အမိန္႔ေတာ္ရမင္း ဦးခင္စိုး (သာစည္)

ဇူလိုင္ ၁၅ ၊ ၂၀၁၅
ေရးသား ျပဳစုသူ- ပါေမာကၡေဒါက္တာေအာင္ေဇာ္

ဦးခင္စုိုးကို အဘ ဦးအြတ္စမန္း အမိ ေဒၚႏွစ္တို႔မွ ၁၉၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္သည္။ သာသနာဘြဲ႔မွာ ဦးယူစြတ္ ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္က အဂၤလိပ္ ျမန္မာ န၀မတန္းအထိ ပညာဆည္းပူးခဲ့သည္။ ေ႔႐ွေနလုပ္ငန္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားသျဖင့္ ကေလာင္အမည္ကို ထုိေခတ္က အေခၚအတိုင္း အမိန္႔ေတာ္ရမင္း ဦးခင္စိုးဟု ေဖာ္ျပသည္။ သာစည္ၿမိဳ႕ဇာတိျဖစ္၍ ဦးခင္စိုး (သာစည္)ဟုလည္း ေရးခဲ့သည္။

သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိေသာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ သတင္းစာ ခုိးဖတ္ျခင္း၊ ေရဒီယို ခိုးနားေထာင္ျခင္းေၾကာင့္ ဂ်ပန္တို႔က ဖမ္းဆီးျခင္းခံရၿပီး မႏၲေလးေထာင္သို႔ ပို႔ျခင္းခံရသည္။

ဦးခင္စိုးသည္ ေဒၚသန္းရီ ေခၚ ေဒၚရာဘီယာႏွင့္ ဖူးစာဆံုရာ သမီးေဒၚခင္ရီ ႏွင့္ သားဦးတင္၀င္းတု႔ိ ထြန္းကားခဲ့သည္။ သမီးေဒၚခင္ရီသည္ ဦးဘေသာ္ႏွင့္ အေၾကာင္းပါၿပီး သားဦးတင္၀င္းသည္ ေဒၚျမခင္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ဖက္ခဲ့သည္။ ဦးခင္စိုး၏ သားေျမးမ်ိဳးဆက္မ်ား သာစည္တစ္၀ိုက္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။

ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတိုင္မီကပင္ သာစည္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ မြတ္စလင္မ္တို႔သည္ သာသနာေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ႏိုးၾကားလ်က္ ရွိသည္။ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ သာစည္ၿမိဳ႕၌ အထူးအစည္းအေ၀းႀကီး ေခၚယူခဲ့သည္။ ထိုအစည္းအေ၀းႀကီးက ျမန္မာမြတ္စလင္တို႔၏ အနာဂတ္ေရးအတြက္ သံုးသပ္အေျဖ႐ွာရန္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ သာစည္ၿမိဳ႕နယ္ တိုင္းရင္းသား ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အဖြဲ႔မ်ားမွ ခန႔္အပ္ေသာ ေကာ္မတီမ်ားဟု အမည္ျပဳခဲ့သည္။ ဦးခင္စိုးကို ဥကၠ႒အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ခဲ့ၾကသည္။
ထိုေကာ္မတီက သာစည္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ တုိင္းရင္းသားျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ အဖြဲ႕မ်ားမွ ခန္႔အပ္ေသာ ေကာ္မတီမ်ား ေၾကညာစာတမ္းကို ထုတ္ေ၀ၿပီး မိမိတို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို တင္ျပခဲ့သည္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် တုိင္းရင္းစစ္ မဟုတ္ဟု မဆိုႏိုင္သည့္အျပင္ အစိုးရ ေဂဇက္ကလည္း ၀န္ခံထားပါလ်က္ ၎သန္းေခါင္စာရင္း မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ တုိင္းရင္းစစ္ ဇာတိသား အေနမ်ိဳး ေဖာ္ထုတ္မျပျခင္းသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အျဖစ္ မသိမသာဆုိးလာျခင္း၏ အေျခခံပင္ျဖစ္ေလသည္ဟု သာစည္ေၾကညာစာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

သာစည္ေၾကညာစာတမ္းတြင္ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈ တူေနသည္ကို အေၾကာင္းခံၿပီး ျမန္မာမြတ္စလင္မ္တို႔ကို အိႏၵိယသားစာရင္းတြင္ မလိမ့္တစ္ပတ္ ထည့္သြင္းကာ ႏိုင္ငံေရးအရ လူမ်ိဳးေရးအရ အျမတ္ထုတ္ခံရသည့္ အျဖစ္ကို ေဖာ္ထုတ္ထားသည္။ အိႏၵိယသားမ်ားက ေဇရ္ဘာဒီဟု ႏွိမ့္ခ်ေခၚေ၀ၚသည္။ အိႏၵိယသားမ်ားႏွင့္ စာရင္းေရာေႏွာျခင္း ခံထားရသျဖင့္ ျမန္မာတို႔က ကုလားဟု ေခၚေနသည္။ ဤအေျခအေနတြင္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္တို႔ ႏိုးၾကားမႈ ရွိေစရန္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ် လိုအပ္လ်က္ရွိပံုကို သိသာေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ျပသခဲ့သည္။

ျမန္မာမြတ္စလင္မ္တို႔ ႏိုးၾကားမႈ မရွိသည့္ အေျခအေနကို သာစည္ေၾကညာစာတမ္းတြင္ –

“ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားသည္ အိပ္ေကာင္းတိုင္း အိပ္ေနၿပီး လူးလြန္႔႐ံုမွအပ မည္ကဲ့သို႔ပင္ လႈပ္၍ႏႈိးေသာ္လည္း မႏိုးခဲ့ေခ်။ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ ေနထိုင္ေသာ ရပ္ရြာမွ တစ္ပါး အျခားေဒသႏွင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ႏွင့္ မဆိုင္ဟု ထင္ခဲ့၏ ယခုကဲ့သို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာလည္း အိႏၵိယ မြတ္စလင္မ္မ်ား အမ်ိဳခံရ၍ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ မတတ္ႏိုင္ေသာ စာကို သင္ေစ၏။ အဂၤလိပ္စာ အခ်ိဳ႕ ေမာ္လ၀ီမ်ားအေခၚ (ဘိုင္လ္မြတၱနာ) အဓိပၸာယ္က ႏြားေသးေၾကာင္းကဲ့သို႔ ေကာက္ေကြးေသာ စာကိုသင္လွ်င္ ဘာသာအျပင္ က်ေရာက္သည့္ အေနမ်ိဳး ေဟာေျပာျခင္း၊ က်မ္းေတာ္ျမတ္တြင္ မပါေသာ မိ႐ိုးဖလာ အယူ၀ါဒမ်ားကို ယူေစျခင္း၊ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကိုလည္း ၾကက္တူေရြးကို စကားသင္သကဲ့သို႔ သင္ေစခဲ့သျဖင့္ က်မ္းေတာ္ျမတ္တြင္ ပါရွိေသာ တုိင္းေရးျပည္မႈ အဆီအႏွစ္မ်ားကို တတ္ကၽြမ္းနားမလည္ က်မ္းေတာ္ျမတ္သည္ ဘသာေရးမွ်သာ သြန္သင္ေသာ စာဟူ၍ ထင္မွတ္ေစခဲ့သျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ေအာက္တန္းက် လူစဥ္မမီျခင္း၏ အျဖစ္သို႔ ေရာက္၏။”ဟူ၍ ဆန္းစစ္တင္ျပသည္။ အဂၤလိပ္ စာသင္လွ်င္ ဘာသာအျပင္ ေရာက္မည္ဟု ေဟာေျပာျခင္းေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ကို ၾကက္တူေရြးစာသင္သလို သင္ေစခဲ့ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေအာက္တန္းက်ကာ လူစဥ္မမီျဖစ္ရေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပမႈမွာ အလြန္တာသြားလွသည္။ ေခတ္မီ႐ံုမက ေခတ္ေ႐ွ႕ေျပးအျမင္ ျဖစ္သည္။

၁၉၄၅ ခု ဒီဇင္ဘာလတြင္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ ကြန္ဂရက္(ဗမက) ၏ ပထမအႀကိမ္ ျပည္လံုးကၽြတ္ ညီလာခံကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပခဲ့သည္။ ထိုညီလာခံတြင္ အဓိက ေဆြးေႏြးေသာ အေၾကာင္းအရာမွာ ဗမာမြတ္စလင္မ္တို႔သည္ လြတ္လပ္ေသာ အနာဂတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူမ်ားစုအျဖစ္ ေနမည္ေလာ သို႔မဟုတ္ လူနည္းစုအျဖစ္ ေနမည္ေလာ ဆိုသည္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးရန္ ျဖစ္သည္။ ဗမက ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ထိုကိစၥကို အေလးအနက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

ညီလာခံတြင္ ဦးခင္စိုးသည္ ပဲခူးၿမိဳ႕မွ ဗမက အမႈေဆာင္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းဟံႏွင့္အတူ ဗမာ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို လူနည္းစုအျဖစ္ေနရန္ အဆိုကို တင္သြင္းခဲ့သည္။ ႏွစ္ဦးစလံုးသည္ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကသျဖင့္ မိမိတု႔ိအဆိုကို ဥပေဒ ႐ႈေထာင့္မွ အကိုးအကား အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။ တစ္ဖက္မွလည္း လူမ်ားစု အျဖစ္ေနရန္အဆိုက္ုိ ခ်က္က်လက္က် တင္ခဲ့ၾကသည္။ ညီလာခံ ေနာက္ဆံုးေန႔ သန္းေခါင္အခ်ိန္တြင္ အဆုိကို မဲခြဲဆံုးျဖတ္ၾကသည္။ မဲခ်င္းပါ တူေနသျဖင့္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္၏ သဘာပတိမဲျဖင့္ ဗမာမြတ္စလင္မ္ကို လူမ်ားစု အျဖစ္ေနရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ မိမိတို႔ အဆိုအေရးနိမ့္သြား ေသာအခါ ဦးခင္စိုးသည္ မိမိခံယူခ်က္အတိုင္း ဘာသာေရးေလာကတြင္ ဆက္္လက္လႈပ္ရွားသြားသည္။

သာစည္ၿမိဳ႕တြင္ ၁၉၄၆ ခု စက္တင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔၌ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ အိုလမာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ စတင္ဖြဲ႔စည္းမည့္ ညီလာခံကို က်င္းပခဲ့သည္။ ထိုညီလာခံသို႔ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ တက္ေရာက္မိ္န္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဆရာႀကီး မိန္႔ခြန္းတြင္ –

“ေနာက္ဆံုးတြင္ ကမၻာတစ္သက္ ေခတ္တိုင္းေနရာတိုင္းတြင္ မလႊဲမေရွာင္သာ ပက္ပင္းပါႀကံဳေတြ႔ရ မည့္ ျပႆနာအရပ္ရပ္ကို ေျဖ႐ွင္းေပးရန္ တမန္ေတာ္မ်ား၏ အခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္အား ေစလႊတ္ၿပီး လူတန္းစားမေရြး လက္ေတြ႕က်င့္သုံးႏိုင္ရန္ အလို႔ငွာ က်မ္းစာမ်ား၏ အမိျဖစ္ေသာ ကုရ္အာန္ က်မ္းျမတ္ကို ခ်ေပးသနားေတာ္မူခဲ့၏။ ယခုမူ ျမန္မာျပည္တြင္ မီွတင္းေနထိုင္ၾကေသာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ မြတ္စလင္မ်ား၏ အိမ္တိုင္းလိုလိုမွာပင္ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကို ေတြ႕ရွိရေပသည္။ မိဘမ်ားကလည္း ကေလးသူငယ္မ်ားကို အခ်ိန္ကာလမ်ားစြာ အကုန္ခံၿပီး ဂ႐ုတစိုက္ ကုရ္အာန္ကို သင္ၾကားေပးၾကသည္။ သို႔သင္ၾကားေပးေသာ္လည္း ပိုးသားကုန္ ေမာင္ပံု ေစာင္းမတတ္ ခရီးတြင္၍ ရြာစဥ္မသိ ဆိုသလို အရဗီ ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခ်မွတ္ထားေသာ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္၏ အနက္အဓိပၸာယ္ ကို တိက်ျပတ္သားစြာ နားလည္သူကား အလြန္နည္းၿပီး ေယဘုယ်အားျဖင့္ “ေရႊခဲၾကက္တူေရြး” မ်ားေနသည္မွာ ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွေတာ့၏ဟု မြတ္စလင္မ္တို႔သည္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ ကုရ္အာန္ကို အဓိပၸာယ္ႏွင့္တကြ သိနားလည္ရန္ လိုအပ္လွပံုကို ရွင္းလင္းမိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ သာစည္ညီလာခံ ေၾကညာ စာတမ္းပါ ဦးတည္ခ်က္ကို ပိုမိုေလးနက္ေစသည့္ မိန္႔ခြန္းဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

သာစည္ညီလာခံ က်င္းပၿပီးေနာက္ ၁၉၄၇ ခု ႏို၀င္ဘာလ ၂၄၊ ၂၅၊ ၂၆၊ ရက္ေန႔မ်ား မိတၳီလာၿမိဳ႕၌ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္ အိုလမာ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ဒုတိယ ညီလာခံကို က်င္းပခဲ့သည္။ အဆိုပါ ညီလာခံတြင္ ဧည့္ခံေကာ္မတီဥကၠ႒ မစၥတာ အက္စ္အဟ္မဒ္က ႀကိဳဆိုႏႈတ္ခြန္းဆက္စကား ေျပာၾကားသည္။ သို႔ေျပာၾကားရာတြင္ –

ဗမာမြတ္စလင္မ္ အိႏၵိယ မြတ္စလင္မ္ဟူ၍ အိုလမာမ်ား ႏွစ္ျခမ္းကြဲျပားေနေၾကာင္း သိရ၍ ၀မ္းနည္းပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ ကြဲေနျခင္းသည္ တရားေတာ္ကို ဆန္႔က်င္ေနပါသည္။ ဗမာျပည္တြင္း၌ အစၥလာမ္ ဘာသာတို႔၏ ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း အလို႔ငွာ ယခု ႏွစ္ျခမ္းကြဲေနေသာ အိုလမာ အဖြဲ႔ႀကီးမ်ားသည္ တစ္ဖြဲ႔တည္း စုေပါင္းပါရန္ ေလးနက္စြာ ေတာင္းပန္ပါသည္ ဟု ပန္ၾကားထားသည္။

ဧည့္ခံေကာ္မတီ ဥကၠ႒၏ တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ဒုတိယ ခ်ယ္ယာမင္ ဦးခင္စိုးကလည္းေကာင္း၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗမာ မြတ္စလင္မ္ အိုလမာ ႒ာနခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေမာင္လာနာ ဃာဇီမုဟမၼဒ္ ဟာရွင္မ္က လည္းေကာင္း အသီးသီး မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။ ဦးခင္စိုး မိန္႔ခြန္းတြင္

–  သာသနာ ေစာင့္ထိန္းျခင္း
–  ပညာရွိ အိုလမာမ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္မ္မ်ား၏ ႀကီးေလးေသာ တာ၀န္
–  ဘာသာမရွိ၀ါဒ
–  ဗမာျပည္တြင္ ဗမာမြတ္စလင္မ္မ်ား၏ အေျခအေန
–  မိမိအျမင္ကို ေျပာင္းလဲျခင္း မျပဳလွ်င္
–  အစၥလာမ္ဘာသာသည္ ဘာသာသစ္မဟုတ္
–  ျပည့္စံု၍ ေခတ္မီေသာ က်မ္း
–  အစၥလာမ္ဘာသာ သဘာ၀ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
–  အစၥလာမ္ဆိုေသာ စကားအဓိပၸာယ္မွာ
–  မြတ္စလင္ဆိုေသာ စကားအဓိပၸာယ္မွာ
–  အစၥလာမ္ ဘာသာႏွင့္ပညာ
–  ဥေရာပသား စာေရးဆရာႀကီးမ်ား၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္ (Bosworth Smith,Canon, Arthur-Leonard,Draper, Renan, John De Van Port, Gusty Dieres ဟူသည့္ စာေရးဆရာႀကီးမ်ား၏ ေ၀ဖန္ေရးသားခ်က္မူရင္းႏွင့္ ဘာသာျပန္မ်ားကို တင္ျပထားသည္။)

နိဂံုးမခ်ဳပ္မီ ကမၻာေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီးမ်ား၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။
(George Bernard Shaw, Goethe, Lamartine တို႔ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။)

အထက္ပါ စာေရးဆရာႀကီးမ်ား၏ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ေထာက္ထားေသာ အစၥလာမ္ သာသနာသည္ ကမာၻတြင္ အေရးေရာက္ေသာ ဘာသာတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ျမႇင့္တင္ေရးတြင္ အစၥလာမ္ကို ခ်ိတ္ထား၍ မျဖစ္ႏိုင္၊ တစ္နည္းနည္းျဖင့္ အသံုးခ်ရမည့္ ဘာသာ အယူ၀ါဒျဖစ္ေၾကာင္း အထက္ပါ ကမာၻေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီးမ်ားအျပင္ အျခားရာဇ၀င္ေရး ဆရာႀကီးမ်ား ကလည္း ဤကဲ့သုိ႔ပင္ ယူဆေရးသားထားေလသည္။

အရဗီစကားသည္ ကမာၻေက်ာ္ အဓိပၸာယ္ ၾကြယ္၀ေလးနက္သျဖင့္ ယခု တိုးတက္ေနေသာ ေခတ္ႏွင့္ ေလာကဓာတ္ေရးဆိုင္ရာမ်ားတြင္ လြန္စြာမွ အေထာက္အပံ့ရေသာ ဘာသာျဖစ္၍ ဥေရာပတိုက္သားမ်ားသည္ ဤဘာသာစကားကို အထူးအေလးျပဳ လုိက္စားသည့္အေၾကာင္း စာအုပ္မ်ားက ထင္ရွားေဖာ္ျပထားေလသည္ ဟု ရွင္းျပခဲ့သည္။ နိဂံုးတြင္မူ –

“ဤအာယတ္ေတာ္ (၃း၀၉) အရ မြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ၾကပါ။ ကမာၻ႔တာ၀န္ကို ထမ္းၾကပါ။ လူတို႔၏ အက်ိဳး သယ္ပိုးရြက္ေဆာင္ၾကပါ။ အထက္တန္းသို႔ ေရာက္ေအာင္ ပညာျဖင့္ ဖန္တီးၾကပါ။ ကိုယ္က်င့္တရား ဆည္းကပ္ၾကပါ။ အစြမ္းကုန္ သန္႔ရွင္းၾကပါ။ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေသာ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါ။ အစၥလာမ့္ ဂုဏ္ကို ထိန္းၾကပါ´ဟု ေမတၱာရပ္ခံသည္။ ဦးခင္စိုးသည္ လက္ရွိ အေျခအေနကို ေကာင္းစြာ သိသည္။ ေရွ႕ေရးကို ေျမာ္ျမင္သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ ေျပာသင့္သမွ်ကို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ေျပာသည္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွိသည္။ ခုိင္ခိုင္လံုလံု ရွိသည္။ ျပတ္ျပတ္သားသား ရွိသည္။ ပညာရွင္ (အိုလမာ) အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ညီလာခံတြင္ ေျပာေသာစကားျဖစ္၍လည္း မ်ားစြာတန္ဖိုးရွိသည္ဟု ဆိုႏိုသည္။

၁၉၄၆ ခု သာစည္ညီလာခံတြင္ သာသနာ့ ပညာရွင္မ်ား ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ေသာ စည္းမ်ဥ္းမူၾကမ္း အခ်က္အလက္မ်ားကို ဦးခင္စိုးႏွင့္ ဦးေမာင္ေမာင္တို႔က မွတ္သားခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ မိမိတို႔ ကၽြမ္းက်င္ ေသာ ဥပေဒပညာျဖင့္ ျပည့္စံုေသာ စည္းမ်ဥ္းတစ္ရပ္ကို အခ်ိန္ယူ ေရးဆြဲခဲ့ၾကသည္။

၁၉၄၇ ခု မိတၳီလာ ညီလာခံတြင္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ အိုလမာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ စည္းမ်ဥ္းကို ဦးခင္စိုးက ဖတ္ၾကားတင္သြင္းခဲ့သည္။ ညီလာခံတက္ေရာက္သူမ်ားက သေဘာတူ ေထာက္ခံ ၾကသျဖင့္ ဦးခင္စိုးတင္သြင္းေသာ စည္းမ်ဥ္းသည္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒ အမည္ျဖင့္ အတည္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုမွစ၍ အစဥ္အဆက္ သံုးစြဲခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း အမ်ားဆံုး ကိုးကားခဲ့ၾကသည္။

သာသနာ့ပညာ အေျခခံေကာင္း၍ ေခတ္ပညာ ႏွံ႔စပ္ေသာ ဦးခင္စိုးသည္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ေသာ မြတ္စလင္မ္ အပတ္စဥ္ အတြဲ ၁ အမွတ္ ၁ မွစ၍ ေဆာင္းပါးမ်ားေရး၍ ပညာေပး စည္း႐ံုးသည္။ အစၥလာမ္ ဘာသာႏွင့္ လမ္းစဥ္မ်ား ေခါင္းစဥ္ႀကီးျဖင့္ အခန္းဆက္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသည္။ ေခါင္းစဥ္ငယ္မ်ား ေျပာင္း၍ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေရးသည္။ ဦးစြာ အသိဥာဏ္ရွိေသာ ပထမဦးဆံုး အေၾကာင္း တရားႀကီး ေခါင္းစဥ္ငယ္ျဖင့္ ေခတ္သစ္သိပၸံဒႆနက ကမာၻေလာကကို ဖန္ဆင္းေသာ အ႐ွင္႐ွိေတာ္မူေၾကာင္း ေဖာ္ျပရာတြင္ ထိုစဥ္က သိပၸံေလာက၌ စတင္သံုးႏႈန္းလ်က္ရွိေသာ First Intelligence Cause အေၾကာင္းကို ရွင္းျပျခင္း ျဖစ္သည္။

မြတ္စလင္မ္ အပတ္စဥ္ အတြဲ-၁၊ အမွတ္-၂ လာ အစၥလာမ္ ဘာသာႏွင့္ လမ္းစဥ္မ်ား ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ပင္ ေလာဘ၊ ေဒါသႏွင့္ အေကာင္းအဆိုးႏွစ္သြယ္ ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ဘာသာေရး ႏွင့္ ေလာကီေရးကို အစၥလာမ္ ဘာသာက ပူးေပါင္းဆပ္စပ္ျပသည့္ျပင္ နာမ္တရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ တဏွာ ဟူေသာ တရားမ်ား ခ်ဳပ္ခ်ယ္၍ လူ႔အက်ိဳးအတြက္ အသံုးျပဳရန္ကို သြန္သင္ျပသ၏။ ထိုကဲ့သို႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္၍ အသံုးျပဳေသာအခါတြင္ တိရစာၦန္ႏွင့္ တူေသာစိတ္မွ ျမင့္ျမတ္ေသာ စိတ္ထားဘက္သို႔ ေျပာင္း၏ ဟူသည္ကို ေရလည္စြာ ရွင္းျပထားသည္။

အလားတူပင္ အမွတ္ ၆ တြင္လည္း အစၥလာမ္ သာသနာႏွင့္ လမ္းစဥ္မ်ား ေခါင္းစဥ္ႀကီး ေအာက္တြင္ပင္ တစ္ဦးတည္း ေကာင္းစားမႈမ်ိဳးကို အစၥလာမ္က အလိုမရွိ၊ ေခါင္းစဥ္ငယ္ျဖင့္ ရွင္းျပသည္။ ဥပုသ္သီလ ေစာင့္ထိန္းျခင္း၊ ဟဂ်္၀တ္ျပဳျခင္း၊ ကုရ္ဗာနီ လုပ္ေစျခင္းမ်ားသည္ စိတ္ဓာတ္ အရည္အခ်င္းကို ျဖစ္ေစႏို္င္ေသာ အရာမ်ားျဖစ္သျဖင့္ အစၥလာမ္ ဘာသာတြင္ သတ္မွတ္ထားေလသည္ကို ေပၚလြင္ေအာင္ ရွင္းျပထားသည္။

အမွတ္ ၇ တြင္ အိုလမာႏွင့္ မြတ္စလင္မ္မ်ား စည္း႐ံုးဖို႔ အေရးႀကီးလာၿပီဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသည္။ တစ္ခုတည္းေသာ အိုလမာက အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီး၏ အလံေတာ္ေအာက္သို႔သာ မြတ္စလင္မ်ား အံုၾကြခ်ီတက္ ၀င္ေရာက္စု႐ံုးလာရန္ အထူးေလးနက္စြာ အႀကံေပးတိုက္တြန္း ေရးသားသည္။ ကိုယ္ခံအား အတြက္ ပညာသည္သာ အရင္းခံဟု ယံုၾကည္ေသာ ဦးခင္စိုးသည္ ပညာရွင္မ်ားကိုလည္း အားထားဟန္ တူပါသည္။

မြတ္စလင္မ္ အပတ္စဥ္ စာေစာင္ ရပ္ဆိုင္းသြားၿပီး ကမၻာ့အလင္း မဂၢဇင္းေပၚလာေသာ အခါတြင္ လည္း ၁၉၅၃ ခု ႏို၀င္ဘာလထုတ္ အမွတ္ ၁၂ မွ စ၍ အစၥလာမ္ ဤသို႔ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ တင္ျပသည္။ (ေနာက္ပိုင္းတြင္ အျခားပုဂၢိဳလ္ အခ်ိဳ႕က အစၥလာမ္ ဘာလဲ၊ အစၥလာမ္ ဒါဘဲ ေခါင္းစဥ္မ်ားျဖင့္ ေရးသား လာၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။)

အစၥလာမ္ ဤသို႔ ေဆာင္းပါးလာ လူတို႔၏ သဘာ၀ ဥပေဒ၊ ေလးနက္စြာ ေလ့လာလွ်င္ ေခါင္းစဥ္ငယ္ ေအာက္တြင္

လူတို႔၏ သဘာ၀ကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ေသာအခါ ႐ုပ္နာမ္ ႏွစ္ပါးဒြန္တြဲလ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ ဘုရားရွာမူ၊ အားကိုးအားထား ရွာႀကံမႈအတြင္း အသိဥာဏ္ စိတ္ဓာတ္ကိုပင္ နာမ္တရားဟု ေခၚဆိုႏိုင္ေလသည္။ တမန္ေတာ္က စၾက၀ဠာ ကမၻာခပ္သိမ္းသည္ တစ္ခုတည္းေသာ အမိန္႔ဥပေဒကို သာသနာခံေနရသည္။ ထိုအမိန္႔ ဥပေဒသည္ စိုးပိုင္ေတာ္မူေသာ အရွင့္ထံေတာ္မွျဖစ္ေၾကာင္း လူသားတုိ႔အား သိေစေလသည္။ သဘာ၀က်ေသာ လမ္းစဥ္ျဖင့္သာ ေအာင္ျမင္ခ်မ္းသာ၊ သာယာ၀ေျပာေပလိမ့္မည္ ဟု ရွင္းျပသည္။ နိဂံုးတြင္ အခြင့္သင့္လွ်င္ ဆက္ေရးသားပါမည္ ဟု ကတိေပးခဲ့သည္။

ကတိအတိုင္း ၁၉၅၄ ခု ဇူလိုင္လထုတ္ ကမၻာ့အလင္း မဂၢဇင္း အမွတ္ ၁၉ တြင္ “အစၥလာမ္ ဤသို႔ ” ေခါင္းစဥ္ကို ဆက္ေရးသည္။ သဘာ၀ ဥပေဒကို ေလ့လာလွ်င္ ဤစၾက၀ဠာႀကီး အရမ္းပဲ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းေလာ အေမးျဖင့္ပင္ ရွင္းလင္းေရးသားျခင္း ျဖစ္သည္။ မဂၢဇင္း အမွတ္ ၂၄ အထိ အခန္းဆက္ ေရးခဲ့သည္။

၁၉၅၄  ဒီဇင္ဘာလထုတ္ ကမၻာ့အလင္း မဂၢဇင္းအမွတ္ ၂၅ တြင္ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ သခင္၏ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ “ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္ႀကီး” ေဆာင္းပါးကို တင္ျပသည္။ အခန္းဆက္ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ ယခင္က မေရးခဲ့ဖူးေသးေသာ နက္နဲသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ျဖစ္သည္။

အမွတ္ ၁၈ တြင္ ေရးေနက် အစၥလာမ္ ဤသို႔ ေဆာင္းပါးအျပင္ လျမတ္ရမဇာန္ ေဆာင္းပါးလည္း တင္ျပထားသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဥပုသ္ေဆာက္တည္ျခင္းသည္ အကုသိုလ္စိတ္ ေပ်ာက္၍ စင္ၾကယ္မႈရေစၿပီး အရွင္ႏွင့္ နီးကပ္မႈကို ဖန္တီးေပးျခင္း အရွင္မွတစ္ပါး အျခား မည္သူ၏ ေရွ႕တြင္ ဒူးမေထာက္လို၊ အရွင္၏ လမ္းတြင္ (၀ါ) လမ္းစဥ္တြင္ စြန္႔စားျခင္းကို သြန္သင္ေပးသျဖင့္ ဤလကို မြန္ျမတ္ေသာလဟု ဆိုထိုက္ေပသည္။ ျမတ္ေသာလ အေနလည္း လက္ခံရေပမည္ ဟု သံုးသပ္ျပသည္။

ကမၻာ့အလင္း အမွတ္ ၁၉ တြင္ စာေရးသူကိုယ္တိုင္က ‘ကၽြႏ္ုပ္ ေရးေနေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားသည္ နက္နဲေသာ ကုရ္အာန္ က်မ္းေတာ္ျမတ္အလုိႏွင့္ နက္နဲေသာ သဘာ၀ႏွင့္ သိပၸံ သက္ဆိုင္ရာ သေဘာတရားမ်ားကို စုေဆာင္းေလ့လာၿပီး၊ ဖန္ဆင္းျခင္း၊ သေဘာတရားကို သဘာ၀ရွိနိမိတၱ မဓမၼ ထင္ရွားေသာ အေၾကာင္းအရာ နိမိတ္သဏၭာန္ကို မီွျငမ္းျပဳ၍ လူအမ်ား ဗဟုသုတ ျဖစ္ေစရန္ ေရးသားေန ေသာ ေဆာင္းပါးတစ္ရပ္ ျဖစ္ေလသည္။’

ထို႔အတြက္ စာ႐ႈသူမ်ား ဤသေဘာတရားကို ေရွ႕႐ႈ၍ သည္းခံၿပီး ဖတ္ၾကေစရန္ အထူးေတာင္းပန္ တိုက္တြန္းပါသည္။ တစ္ဖန္ ဤေဆာင္းပါးသည္ မည္သည့္ဘာသာကိုမွ် ရည္စူး၍ ေရးေနသည္ မဟုတ္ပါ။ ႐ုပ္၀ါဒ ယူဆခ်က္သည္ သဘာ၀ မက်ျခင္းကို ဤအခန္းတြင္ ေ၀ဖန္ေရးေနျခင္း ျဖစ္သည္ကိုလည္း အားလံုး သတိျပဳေစလိုပါသည္ ဟု ေမတၱာရပ္ခံ အသိေပးထားသည္။

ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ၊ ကြန္ျမဴနစ္ သေဘာတရားမ်ား ႐ုပ္၀ါဒမ်ား က်ယ္ေလာင္စြာ ျမည္ဟည္းေနေသာ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ဦးခင္စိုးသည္ ဘုရားမဲ့ ႐ုပ္၀ါဒကို ခိုင္မာစြာ ေခ်ပေရးသားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဘာသာေရး ႏွင့္  ေခတ္အေတြး ႏွစ္ဖက္လွ အေရးမ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဆရာပသီေက်ာ္ဦးက ‘ထိုေဆာင္းပါးမ်ားသည္ သိပၸံပညာေနာက္ဆံုး ေတြ႕ရွိခ်က္ အေထာက္အထားမ်ားကို နက္နက္နဲနဲ ကိုးကား ေရးသားထားေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုေဆာင္းပါးမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ သာစည္ကဲ့သို႔ ၿမိဳ႕ငယ္ တစ္ၿမိဳ႕မွ ယခုလို ေခတ္ေရွ႕ေျပးေနေသာ စာေပမ်ား ေရးသားခဲ့သည။ ဦးခင္စိုး၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ေလ့လာမႈကို မခ်ီးက်ဴးဘဲ ေနႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ဦးခင္စိုး ေရးခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးစာတမ္းမ်ားကို စုစည္း၍ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀မည္ဆိုလွ်င္ ယခုအႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္အထိလည္း စာဖတ္သူမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဆဲ ရွိပါလိမ့္မည္’ဟု သံုးသပ္ခဲ့ေပသည္။

၁၉၅၆ ခု ဒီဇင္ဘာလထုတ္ အစၥလာမ္ စာေစာင္ အမွတ္ ၁၂ အမိန္႔ေတာ္ရ ဦးခင္စိုး ကေလာင္အမည္ျဖင့္ အစၥလာမ္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ေဆာင္းပါးလက္ရာကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။

ေရွ႕ေနႀကီး ဦးခင္စိုးသည္ မိမိခံယူခ်က္ကို ရဲ၀ံ့စြာ တင္ျပသူ ျဖစ္သည္။ ေ၀ေလေလတြင္ မပါ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း ရာသက္ပန္ လႈပ္ရွားသြားသည္။ ဘာသာေရး အယူအဆမ်ားကို ေခတ္မီစြာ တင္ျပတတ္သည္။ အာလင္၏ ‘အဓိပၸာယ္ကို မွန္ကန္စြာ ေဖာ္က်ဴးသူ အေတြးအေခၚ ျမင့္မားသူ၊ အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားသူ၊ သေဘာတရား ခုိင္မာသူ ျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးကို ေခတ္သိပၸံ အယူအဆ ျဖင့္ တင္ျပသူမ်ားတြင္ ကနဦးပုဂၢိဳလ္ဟု ဆိုႏုိင္သည္။ ဦးခင္စိုးသည္ ၁၉၇၃ ခု ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ သာစည္ၿမိဳ႕၌ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အမိန္႔ေတာ္ ခံယူခဲ့သည္။ ေဆာင္းပါးမ်ား မိန္႔မွာခ်က္မ်ားကား ေခတ္မီဆဲ အက်ိဳးျပဳဆဲ ျဖစ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္-  ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအာင္ေဇာ္ ေရးသားျပဳစုေသာ တိုင္းရင္းမြတ္စလင္ စာျပဳစာဆို ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ားစာအုပ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။