၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အလားအလာ

ေအာက္တိုဘာ ၁၉ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
မင္းေစာ ေရးသည္။

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီးက်င္းပရန္ ရက္ပိုင္းမွ်သာ လိုပါေတာ့တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ မြတ္ဆလင္ လူနည္းစုေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ေသာကကလည္း တရိပ္ရိပ္ တိုးလာတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို အေၾကာင္းခံျပီး ျဖစ္လာႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အေျခအေနတခ်ိဳ႕ကို သံုးသပ္ၾကည့္ထားပါတယ္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈက စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကေန စစ္တပ္ေစာင့္ၾကပ္ ကြပ္ကဲမႈရွိတဲ့ အာဏာရွင္ တပိုင္းစနစ္ (praetorian hybrid regime) ဆီကို ဦးတည္ေနတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒက အျမင္သာဆံုး အေထာက္အထားပါ။ ဒီစနစ္ကိုေလ့လာၾကည့္ရင္ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံကို တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနစရာ မလိုေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံေရးခြင္ရဲ႕ အျပင္ဘက္ကေန အနီးကပ္ေစာင့္ၾကပ္ကြပ္ကဲေနျပီး သူတို႔ အက်ိဳးစီးပြားထိပါးလာမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးမွသာ အေျခခံဥပေဒနဲ႕အညီ တရား၀င္ရရွိထားတဲ့ အခြင့္အေရးကိုအသံုးခ်ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အေနအထားက ႏိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနဲ႔ ကင္းလႊတ္ျပီး သီးျခားအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ရွိေနတာေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပျပီး ျဖစ္လာသမွ်ေသာ အစုိးရတိုင္းသည္ စစ္တပ္ထက္ အဆင့္နိမ့္ေသာ အေနအထားတြင္သာ ရွိေနမွာျဖစ္တယ္။ ျပည္သူလူထုႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံမႈအတိုင္းအတာ(legitimacy) ကိုၾကည့္လွ်င္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္တြင္ အလြန္နည္းပါးေသာ္လည္း၊ ဒီလို praetorian hybrid regime တြင္မူ သိသာထင္ရွားစြာ ပိုမိုရရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အေရးအၾကီးဆံုးအခ်က္က ဒီစနစ္ဟာ ယခင္အာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားရဲ႕ အသက္၊အိုးအိမ္နဲ႔ အက်ိဳးစီးပြားမ်ားကိုလည္း ေကာင္းစြာ ကာကြယ္ ထားႏိုင္တဲ့အျပင္ အာဏာဆက္လက္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏုိင္ေစရန္ စနစ္တက်စီမံထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ၾကီးလည္း ျဖစ္တယ္။

တရားမွ်တမႈမရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးတာဟာ ဒီစနစ္ရဲ႕ အဓိကက်တဲ့ လကၡဏာေတြထဲက တစ္ခ်က္ျဖစ္ ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲလိမ္၊ မဲခိုး၊ မဲညွစ္၊ မဲ၀ယ္၊ ေပါင္းရိုက္၊ ေခ်ာင္းရိုက္၊ ႏွစ္ေပါက္ တစ္ေပါက္ရိုက္၊ အတုလုပ္ျပီး ရိုက္၊ အၾကပ္ကိုင္ျခိမ္းေျခာက္ စတဲ့နည္းလံုးေပါင္းစံု သံုးျပီး မဲရဖို႔ၾကိဳးစားၾကမွာ ျဖစ္ေပမယ့္၊ ရံႈးမွာေၾကာက္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေတာ့ဘဲ ဖ်က္သိမ္းလိုက္တာမ်ိဳးက ျဖစ္ႏိုင္ေခ် နည္းပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီလို ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပျခင္းကိုက သူတို႔ရပ္တည္ေနမႈ အတြက္ တရားမွ်တေၾကာင္း၊ သင့္ျမတ္ေလ်ာ္ကန္မႈရွိေၾကာင္း ေဖၚျပျခင္းတစ္မ်ိဳးပါ။ တနည္းအားျဖင့္ သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အဓိကျပစရာဆိုလို႕ ေရြးေကာက္ပြဲပဲ ရွိပါတယ္။

အထက္ပါအခ်က္ေတြကေန က်ေနာ္ေကာက္ခ်က္ ဆြဲတာက ျမန္မာအစိုးရဟာ ၂၀၁၅ေရြးေကာက္ပြဲကိုေတာ့ မျဖစ္မေနက်င္းပပါလိမ့္မယ္။ USDP နဲ႔ အစိတ္သားေပါင္းရင္ အစုိးရဖြဲ႕ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေရအတြက္ရတဲ့အထိ ရေအာင္၊ တနည္းေျပာရရင္ USDP က အနည္းဆံုး ၂၆% ရတဲ့ အထိရေအာင္ေတာ့ တတ္ႏိုင္သမွ် နည္းလမ္း ေပါင္းစံုသံုးျပီး ညစ္ပတ္ပါမယ္။ အဲဒါေတာင္မွ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္လည္း NLD ကို အစုိးရဖြဲ႕ခြင့္ ေပးႏိုင္ပါ ေသးတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ႏုိင္သြားျခင္းဟာ စစ္တပ္ ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ အေျဖ (သို႔မဟုတ္) စစ္တပ္ရဲ႕ တည္ရွိေနမႈကို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္အျဖစ္ က်ေနာ္ မယူဆတဲ့အတြက္ NLD ႏုိင္ရင္လည္း အစုိးရ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ကို စစ္တပ္က ခြင့္ျပဳႏိုင္ေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ ဒီလိုခြင့္ျပဳျခင္းျဖင့္ စစ္တပ္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာလည္း ျမွင့္တက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ တုန္းက စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ ခုလက္ရွိအေနအထားက အမ်ားၾကီး ကြာျခားသြားျပီျဖစ္လို႔ အဲဒီတုန္းကလို အာဏာျပန္သိမ္းစရာ အေၾကာင္း ျပခ်က္လည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ အမွန္တကယ္က ဘယ္အစုိးရ တက္လာလာ အဓိကက်တဲ့ အာဏာက စစ္တပ္လက္၀ယ္ ရွိေနဆဲမို႔ပါ။ ဒါဆို ဘာစိုးရိမ္စရာ ရွိလို႔လဲလို႔ ေမးစရာေပၚလာျပန္ေရာ။

ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္တာနဲ႔ တျပိဳင္နက္တည္း အႏိုင္ရပါတီက အစုိးရ တန္းဖြဲ႕စည္းခြင့္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒအရ ရက္ေပါင္း(၉၀)ေလာက္ ထိေတာ့ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရကပဲ caretaker government အျဖစ္ ဆက္ရွိေန ပါဦးမယ္။ ဒီအေတာအတြင္းမွာ state institutions ေတြ အားနည္းေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျပႆနာတစ္ခုခု ေပၚလာရင္ တုန္႔ျပန္ရတာ ခက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီထက္ပို စဥ္းစားသင့္တဲ့အခ်က္က ရံႈးသြားတဲ့အစုိးရက အစုိးရသစ္ အတြက္ ျပႆနာေတြ လက္ေဆာင္ ေပးသြားႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး စစ္တပ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑က လက္ရွိအခ်ိန္မွာ  လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း ျပဖို႔အတြက္ အစုိးရသစ္ကို ပညာေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္မယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အရွိဆံုးက အသင့္ျဖစ္ေနတဲ့ အားေကာင္းေမာင္းသန္ မဘသ အဖြဲ႕ၾကီးနဲ႔ အခ်က္ျပရင္ ေဒါသထြက္ တတ္တဲ့ လူအုပ္ၾကီးကို အသံုးခ်မွာပါ။ အလြယ္ကူဆံုး သားေကာင္ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မရိုးႏိုင္ေသးတဲ့ ‘ကုလား’ပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ လိုအပ္လာရင္ ကမာၻေပၚမွာ မရွိေတာ့တဲ့ RSO ေတြ ျမန္မာျပည္ထဲ ၀င္လာျပီး ဗံုးခြဲသေယာင္ေယာင္ ေဆးစြဲေနတဲ့ ကုလား တစ္ေယာက္ကို ဘုရားနားဗံုးေထာင္ခိုင္းျခင္းကဲ့သုိ႕ real terrorist attack ေတြ လုပ္လာႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါ မွမရေသးရင္ေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ၊ အထူးသျဖင့္ တရုတ္နယ္စပ္က ကိုးကန္႕လို တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ခ်ျပပါလိမ့္မယ္။ ဒါက စစ္တပ္နဲ႔ အစုိးရပိုင္းကို သံုးသပ္ၾကည့္ျခင္းပါ။

မဘသကို သံုးသပ္ၾကည့္ရင္ မဘသ အဖြဲ႕ၾကီးရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြက ႏွစ္ပိုင္းရွိေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ပိုင္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ USDP အႏိုင္ရေအာင္ ကူညီဖို႔ျဖစ္ျပီး၊ က်န္တစ္ပိုင္းက သူတို႔ရဲ႕ အႏၱိမ ရည္မွန္းခ်က္ဆီ အေရာက္လွမ္းဖို႔ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္လာျပီး အစုိးရေပၚမွာ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးႏိုင္တဲ့ supreme power ရွိတဲ့ ဘုန္းၾကီးမ်ားေပၚလာေစဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းမိတယ္။ ဒီရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္လာေစဖို႔အတြက္လည္း မဘသအဖြဲ႕ဟာ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႕အမွ် ပိုမိုလိမ္မာပါးနပ္ျပီး မဟာဗ်ဴဟာ က်တဲ့ နည္းနာေတြ တေျဖးေျဖး သင္ယူ တတ္ေျမာက္လာႏိုင္တဲ့ပံု ေတြ႕ရပါတယ္။ ၀ီရသူ၊ သီတဂူ စတဲ့ ဘုန္းၾကီးေတြရဲ႕စကားတခ်ိဳ႕က ဒီလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ အခ်က္ျပမႈ(signals)ေတြျဖစ္တယ္လို႔ သေဘာပိုက္မိတယ္။ ေနာက္ျပီး သူတို႔ဆီမွာ ကုိယ္ပိုင္ agenda ေတြ၊ ကိုယ္ပိုင္ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိေနတာေတြ႕ရတဲ့အတြက္ မဘသအဖြဲ႕ကို ပါတီတစ္ခုရဲ႕ ေနာက္ျမီးဆြဲ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခု အျဖစ္ ရႈျမင္သံုးသပ္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးမွာ မဘသအဖြဲ႕ ဘာလုပ္မလဲဆိုတာ သီးျခား ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္ အခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ USDP ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ေရး အတြက္ မ်က္ႏွာေျပာင္ တိုက္ျပီး မဲဆြယ္ေပးခဲ့တဲ့ အတြက္ ေျမာင္းထဲေရာက္သြားတဲ့ သူတို႔ပံုရိပ္ကို ျပန္အဖတ္ဆယ္ဖို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီး အစုိးရသစ္ မလာခင္ စပ္ကူးမတ္ကူး ကာလမ်ိဳးမွာ ‘ကုလား’တရားခံဆြဲထုတ္ျပီး အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ျပႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္လည္း ရွိေနပါတယ္။ အဲလိုသာျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း ျပီးျပီဆိုေတာ့ ကိုကို ဒီမိုတို႔လည္း ငုပ္လ်ိဳးေနတဲ့မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ေတြ အေခ်ာင္းလိုက္ အေခ်ာင္းလိုက္ ထၾကြလာမွာ ျမင္ေယာင္ မိတယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔ လက္တြဲျပီး တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္မည့္ ဆရာသမားေတြလည္း ေနာက္က်န္ေနခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ယံုပါတယ္။

အားလံုးျပန္ျခံဳငံု သံုးသပ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ က်န္ေသးတဲ့ ရက္ေတြထက္စာရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီး ေလးလေလာက္ အတြင္းမွာ ပဋိပကၡေတြ (post-election conflicts) ျဖစ္လာႏိုင္ေခ် ပိုမ်ားတယ္လို႔ သံုးသပ္မိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာျဖစ္ရပ္ေတြကို ကိုးကားျပီး တျခားရႈေထာင့္က ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေတြကိုပါ အေသးစိတ္ ေရးခ်င္ေပမယ့္လည္း အခ်ိန္ အခက္အခဲေၾကာင့္ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။    ။