အေမရိကန္မွက်ားကန္ေပးထားရမယ့္ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲ

ဇန္န၀ါရီ ၃၀၊ ၂၀၁၆

သမုိင္းမွတ္တိုင္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲပံုရိပ္တစ္ခု

– ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမိုင္း၀င္ႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပၿပီးတဲ့ေနာက္ ခိုင္မာတဲ့ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဖက္ ထင္ရွားတဲ့အကူးအေျပာင္းနဲ႔ ႀကံ႕ခိုင္စြာ ေက်ာ္ျဖတ္ေနပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲအေပၚ ကိုယ္ေတြ႕သိျမင္သံုးသပ္ႏိုင္ေအာင္၊ ဒီထိုးေဖာက္လႈပ္ရွားမႈအေပၚ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုဆက္လက္က်ားကန္ေပးရမလဲဆိုတာကို တိုင္းဆႏိုင္ေအာင္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တစ္ခုကို ကၽြန္ေတာ္ ဦးေဆာင္ၿပီး ေရာက္ရိွခဲ့ပါတယ္။

ႏိုဗယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အတိုက္အခံပါတီ NLD ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏိုင္ရရိွခဲ့ၿပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ ၇၇ ရာခိုင္ႏႈန္းကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒီေအာင္ျမင္မႈျဖစ္ထြန္းလာဖို႔ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာကို ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ၾကရတာပါ။ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရရိွၿပီး ေဒၚစုၾကည္ရဲ႕ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲမယ့္အစိုးရတစ္ရပ္ကို ဦးေဆာင္ေနစဥ္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။

ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္ထမႈ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕အံုၾကြမႈ၊ ဆင္းရဲနိမ့္က်မႈေတြရဲ႕ဂယက္ေၾကာင့္ ျမန္မာအရပ္သားအစိုးရဟာ ၁၉၆၂ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈနဲ႔အတူ ျပဳတ္က်ခဲ့ရတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ရာစုႏွစ္တစ္၀က္အထိ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္တာခံခဲ့ရတယ္။ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုကို ျပင္းထန္ရက္စက္စြာၿဖိဳခြင္းၿပီးေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ရဲ႕ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားရဲ႕ဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရျပန္တယ္။

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ လက္ရိွႏွစ္မ်ားမွာေတာ့ ေႏွာင့္ေႏွးတြန္႔ဆုတ္ေနေသာ္လည္း တစ္ျဖည္းျဖည္း ပြင့္လန္းလာမယ့္ေျခလွမ္းမ်ား စတင္ေနပါၿပီ။ စစ္တပ္က သူ႔ရဲ႕ပါ၀ါကို ကာကြယ္ထားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ုဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကို အခိုင္အမာ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းထားတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲက အျငင္းပြားဖြယ္ရာျဖစ္ခဲ့သည့္တိုင္ “စစ္တပ္ႀကီးစိုးတဲ့ အရပ္သားအစိုးရ” တစ္ခုျဖစ္လာဖို႔ အာဏာသိမ္းစစ္အစိုးရကိုယ္တိုင္က လိုလိုလားလား ဦးတည္လာတာကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈက ယခုႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲမွာ သရဖူေဆာင္းမယ့္ အရိပ္နိမိတ္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ လာမယ့္ရက္သတၱပတ္ကေနစၿပီး NLD ပါတီက လႊတ္ေတာ္ကို ဦးေဆာင္သြားေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚစုၾကည္ သမၼတေနရာမရေစေအာင္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ တားျမစ္ထားေပမယ့္လည္း အစိုးရသစ္အတြက္ ထံုးတမ္းစဥ္လာမဟုတ္ေသာနည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ဦးေဆာင္မႈ ေပးသြားႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာ စစ္တပ္က ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿပီး အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ရတာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ ? အေျဖဟာ အေၾကာင္းတရားတစ္ခုတည္းနဲ႔ေတာ့ မလံုေလာက္ပါဘူး။ ျမန္မာအာဏာပိုင္အမ်ားအျပားထံက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ၾကားသိခ်က္အရေတာ့ စစ္တပ္ဟာ သူ႔ၾသဇာကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ထိန္းသိမ္းထားဆဲပဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားလည္သြားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ ေလးပံုတစ္ပံုနဲ႔အတူ အခရာက်တဲ့ ၀န္ႀကီး႒ာနမ်ားက စစ္တပ္ရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရိွေနဆဲျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ စစ္တပ္က အရပ္သားထိန္းခ်ဳပ္မႈကေန အက်ယ္တ၀င့္ လက္ေရွာင္ထားပါတယ္။

သို႔ေသာ္လည္း စစ္တပ္က ေႏွးေကြးေနေသာ္ျငား ပါ၀ါကို ေလွ်ာ့ခ်ေနတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ NLD ပါတီက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံအမတ္မ်ားစြာက အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို တန္ဖိုးထားခဲ့ၾကတယ္။ အဲ့ဒီပိတ္ဆို႔မႈမ်ားက စစ္အစိုးရကို အထီးက်န္ေစၿပီး ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕အက်ဥ္းအၾကပ္အေပၚ မီးေမာင္းထိုးျပႏိုင္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

အိမ္နီးခ်င္းမ်ားအေပၚထိန္းခ်ဳပ္ကိုင္တြယ္ဖို႔ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ႀကိဳးပမ္းခ်က္ကလည္း မျဖစ္မေန ထည့္တြက္ရမယ့္အခ်က္တစ္ခုပါ။ ေဘဂ်င္းက ျမန္မာကို လက္ေအာက္ခံျပည္နယ္တစ္ခုအလား ပိုၿပီးဆက္ဆံလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕စီးပြားေရးအက်ဳိးအျမတ္အတြက္ ႏိုင္ငံ့သယံဇာတမ်ားကို ထင္တိုင္းႀကဲေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားဟာ တရုတ္ျပည္ကို ပါ၀ါလႊဲေျပာင္းအပ္ႏွင္းတာထက္စာရင္ အရပ္သားအစိုးရနဲ႔ အာဏာခြဲေ၀လိုက္ျခင္းလမ္းေၾကာင္းကို ႏွစ္သက္ေရြးခ်ယ္လိုက္ပံုရပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္ဆုိရရင္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံရဲ႕ တမဟုတ္ခ်င္း စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာမႈ၊ အေမရိကန္နဲ႔ ေႏြးေထြးရင္းႏွီးတဲ့ဆက္ဆံေရးေတြကို သူတို႔ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရတဲ့အခါ “ငါတို႔လည္း ဘာေၾကာင့္ အဲ့လို မလုပ္ႏိုင္ရမွာလဲ” လို႔ ေတြးမိၾကပါလိမ့္မယ္။ (တစ္ခ်ိန္က ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ယွဥ္ရင္ အဖက္ဖက္က မႏိႈင္းသာေအာင္ နိမ့္က်ေနခဲ့လို႔ပါပဲ)

အေမရိကန္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕တံခါးဖြင့္မႈကို ေထာက္ခံက်ားကန္ေပးမယ့္ အေၾကာင္းတရားေတြ ရိွေနပါတယ္။ ပထမအခ်က္က – ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေဒသတြင္း ပါ၀ါခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ထိန္းညိွေရးမွာ အဓိကက်တဲ့အခန္းက႑က ပါ၀င္ေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိပ္တန္းအာဏာပိုင္တစ္ဦးကလည္း “ကမာၻ႕အႀကီးဆံုးႏိုင္ငံႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ တရုတ္နဲ႔အိႏိၵယအၾကားမွာ ျမန္မာက ထိပ္တိုက္မေတြ႕ေစေအာင္ ၾကားခံေနရာမွာ တည္ရိွေနတဲ့တိုင္းျပည္တစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာဟာ တရုတ္ျပည္အတြက္ အိႏိၵယသမုဒၵရာကို ျဖတ္သန္းရာ ကုန္းတြင္းလမ္းေၾကာင္းႀကီးတစ္ခုလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ အိႏိၵယသမုဒၵရာဟာ တရုတ္ရဲ႕ေျခလွမ္းက်ယ္မႈနဲ႔ တြန္းအားကို တိုးျမင့္ေပးႏိုင္ေအာင္ ကမာၻ႕ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ေလာင္စာစြမ္းအင္စီးဆင္းေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါလွပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တရုတ္ဆန္႔က်င္သူျဖစ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္မရတဲ့အတူ အေမရိကန္နဲ႔အိႏိၵယေထာက္ခံသူျဖစ္လာဖို႔သာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကူညီအားေပးသင့္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အၾကမ္းဖက္ဆန္႔က်င္မႈစစ္ဆင္ေရးက႑မွာ ေသာ့ခ်က္လက္တြဲေဖာ္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွအၾကားက လမ္းဆံုလမ္းခြသဖြယ္ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တစ္ယူသန္ဂ်ိဟာဒ္၀ါဒီမ်ားရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ မူးယစ္ကုန္ကူးေတြကို ကန္႔သတ္ကိုင္တြယ္ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕အဆိုအရ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားကလည္း ဒီႏိုင္ငံကို အားေကာင္းတဲ့ ကုန္သြယ္တိုင္းျပည္ေတြထဲ အပါအ၀င္ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါေသးတယ္။

ေနာက္ဆံုးအားျဖင့္ – ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္အတြက္ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးက႑မွာ သတင္းေကာင္းျဖစ္စဥ္တစ္ရပ္ကို သယ္ေဆာင္ေပးလာလို႔ပါပဲ။ ေဒၚစုၾကည္အေပၚ ႏွစ္ဆတိုးေထာက္ခံမႈ၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ၊ သံတမန္ေရးရာဖိအားေပးမႈေတြက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ မတရားအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းနဲ႔ ဖိႏွိပ္ျခင္းကို လွည့္ေျပာင္းသြားေအာင္ တြန္းအားေပး လမ္းေၾကာင္းေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ တစ္၀က္တစ္ပ်က္လမ္းေၾကာင္းအေပၚ ေလွ်ာက္လွမ္းဆဲျဖစ္ေနေသးေသာ္လည္း အျခားေသာ မြန္းတည့္ခ်ိန္မွာေန၀င္သြားၾကတဲ့ အာဏာရွင္ႏို္င္ငံမ်ားတြက္ စံျပနမူနာတစ္ရပ္အျဖစ္ စြမ္းေဆာင္ျပႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဒီႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီထြန္းသစ္စတိုင္းျပည္ဆိုတာထက္ တစ္ခ်ိန္က ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ႔ ပိုၿပီး နီးစပ္ဆင္တူေနခဲ့တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

လုပ္စရာ အေျမာက္အမ်ားက်န္ေနေသးတာကေတာ့ သံသယ၀င္စရာ မရိွပါဘူး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းမွာ အေျခခံဥပေဒအကာအကြယ္ယူထားတဲ့ စစ္တပ္အေပၚ ျပတ္သားစြာ ကိုင္တြယ္မႈ ျပဳကိုျပဳရဦးပါမယ္။ NLD အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အဖြဲ႕ကေန အာဏာရပါတီအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းလာႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္။ ျပည္တြင္းတိုင္းရင္းသားပဋိပကၡအေရးကလည္း ရတက္ေအးရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရိွမေနေသးပါဘူး၊ အပစ္အခတ္အဆံုးသတ္ေရးကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဖာ္ေဆာင္ထိန္းသိမ္းသြားဖို႔က ပါတီရဲ႕စြမ္းရည္ေပၚ မ်ားစြာ မူတည္ေနပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္လူနည္းစုရဲ႕ အေနအထားက ဆိုးရြားေနဆဲျဖစ္သလို ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္ျခင္းကိုလည္း တရား၀င္ေရာ တရားမ၀င္ပါ ခံေနရဆဲျဖစ္တယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈက အျမစ္တြယ္ၿပီး ျပင္းထန္ေနဆဲအျပင္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ကလည္း လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။

ဒီစိန္ေခၚခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာကို ကူညီႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ အေမရိကန္ဟာ ေရတိုအျမင္ရဲ႕သားေကာင္ အျဖစ္ခံလို႔မရပါဘူး။ ဒီသမိုင္း၀င္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အလွည့္အေျပာင္းလွပၿပီး ကမာၻသိျဖစ္ရပ္တစ္ခုပါ။ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ အားေကာင္းဖို႔ က်ားကုတ္က်ားခဲ လုပ္ေဆာင္ေနစရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ထဲက အဲ့ဒီအရွိန္အ၀ါကိုသာ အေမရိကန္က ဆက္လက္ အရွိန္ျမွင့္တင္ေပးသြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထင္ကရျဖစ္တဲ့အေရးအရာမ်ားအေပၚ
က်စ္က်စ္လစ္လစ္ တိုးတက္လာေစဖို႔ က်န္ရိွေနဆဲ အေမရိကန္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားေရးနဲ႔စပ္လ်ဥ္းလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ အစိုးရသစ္နဲ႔ေရာ စစ္တပ္နဲ႔ပါ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဆက္လက္ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္မႈေထာင္ေခ်ာက္ထဲက လံုၿခံဳေရးကိစၥ၊ က်င့္၀တ္ကိစၥမ်ားကို သိနားလည္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။ ႏိုင္ငံျခားက တုိက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ျမန္မာျပည္ထဲ ေရာက္လာေအာင္ အားေပးေဖာ္ေဆာင္ဖို႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာနဲ႔ နည္းပညာဆိုင္ရာေတြကို အေထာက္အကူရရိွဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

ေျမာက္မ်ားစြာေသာ NLD ရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ခံအမတ္ေတြဟာ ႏို္င္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြပါ။ “ခြင့္လႊတ္ပါ၊ သို႔ေသာ္ မေမ့ေပ်ာက္လိုက္နဲ႔” ဆိုတဲ့ အဆိုအေပၚ သူတို႔က ေစာင့္ထိန္းက်င့္သံုးသြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒီထူးျခားအေတြးအေခၚဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ အေကာင္းဆံုးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျဖစ္ရံုသာမက အေမရိကန္မူ၀ါဒအတြက္ လမ္းညႊန္တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

Ref : CNN

(Tom Cotton ၏ Why U.S should back change in Myanmar ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။)