ျမန္မာ-တရုတ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ ဆန္းသစ္ဖို႔ လိုၿပီလား ?

ဇန္န၀ါရီ ၁၆၊ ၂၀၁၆

၂၀၁၅ ဇြန္လ ၁၁ ရက္၊ တရုတ္ျပည္သူ႔ခန္းမေဆာင္၌ ျမန္မာဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တရုတ္သမၼတ ရွီက်င္းပင္တို႔ ေတြ႕ဆံုၾကစဥ္

– ေဘဂ်င္းရဲ႕အကူအညီ မပါဘဲနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္း ေအာင္ျမင္ႏိုင္တယ္ဆိုတာက မွန္သေယာင္နဲ႔ မွားယြင္းလာပံုရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း အၾကမ္းတမ္းဆံုး ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို စတင္ႀကံဳေတြ႕ေနရပါၿပီ။ ႏို၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အတိုက္အခံ NLD ပါတီအေနနဲ႔ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏုိင္ရရိွလာခဲ့တယ္။ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ႏိုဗယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္တစ္ရပ္ဟာ မ်ားမၾကာမီ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ၾကပါေတာ့မယ္။ ႏွစ္ ၆၀ ၾကာ အာဏာရွင္အစိုးရရဲ႕ ခြာေတာ္မူခဏ္း ခင္းက်င္းရျခင္းကို ထူးထူးျခားျခား ကိုယ္စားျပဳေနပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ တိုင္းျပည္ကို ထိန္းခ်ဳပ္လာခဲ့တဲ့ ဗမာစစ္တပ္အတြက္ ဖြဲ႕ေျခဥအရ အရံသင့္ေနရာေတြ ခ်န္ထားေပးရဆဲျဖစ္တယ္။ ဒီအေျခအေနေအာက္က အကူးအေျပာင္း ျပဳလုပ္ေနရပါတယ္။ မ်ားမၾကာမီ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စမ္းသပ္ခံဒီမိုကေရစီအဖြင့္အတြက္ ေသေရးရွင္ေရးအခ်ိန္ကာလတစ္ခု ေရာက္ရိွလို႔လာပါေတာ့မယ္။

သဟဇာတမူ၀ါဒနဲ႔အတူ အေနာက္တိုင္းအတြက္ တံခါဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့ေနာက္ ကမာၻ႕မီဒီယာေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္ခံမႈမ်ားစြာနဲ႔ အာရံုစိုက္လာခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာ-တရုတ္ဆက္ဆံေရး မဆိုစေလာက္ အားေပ်ာ့သြားတာေတြ႕ရတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ေခါင္းေထာင္လာျခင္းက ကမာၻမွာ တစ္မူထူးျခားၿပီး သူ႔ရဲ႕ၾသဇာသက္ေရာက္မႈဟာ သူ႔အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ အားေကာင္းေနဦးမွာျဖစ္တယ္။

လာမယ့္အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ အဓိကဦးစားေပးရမယ့္ ေသာ့ခ်က္ႏွစ္ခု ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး နဲ႔ ႏွစ္ ၇၀ နီးပါးၾကာျမင့္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆံုးသတ္ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပန္းတိုင္ကို အေရာက္လွမ္းႏိုင္ပါမွ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းမႈကို လံုၿခံဳစိတ္ခ်ေစၿပီး ေရရွည္တည္တံ့ႏိုင္ပါမယ္။ ဒီမ်က္ႏွာစာႏွစ္ရပ္စလံုးမွာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ပါ၀င္မႈအခန္းက႑ အေတာ္အတန္ ႀကီးမားေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက အေနာက္တိုင္းကို တံခါးဖြင့္ေပးလိုက္သည့္တိုင္ေအာင္ တရုတ္ျပည္က အေရးအႀကီးဆံုး စီးပြားဖက္အျဖစ္ တည္ရိွေနဆဲျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာေျမာက္ပိုင္းနယ္စပ္ ပိုင္နက္တစ္ေလွ်ာက္မွာ သူ႔ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမႈက အလြန္အကၽြံ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ထဲ မျဖစ္မေန ထည့္သြင္းရဦးမယ့္ အဓိကဇာတ္ေကာင္လည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ျမင့္မားဖို႔ ပိုၿပီး အေရးႀကီးလာပါၿပီ။ ျမန္မာဟာ အာရွတိုက္ရဲ႕ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံစာရင္းထဲ ပါ၀င္ေနေသာ္လည္း တရုတ္၊ အိႏိၵယ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမ်ားရဲ႕ ျဖတ္မွတ္တစ္ခု ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ေဒသတြင္း အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ တိုင္းျပည္တစ္ခုပါ။ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစမယ့္ ကႀကိဳးတန္ဆာျဖစ္တဲ့ ပထ၀ီ၀င္အေနအထားကို ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တို႔ဟာ ၿပိဳင္ဖက္ကင္းအခြင့္အလမ္းတစ္ခုအျဖစ္ ပိုင္ဆိုင္ထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုဖန္တီးမလဲ ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔အတူ – တရုတ္ျပည္ရဲ႕ေအာက္စည္းကေန ရပ္တည္ေနရတဲ့အေနအထားကို ဖယ္ရွားဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။

တရုတ္ျပည္နဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ျမန္မာ့သမိုင္းေၾကာင္းက ရႈပ္ေထြးၿပီး စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ ဒီပံုအတိုင္း ေရွ႕ဆက္သြားဖို႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ အစိုးရသစ္ဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကို အေျခခံက်က် ျပန္လည္ဆန္းသစ္ေရးအတြက္ ပံုစံခ်ရပါလိမ့္မယ္။ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာလမ္းစဥ္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ရင္း တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ အတြင္းအျပင္ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကို ေရွ႕ရႈေဆာင္ရြက္သြားရမွာျဖစ္တယ္။

ဒီလိုလုပ္ဖို႔ မလြယ္လွပါဘူး။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေဘဂ်င္းနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေႏြးေထြးေအာင္ ေရရွည္ထိန္းသိမ္းဖို႔ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္ရိွေသာ္လည္း တရုတ္ျပည္ဟာ ရံဖန္ရံခါ ဆိုးက်ဳိးေပးတတ္ေၾကာင္းကိုလည္း အျမင္ရိွထားပါတယ္။ ၁၉၆၀ ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းေတြမွာ တရုတ္က ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္ေတြကို နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လက္နက္တပ္ဆင္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းထဲ လြတ္ေျမာက္ဇံုတစ္ခုကို တည္ေထာင္ေစခဲ့တယ္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အဲ့ဒီအုပ္စု ၿပိဳလဲသြားခဲ့ေပမယ့္ က်န္ရိွဆဲ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အုပ္စုအသီးသီးနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားျပန္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအဖြဲ႕ေတြထဲမွာ အထူးျခားဆံုး အခိုင္မာဆံုး ခ်ိတ္ဆက္ေနတာကေတာ့ အင္အား ၂၅၀၀၀ ရိွတဲ့ ၀ျပည္နယ္တပ္မေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ဆက္ဆံေရးအေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာတယ္။ ျမန္မာနယ္စပ္ ယူနန္ျပည္နယ္ကို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားပို႔လႊတ္ေပးႏိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံတန္ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းဟာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႕က ဆိုင္းငံ့ထားေစလိုက္တယ္။ ေဘဂ်င္းဖက္က မေက်မနပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက်ေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ နီးပါးအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဗမာစစ္တပ္နဲ႔ ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဖ်ားမွာ အႀကီးအက်ယ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားတယ္။ ဒုကၡသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပၚထြက္ေစၿပီး တရုတ္ျပည္ထဲ အေျမာက္ပစ္ခတ္မႈ လမ္းေခ်ာ္၀င္ေရာက္သြားတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္လူမ်ဳိးေတြ ကိုင္တြယ္လည္ပတ္ေနတဲ့ ေၾကးနီသတၳဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈေတြ ပြင့္ထြက္လာခဲ့တယ္။ တရုတ္ျပည္မကုမၸဏီမ်ားရဲ႕ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတန္ဖိုးဟာ ၂၀၁၀-၁၁ မွာ ေဒၚလာ ၈.၂ ဘီလီယံရိွရာက ၂၀၁၃-၁၄ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ အထိ ဒလိမ့္ေကာက္ေကြး က်ဆင္းသြားခဲ့တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းသံုးသပ္ၾကတယ္။

ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာအေနနဲ႔ မိမိရဲ႕မဟာအင္အားႀကီး အိမ္နီးခ်င္းအေပၚ သေဘာတူညီထားခ်က္ကို ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ အခ်ိန္က်ေရာက္လာပါၿပီ။ ျပန္လည္ထူေထာင္မယ့္ ဆက္ဆံေရးအသစ္က ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္သံုးရပ္ပါ၀င္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္က – တရုတ္ကို လက္ဦးမႈ ေပးျခင္းထက္ မိမိတိုင္းျပည္စီးပြားေရးျပန္လည္ဦးေမာ့ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ေဒၚလာဘီလီယံမ်ားစြာ တန္ေၾကးရိွ အေျခခံအေဆာက္အဦဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းအတြက္ ကိုယ္ပိုင္အစီအမံေကာင္းေတြကို ျပန္လည္ဆင္ယင္ထားရပါမယ္။ တရုတ္ျပည္ကို အဓိကဇာတ္ေကာင္တစ္ဦးအေနနဲ႔ ျပန္ၿပီး လက္ကမ္းသင့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆိုးက်ဳိးဒဏ္ခံ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၀င္ေတြနဲ႔ အနီးကပ္တိုင္ပင္ႏွီးေႏွာခ်က္မ်ားထဲက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရသစ္ရဲ႕မူေဘာင္ထဲကေတာ့ ျဖစ္ရပါလိမ့္မယ္။

ဒုတိယတစ္ခ်က္က – ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရိွဘဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေရွ႕တိုးလို႔မရေၾကာင္း ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားက လက္ခံထားရပါမယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းန႔ဲဆက္စပ္ေနတဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ကိစၥမ်ားက စီးပြားေရးဆိုင္ရာေဆြးေႏြးျငင္းခံုဖို႔သက္သက္မွ် မဟုတ္ဘဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲက ေရရွည္ပဋိပကၡအေျဖရွာျခင္းနဲ႔ အတြင္းက်က် ခ်ိတ္ဆက္ေနပါတယ္။ ေဒသခံလူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားက တရုတ္စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ မိမိတို႔ရဲ႕ အိုးအိမ္၊ ဘ၀အေနအထားေတြ ပ်က္စီးသြားမွာ စိုးရိမ္ေနၾကတယ္။ ဒါကလည္း သဘာ၀က်တဲ့ အေၾကာင္းရင္းပါ။ အနာဂတ္အစိုးရအေနနဲ႔ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားထဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေတြကိုစဥ္းစားတဲ့အခါ – တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းအက်ဳိးစီးပြား သို႔မဟုတ္ စစ္တပ္ရဲ႕ေျမယာသိမ္းမႈ စတဲ့ ထိလြယ္ရွလြယ္ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားနဲ႔တြဲဖက္ၿပီး စဥ္းစားသံုးသပ္ၾကရမွာျဖစ္တယ္။

တတိယအခ်က္က – ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ထိေရာက္မႈမဲ့ ထင္ရာစိုင္းျခင္း မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းလက္တြဲေျဖရွင္းတာမ်ဳိး ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အေပၚ အေနာက္တိုင္းနဲ႔ ဂ်ပန္တို႔က ၾသဇာမေညာင္းသင့္ဘူး၊ ဒါဟာ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရိွလာႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး တရုတ္က စိုးရိမ္မကင္းတဲ့အျမင္ ရိွေနပါတယ္။ ေျမျမွဳပ္မိုင္းရွင္းလင္းေရးကေန အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ေရးအထိ လိုအပ္ခ်က္ေတြက ႀကီးမားေနတုန္းပါပဲ။ တရုတ္ႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္လက္တြဲႏိုင္ၿပီး ကုလသမဂၢနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းယႏၲရားအသစ္တစ္ရပ္အားျဖင့္ သူတို႔တစ္ေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာအပ္ပါတယ္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးအသစ္တစ္ရပ္ အစျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ ျမန္မာက ေဘဂ်င္းကို နားခ်ႏိုင္ပါ့မလား ? တရုတ္ေတြကို နယ္စပ္ေတြမွာ သူတို႔ရဲ႕ၾသဇာေညာင္းမႈကို အသံုးခ်လို႔ သူတို႔ရႏိုင္မယ့္ စီးပြားေရးအက်ဳိးအျမတ္အတိုင္းအတာေတြ ခ်ျပၿပီး သိမ္းသြင္းရပါလိမ့္မယ္။ အထက္ကဆိုထားၿပီးတဲ့အတိုင္း သူတို႔စိုးရိမ္ေနတဲ့အခ်က္ေတြ သူတို႔ရဲ႕ျမင္ကြင္းကေန မကြယ္ေပ်ာက္မခ်င္း ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ျပတ္သားတဲ့ ေထာက္ခံမႈ မေပးဘူးဆိုၿပီး တင္းခံခ်င္ခံေနပါလိမ့္မယ္။

ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းထဲက အမ်ဳိးသားေရးတုန္႔ျပန္မႈတစ္ရပ္ကို မီးေမႊးေပးရာ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ အစိုးရသစ္အဖို႔လည္း တိမ္းေခ်ာ္မႈ ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အေထာက္အကူျဖစ္လိုျဖစ္ျငား တရုတ္ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္တစ္ခုခ်င္းစီကို အႏုစိပ္ လိုက္စဥ္းစားေပးမယ္ဆိုရင္ေပါ့။ အဲ့ဒီအစား ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးအတြက္ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ပရိယာယ္ၾကြယ္ၾကြယ္နဲ႔ အျမင္သစ္တစ္ရပ္ရရိွဖို႔ အားထုတ္ရမွာျဖစ္တယ္။

ျမန္မာဆီက တရုတ္ လိုခ်င္ေနတာေတြ အမွန္တကယ္လည္း ရိွေနတယ္။ ျမန္မာအေနနဲ႔လည္း ဒါကိုအသံုးခ်ၿပီး အျမတ္ထြက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈက ျမန္မာႏိုင္ငံေပၚ အမွီျပဳထားပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ နီးပါး အေျခခံလူသံုးကုန္ေတြကို ဒိုင္ခံျဖဳန္းေပးခဲ့တဲ့ ျမန္မာဟာ သူ႔ရဲ႕ အဓိက စားသံုးသူေစ်းကြက္ျဖစ္ေနတယ္။ မၾကာေသးမီက ၿပီးဆံုးသြားတဲ့ ျမန္မာျပည္က ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းေတြ၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြဟာ ယူနန္ျပည္နယ္နဲ႔ တရုတ္ျပည္အေနာက္ေတာင္ပိုင္းအထိ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ကို အဓိက ျဖည့္ဆည္းေပးေနပါတယ္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံနဲ႔ အိႏိၵယသမုဒၵရာအတြက္ ကုန္းေၾကာင္းတံတားတစ္စင္းလို ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနအထားကလည္း အေရးပါတဲ့အခ်က္တစ္ခုပါ။ ရွီက်င္းပင္ ရဲ႕ One Belt One Road ကူးသန္းလမ္းေၾကာင္းအစီအမံမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဓိကၾကားခံနယ္ပယ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တရုတ္ျပည္အေနနဲ႔ သူ႔နယ္အတြင္းပိုင္းကေန ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထိ ခရီးေပါက္မယ့္ မီးရထားလမ္းသစ္တစ္ခု၊ အိႏိၵယထိ ခ်ဲ႕ထြင္မယ့္ အေ၀းေျပးလမ္းေတြ၊ အေနာက္တိုင္းဖက္ပို႔မယ့္ တရုတ္ကုန္စည္မ်ားအတြက္ ေရလမ္းေၾကာင္းတစ္ခုအျဖစ္အသြင္ေျပာင္းႏိုင္တဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္ – ဒါေတြကို တရုတ္ျပည္က ႏွစ္သက္မႈ ရိွေနပါလိမ့္မယ္။

အဆံုးသတ္ဆိုရရင္ တရုတ္နဲ႔အေမရိကန္အၾကား ႀကီးထြားလာေနတဲ့ အားၿပိဳင္မႈမွာ ျမန္မာျပည္က အေရးႀကီးတဲ့ေနရာတစ္ခုကို ပိုင္ဆိုင္ထားပါတယ္။ တရုတ္ျမန္မာနယ္နမိတ္မ်ဥ္းဟာ မိုင္ေပါင္း ၁၃၀၀ ထိ ရွည္လ်ားစြာ ထိစပ္လ်က္ရိွပါတယ္။ ဒီနယ္စပ္တစ္ေၾကာ အေနာက္တိုင္းရဲ႕စစ္ေရးအေငြ႕အသက္ေတြ မ၀င္လာေသးသမွ်ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္တိုင္းနဲ႔လက္တြဲမႈ၊ တံခါးဖြင့္၀ါဒအေပၚ တရုတ္က အျမင္ၾကည္လင္ေနဦးမွာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာမိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားအေနနဲ႔ ျမန္မာနဲ႔ေဘဂ်င္းအၾကားက သိမ္ေမြ႕တဲ့အေနအထားကို တန္ဖိုးထားတတ္ဖို႔၊ လမ္းဖယ္ေပးၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ကလည္း မိမိလူထုကို အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစႏိုင္ေသာ ဘယ္တိုင္းျပည္နဲ႔မဆို အေကာင္းဆံုးဆက္ဆံေရးကို ထားရိွႏိုင္ရပါမယ္။ ျမန္မာ-တရုတ္ဆက္ဆံေရးအေပၚ အေမရိကန္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာမွ စိတ္၀င္စားေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျပန္လည္ဆန္းသစ္ေရးလိုအပ္ခ်က္ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ ျဖစ္ေျမာက္လာေအာင္ စတင္လိုက္ၾကဖို႔ အခ်ိန္တန္လာၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း။

Ref: Foreign Policy
(Thant Myint-U ၏ Why Burma Must Reset Its Relationship With China ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။)