ႏိုင္ငံရပ္ျခားအထိ လက္တံရွည္လာတဲ့ ျမန္မာဟက္ကာမ်ား

ဇန္န၀ါရီ ၁၂၊ ၂၀၁၆

– အင္တာနက္ကို ေကာင္းစြာအသံုးခ်ႏိုင္မႈက ျမန္မာဟက္ကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကို ျမွင့္တင္ေပးေနသလိုျဖစ္ေန၏။ ၎တို႔အနက္ အဖြဲ႕အ၀င္အခ်ဳိ႕သည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတို႔ကိုပင္ ဆိုက္ဘာစစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေနေပသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔က ျမန္မာကို မတိုက္ဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ၀က္ဘ္ဆိုက္ေတြကို Hacking ေဖာက္ယူပါတယ္” ဟူ၍ မိမိကိုယ္ကို Cyber Root ဟု အမည္ေပးထားေသာ ျမန္မာဟက္ကာတစ္ဦးက ဆိုသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္ကတည္းက ၎ Cyber Root ႏွင့္ အျခားဟက္ကာ အေျမာက္အမ်ားတို႔သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ဟက္ကာတို႔ကို ေျမေအာက္ဆိုက္ဘာစစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ေနခဲ့ၾကသည္။

“သူတို႔ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အစိုးရနဲ႔လုပ္ငန္းပို္င္းဆိုင္ရာ ၀က္ဘ္ဆိုက္ေတြကို တိုက္ခိုက္ၾကတယ္။ ၀က္ဘ္ဆိုက္ရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္အညႊန္းေတြ၊ သြင္ျပင္လကၡဏာေတြကိုေျပာင္းလဲၿပီး အခ်က္အလက္အားလံုးကို ဖ်က္ဆီးပစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို အက်ည္းတန္ေအာင္ လုပ္ခ်င္ေနပံုရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္တုန္႔ျပန္ရမယ္။ ျမန္မာ(ရဲ႕ပံုုရိပ္)ကို ကၽြန္ေတာ္ ကာကြယ္သြားမယ္” ဟု Mr.$ud0 အျဖစ္ လူသိမ်ားသည့္ ေနာက္ထပ္ဟက္ကာတစ္ဦးက Frontier သို႔ေျပာၾကားသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ေနသည့္ မိမိတို႔၏လုပ္ရပ္မ်ားကို ေဖာ္ျပ၍ ဂုဏ္ယူလ်က္ရိွၾကေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္တြင္းရိွ အစိုးရ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ား၌ ယင္းသို႔ျပဳလုပ္ရန္အစီအစဥ္ ရိွမရိွ အဆိုပါဟက္ကာမ်ားကို ေမးျမန္းေသာအခါ မည္သူမွ်အားတက္သေရာ မရိွေၾကာင္း ေတြ႕ရ၏။ ယင္းေမးျမန္းခ်က္ကို တစ္ဦးေသာသူက “တျခားသူေတြနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတာေတြလည္း ကံေကာင္းပါေစ” ဟုသာ တုန္႔ျပန္ခဲ့သည္။

ဆိုက္ဘာစစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာသမၼတရံုးႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရိွေလတပ္ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားအပါအ၀င္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ား က်ဆံုးခဲ့ၾကသည္။ ဟက္ကာတစ္ဦး၏အဆိုအရ ၎တို႔သည္ အကယ္၍ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ရပ္ကို သိေစလိုလွ်င္ သတင္းႏွင့္မီဒီယာ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားကို ပစ္မွတ္ထားမည္၊ ထိုးေဖာက္သိမ္းဆည္းခံရသည့္ ျမန္မာ၀က္ဘ္ဆိုက္တစ္ခုကို ျပန္ေပးလိုလွ်င္ ၎တို႔၏အစိုးရ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားကို ထိုးေဖာက္တိုက္ခုိက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ တူညီစြာအသံုးျပဳေနၾကသည္မွာ DDos – Distributed Denial of Service တိုက္ခိုက္ေရးနည္းလမ္းႏွင့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားကို အသြင္ေျပာင္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔နည္းလမ္းမွာ Hacking ေလာကတြင္ ရိုးစင္းလြန္းလွေသာ္လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္ၾက၏။

ဆိုက္ဘာပဋိပကၡသည္ လူနည္းစုျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ျပဳမူဆက္ဆံမႈ၌ အေျချပဳေနသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံသားအမ်ားစုက ယံုၾကည္ေနျခင္းေၾကာင့္ သူတို႔ကို ဘဂၤလီမ်ားဟူ၍ ေခၚဆိုၾကသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔က အခ်င္းခ်င္း သတ္ေနၾကတယ္လို႔ သူတို႔(ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သား)ေတြက ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မသတ္ၾကဘူး၊ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ ရိွၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ မရိွပါဘူး” ဟု Cyber Root က ဆိုသည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္တို႔အၾကား ပြင့္ထြက္လာသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈက ဆိုင္ဘာစစ္ပြဲကို အရိွန္ျမင့္တက္သြားေစခဲ့သည္။ အစိုးရထုတ္ျပန္ခ်က္ စာရင္းအင္းအရ ယင္းမတည္ၿငိမ္မႈေၾကာင့္ လူ ၂၀၀ ေသဆံုးၿပီး တစ္သိန္းေလးေသာင္းခန္႔ အိုးအိမ္မဲ့ခဲ့ရသည္။ အမ်ားစုမွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အျပစ္မဲ့မြတ္စ္လင္မ္ေတြ သတ္ျဖတ္ခံေနၾကရတယ္။ မြတ္စ္လင္မ္ေတြအေပၚ ဒီလို တရားမဲ့လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုက္ဘာေလာကကိုတိုက္ခိုက္ခ်က္ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ျပန္လည္တုန္႔ျပန္လာေစဖို႔ တြန္းအားေပးခဲ့ပါတယ္” ဟူ၍ ၂၀၁၂ ဇြန္လ ၁၉ ရက္တြင္ ျမန္မာကို ဆိုက္ဘာစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲမည္ဟု ေၾကျငာလိုက္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ Cyber Army – BCA က ဆိုသည္။ မ်ားမၾကာမီ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး႒ာနအပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္မွ နာမည္ႀကီး၀က္ဘ္ဆိုက္တို႔ကို BCA မွ စတင္တိုက္ခိုက္ေတာ့သည္။ ဟိုတယ္မ်ား၊ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းမ်ားအပါ၀င္ ၀က္ဘ္ဆိုက္အမ်ားအျပားကို ထိုးေဖာက္သိမ္းယူႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ေနာက္တစ္ေန႔၌ ျမန္မာဟက္ကာမ်ား လက္တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ၀က္ဘ္ဆိုက္ ၉၂ ခု အြန္လိုင္းေပၚမွ ေပ်ာက္သြားသည္။ စစ္တေကာင္းတကၠသိုလ္၀က္ဘ္ဆိုက္မွာ အသြင္ေျပာင္းခံရသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ ပင္မသတင္း႒ာနတစ္ခုျဖစ္ေသာ BDNews24 သတင္းဆိုက္၏ အခ်က္အလက္မ်ားစြာ ဖ်က္ဆီးခံရသည္။ အဆိုပါတိုက္ခိုက္မႈၿပီးသည့္ေနာက္ ျမန္မာဟက္ကာတစ္ဦးက “အလိမ္အညာေတြရပ္၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေၾကာင္း အသင္တို႔ မသိ၊ အသင္တို႔လူကို အသင္တို႔တိုင္းျပည္ထဲ ျပန္ေခၚသြားၾက၊ ဗမာျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္ဖို႔ မႀကိဳးစားႏွင့္” ဟု ေရးသားခဲ့သည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ကမာၻ႕နာမည္ႀကီး Anonymous အဖြဲ႕က ၎၏ပစ္မွတ္ကို ျမန္မာအစိုးရဖက္သို႔ လွည့္ေျပာင္းသည့္အခါ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ဤဆိုင္ဘာစစ္ပြဲအေပၚ စိတ္၀င္စားလာၾကေလသည္။ Anonymous အဖြဲ႕ကို ႏိုင္ငံတကာမွ လႈပ္ရွားတက္ၾကြသူဟက္ကာမ်ားႏွင့္ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး၊ V for Vendetta ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမွ နာမည္ႀကီး မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ပံုအမွတ္အသားျဖင့္ လူသိမ်ားထင္ရွားသည္။

Anonymous အဖြဲ႕သည္ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္မႈျပဳေသာ္လည္း၊ မိမိတို႔သည္ ဆိုင္ဘာပဋိပကၡ၏ မည္သည့္ဖက္ကိုမွ် မလိုက္ဟု အဖြဲ႕သားတစ္ခုမွ Frontier သို႔ေျပာၾကားသည္။

“ဒီျမန္မာဟက္ကာေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရကို တိုက္ခိုက္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ေနတဲ့ ေနာက္အစိုးရတစ္ရပ္ကိုလည္း တိုက္ခိုက္ၾကျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ဟာ သူတို႔ရဲ႕နလပိန္းတံုးလုပ္ရပ္ေတြထဲ ပစ္မွတ္ လြဲေခ်ာ္ေနၾကတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ေနာက္ထပ္တိုက္ခိုက္မယ့္အစီအမံဆိုင္ရာ ေကာလဟလေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ စတင္တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲ့ဒီခ်ိန္ကစၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ပန္းတိုင္ဟာ အာဏာပိုင္အစိုးရဖက္က က်ဴးလြန္တဲ့ဒုစရိုက္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ သို႔မဟုတ္ ေဇာင္းေပးေဖာ္ျပဖို႔ဆိုၿပီးျဖစ္လာပါတယ္။ ကာလတစ္ရပ္အထိေတာ့ တကယ္ကို ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဘးဒုကၡတစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဆက္တိုက္စုၿပံဳက်ေရာက္ေနတဲ့ ေလာကတစ္ခုထဲ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္အေျပာင္းအလဲတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးဖို႔ဆိုတာ အေတာ္ခဲယဥ္းလွပါတယ္”။

၂၀၁၃ မတ္လ ၂၄ ရက္ ေၾကျငာတိုက္ခိုက္မႈ နာရီအနည္းငယ္အတြင္း Anonymous အဖြဲ႕၏ ေဗြေဆာ္ဦးလက္စြမ္းျပခ်က္က သိသိသာသာ ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္သြားေစခဲ့၏။ သမၼတရံုး၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး႒ာနအပါအ၀င္ အစုိးရ၀က္ဘ္ဆိုက္ ၁၄ ခု အြန္လိုင္းေပၚ တက္မရေတာ့။ အျခား၀က္ဘ္ဆိုက္အမ်ားအျပားမွာလည္း အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးေၾကြးေၾကာ္ခ်က္တို႔ႏွင့္တစ္ကြ ပံုေျပာင္းခံလိုက္ရသည္။ ယင္းအုပ္စုသည္ #RohingyaNOW ဟူေသာစာသားႏွင့္အတူ ရိုဟင္ဂ်ာပံု ပရိုဖိုင္းမ်ားကို တင္ၾကရာ ၂၀၁၃ မတ္ ၂၄ ရက္၌ တစ္နာရီအတြင္း ယင္းစာသားအသံုးျပဳမႈ အႀကိမ္ေရ ၂၄၀၀၀ အထိ ကမာၻ႕ hashtag က႑အတြက္ စံခ်ိန္တင္သြားခဲ့သည္။

“ဒီအေရးကို ထိပ္ဆံုးအထိ ဆြဲတင္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာအေရးျဖစ္ေအာင္ စီမံကူညီေပးဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ သူတို႔ရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးနဲ႔ ကာကြယ္မႈရလာမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ရပ္နားပါမယ္။ အဲ့ဒါၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျမန္မာျပည္သူလူထုေတြအတြက္လည္း ဆက္လက္တိုက္ပြဲ၀င္သြားဦးမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က အသိေပးလိုက္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ ပစ္မွတ္ထားေနေသာ Anonymous ၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားက က်ဆင္းလာေသာ္လည္း မ်က္ေျခမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ထိုအုပ္စုက ၂၀၁၅ ဇြန္လအတြင္း တစ္ယူသန္ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ားအဖြဲ႕ ၉၆၉ (ႏွင့္) ၎၏ေခါင္းေဆာင္ မဘသအဖြဲ႕၀င္ အရွင္၀ီရသူတို႔အား တုန္႔ျပန္ေသာ Operation 969 ကို စတင္ရန္ အခ်က္ျပခဲ့ၾကသည္။ Anonymous ၏အဆိုအား လက္ခံသည့္အေနႏွင့္ ဘာသာမဲ့ျမန္မာဟက္ကာအုပ္စုက ဦး၀ီရသူ၏ ေဖ့စ္ဘြတ္ႏွင့္ ဂ်ီေမးလ္အေကာင့္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။

“ဒီလူေတြဟာ လူထုအၾကား အမုန္းတရားထည့္သြင္းေမႊေႏွာက္ၿပီး ေသြးကြဲေအာင္ – လူမ်ဳိးခြဲျခားေရး၀ါဒ ႀကီးထြားလာေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳစီမံထားတယ္လို႔ ယံုၾကည္ယူဆထားသူေတြျဖစ္တယ္။ ဒီလူေတြ(ျမန္မာႏိုင္ငံသားလႈပ္ရွားတက္ၾကြသူေတြ)က ဒီအခ်က္ကို သတိေပးႏိႈးေဆာ္ေပးခ်င္လို႔ ဒီလိုလုပ္ၾကတာပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ေတြ၊ ဒါ့အျပင္ ကရင္နဲ႔ကခ်င္ေတြထဲမွာလည္း အားေပးကူညီသူေတြ အမ်ားအျပား ရိွေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ဒါကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာခ်င္မွေျပာပါလိမ့္မယ္” ဟု အဆိုပါ Anonymous အဖြဲ႕ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူက အစိုးရအေပၚ ျပည္တြင္းဟက္ကာမ်ား၏တိုက္ခိုက္မႈ ျမင့္မားလာေၾကာင္းကိုပါ ထည့္သြင္းရွင္းျပခဲ့သည္။

အထူးသျဖင့္ E-Commerce စနစ္ဖက္သို႔ အရိွန္အဟုန္ျမင့္ ကူးေျပာင္းလာလွ်င္ ဆိုက္ဘာပဋိပကၡမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တကယ့္အႏၲရာယ္ႀကီးတစ္ရပ္အျဖစ္ ဆက္လက္တည္တံ့ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ဆိုက္ဘာလံုၿခံဳေရးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Doron Landau က ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာၾကားသည္။

“လက္ရိွအခ်ိန္မွာ အေပ်ာ္တမ္းလက္သင္ေတြအဆင့္ပဲ ရိွေနေပမယ့္ (မၾကာခင္) အံတိုေနာေက်ၿပီး တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာပါေတာ့မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ပီျပင္ခိုင္မာတဲ့ ဆိုက္ဘာလံုၿခံဳေရးစနစ္ဆိုတာ မရိွေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဆိုက္ဘာဒုစရိုက္မႈက အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အႏၲရာယ္ အထူးႀကီးမားလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုက္ဘာစစ္ပြဲေခါင္းစဥ္ေအာက္က ပါ၀င္ေနၾကတဲ့ ဒီဟက္ကာမ်ားဟာ – ငါတို႔က ေငြေၾကးေတြ ခိုးယူေနတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ အေၾကာင္းျပေျပာဆိုေနၾကတယ္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူစာရင္းထဲ ပါ၀င္ေနၾကၿပီျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလိုလုပ္ရပ္မ်ဳိးနဲ႔ ေငြအပံုအပင္ ရွာႏိုင္ေၾကာင္း သူတို႔ နားလည္သြားတဲ့အခါ သူတို႔ ဒီလိုမလုပ္ပါဘူးလို႔ ဘယ္သူေျပာႏိုင္မလဲ”။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ E-Commerce သက္တမ္းႏုႏုေလးမွာပင္လွ်င္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ဆိုက္ဘာရာဇ၀တ္မႈ၏ သားေကာင္ဘ၀ ေရာက္ခဲ့ရၿပီးျဖစ္၏။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ATM ကဒ္အတုျပဳလုပ္ၿပီး လူလိမ္မ်ားက က်ပ္ေငြ ၂၅.၂ သန္း ခိုးယူရန္ ႀကံစည္ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေဟာ္တယ္တစ္ခုတြင္ ရံုးဖြင့္ထားၿပီး ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ေလ့လာသူမ်ားကိုေစလႊတ္ကူညီခဲ့ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည့္ Carter Center ရံုးလိပ္စာကို သူခိုးတစ္ဦးမွ hacking လုပ္ကာ ၂၀၁၅ ႏို၀င္ဘာလတြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၂၄၆၆ (က်ပ္ေငြ ၅၅ သန္းခန္႔) ခိုးယူသြားခဲ့သည္။

ျမန္မာဆိုက္ဘာစစ္ပြဲမွာ အရွိန္ေလ်ာ့ျခင္း၊ ရပ္တန္႔ျခင္း၏ မည္သည့္လကၡဏာမွ် မေတြ႕ရ။ သာမန္ hacking နည္းပညာမ်ားအျပင္ အျခားနည္းလမ္းမ်ား အသံုးျပဳမည့္ အရိပ္အေယာင္ကိုလည္း မျမင္ေသးေခ်။ သို႔ေသာ္ မစၥတာ Landau က သတိေပးစကားေတာ့ ဆိုလိုက္ပါသည္။

“ဒီကာလမွာျဖစ္ေစ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာျဖစ္ေစ ေဖာက္ယူလိမ္လည္တဲ့ အဓိကရအဖြဲ႕တစ္ခု ေပၚေပါက္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒီဟက္ကာေတြထဲကဟုတ္မဟုတ္ မေျပာတတ္ေပမယ့္ ဒီလိုကိစၥေတြ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္”။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္တာနက္ဆိုင္တစ္ဆိုင္တြင္ ေတြ႕ရေသာ လူငယ္တစ္ဦး (ဓာတ္ပံု – AFP)

(Ref : James Coe’s The Cyber Wars ; Frontier Myanmar)

ျပန္ဆိုသူ – သာကီထက္ေကာင္း