ၾသဂုတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၅
M-Media
– ကမၻာေပၚရွိ ျပည္သူမ်ား၏ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာ တုိးလာေသာ္လည္း ေရာဂါဘယျဖစ္ေနေသာ အေျခအေနတြင္ ေနရသည့္အခ်ိန္မွာ ပုိမုိရွည္ၾကာလာသည္ဟု ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၈ ႏုိင္ငံရွိ အဓိကေရာဂါမ်ားႏွင့္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိမႈမ်ားအားလံုးကုိ ေလ့လာမႈမ်ားအရ သိရသည္။
ေယဘူယ် က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမွာ ကမၻာတစ္၀ွမ္းတြင္ တုိးတက္လာခဲ့ၿပီး HIV/AIDSႏွင့္ ငွက္ဖ်ားတုိ႔ကဲ့သုိ႔ ကူးစက္တတ္သည့္ ေရာဂါမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္တြင္ သိသာေသာ တုိးတက္မႈမ်ား ရရွိျခင္းႏွင့္ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ ေရာဂါျဖစ္မႈႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား ေရာဂါျဖစ္မႈတုိ႔ကုိ တြန္းလွန္ရာတြင္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ေရာဂါဘယကင္းစင္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာ မ်ားမ်ားစားစား တုိးလာျခင္းမရွိဘဲ၊ လူအမ်ားစုမွာ က်န္းမာေရးမေကာင္းသည့္ အေျခအေနႏွင့္ မသန္စြမ္းသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသက္ရွင္ရသည္ဟု The Lancet ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အဆုိပါ ေလ့လာမႈက ဆုိသည္။
ထိုေလ့လာမႈအရ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာ က်ား၊ မ ႏွစ္ဦးစလံုးအတြက္ ၆.၂ ႏွစ္ တုိးလာခဲ့ၿပီး ၁၉၉၀ တြင္ ၆၅.၃ ႏွစ္ ရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ၇၁.၅ ႏွစ္ ရွိခဲ့သည္။ ေရာဂါဘယကင္းစင္ၿပီး က်န္းမာစြာ ေနထုိင္ႏုိင္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာလည္း ၅.၄ ႏွစ္ တုိးလာခဲ့ကာ ၁၉၉၀ တြင္ ၅၆.၉ ႏွစ္ ရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ၆၂.၃ ႏွစ္ ရွိလာခဲ့သည္။
က်န္းမာစြာ ေနထုိင္ႏုိင္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းတြင္ ေသဆံုးျခင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အဆုတ္ေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳးႏွင့္ ဆုိးရြားေသာ ထိခုိက္ဒဏ္ရာမ်ားကဲ့သုိ႔ ေရာဂါမ်ား၏ ႐ုိက္ခတ္မႈကုိ ထည့္တြက္ထားသည္။ အဆုိပါ ေရာဂါမ်ားမွာ ဘ၀၏အရည္အေသြးကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားက ၀န္ထုတ္၀န္ပုိးျဖစ္ေစသည့္ ေရာဂါမ်ားျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၈ ႏုိင္ငံ၌ ေလ့လာရာတြင္ က်န္းမာစြာေနထုိင္ႏုိင္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာ ၁၉၉၀ မွ ၂၀၁၃ အထိ ကာလအတြင္း သိသိသာသာ တုိးတက္လာေသာ္လည္း ဘဲလီဇီ၊ ေဘာ့စ္၀ါနာႏွင့္ ဆီးရီးယားတုိ႔တြင္ ျခားနားျခင္း မရွိခဲ့ေပ ။
ေတာင္အာဖရိက၊ ပါရာေဂြးႏွင့္ ဘီလာ႐ုစ္ႏုိင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ အခ်ိဳ႕ေသာႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေရာဂါဘယကင္းစင္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာ က်လာခဲ့ၿပီး လီဆုိသုိႏွင့္ နယူးဇီလန္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ေမြးဖြားသူမ်ားမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၂၀ က ေမြးဖြားသူမ်ားထက္ က်န္းမာသည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းမွာ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔ ေလ်ာ့က်သြားႏုိင္သည္ဟု ေတြ႕ခဲ့ရသည္။
ေရာဂါဘယကင္းစင္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္း အျမင့္ဆံုးႏွင့္ အနိမ့္ဆံုးႏုိင္ငံမ်ားအၾကား ျခားနားမႈမွာ သိသာေနၿပီး နီဂါရာကြာႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္တုိ႔၏ ၁၉၉၉၀ ကတည္းက စတင္၍ ၁၄.၇ ႏွင့္ ၁၃.၉ ႏွစ္စီ အသီးသီး တက္လာခဲ့သည္။
Ref: Reuters
Comments