ၂၀၁၅
M-Media

– ေၾကာက္စရာေကာင္းသည့္ စစ္အာဏာရွင္ကုိ အန္တုကာ ဘ၀တစ္ခုလံုးအား အႏၱရာယ္ၾကားထဲ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည့္ ကုိယ္က်င့္တရားပုိင္းဆုိင္ရာ စံထားေလာက္သူ၊ သူမတည္ရွိေနျခင္းကုိက မိမိတုိ႔အား ယံုၾကည္မႈကုိ ေပးစြမ္းႏုိင္သူ အျဖစ္ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ၏ ဥကၠဌက ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳျခင္းခံရသူ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား “သံမဏိ သစ္ခြပန္း” ဟု ေခၚသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ေျပာင္းလဲရန္ႀကိဳးစားေနသည့္ တုိင္းျပည္ႀကီးအား ဦးေဆာင္သူ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ႏွစ္ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ ႏုိင္ငံ၏ သိျမင္ပုိင္းျခားႏုိင္စြမ္းရွိေသာ သူမ၏ ခန္းက႑တုိ႔ ေမွးမွိန္ေစျခင္းအားျဖင့္ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအား ႐ႈတ္ခ်ရန္ ဆႏၵမရွိမႈကုိလည္း သူမက ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားသည္။ ထုိသုိ႔ ႐ႈတ္ခ်မႈ မျပဳျခင္းက ျပည္တြင္း၌ ႏုိင္ငံေရးအရ အႏၱရာယ္ကင္းသည့္ ရပ္တည္ခ်က္ ျဖစ္သည္။

“ကၽြန္မဟာ အၿမဲတမ္း ႏုိင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဘယ္တုန္းကမွလည္း ကၽြန္မဟာ က်င့္၀တ္ပုိင္းဆုိင္ရာ စံနမူနာျဖစ္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီလုိမ်ိဳး မေျပာခဲ့ပါဘူး” ဟု ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေသာၾကာေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အင္တာဗ်ဴး၌ The Globe and Mail သုိ႔ သူမက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းမခံရဘဲ ကုလသမဂၢက ကမၻာေပၚတြင္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း အခံရဆံုးေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဆက္ဆံမႈကုိ ထင္ထင္ရွားရွား ျငင္းဆန္မႈျပဳရန္ သူမက ဆႏၵမရွိျခင္းအေပၚ မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈမ်ားႏွင့္လည္း ရင္ဆုိင္ေနရသည္။

အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ သူမအား စိတ္ပ်က္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာေနၿပီး ႏုိဘယ္ဆုကုိပင္ ျပန္႐ုပ္သိမ္းရန္ ေဆာ္ၾသလာၾကသည္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ တုိင္းျပည္အတြင္း ႏွစ္ၿမိဳ႕မႈမရရွိပဲ ၎တုိ႔အား ဘဂၤါလီက်ဴးေက်ာ္သူမ်ားဟု အထင္ေသးအျမင္ေသးျဖင့္ သတ္မွတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕က သူမမွာ တြက္ခ်က္၍ရေသာ ႏုိင္ငံေရးအတြက္ သူမ၏ ေျဖာင့္မတ္မႈကုိ ေရာင္းစားေနသည္ဟု စြပ္စြဲၾကေလသည္။

႐ုိဟင္ဂ်ာ ၁၄၀၀၀၀ ေက်ာ္မွာ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ဆုိးရြားေသာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား၌ ေနထုိင္ေနၾကရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အဓိကလူမ်ားစုျဖစ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အနည္းငယ္မွာလည္း အိုးအိမ္မ်ား ဆံုး႐ံႈးခဲ့သည္။

ေဒၚစုၾကည္ကေတာ့ အလယ္မွပင္ေနဖုိ႔ ႀကိဳးစားသည္။ “လူအုပ္စု ၂ ခုအၾကားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ မြတ္စလင္ေတြက လူနည္းစုပါ။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကလည္း ကမၻာမွာ သူတုိ႔ဟာ လူနည္းစုျဖစ္တယ္၊ ကမၻာ့မြတ္စလင္ထုႀကီးက ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကုိ ဆန္႔က်င္ေနၾကတယ္လုိ႔ ခံစားေနရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ယူဆခ်က္ေတြေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိကိစၥမ်ိဳးမွာ ယူဆခ်က္ေတြဟာ တကယ့္အခ်က္အလက္ေလာက္ကုိ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္” ဟု ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ရွိ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္းေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီ၏ အစည္းအေ၀းခန္းတြင္ သူမက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သူမမွာ အဆုိပါ ေကာ္မတီ၏ ဥကၠဌလည္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ ႏွစ္ဘက္လံုးအား ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ျခင္းအားျဖင့္ ရလဒ္ေကာင္းထြက္လာမည္ မဟုတ္ဟု ယံုၾကည္သည္ဟုလည္း သူမက ဆုိသည္။

အသက္ ၆၉ ႏွစ္အရြယ္ ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တစ္ေယာက္ အေရးပါသည့္ခုႏွစ္ကုိ ႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီး တုိင္းျပည္ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ ကုန္ဆံုးခဲ့ေသာ သူမဘ၀၏ အေရးႀကီးဆံုး ကာလလည္း ျဖစ္သည္။ထုိ႔ျပင္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား ဒုတိယအႀကိမ္ အႏုိင္ရရွိေရးအတြက္ သူမက ဦးေဆာင္ေနသည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ အျပတ္အသတ္အႏုိင္ရမႈကုိ စစ္တပ္က ပယ္ဖ်က္ခဲ့သည္။ အျပစ္အနာအဆာမ်ားစြာ ရွိခဲ့သည့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္မူ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္းမရွိ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရာတြင္ေတာ့ အမတ္ ၄၅ ေနရာတြင္ ၄၃ ေနရာ အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။ စစ္တပ္က ေနာက္ထပ္ ၾကား၀င္လာမႈ မရွိပါက လာမည့္ေအာက္တုိဘာလကုန္ပုိင္း သုိ႔မဟုတ္ ႏုိ၀င္ဘာလ အေစာပုိင္းတြင္ ျပဳလုပ္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ ထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားက သူမအေနျဖင့္ တုိင္းျပည္အား ဦးေဆာင္ရန္ ပထမဆံုး အခြင့္အေရးပင္ ျဖစ္ေနသည္။

ႏုိင္ငံ၏ အေျခခံဥပေဒအရ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားက သမၼကုိ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ၾကရသည္။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားျဖစ္ၿပီး သားျဖစ္သူမ်ားက ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားေသာ ေဒၚစုၾကည္တစ္ေယာက္ သမၼတေနရာကုိ ရရွိရန္ အလားအလာမရွိ။ စစ္တပ္မွေရးေသာ အေျခခံဥပေဒတြင္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားၾသဇာခံ အိမ္ေထာင္ဘက္၊ သုိ႔မဟုတ္ သားသမီးမ်ားရွိေသာ မည္သူမဆုိ သမၼတျဖစ္ခြင့္မရွိဟု တားျမစ္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက တပ္မေတာ္သား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိလည္း လႊတ္ေတာ္၌ ပါ၀င္ခြင့္ေပးထားၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကုိ ပိတ္ဆုိ႔ရန္ ၎တုိ႔ကုိ အသံုးခ်သည္။

ေဒၚစုၾကည္ကေတာ့ သူမ၏ပါတီ မဲမ်ားမ်ားရျခင္းက စစ္တပ္ကို ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းသြားေစလိမ့္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေဆာင္က်ဥ္းလာဖုိ႔ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုက လံုေလာက္တဲ့ စိတ္အားထက္သန္မႈရွိၿပီဆုိရင္ အေျပာင္းအလဲဟာ ျဖစ္လာေတာ့မွာပါ။ စစ္တပ္အေနနဲ႔ တုိင္းျပည္တစ္ခုလံုးရဲ႕ အက်ိဳးကုိ ၿခံဳၿပီး ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔လုိခ်င္တာ၊ ဘယ္အေျခအေန ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ သူတုိ႔ထင္တာကုိပဲ မၾကည့္ေစခ်င္ပါဘူး” ဟုဆုိၿပီး စစ္တပ္မွာ ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားအယူအဆအေပၚ ၾသဇာမသက္ေရာက္ႏုိင္ဟုလည္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ျပည္သူေတြက ေျပာင္းလဲခ်င္ရင္ ပံုစံေတြလည္း ေျပာင္းသြားမွာပါ”

သုိ႔ေသာ္လည္း သူမ၏ သမၼတျဖစ္ခြင့္ တားဆီးခံရေသာေၾကာင့္ ပါတီအေနျဖင့္ အျခားသူတစ္ဦးကုိ သမၼတအျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ရန္ ေရြးခ်ယ္ထားမႈ ရွိ၊ မရွိ ေမးျမန္းရာ သူမက “ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘာျဖစ္ရင္ ကၽြန္မတုိ႔ ဘာလုပ္မလဲဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ေျပာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္ေရာက္လာမွပဲ ေျပာမွာပါ” ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။

ဆက္လက္၍ ၿပီးခဲ့သည့္ ငါးႏွစ္အတြင္း ခြင့္ျပဳေပးထားသည့္ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားအေပၚ ပိတ္ပင္ျခင္းျဖင့္ အေနာက္ျပန္သြားမည့္ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာလကၡဏာမ်ားကုိ စစ္တပ္လႊမ္းမုိးေသာ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက ျပသေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေျခအေနကုိ သူမက အားမရစြာ သံုးသပ္ျပခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ားအတြင္း အာဏာပုိင္မ်ားမွာ ႏုိင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ဆုိင္ရာ ဥပေဒကုိ အသံုးခ်၍ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကုိ အက်ဥ္းခ်ခဲ့သည္။ ဘာသာသာသနာ ညႇိဳးႏႊမ္းေစသည့္ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ အရက္ဘားပုိင္ရွင္ကုိ ေထာင္ခ်ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ဆႏၵျပေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းကုိင္တြယ္ခဲ့သည္။

“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ အစကတည္းက ခုိင္ခုိင္မာျဖစ္မယ္လုိ႔ ကၽြန္မ မထင္ပါဘူး။ အခုဆုိရင္ေတာ့ ဒါဟာ ပုိၿပီး ထင္ရွားလာတာေပါ့ေလ။ ဒါကုိ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္တာလုိ႔လည္း ေခၚႏုိင္ပါတယ္။ တုိးတက္မႈလုိ႔ ကၽြန္မ မထင္ပါဘူး” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ကေနဒါမွ ဂုဏ္ျပဳျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည့္ ေဒၚစုၾကည္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္မွာ ယခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရး ခြင့္မျပဳမည္ကုိလည္း စုိးရိမ္ေနသည္။

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ေရြးေကာက္ပြဲထက္အရင္ ဦးစားေပးသင့္တယ္လုိ႔  ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာထားတာေၾကာင့္ ကၽြန္မတုိ႔ စုိးရိမ္ေနပါတယ္။ ဒါက ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အစဥ္ေျပတယ္လုိ႔ သူတုိ႔ထင္မွ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ေပးႏိုင္မယ္ဆုိတဲ့ သေဘာလား?”

ထုိ႔ျပင္ NLD အႏုိင္ရရွိခဲ့ပါက အစုိးရႏွင့္စစ္တပ္မွာ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္မ်ားကုိ အသိမွတ္ျပဳႏုိင္ပါ့မလားဟု ျပည္သူမ်ား၌ စုိးရိမ္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္ဟု သူမက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကုိ အဆံုးသတ္ေရး လမ္းခင္းေပးႏုိင္မည့္ အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္မူၾကမ္းကုိ ယခုတစ္ပတ္အတြင္း လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္ျခင္း အပါအ၀င္ ျမန္မာအစုိးရမွာ သမုိင္း၀င္ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရရွိေရးအတြက္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကမၻာ့အျမန္ဆံုး စီးပြားေရးတုိးတက္မႈအခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေတြ႕ႀကံဳခံစားခဲ့ရသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ ႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္မ်ား၏ အပစ္ရပ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ ၿပီးျပည့္စံုျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျငင္းဆန္ခဲ့ၿပီး အခ်ိဳ႕ေသာ အပုိဒ္မ်ားကုိ သေဘာမက်ဟုလည္း ဆုိသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ သူမႏွင့္ သူမ၏ပါတီအား ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လုိအပ္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ေပးမည့္ သူမ်ားအျဖစ္ အဆင့္သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

“အစကတည္းက ကၽြန္မတုိ႔ဟာ ခ်စားမႈတုိက္ဖ်က္ေရးကုိ အၿမဲတမ္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ဟာ အင္မတန္သန္႔ရွင္းတဲ့ ပါတီပါ။ ပါတီကဆင္းရဲပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သန္႔ရွင္းတယ္။ ဒါဟာ အစုိးရေကာင္းျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ပထမေျခလွမ္းပါပဲ”

ref: The Globe and Mail
ေလးေမာင္ စုစည္းဘာသာျပန္ဆိုသည္။