ဂါဇာစစ္ပြဲတြင္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ရသည့္ က်ဴးလြန္မႈမ်ားကုိ ေတြ႕ရွိဟု ကုလဆုိ

ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၅
M-Media

– ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ေႏြရာသီက ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တုိက္ခုိက္မႈတြင္ အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတုိင္းလက္နက္ကုိင္ ႏွစ္ဖက္စလံုး စစ္ရာဇ၀တ္မႈဟု သတ္မွတ္၍ရသည့္ ဆုိးရြားေသာ က်ဴးလြန္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု ကုလ၏ လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္က
ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ရက္ ၅၀ ၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဆုိပါတုိက္ခုိက္မႈအတြက္ ယေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာ၌ ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဂါဇာျပည္သူမ်ား၏ ထိခုိက္ခံစားရမႈမ်ားမွာ မႀကံဳစဖူးျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

“ဂါဇာမွာ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ံႈးမႈနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ထိခုိက္ခံစားရမႈ ပမာဏက မႀကံဳစဖူးျဖစ္ၿပီး ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္ေတြမွာပါ သက္ေရာက္မွာပါ” ဟု ေကာ္မရွင္၏ ဥကၠဌျဖစ္သူ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တရားသူႀကီး ေမရီ မက္ဂုိ၀မ္ ဒါးဗစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အဆုိပါအစီရင္ခံစာတြင္ အစၥေရး၏ အႀကိမ္ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ေသာ ေလေၾကာင္းမွ တုိက္ခုိက္မႈ၊ လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ အႀကိမ္ ၅၀၀၀၀ ပစ္ခတ္မႈႏွင့္အတူ ဂါဇာ၌ “ေပါက္ကြဲအားျပင္းထန္သည့္” လက္နက္မ်ား အသံုးျပဳမႈကုိ ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ထားသည္။

“ႏုိင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒေတြကုိ အစၥေရးစစ္သားေတြက ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့မႈအတြက္ အျပစ္ေပးခံရမႈက ကင္းလြတ္ျခင္းဟာ ေနရာတုိင္းမွာ ျပန္႔ႏွံ႔ေနမွာကုိ ေကာ္မရွင္က စုိးရိမ္ပါတယ္” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။

ပါလက္စတုိင္းလက္နက္ကုိင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစီရင္ခံစာ၌ ထုိအဖြဲ႕မွ အစၥေရးဘက္သုိ႔ ပစ္လႊတ္ေသာ ဒံုးက်ည္အမ်ားစု၏ လက္လြတ္စပယ္ျဖစ္မႈႏွင့္ အရပ္သာမ်ားအား ပစ္မွတ္ထားမႈအတြက္ ေကာ္မရွင္က အလြန္အမင္း စုိးရိမ္မိၿပီး ထုိကိစၥမွာ ႏုိင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ကာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ရသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ဒါးဗစ္ႏွင့္အတူ ဆီနီေဂါေရွ႕ေနႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ဒူဒူ ဒီယန္နီတုိ႔ ဦးေဆာင္သည့္ အဆုိပါ ေကာ္မရွင္မွာ ပါလက္စတုိင္း၏ ေတာင္းဆုိခ်က္ေၾကာင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားကုိ လြန္ခဲ့သည့္ ၁ ႏွစ္ကပင္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ထုိအစီရင္ခံစာတြင္ ႏွစ္ဖက္စလံုး ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မႈကုိ ျပသရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံု႐ံုးမွ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္လည္း တုိက္တြန္းထားသည္။

အစၥေရးက အဆုိပါ အစီရင္ခံစာမွာ “က်င့္၀တ္ပုိင္းအရ အျပစ္အနာအဆာရွိသည္” “အလြန္အမင္း ဘက္လုိက္သည္” ဟု ခ်က္ျခင္းပင္ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။

ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္အား အစၥေရးတုိ႔ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ပါလက္စတုိင္းျပည္သူ ၂၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး၊ ဟားမက္စ္တုိ႔၏ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အစၥေရးစစ္သား ၆၆ ဦးႏွင့္ အစၥေရးအရပ္သား ၆ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု ကုလက အတည္ျပဳထားသည္။

ထုိ႔ျပင္ ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္ရွိ လူေနအိမ္မ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ေဆး႐ံုမ်ား၊ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၊ ကုလ၏ ယာယီကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားပါမက်န္ အစၥေရးက ဗံုးႀကဲဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera