ေလးစားအပ္ပါေသာ စာဖတ္ပရိသတ္ႀကီးခင္ဗ်ား
ယခုတင္ျပမည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားဟာ သတင္းေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ထက္ “လူထုအေျချပဳလူမႈမွတ္တမ္း” မ်ားဆိုရင္ ပိုမွန္ပါလိမ့္မယ္(၂၀၀၀)ျပည့္ႏွစ္က အစျပဳလို႔ ယခု၂၀၁၆ခုႏွစ္တိုင္ေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္း မွာရွိတဲ့ၿမိဳ႕ရြာေဒသေပါင္း (၁၀၀)ေက်ာ္ကို ေျခဆန္႔ၿပီးရလာခဲ့တဲ့ အေျခခံအခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ ၿပီး ေရးသားခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုႀကီးဟာ၊ အျခားႏိုင္ငံသားအမ်ားစုနည္းတူ ဆင္းရဲသားလူတန္းစားမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အဆိုးျမင္မီဒီယာ တခ်ိဳ႕ႏွင့္ ရန္လိုေနေသာ ပုဂၢိဳလ္ တခ်ိဳ႕စြပ္စြဲသလို “ဘာသာျခားေတြခ်မ္းသာေနၾကတယ္”ဆိုတဲ့ မဟုတ္မွန္စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ယခုေဆာင္းပါးအားျဖင့္ အမွန္ ပကတိအေျခအေနကို သိျမင္လာၾကေစရန္ႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ တင္ရွိေနေသာ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးမ်ား ခံစားေနၾကရေသာ ဒုကၡ၊ သုခမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳေနရေသာ လက္ေတြ႕အေျခအေနမ်ားကို အနာဂတ္တိုင္းျပည္ကိုေခါင္းေဆာင္မည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားထံသို႔ အသိေပးလိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းေဆာင္းပါး အတြက္ ပါ၀င္ကူညီေပးခဲ့ေသာ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလည္း အထူးေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။
လူတန္းစားအဆင့္အတန္း
—————————
ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္မ်ားရဲ႕ ၄ရာခိုင္ႏႈန္းက ႀကြယ္၀ ခ်မ္းသာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္မွာေခတ္စားေနတဲ့ ဘီလီယံနာခရုိနီ စာရင္း၀င္တစ္ဦးမွ မရွိပါဘူး။ ခ်မ္းသာတယ္ ဆိုေပမဲ့လည္း တရုတ္ႏြယ္ဖြား သူေဌးေတြရဲ႕ ခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးေတာင္ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ အခ်မ္းသာဆံုး သူေဌးဟာ ကိုးကန္႕သူေဌး အလယ္အလတ္တန္းစားတစ္ဦးရဲ႕ အဆင့္နဲ႕႔ပဲညီမွ်ႏိုင္ပါတယ္။ ပင္မေငြပင္ေငြရင္းနည္းပါးတာေၾကာင့္ လူမႈအကူအညီေပးေရးFoundation မ်ိဳးေတြထူေထာင္ထားျခင္းမရွိပါဘူး။ သိပ္ခ်မ္းသာတဲ့ တစ္ဦးတစ္ေလရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ေသာ္လည္း၊ လူမႈအကူအညီေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြကို စိတ္မ၀င္စားတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အသင့္အတင့္ေနထိုင္ႏိုင္ေသာ အလယ္လတ္တန္းစား လူတန္းစား(၁၂)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္၀မ္းနည္း စရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က သူတို႔တေတြ အထဲက ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကသာ လူမႈအကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္းေတြကို စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၾကံဳႀကိဳက္လာတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ ၀င္ေရာက္ ကူညီေပးေလ့ရွိၾကၿပီး၊ တစိုက္မတ္မတ္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေလ့မရွိၾကပါဘူး။
ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ေတြရဲ႕ (၇၅)ရာခိုင္ႏႈန္းက လက္လုပ္လက္စား ဆင္းရဲသားအမ်ားစုႀကီးပါ။ ရရာအလုပ္ေတြ ေန႕တဓူ၀ ကိစၥေတြကိုေျဖရွင္းေနၾကရတာပါ။ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ ေစ်းသည္မ်ားနဲ႕လက္လီ အေရာင္းအ၀ယ္ေလးေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၾကရပါတယ္။ ထူးျခားမႈ တစ္ခုကေတာ့ လုပ္ခစားအလုပ္၀င္ေရာက္လုပ္သူနည္းပါးလာၿပီး၊ တႏိုင္တပိုင္လမ္းေဘး အေရာင္းအ၀ယ္၊ ပြဲစားလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ားစုကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့အျဖစ္ မေနၾကဘဲ ရရာအလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးေတြ ရွိေနၾကတာဟာ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပါ။
ဥပမာအားျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ယခင္မဂိုလမ္း ယခုေရႊဘံုသာလမ္းေနရာမွာ ပစၥည္းအေဟာင္းအေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ေနသူအမ်ားစုကိုၾကည့္ရင္ အစၥလာမ္အမ်ားစုကိုေတြ႕ရမွာျဖစ္ၿပီး၊ နံနက္ပိုင္းမွာရပ္ကြက္တကာ၊ လမ္းတကာမွာေအာ္ဟစ္ၿပီးပစၥည္းအေဟာင္းလိုက္၀ယ္ၿပီး၊ ညေနခင္းမွာအေဟာင္းတန္းကိုလာၿပီး ၀ယ္ယူသူေတြကိုေရာင္းခ်ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ အလုပ္မဲ့အကိုင္မဲ့၊ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ အေျခတက်မရွိသူ(၅)ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိၿပီး၊ ယခုအခါႏိုင္ငံရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေဒသမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္လူဦးေရ စာရင္းကိုပါ ထည့္တြက္ရင္ ၈ရာခိုင္ႏႈန္းအထိတိုးပြားသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ေတာ့ရင္ေလးစရာပါ။ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့အရြယ္ေကာင္းေတြဟာ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေခ်ာင္ပိတ္မိေနႏိုင္ၿပီး၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕လူသားအရင္းအျမစ္ေတြဆံုးရႈံးေနရျခင္းပါ။ တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးတစ္ခုသဖြယ္ တည္ရွိလို႔ေနပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ NLD ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရလက္ထက္မွာတိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းက ဒုကၡသည္ေတြ အားလံုးရဲ႕ ျပႆနာေျပလည္ သြားႏိုင္မယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက ဒုကၡသည္ စခန္းမွာလည္း ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြဒုနဲ႔ေဒးပါ။
ေတာင္းရမ္းသူတို႔စစ္တမ္း
—————————
ေသာၾကာေန႔ ၀တ္ျပဳၿပီးခ်ိန္ဆိုရင္ ေတာင္းရမ္းသူေတြ တသီတတန္း ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ရွိတဲ့ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမင္ႏိုင္ ပါတယ္။ ထူးျခားခ်က္ အမ်ားစုဟာေရသာခို အေခ်ာင္လိုက္ၾကတဲ့ သူေတြျဖစ္ေနတာပါ။ နာမက်န္းသူေတြ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ ကိုယ္လက္ အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့သူေတြကို ေပးကမ္းၾကရင္းနဲ႕ အတုေတြဟာမ်ားျပားလာပါတယ္။ မ်က္မျမင္အတြက္၊ လမ္းမေလ်ာက္ႏိုင္သူအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕လူေကာင္း ေတြက အေဖာ္ျပဳၿပီးေတာင္းရမ္းေနၾကတာပါ။ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈထံုးတမ္းအစဥ္အလာနဲ႔ သဒၶါတရား အားေကာင္းတဲ့ျမန္မာရဲ႕အက်င့္စရုိက္ အတိုင္း ျမန္မာ မြတ္စလင္ေတြက ေပးကမ္းေနၾကေတာ့၊ သူေတာင္းစားေတြ ဘ၀လည္း ပ်က္သထက္ ပ်က္လာပါေတာ့တယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ရပ္ကြက္လမ္းေတြေပၚမွာ၊ ကားတန္းႀကီးေတြၾကားထဲမွာပါ ေတာင္းရမ္းသူေတြ မ်ားျပားလာျခင္းပါ။ ခ်ိဳင္းေထာက္ အတုေတြနဲ႔ လူေတြကို အလြယ္တကူျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုး၀ါးလွတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ေတာင္းရမ္းသူေတြဟာ ဘာသာေရး အေဆာင္အေယာင္ေတြ ၀တ္စား ဆင္ယင္ထားျခင္းပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ေခါင္းပု၀ါေတြျခံဳ၊ အကာအကြယ္ ၀တ္ရုံ(ဗုရခါ)ေတြ၀တ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ေတာင္းရမ္းေနသလို၊ အမ်ိဳးသားေတြက ဦးထုပ္ေတြေဆာင္း၊ အျဖဴေရာင္ ၀တ္ရုံရွည္ႀကီးေတြ၀တ္ၿပီး၊ ျမင္ေတြ႔ရသူအေပါင္းကို အထင္မွတ္မွားေစတာပါ။ တကယ္ေတာ့ေတာင္းရမ္းသူေတြ
ဆီက ဒီလို အေယာင္ေဆာင္မႈေတြကို ခြာခ်လိုက္သင့္တာပါ။
ဒီၾကားထဲအေယာင္ေဆာင္တခ်ိဳ႕က အမည္ခံ မိဘမဲ့ေက်ာင္းေတြကိုအေၾကာင္းခံၿပီး လုပ္စားၾကသူေတြလည္းရွိပါတယ္။ စစ္တမ္းက အံ့ဩစရာ မြတ္စလင္ေတာင္းရမ္းသူ ၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ အတုေတြ ေရသာခိုသမားေတြပါတဲ့၊ ဒီၾကားထဲအစၥလာမ္ မဟုတ္ဘဲ အေယာင္ေဆာင္၀တ္စား ဆင္ယင္သူက ထက္၀က္နီးပါး(၃၅)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါသတဲ့၊ (၁၈)ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ တကယ္ မရွိတာရယ္၊ က်န္းမာေရး အခက္အခဲေတြေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ ေတာင္းစားေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သူေတာင္းစားေတြရဲ႕ ၇၈ရာခိုင္ႏႈန္းက အိုးအိမ္ အတည္အက်မရွိသူေတြနဲ႕ လမ္းေဘးမွာျဖစ္သလိုေနတဲ့ သူေတြပါ။ အကယ္၍မ်ား အလုပ္အကိုင္တစ္ခုခုရိွရင္ ဒီအလုပ္စြန္႔မလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္သာ စြန့္မယ္လို႔ေျဖျပီး၊ က်န္တဲ့လူေတြက ဒီအလုပ္ကိုႏွစ္သက္ပါသတဲ့။ လြယ္ကူတဲ့ ရေပါက္ရလမ္းေတြရွိေနေတာ့ အလုပ္လုပ္ဖို႕ပ်င္းရိကုန္ၾကပါျပီ။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က သူတို႕နဲ႕အတူ လူမမယ္ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြ ပညာမသင္ရျခင္းပါ။ ကေလးေတြကိုခုတုံးလုပ္ျပီးေတာင္းစားေနတဲ့သူေတြက ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေက်ာင္း တက္မလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ၁၀ ေယာက္မွာ ၉ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းက ေက်ာင္း၀တ္စုံ ၀တ္ထားတဲ့ ကေလးေတြကိုၾကည့္ျပီး တက္ခ်င္တယ္လို႔ေျဖခဲ့တာဟာျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို မ်က္ရည္စို႔ေစခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့အနာဂတ္ကိုသိလို႔ မဟုတ္ဘဲ ၊ကေလးေတြရဲ႕ပင္ကိုယ္စိတ္နဲ႔ေျဖခဲ့တာပါ။ ဒီလို မသမာတဲ့ေတာင္းရမ္းသူေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနၾကရပါျပီ။ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္ျပီးေတာင္းစားေနသူရဲ႕ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက ခိုလႈံဖို႔တစ္ေနရာ အလိုရွိျပီး၊၂၀ရာခိုင္ႏႈန္းက စည္းကမ္း ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ရိပ္သာအစား လြတ္လြတ္လပ္လပ္ပဲေနခ်င္ပါသတဲ့။
ဒီလူေတြအားလုံး နီးပါးေျဖၾကတာက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္သူေတြ အတြက္ ဘိုးဘြားရိပ္သာေတြက လုံေလာက္မႈ မရိွဘူးဆိုတာပါဘဲ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔က”သူေတာင္းစား ပေပ်ာက္ေရးနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ ေနရာခ်ထားေရး” အတြက္ၾကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ထုထည္ ပမာဏၾကီးလြန္းတာရယ္၊ေတာင္းရမ္းသူေတြကကို၌က စိတ္မ၀င္စားတာရယ္ေၾကာင့္ လက္ေလွ်ာ့ခဲ့ရပါတယ္။ အရင္တုန္းက စီမံခ်က္နဲ႔ေတာင္းရမ္းသူေတြကို ဖမ္းဆီးတဲ့အခါ မွာ စခန္းတရားရုံးကို အေပးအယူလုပ္ လိုက္ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ေငြေၾကးရွင္(ေငြတိုးေခ်းစားသူ) ေတြရိွျပီး၊အမႈျပီးရင္ ၾကီးမားတဲ့ အတိုးႏႈန္းနဲ႔ ျပန္ဆပ္ ရပါတယ္။၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က ျမန္မာမြတ္စလင္ အမ်ားစုဟာ ေကာင္းေရာင္း၊ ေကာင္း၀ယ္ လုပ္စားေနသူေတြကို၊ ထိုက္တန္တဲ့အခေၾကးေငြေပးဖို႔ တြန္႔တိုတတ္ၾကေပမယ့္ ေတာင္းရမ္းသူေတြကိုေတာ့ အက်ဳိးစ၀ပ္ (ကုသိုလ္)ကိုေမွ်ာ္ကိုးျပီး တလႊဲဆံပင္ေကာင္း လွဴဒါန္းေလ့ရွိပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ား
———————————–
ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္တို႔ဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္အခြင့္အေရးေတြ လ်စ္လ်ဴရႈခံရျပီး၊ အထူးသျဖင ့္ဦးေန၀င္းရဲ႕ ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ စခဲ့ပါတယ္။ မလြတ္လပ္ခင္နဲ႕လြတ္လပ္ေရးရျပီးဦးႏုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအစိုးရအထိ တိုင္းရင္းသားအစၥလာမ္တို႕ဟာ ၀န္ၾကီးရာထူးမ်ား အထိတက္လွမ္း ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ထိုက္တန္သူမ်ားရိွေသာ္လည္းဦးေန၀င္းရဲ႕ အစိုးရလက္ထက္ မွာ တျဖည္းျဖည္း ဖယ္ရွားခံခဲ့ရပါတယ္။ စစ္အစိုးရကေန ယခုအစိုးရ လက္ထက္တိုင္ေအာင္၊ ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ေတြ အေနနဲ႕၀န္ထမ္း အၾကီးအကဲေတြ ျဖစ္လာဖို႕ခဲယဥ္းသြားခဲ့ရတာပါ။ ဒါဟာစနစ္တက်နဲ႕ဖယ္ရွားခဲ့တာပါ။ သာမန္ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ေတြအဖို႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရး ကဒ္ျပားဟာ မလြယ္ကူတဲ့ကိစၥပါ။ အမ်ိဳးမ်ဳိးေသာကဒ္ေတြကို ထုတ္ေပးခဲ့ျပီး၊ႏိုင္ငံသား အျဖစ ္မရရိွေအာင္ခြဲျခား ခံခဲ့ရတာဟာ စိတ္မေကာင္းဖြယ္ရာပါ။ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ မရိွတဲ့အတြက္ ခရီးသြားလာခြင့္ ပညာသင္ၾကား ခြင့္နဲ႕ သင္ၾကားမႈွဆိုင္ရာ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္မ်ားရရိွဖို႕ ျငင္းဆန္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။
၁၉၄၇၊၁၉၇၄၊၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတိုင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္နဲ႕စပ္လ်ဥ္းၿပီး အတိအလင္းေဖာ္ျပထား ခဲ့ေပမယ့္၊ တကယ္ ပကတိအေျခအေနမွာ မရရွိခဲ့ပါဘူး။ ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား တားဆီး ပိတ္ပင္ခံရမႈ၊ ျပန္လည္ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္ခြင့္ရရွိခဲ့တာဟာ လက္ခ်ိဳးေရတြက္လို႔ရပါတယ္။ ထို႔အတူ ဘာသာေရးစာသင္ၾကားမႈေတြကိုလည္း မတူညီတဲ့ေဒသအလိုက္ ဟန္႔တားျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားေတြ၊ ကြဲျပားတဲ့လူမ်ိဳးေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ စြပ္စြဲမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ေခါင္းစဥ္ေတြေအာက္မွာ မတရားတဲ့ တရားစီရင္မႈေတြ ရွိေနခဲ့ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေဆာင္ရြက္တာေတြအထိ ခြဲျခားခဲ့ပါတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င ္အမ်ားစုေနထိုင္ရာေဒသေတြမွာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတုိ႔ဟာ တခ်ိဳ႕ေသာ ျပည္နယ္ေတြလိုပဲ နိမ့္က်ေနခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႔အ၀ွမ္းမွာေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့အၾကမ္းဖက္မႈျပႆနာေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္မႈ မရွိဘဲ ပဋိပကၡဖန္တီးေနတဲ့
အင္းအားစုေတြကို အေရးယူျခင္း မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ယံုၾကည္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ယခင္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ေျပာၾကားခဲ့တဲ့၊ ခြဲျခားမႈမ်ား၊ မိန္႔ၾကားခ်က္ေတြဟာ ယခုအခါမွာေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး၊ ႏိုင္ငံႏွင့္အ၀ွမ္း အမုန္းတရားေဟာေျပာျဖန္႕ခ်ီတဲ့သူေတြကို အေရးမယူျခင္းဟာ၊ အစိုးရအေပၚမွာ လံုးလံုးလွ်ားလွ်ားတာ၀န္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ေနရာေဒသ၉ခုက လူေပါင္း တစ္ေထာင္ခန္႔ကို ေမးျမန္းထားတဲ့ စစ္တမ္းတစ္ခုအရ ၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္က ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ေတြကို ခြဲျခားမႈနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းလို႔ လူဦးေရရဲ႕ ၆၀ရာခိုင္ႏႈန္းက ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးနဲ႔ ဘာသာေရးကိစၥမွအပ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံျခင္းခံရပါတယ္လို႔ ေျဖဆိုၿပီး၊ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းကလံုး၀ခြဲျခားခံရပါတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ က်န္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေျဖဖို႔စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ယခု ၂၀၁၅မွာ ဒီစစ္တမ္းေလးကို ျပန္လည္ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့ အခါမွာ ေမးျမန္းခံရသူရဲ႕ ၉၃ရာခိုင္ႏႈန္းကလံုး၀ခြဲျခားျခင္းခံရပါတယ္လို႔ ေျဖဆိုၾက ပါတယ္။
ဒီလိုမယံုၾကည္မႈေတြ လႊမ္းမိုးခံေနရတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တစ္ရပ္ကို ယံုၾကည္မႈေတြျပန္လည္ တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ “ဒီမိုကေရစီ အစိုးရသစ္” မွာ တာ၀န္ရွိသလို၊ တန္းတူရည္မွ်တဲ့ဆက္ဆံေရးေတြ လ်င္ျမန္စြာ အသက္၀င္လာမယ္ လို႔လဲေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ တစ္ဦး ခ်င္းအေနနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈခံရတာေတြဟာ အပံုအပင္ပါ၊ ထိုနည္းတူစြာႏုိင္ငံသား အစၥလာမ္ေတြအေနနဲ႔ လည္းဘာသာမတူ လူမ်ိဳးမတူဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြေအာက္မွာ သူစိမ္းျပင္ျပင္လို သေဘာထားၿပီးဆက္ ဆံမႈဟာ၊ ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဟာ ပိုၿပီးေ၀းသထက္ေ၀းလာတာကိုေတြ႕ေနရပါတယ္။ ယခု ေနာက္ဆံုးေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈကေတာ့၊ ျမန္မာတို႔ရဲ႕အစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံေတြအရက်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ ပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာ လမ္းေဘးေစ်းေရာင္းၾကတဲ့အစၥလာမ္ေတြကို အဟန္႕အတားျပဳလုပ္ေနၾကျခင္းဟာ အေတာ့္ကိုဆိုး၀ါးလွပါတယ္။
ေဆာင္ရြက္ရန္နည္းလမ္းမ်ား
—————————-
ဒီျပႆနာရပ္ေတြေျဖရွင္းေရးအတြက္ အပိုင္း၂ ပိုင္းရွိပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕တာ၀န္ရွိမႈနဲ႕ျမန္မာ-မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္၌က တာ၀န္ခံမႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ရွည္လုပ္ယူရမယ့္ Longtime Plan မ်ိဳးျဖစ္ပါ တယ္။ အစိုးရအေနနဲ႕ ဘာေတြလုပ္ေပးႏိုင္ပါသလဲ၊ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ျပည္သူျပည္သားေတြ အားလုံးခြဲျခားေရးအျမင္ေတြ၊စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ အမုန္းတရားေတြေျပေပ်ာက္ဖို႕အတြက္ အမွန္တကယ္ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ အစီအစဥ္ေတြကိုေအာက္ေျခက စတင္ရပါမယ္။အခုလက္ရွိအစိုးရလုပ္သလို ဟန္ျပလုပ္ငန္း မ်ိဳးမျဖစ္ေစရပါဘူး။ လုပ္ေနတဲ့ လူေတြက ၾကိဳးစားေနေပမယ့္ အစိုးရက ထင္သေလာက္အားမေပးပါဘူး။
ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ပညာသင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြမွာ Religious Study ဆိုတဲ့ ဘာသာတရားမ်ား ေလ့လာမႈ အစီအစဥ္ထည့္သြင္းျပီး၊ငယ္စဥ္ကတည္းက အျမင္မေသြလြဲေအာင္ၾကိဳးပမ္းရပါမယ္။ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ခြင့္၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ တရားဥပေဒရဲ႕ေစာင့္ေရွာက္မႈရယူခြင့္၊ အမႈထမ္းခြင့္၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရခြင့္၊ စီးပြားေရးတြင္တရားမွ်တစြာပါ၀င္ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ခြင့္ စသည့္ဆုံးရႈံးခဲ့မႈမ်ားကို ျပန္လည္ ကုစားေပးသင့္ပါသည္။
ျမန္မာ-မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႕လည္းဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္အလာမ်ားကို ေလးစား တန္ဖိုးထားရပါမယ္။ ဘာသာေရးအရ အစြန္းေရာက္မႈေတြကို ေရွာင္ရွားျပီး၊ တရားမွ်တဲ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို တည္ေဆာက္ရပါမယ္။ေရသာခိုအေခ်ာင္သမားမ်ားကို အားမေပးဘဲ၊ခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ား၏ ဘ၀မ်ားကိုေတာင္းရမ္းမႈမွသည္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ဖန္တီးေပးရပါမယ္ အတတ္ပညာအသိပညာ မ်ားျဖင့္ အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္ကို လက္ဆင့္ကမ္းရပါမယ္။
မိမိတို႕၏ရင္ေသြးမ်ားကိုႏိုင္ငံေက်းဇူး သိတတ္ေသာ၊ ႏိုင္ငံသစၥာ ခံယူတတ္ေသာ အေလ့အထမ်ားေမြးျမဴေစ ရပါမယ္။ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားတြင ္ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေစ ရပါမယ္။ ေရွးမႈမပ်က္ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးခဲ့ေသာ အစဥ္အလာမ်ားအတိုင္း အနာဂတ္ႏိုင္ငံ၏ ဦးေဆာင္မႈက႑၊ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္၊ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္ဆိုသလို ပါ၀င္ကူညီရပါ မယ္။ တိုင္းႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ျမန္မာ-မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ကိုယ္စားျပဳေသာ “မီဒီယာမ်ား”ေပၚထြန္းလာ ေရးကို ကူညီေပးသင့္ပါတယ္။သို႕မွသာ မွန္ကန္ေသာသတင္းျဖစ္ရပ္မ်ား အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီထုတ္ ျပန္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
နိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ ဒီစစ္တမ္းေလးရဲ႕ေတြရွိခ်က္ေတြကို သုံးသပ္အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္ေတြကို ေပၚေပါက္လာမယ့္ “ဒီမိုကေရစီအစိုးရသစ္” တစ္ရပ္အေနနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ေပးပါလို႕ေမတၱာရပ္ခံရင္းနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း၊ ျမန္မာ-မြတ္စလင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္လုံးအေနနဲ႕လည္း၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ေတြကိုစုေပါင္းေျဖရွင္းရင္း၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ခရီးလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကပါစို႕လို႕ အေလးအနက္တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
ေဆာင္းပါးရွင္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ Firday Times ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။